Σχεδόν αποκλειστικά από άνθη και εσπεριδοειδή προέρχεται η κυπριακή παραγωγή μελιού, σύμφωνα με την έρευνα αγοράς του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Λευκωσίας.

Η παραγωγή δεν περιλαμβάνει καθόλου πεύκο και έλατο. Κυριαρχεί το μέλι με έντονη γλυκιά γεύση, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε σάκχαρα, σε αντίθεση με το μέλια πικρής επίγευσης, για παράδειγμα, καστανιάς, τα οποία είναι εισαγόμενα και λιγότερο δημοφιλή. Κυριότερες κυπριακές ποικιλίες μελιού είναι το θυμαρίσιο μέλι και το μέλι πορτοκαλιάς. Στην αγορά κυκλοφορεί ευρέως το «μέλι ποικίλης ανθοφορίας», το οποίο συνήθως αποτελεί μίξη των παραπάνω.

Η πυκνότητα των μελισσιών εντός Κυπριακής Δημοκρατίας κυμαίνεται περίπου σε 8,7 μελίσσια ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Το Δεκέμβριο 2022, τα μελίσσια ανέρχονταν συνολικά σε 56.774, μειωμένα κατά 1,1% συγκριτικά με το 2019) και οι εγγεγραμμένοι μελισσοκόμοι, πτωτικά κατά 5% σε σχέση με το 2019, σε 698.

Το 2019, η εγχώρια παραγωγή ανήλθε σε 542 τόνους, με ζήτηση 1.413 τόνων. Κύριοι λόγοι για την σχετική διακύμανση απόδοσης και παραγωγής αποτελούν οι ιδιαίτερα ξηροθερμικές συνθήκες που επικρατούν το καλοκαίρι στην Κύπρο, η μικρή μελισσοχλωρίδα και οι πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές που αφάνισαν μεγάλο μέρος της.

Αύξηση της εγχώριας παραγωγής, της ζήτησης και των εισαγωγών
Μεταξύ 2016 και 2022, εγχώρια παραγωγή και ζήτηση έχουν σχεδόν διπλασιαστεί. Η αύξηση παραγωγής έχει ευνοηθεί από την κρατική πολιτική για την «Ανάπτυξη της Μελισσοκομίας στην Κύπρο», η οποία εφαρμόζεται στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2023-2027 και περιλαμβάνει ποικίλες δράσεις για την προστασία των μελισσών και τον εμπλουτισμό της μελισσοκομικής χλωρίδας.

Η ζήτηση παρουσιάζει αύξηση κατά τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες, με κορύφωση την περίοδο των Χριστουγέννων και κάμψη κατά τους υπόλοιπους μήνες του έτους.

Οι εισαγωγές μελιού στην Κύπρο ανήλθαν το πρώτο δεκάμηνο του 2023 ανήλθαν σε 1,67 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχούσαν σε 591,4 τόνους, με μέση τιμή εισαγωγής €2,81 ανά κιλό. Η μέση χονδρική τιμή του μελιού που εισάγεται στην κυπριακή αγορά βαίνει διαρκώς μειούμενη, από €3,06 το 2015, σε €2,81 το 2023.

Αντίστοιχα, οι κυπριακές εξαγωγές μελιού ανήλθαν σε περίπου €66.100 (7.518 κιλά), εκ των οποίων το 93,5% σε αξία αφορούσε το Ηνωμένο Βασίλειο (7.056 κιλά, αξίας €61.825). Έπονται το Κατάρ και οι ΗΠΑ.

Οι σημαντικότεροι εισαγωγείς μελιού είναι η Ελλάδα, με μερίδιο 75% σε αξία (624.195 κιλά έναντι €1.823.038) και ακολουθούν Κίνα, με μερίδιο αξίας εξαγωγών 8,5%, ήτοι €206.378, Γερμανία (4,9%) και Ισπανία (3,9%).

Το κινεζικό μέλι δεν εισάγεται συσκευασμένο. Οι ελληνικές ετικέτες μελιού είναι διαδεδομένες τόσο στο κυπριακό οργανωμένο λιανεμπόριο, όσο και σε καταστήματα delicatessen και βιολογικών ειδών.

Το ελληνικό μέλι περιέχεται ως συστατικό σε γνωστές κυπριακές ετικέτες, που περιλαμβάνουν μίξεις μελιών διαφόρων χωρών.

Το ελληνικό μέλι κόστισε το 2022 €2,90 ανά κιλό, το κινεζικό €1,50 και το γερμανικό €2,10. Οι εισαγωγές μελιού από Ελλάδα ακολουθούν αυξητική πορεία από το 2019.

Η σήμανση του μελιού στην Κύπρο
Η σήμανση του μελιού που πωλείται στην κυπριακή αγορά διέπεται από τους κανονισμούς του 2004 και 2015, οι οποίοι εναρμονίζονται με την Οδηγία 2001/110/ΕΚ, όπως έχει τροποποιηθεί έως σήμερα.

Είναι υποχρεωτική η αναγραφή χωρών συγκομιδής στη σήμανση για το μέλι που συσκευάζεται στην Κύπρο. Δε γίνονται αποδεκτές οι ενδείξεις: Μείγμα μελιών ΕΕ, Μείγμα μελιών εκτός ΕΕ, Μείγμα μελιών ΕΕ και εκτός ΕΕ. Η υποχρέωση δεν ισχύει για το προσυσκευασμένο μέλι εισαγωγής.

Για το μέλι, δεν είναι υποχρεωτική η διατροφική δήλωση. Αν ο εμφιαλωτής μελιού επιθυμεί εθελοντικά να συμπεριλάβει, εκείνη θα συμμορφώνεται πλήρως με τις διατάξεις του Ευρωπαϊκού 1169/2011.

Μετά από Διάταγμα του Δεκεμβρίου 2023, τα μέλια που προέρχονται μερικώς ή κυρίως, από θυμάρι ή πορτοκαλιά και έχουν συγκομιστεί εντός Κυπριακής Δημοκρατίας, μπορούν να αναγράφουν στην επισήμανσή τους πληροφορίες που αφορούν την ανθική και φυτική προέλευσή τους, εφόσον οι γυρεόκοκκοι έχουν ελάχιστο ποσοστό 16% για το θυμάρι και 3% για την πορτοκαλιά.

Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter FOODReporter