Εντυπωσιακή ανάπτυξη γνωρίζει το λιανεμπόριο σε Βουλγαρία και Ρουμανία, όπου η ταχύτητα αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος, παρά τη χαμηλή βάση εκκίνησής του, προσελκύει τις διεθνείς λιανεμπορικές αλυσίδες. Plus, Kaufland, VP Market, Καρφούρ Μαρινόπουλος έχουν εισέλθει ή ανακοινώσει ότι θα εισέλθουν στη βουλγαρική αγορά, ενώ παρούσες είναι ήδη Metro, Hit, Billa και Ramstore. Οι πέντε μεγαλύτερες αλυσίδες διαρκών καταναλωτικών αγαθών της Ρουμανικής αγοράς αύξησαν τις πωλήσεις τους κατά 1 δισ. ευρώ το 2006, έναντι του 2005, με αποτέλεσμα ο συνολικός τζίρος τους να υπερβεί τα 3,5 δισ. ευρώ. Το 2007 προβλέπεται νέο ρεκόρ πωλήσεων του οργανωμένου λιανεμπορίου.

 Όπως αποκαλύπτεται σε πρόσφατη έκθεση του ελληνικού γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) στη Σόφια, οι ξένες λιανεμπορικές επιχειρήσεις προσελκύονται στη Βουλγαρία από την ταχύτητα αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος, παρά τη χαμηλή βάση εκκίνησής του. Στο πλαίσιο αυτό, η γερμανική εκπτωτική Plus (με τη συνδρομή και της Plus Ελλάς), μέλος του ομίλου Tengelmann, ανακοίνωσε ότι πρόκειται να λειτουργήσουν καταστήματά της στη Βουλγαρία το πρώτο τρίμηνο του 2008. Η Plus ακολούθησε την -επίσης γερμανική- Kaufland και τη λιθουανική VP Market, οι οποίες έχουν ήδη εισέλθει ή ανακοινώσει ότι θα εισέλθουν στη βουλγαρική αγορά. Παρούσες στη γειτονική χώρα είναι ήδη οι γερμανικές Metro, Hit, Billa και η τουρκική Ramstore, η οποία όμως φαίνεται ότι συρρικνώνεται με σκοπό τη διακοπή της λειτουργίας της. Την ίδια στιγμή, η Carrefour από την Ελλάδα εντείνει τη δραστηριοποίησή της στη Βουλγαρία, έχοντας ήδη συγκροτήσει σχετική στελεχιακή ομάδα. ΄Ηδη η πρώτη επένδυση για την κατασκευή εμπορικού κέντρου και υπεραγοράς Carrefour στη Σόφια, κόστους 80 εκατ. ευρώ, έχει ξεκινήσει και εκτιμάται ότι θα έχει περατωθεί μέχρι το τέλος του 2008. Ανάλογες επενδύσεις θα προωθηθούν από την Carrefour και σε άλλες πόλεις, όπως το Μπουργκάς και η Βάρνα. Η τροφοδοσία των καταστημάτων της στη γειτονική χώρα θα γίνεται τόσο από τις τοπικές προμηθευτικές εταιρείες όσο και από τις υποδομές του ομίλου Καρφούρ Μαρινόπουλος στη Βόρεια Ελλάδα, όπως το αποθηκευτικό συγκρότημα στην περιοχή του Δρυμού. Ενδιαφέρον για τη Βουλγαρία επιδεικνύει και η Lidl, καθώς και η σερβική αλυσίδα Delta M.

Η οργανωμένη λιανική επιτίθεται 

Οι συνολικές λιανικές πωλήσεις στη Βουλγαρία το 2005 ανήλθαν σε 6,1 δισ. ευρώ, ενώ για το 2006 εκτιμάται ότι διαμορφώθηκαν σε 6,3 εκατ. ευρώ. Η πρόβλεψη για το σύνολο των λιανικών πωλήσεων τα επόμενα χρόνια είναι 6,7 δισ. ευρώ το 2007, 7,1 δισ. ευρώ το 2008, 7,5 δισ. ευρώ για το 2009 και 7,9 δισ. ευρώ για το 2010. Οι αιτίες της προβλεπόμενης αύξησης εντοπίζονται στην μεταβολή του καταναλωτικού προτύπου που ευνοεί τις λιανικές πωλήσεις, τόσο αγαθών όσο και υπηρεσιών, μέσω της λειτουργίας νέων μορφών καταστημάτων, της δράσης νέων εμπορικών επωνυμιών και της παροχής πιστωτικών διευκολύνσεων, σε συνδυασμό με προσφορές, εκπτώσεις, leasing κλπ. Σημαντική παράμετρο συνιστά και η αύξηση του αριθμού των καταστημάτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ το 2006 υπήρχαν στη Βουλγαρία 40.834 παντοπωλεία, 322 σούπερ μάρκετ και 16 υπέρ μάρκετ, το 2010 εκτιμάται ότι θα δραστηριοποιούνται 38.540 παντοπωλεία, 383 σούπερ μάρκετ και 31 υπέρ μάρκετ. ΄Οσο για τα καταστήματα των εκπτωτικών αλυσίδων, από 55 το 2006 εκτιμάται ότι θα αυξηθούν σε 161 το 2010.

Ρεκόρ πωλήσεων των “μεγάλων” στη Ρουμανία

Από την πλευρά τους, οι πέντε μεγαλύτερες αλυσίδες διαρκών καταναλωτικών αγαθών της Ρουμανικής αγοράς αύξησαν τις πωλήσεις τους κατά 1 δισ. ευρώ το 2006, έναντι του 2005, με αποτέλεσμα ο συνολικός τζίρος τους να υπερβεί τα 3,5 δισ. ευρώ. Οι προβλέψεις για το 2007 είναι πως θα καταγραφούν νέες αυξήσεις-ρεκόρ στις πωλήσεις του οργανωμένου λιανεμπορίου -σημειώνεται ότι τα δίκτυα σούπερ μάρκετ και υπέρ μάρκετ σήμερα απορροφούν το 23,6% της συνολικής αξίας πωλήσεων διαρκών καταναλωτικών αγαθών, έναντι 20% το 2004. Ωστόσο, στη Ρουμανία τα μικρά καταστήματα τροφίμων, μεταξύ 21και 40 τμ, διατηρούν ακόμη τη “μερίδα του λέοντος” των λιανικών πωλήσεων, καθώς σε αυτά κατευθύνεται το 31% του εισοδήματος των καταναλωτών. Πίσω από τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ βρίσκονται τα ακόμη μικρότερα καταστήματα, εμβαδού μέχρι 20 τμ, με μερίδιο στις πωλήσεις περίπου 20%.

Η ρουμανική αγορά έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει, ιδιαίτερα στο πεδίο του cash & carry, όπου παρουσία έχουν μόνο οι αλυσίδες Metro και Rewe, ο τζίρος των οποίων πέρυσι ξεπέρασε τα 2 δισ. ευρώ.

Συνολικά τα καταστήματα των ξένων λιανεμπορικών αλυσίδων στη Ρουμανία το 2006 έφτασαν τα 275, έναντι 184 το 2005 και 122 το 2004. ΄Ομως καταγράφονται μεγάλες ανισότητες μεταξύ της πρωτεύουσας και των υπόλοιπων πόλεων της χώρας, καθώς στο Βουκουρέστι λειτουργούν ήδη 13 ξένες αλυσίδες και στην επαρχία μόλις μία.