Αξιοσημείωτη άνοδο πωλήσεων εμφάνισε στο ενιάμηνο από την έναρξη του έτους η αγορά του αυγού σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023. Ειδικότερα οι πωλήσεις της αυξήθηκαν κατά 8% σε όγκο και κατά 8,7% σε αξία. Ωστόσο, τα στελέχη του συγκεκριμένου κλάδου επιχειρήσεων θεωρούν πως υπάρχουν ακόμη μεγάλα περιθώρια αύξησης της εγχώριας κατανάλωσης του προϊόντος, καθώς εκτιμάται πως οι Έλληνες καταναλώνουν κατά κεφαλή 130 αυγά ετησίως, όταν σε άλλες δυτικές αγορές η κατά κεφαλή κατανάλωση είναι ακόμη και υπερδιπλάσια.

Στο ενιάμηνο από την έναρξη του έτους οι πωλήσεις των βιολογικών αυγών αυξήθηκαν κατά 10,4% σε όγκο και κατά 10,6% σε αξία έναντι μείωσης των πωλήσεων αυγών ημέρας κατά 6,3% σε όγκο και 4,3% σε αξία. Πάντως, οι πωλήσεις των φρέσκων αυγών, που καταλαμβάνουν περισσότερο από τον μισό τζίρο της κατηγορίας, αυξήθηκαν κατά 5,4% σε όγκο και 6,4% σε αξία. Επίσης, οι πωλήσεις παστεριωμένου ασπραδιού αυξήθηκαν κατά 2,8% σε όγκο και κατά 7,4% σε αξία.

Σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις των αυγών ιδιωτικής ετικέτας, το μερίδιο των οποίων υπερβαίνει το 28% του τζίρου της κατηγορίας, την εν λόγω περίοδο αυξήθηκαν κατά 9% σε όγκο και κατά 8,8% σε αξία. Επισημαίνουμε ότι το ένα στα δύο αυγά που καταναλώνονται στην εγχώρια αγορά εκτιμάται ότι είναι ιδιωτικής ετικέτας κι ότι ο ετήσιος τζίρο των PL αυγών φθάνει τα 100 εκατ. ευρώ.

Όπως σημειώνει ο κ. Παύλος Τσακίρης, CEO της Tsakiris Family AE -Αβγά Τσακίρη, «την τελευταία πενταετία στην Ελλάδα –και πολύ περισσότερο στην υπόλοιπη Ευρώπη– η κατανάλωση στρέφεται στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Η σχετική τάση στα τρόφιμα είναι, ίσως, μικρότερη απ’ ό,τι σε άλλα καταναλωτικά αγαθά, αλλά είναι ανοδική. Αυτό είναι αποτέλεσμα των οικονομικών πιέσεων στους Έλληνες πολίτες αλλά και της καλής ποιότητας των PL, η οποία εν πολλοίς οφείλεται στις υψηλές προδιαγραφές που ζητούν οι λιανέμποροι από τους παραγωγούς και από τους σχετικούς ελέγχους που πραγματοποιούν οι λιανεμπορικές αλυσίδες. Δεν θα μπορούσαμε να παραβλέψουμε αυτή την τάση…».
Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο συνομιλητής μας, «η αγορά των μη τυποποιημένων αυγών στον κλάδο μας ευτυχώς συρρικνώνεται. Σε αυτό έχει συμβάλλει πολύ η αναζήτηση εκ μέρους των καταναλωτών πιστοποιημένων αυγών σαφούς ιχνηλασιμότητας, με «καθαρές» ετικέτες και με όρους βιώσιμης ανάπτυξης. Δηλαδή η «γκρίζα ζώνη» στην κατηγορία του αυγού είναι σε πορεία εξάλειψης, αν και με αργό ρυθμό».

Η ταυτότητα του κλάδου
Σύμφωνα με στοιχεία της Διεύθυνσης Αγροτικής Στατιστικής & Τεκμηρίωσης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, που παρατίθενται σε σχετική έκθεση, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα τον Ιούνιο φέτος, η ετήσια παραγωγή αυγών το 2023 ανήλθε περίπου στα 1.633 εκατ. αυγά, εκ των οποίων το 77,6% (δηλ. περίπου 1.284 εκατ. αυγά) προέρχεται από συστηματικές μονάδες εκτροφής πουλερικών και το υπόλοιπο από τη χωρική πτηνοτροφία.

Η παραγωγή αυγών συστηματικής εκτροφής πραγματοποιείται από περίπου 720 επιχειρήσεις, κατανεμημένες σχεδόν σε όλη τη χώρα (στοιχεία 2024). Το αξιοσημείωτο είναι ότι μόλις οι 16 από αυτές παράγουν περίπου το 40% της συνολικής εγχώριας παραγωγής αυγών. Σε ό,τι αφορά τους τρόπους εκτροφής των ορνίθων, βάσει πρόσφατων στοιχείων, το 32,5% περίπου των επιχειρήσεων ακολουθούν το συμβατικό σύστημα εκτροφής (σε κλωβοστοιχίες), ενώ το υπόλοιπο 67,5% τα εναλλακτικά συστήματα (24,8% αχυρώνες, 37,1% ελευθέρας βοσκής και 5,6% βιολογικά). Σε ό,τι αφορά στους εκτρεφόμενους πληθυσμούς, επί συνόλου περίπου 5,3 εκατ. ορνίθων αυγοπαραγωγής, κατά το 75,4% εκτρέφονται σε κλωβοστοιχίες και κατά το 24,5% στα υπόλοιπα συστήματα εκτροφής (13,9% αχυρώνες, 6,9% ελευθέρας βοσκής και 3,7% βιολογικά).

Η πυρκαγιά στην Tsakiris Family
Δυσάρεστη εξέλιξη στην αγορά αυγού ήταν φέτος η πυρκαγιά στις εγκαταστάσεις μιας εκ των μεγαλύτερων επιχειρήσεων του κλάδου, της Tsakiris Family. Όπως σημειώνει ο κ. Τσακίρης, «ενώ η χρονιά κυλούσε ομαλά το πρώτο εξάμηνο του έτους, με δυναμική αύξηση των πωλήσεών μας και υλοποίηση του επενδυτικού μας πλάνου, η πυρκαγιά που κατέστρεψε στα τέλη του Αυγούστου τις κεντρικές μας εγκαταστάσεις, διατάραξε τη ροή λειτουργίας της επιχείρησης και μας δημιούργησε μεγάλα προβλήματα, τέτοια που απαιτούσαν γρήγορα αντανακλαστικά και ευέλικτες διαδικασίες, ώστε οι αποφάσεις μας να είναι ουσιώδεις, ασφαλείς και λειτουργικές. Έτσι ακριβώς αντιδράσαμε, εκμεταλλευόμενοι το ότι είμαστε μια οικογενειακή επιχείρηση, με ευέλικτη δομή λειτουργίας. Έτσι καταφέραμε να κλείσουμε άμεσα συμφωνίες με συνεργαζόμενα συσκευαστήρια αυγών και συνεχίσαμε 100% τη λειτουργία μας απρόσκοπτα, επιτυγχάνοντας να συνεχίσουμε την πορεία ανάπτυξής μας και στο τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς».

Επενδυτικός πυρετός
Ηγετική θέση στον κλάδο του αυγού κατέχουν η εταιρεία «Χρυσά Αυγά», ακολουθούμενη από την Βλαχάκης ΑΠΕΕ και την Πτηνοτροφική Ιωαννίνων και την ιδίων συμφερόντων Ovo Fresco ΑΒΕΕ, με εμπορικό σήμα τα Ηπειρώτικα Αυγά και τα Ovo Fresco αντίστοιχα.

Η ανθούσα αγορά του αυγού οδηγεί σε σημαντικές επενδύσεις, όπως αυτές στις οποίες έχει ήδη προχωρήσει η Πτηνοτροφική Ιωαννίνων με τα «Ηπειρωτικά Αυγά». Ήδη στο Καλπάκι άρχισε η λειτουργία μονάδας παραγωγής cage free αυγών δυναμικότητας 110 χιλιάδων ορνίθων, ανανεώθηκε ο μεταφορικός της στόλος, εγκαταστάθηκαν τα νέα μηχανήματα συλλογής αυγών με τη χρήση ρομποτικής και άλλαξε το συγκρότημα παστερίωσης και συσκευαστικών μηχανών της Ovo Fresco. Σημαντικές επενδύσεις έγιναν και σε φωτοβολταϊκά συστήματα, προκειμένου να επιτευχθεί η ενεργειακή αυτονομία της επιχείρησης. Στα νέα επενδυτικά πλάνα της είναι η δημιουργία μίας δεύτερης μονάδας δυναμικότητας 200 χιλιάδων ορνίθων, με στόχο το 70% της παραγωγής να προέρχεται από cage-free όρνιθες, υπερβαίνοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που αφορά το 50% της παραγωγής. Επίσης, η Ovo Fresco προτίθεται να δημιουργήσει νέες εγκαταστάσεις για την παραγωγή νέων καινοτόμων προϊόντων, όπως οι κατεψυγμένες ομελέτες, τα βρασμένα αυγά και τα αυγά σε σκόνη. Σήμερα η ημερήσια παραγωγή της εταιρείας αγγίζει τα 250 χιλιάδες αυγά.

Η «Ηπειρώτικα Αυγά» είναι ο τρίτος μεγαλύτερος «παίκτης» του κλάδου, με μερίδιο περίπου 10% στη συνολική αγορά των φρέσκων αυγών, ενώ στα επώνυμα αυγά το μερίδιό της ανέρχεται περίπου στο 25% των σχετικών πωλήσεων των σούπερ μάρκετ.

Στην αγορά του παστεριωμένου αυγού, όπου δραστηριοποιείται με την εταιρεία Ovo Fresco, κατέχει μερίδιο 45%. Οι εξαγωγές της καλύπτουν το 30% του τζίρου της, καθώς έχει ισχυρή παρουσία στα Βαλκάνια, σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και στην Κύπρο. Από το 2007 η εταιρεία διατηρεί στενή εμπορική συνεργασία με τον Αγροτικό Πτηνοτροφικό Συνεταιρισμό «Πίνδος».

Σε ό,τι αφορά την Tsakiris Family-Αυγά Τσακίρη, όπως σημειώνει ο CEO της εταιρείας, «προσπαθούμε να λύσουμε το πρόβλημα του αυξημένου κόστους παραγωγής, μέσω οικονομιών κλίμακας και επενδύσεων στον τομέα της καθετοποίησης. Διαχρονικά ως επιχείρηση επιλέξαμε να επενδύουμε σε όλα τα στάδια της παραγωγής μέχρι το ράφι. Στο πλαίσιο αυτό, πέραν αμιγώς της παραγωγής (όρνιθες, νέα και εκσυγχρονισμένα πτηνοτροφεία, σύγχρονος μύλος ζωοτροφών, επενδύσεις σε καλλιεργήσιμη γη) επενδύουμε και στην τυποποίηση (σύγχρονη τεχνολογία εξοπλισμού) και στο δίκτυο των διανομών μας πανελλαδικά, υλοποιώντας ένα δυναμικό πλάνο πωλήσεων με νέα προϊόντα, με ενίσχυση του δικτύου μας, με αύξηση των σημείων διανομής και των μεριδίων μας πανελλαδικά. Επίσης, αναπτύσσουμε περαιτέρω τη γραμμή παστερίωσης αυγών, ώστε να αξιοποιούνται τα αυγά Β διαλογής».

Η ζήτηση των αυγών εξακολουθεί να μεγαλώνει
Εξάλλου, όπως σχολιάζει ο κ. Τσακίρης, ο κλάδος του αυγού και γενικότερα της πτηνοτροφίας είναι εξαιρετικά δύσκολος, καθώς «εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από εξωγενείς παράγοντες, όπως το κόστος των εισαγόμενων πρώτων υλών –σχετικά υφιστάμεθα τις επιπτώσεις του ρωσο-ουκρανικού πολέμου– ή η γρίπη των πουλερικών, που μαστίζει τον κλάδο παγκοσμίως. Γι’ αυτό είμαστε αυστηρότεροι περισσότερο από ποτέ στη διασφάλιση της υγείας των πουλερικών και τα πρωτόκολλα προστασίας τους, με επιπλέον μέτρα βιοασφάλειας, τα οποία με τη βοήθεια και των υπηρεσιών του Δημοσίου αποδίδουν. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η αγορά του αυγού μεγαλώνει, καθώς η ζήτησή του εξακολουθεί να μεγαλώνει. Αυτός είναι ένας από τους σημαντικότερους λόγους για τους οποίους επενδύουμε με συνέπεια στην απόλυτη καθετοποίησή μας, ώστε να διαθέτουμε ελληνικά αυγά υψηλού δείκτη ποιότητας στους Έλληνες καταναλωτές, με έμφαση στη διάθεση αυγών ειδικών προδιαγραφών».

Ανησυχητικές ειδήσεις από ΗΠΑ
Σημαντική είναι η κάμψη της παραγωγής αυγών στις ΗΠΑ εξαιτίας της γρίπης των πτηνών, η οποία έχει πλήξει περισσότερα από 108 εκατομμύρια πουλερικά σε 48 πολιτείες των ΗΠΑ από το 2022. Η εξάπλωσή της ιδίως την άνοιξη και το φθινόπωρο, οπότε εμφανίζονται πληθυσμοί αποδημητικών πουλιών διασπείροντας τον ιό, έχει μειώσει τον πληθυσμό των ορνίθων, καθώς θανατώνονται για τον περιορισμό της εξάπλωσης. Βάσει στοιχείων του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ, τον Οκτώβριο φέτος η παραγωγή αυγών μειώθηκε κατά 2,6% συγκριτικά με το 2023, ενώ αναμένεται περαιτέρω μείωσή τους κατά 1% το 2025. Η μείωση της παραγωγής επέφερε τον Οκτώβριο φέτος ανατιμήσεις της τάξης του 30,4% στα προϊόντα της κατηγορίας στις ΗΠΑ.

Προωθήσεις και λανσαρίσματα
«…“Διαβάζουμε” την αγορά και αντιλαμβανόμαστε τις ανάγκες του καταναλωτή, ώστε να του προσφέρουμε πάντα αυτό που χρειάζεται στην κατάλληλη τιμή», τονίζει ο κ. Παύλος Τσακίρης, εξηγώντας ότι «προσπαθούμε οι τιμές μας να είναι ανταγωνιστικές όλο τον χρόνο. Πρόσθετο εργαλείο στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των πωλήσεων και της στήριξης του κοινού είναι και οι προωθητικές ενέργειες. Υλοποιούμε με συνέπεια trade marketing plan ειδικά φέτος, που περιλαμβάνει κυρίως φυλλάδια και instore price promotion. Τα φυλλάδια φαίνεται ότι αποδίδουν περισσότερο». Ο συνομιλητής μας, παρουσιάζοντας τα νέα προϊόντα της σειράς Αβγά Αχυρώνα-Άλμα Ζωής Ν. Θεσσαλονίκης, τονίζει ότι ήδη βρίσκονται στα ράφια πανελλαδικά και ότι αναπτύσσεται η διανομή της επανασχεδιασμένης σειράς τους, η οποία έχει αλλάξει όψη. Ειδικότερα, οι αυγοθήκες της έχουν γίνει ροζ, στο πλαίσιο της στήριξης που παρέχει η εταιρεία στο Σύλλογο Γυναικών με Καρκίνο του Μαστού, Άλμα Ζωής Νομού Θεσσαλονίκης. Όπως εξηγεί ο κ. Τσακίρης, «η συγκεκριμένη πρωτοβουλία μας στηρίζει οικονομικά το πολύτιμο έργο του συλλόγου, καθώς με κάθε αγορά οποιασδήποτε συσκευασίας αβγών Αχυρώνα Τσακίρη, δέκα λεπτά του ευρώ ενισχύουν το ταμείο του». Σχετική καμπάνια εξελίσσεται στα social media.

Επίσης, η εταιρεία διαθέτει τα Βιολογικά Αβγά Χωριάτικων Φυλών, περιορισμένης παραγωγής, τα οποία είναι τοποθετημένα σε περιορισμένο αριθμό καταστημάτων Σκλαβενίτης μόνο στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη. Εξάλλου, το πρώτο εξάμηνο του νέου έτους η εταιρεία θα λανσάρει ακόμα ένα νέο καινοτόμο κωδικό, δημιουργημένο από κοινού με το Ινστιτούτο Κτηνιατρικών Ερευνών του Οργανισμού ΕΛΓΟ Δήμητρα. «Το 2025 θα εφαρμόσουμε ένα εκτεταμένο επικοινωνιακό πλάνο, που θα στηρίζει το brand και τους επιχειρηματικούς μας στόχους την επόμενη τριετία», καταλήγει ο κ. Τσακίρης.