Τό ‘γραφα στο «σελφ σέρβις» κανά τριάρι χρόνια πριν και χαμογέλαγα, κουνώντας το κεφάλι: «θα με διαβάζουν τώρα τίποτα επιχειρηματίες ή ακαδημαϊκοί και θα μυκτηρίζουν…». Και τι έγραφα; Ότι η ελληνική κοινωνία γίνεται «κοινωνία των δύο τρίτων» από την ανάποδη, δηλαδή «φτωχοί» προς «έχοντες», δύο προς ένα! Έπεσα διάνα! Όλοι οι εισηγητές που παρουσίασαν έρευνες τάσεων στο συνέδριο του ΙΕΛΚΑ, αυτό έλεγαν! Και ξανακούναγα το κεφάλι…
Οι τρεις στους τέσσερις πολίτες που ρωτήθηκαν, πιστεύουν ότι υπάρχει κερδοσκοπία κι αισχροκέρδεια στην αγορά (MRB, Δ. Μαύρος) κι ο υπουργός Ανάπτυξης, απευθυνόμενος στους σύνεδρους, απέδωσε την ακρίβεια των τροφίμων αποκλειστικά στην κλιματική κρίση. Που άρχισε το 2019 κι άντε βρες πού θα μας βγάλει! Έτσι του άρεσε! Αλλά αν σε κανά δυό μήνες βγουν οι εκατό στους δέκα και του πουν για κερδοσκοπίες και τέτοια, θα του αρέσει; Μιλώ για όλους –εργοδότες και μισθωτούς– όσοι οφείλουμε στο εξής να συμμετέχουμε με το στανιό και με ατομική ευθύνη καθενός στα τζογαδόρικα ρίσκα του χρηματιστηρίου ενέργειας, πληρώνοντας τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος… Μιλώ για όσους ταξιδεύουν Αθήνα-Θεσσαλονίκη με τριαντατόσα ευρώ διόδια, και βενζίνη πάνω από τα δύο ευρώ το λίτρο, όταν από τον Προμαχώνα στη Σόφια πληρώνεις διόδια ένα ευρώ, και βενζίνη δέκα-είκοσι λεπτά λιγότερο του ενός ευρώ το λίτρο…
Είχε απόλυτο δίκιο ο πρόεδρος της ΕΣΕ, όταν τα ‘βαζε με τα ΜΜΕ, κατηγορώντας τα για εμπάθεια προς τον κλάδο, αφού κοιτάνε μόνο τον πληθωριστικό τζίρο, ξεχνώντας να ρίξουν μια ματιά στα κέρδη των σούπερ μάρκετ. Θα πρότεινα, μάλιστα, τα τρία βασικά επιχειρήματα της εισήγησής του, μαζί με την ταυτότητα του κλάδου, όπως περιεκτικά την απέδωσε στην εισήγησή του ο πρόεδρος του ΙΕΛΚΑ, να τυπωθούν σ’ ένα μονόφυλλο και με υπογραφή ΕΣΕ, να μοιραστούν χρονιάρες μέρες στο πελατειακό κοινό των αλυσίδων, τοποθετημένο μέσα στα φυλλάδιά τους, μαζί μ’ ένα «καλή χρονιά φίλε πελάτη!».
Η αλήθεια είναι ότι η εκδοτική πιάτσα προτιμά τα ανέξοδα, τα φωνακλάδικα στερεότυπα μιας άλλης εποχής αποφεύγοντας να μελετά και να συγκρίνει από χρονιά σε χρονιά τους ισολογισμούς κάθε λογής εταιρειών κι ομίλων… Γιατί αυτό κοστίζει. Χάνεις διαφημιζόμενους! Αλλά το πολιτικά νόστιμο είναι ότι το ξεφώνημα των σούπερ μάρκετ συχνά γίνεται από φιλελεύθερα και συστημικά μέσα. Τα λίγα αριστερά απλώς εκτίθενται. Διότι αν κάποιος ήθελε στα σοβαρά να επικρίνει τον κλάδο για τις τιμές, αν ήταν συνεπής φιλελεύθερος, θα φώναζε ότι οι μεγάλες αλυσίδες δεν ζητούν τα πειστήρια ανάγκης των εκάστοτε ανατιμήσεων από τους προμηθευτές τους και δεν τους «στριμώχνουν». Ή ότι οι αλυσίδες που θα μπορούσαν να πριμοδοτήσουν έναν πόλεμο στις τιμές, ξεκουνώντας τους ανταγωνιστές τους, έχουν μεγάλα ανοίγματα στις τράπεζες και φοβούνται το ρίσκο. Και αν ήταν αριστερός, θα έλεγε ότι όχι τώρα, αλλά τουλάχιστον μια ολόκληρη εικοσαετία το πολύ χρήμα από τις εκάστοτε φουσκωμένες τιμές απλώς …καίγεται! Γιατί η διαδικασία της συγκέντρωσης του κλάδου έχει τριβές, ανεβάζει τον επενδυτικό πυρετό, δημιουργεί ράκη, ανάβει φωτιές. Η βιομηχανία –η μεγάλη φυσικά– δε χάνει που να χαλάσει ο κόσμος. Φουσκώνει σταθερά τις τιμές, ξέροντας ότι ένα τμήμα τους θα ξοδευτεί (θα καεί) στις διπλοτριπλοεξαγορές των ίδιων καταστημάτων, στο χτίσιμο νέων κοκ. Ας είναι καλά ο «βασιλιάς καταναλωτής» που πληρώνει.
Το πιο νόστιμο, όμως, είναι ότι την κυβέρνησή μας την πήρε ξάφνου ο φιλελεύθερος πόνος για τις «σταθερές», τις «κανονικές» τιμές. Κάποιοι ατσίδες φαίνεται πως έχουν τις εμμονές τους με τη δογματική πίστη στις αξίες της θεωρίας του μάρκετινγκ για την ιδεώδη χρήση των εργαλείων του. Δεν μπορεί, σου λέει, να «σπρώχνεις» μόνιμα το προϊόν σου με προσφορές κι εκπτώσεις και να κοροϊδεύεις τον «βασιλέα» σου… Άραγε δεν εννοούν ότι έτσι, κάτω από τους leaders, το πολύ και από τους δεύτερους «παίκτες» της αγοράς κάθε προϊοντικής κατηγορίας, όλοι οι άλλοι θα εξαερωθούν; Ή το εννοούν, αλλά ας πάει το παλιάμπελο ενός σεβαστού κομματιού της ελληνικής βιομηχανίας; Η Αποκάλυψη Πισσαρίδη θα χάσει στο εξής πολλούς πιστούς. Και δη από τους ευλαβέστερους…
Να μην ξεχάσω: Καλές γιορτές φίλε αναγνώστη!