Μία ιδιαίτερα δύσκολη χρονιά είναι η φετινή για τους οινοπαραγωγούς του Μπορντό, αλλά και ευρύτερα της Γαλλίας, καθώς οι ακραίες καιρικές συνθήκες και οι απότομες μεταβολές στις προτιμήσεις του καταναλωτικού κοινού επηρεάζουν σημαντικά τον κλάδο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, με βάση στοιχεία από τις τοπικές αρχές, τον Ιούνιο και τον Ιούλιο κατατέθηκαν σχεδόν 600 αιτήματα από οινοπαραγωγούς του Μπορντό για κρατική αποζημίωση, προκειμένου να τερματίσουν την παραγωγή τους ή να προχωρήσουν σε αλλαγή χρήσης γης.

Τα αιτήματα αυτά αφορούν σε σχεδόν 5.000 εκτάρια αμπελιών που πρόκειται είτε να χαθούν, είτε να αξιοποιηθούν με κάποια διαφορετική χρήση. Σημειωτέον ότι η γαλλική κυβέρνηση έχει προϋπολογίσει το ποσό των 200 εκατ. ευρώ για την καταβολή αποζημιώσεων στους οινοπαραγωγούς της χώρας προκειμένου να καταστρέψουν τα πλεονάζοντα αποθέματα οίνου, επιδιώκοντας αφενός να στηρίξει τους παραγωγούς και αφετέρου να σταθεροποιήσει τις τιμές των γαλλικών κρασιών, οι οποίες κινδυνεύουν να καταρρεύσουν λόγω της υπερπροσφοράς και της μειωμένης ζήτησης.

Σημαντικός παράγοντας που επιδεινώνει τα προβλήματα των παραγωγών του Μπορντό είναι η κλιματική αλλαγή, καθώς τα τελευταία χρόνια οι ξηρασίες, οι παγετοί και οι χαλαζοπτώσεις έχουν ταλαιπωρήσει τα γαλλικά αμπέλια. Και οι προβλέψεις για το μέλλον δεν είναι ευοίωνες, καθώς τα φαινόμενα εκτιμάται ότι θα είναι όλο και συχνότερα και εντονότερα. Ένα μεγάλο ζήτημα μάλιστα έχει να κάνει με τη διαθεσιμότητα του νερού, που είναι αναγκαίο για την παραγωγή κρασιού, όμως οι ξηρασίες που αναμένονται στο μέλλον θα το καταστήσουν πιο δυσεύρετο. Επιπλέον, οι υψηλές θερμοκρασίες μπορεί στο εγγύς μέλλον να αυξήσουν τον αλκοολικό βαθμό και τις τανίνες των κρασιών του Μπορντό, αλλοιώνοντας τα παραδοσιακά του χαρακτηριστικά.

Το αποτέλεσμα είναι ήδη τα αμπέλια του Μπορντό και των άλλων οινοπαραγωγικών περιοχών της Γαλλίας να αποδεκατίζονται σταδιακά, προσπαθώντας να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Ήδη, αρκετοί είναι οι παραγωγοί που έχουν προχωρήσει ή προχωρούν σε διαφοροποίηση της παραγωγής τους, ώστε να παράγουν λιγότερα από τα παραδοσιακά κρασιά του Μπορντό και περισσότερα λευκά ή ροζέ κρασιά, που είναι πιο δημοφιλή μεταξύ των νεότερων Γάλλων, ιδιαίτερα το καλοκαίρι που προτιμούν πιο δροσερά και ελαφριά ποτά.

Γυρίζουν την πλάτη στο κρασί οι Γάλλοι
Όμως τα νέα δεδομένα δεν είναι μόνο κλιματικά, αλλά σχετίζονται και με τις καταναλωτικές συνήθειες. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα η γαλλική Εθνική Επιτροπή Διεπαγγελματικών για Οίνους με Ονομασία Προέλευσης και Γεωγραφική Ένδειξη (CNIV), η κατανάλωση οίνου στη Γαλλία μειώθηκε κατά 4,7 εκατ. εκατόλιτρα μεταξύ του 2010 και του 2022, πέφτοντας κάτω από τα 24 εκατομμύρια εκατόλιτρα, και μέχρι το 2034 εκτιμάται ότι θα χάσει ακόμα 4,5 έως 6,4 εκατ. εκατόλιτρα (μείωση 17-25%), πέφτοντας κάτω από τα 20 εκατ. εκατόλιτρα.

Η πτώση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στις διαφορετικές καταναλωτικές συνήθειες των νεότερων σε ηλικία Γάλλων, που απομακρύνονται από το παραδοσιακό κρασί και στρέφονται σε επιλογές όπως η μπύρα, της οποίας η κατανάλωση, σύμφωνα με στοιχεία του γαλλικού ινστιτούτου OFDT, έχει αυξηθεί κατά 7% στη Γαλλία από το 2000 έως το 2020.

Όμως το πρόβλημα δεν είναι αποκλειστικά γαλλικό: και οι εξαγωγές κρασιού από τη Γαλλία προς άλλες χώρες εμφανίζονται επίσης μειωμένες, καταγράφοντας πτώση 5% το 2022 σε σχέση με το 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Αμπέλου και Οίνου. Σημαντικό ρόλο σε αυτήν την πτώση φαίνεται πως έχει διαδραματίσει η μειωμένη ζήτηση για γαλλικά κρασιά από την κινεζική αγορά, καθώς μπορεί οι εξαγωγές προς τον κορυφαίο εξαγωγικό προορισμό για κρασιά από το Μπορντό να επανεκκίνησαν μετά το σοκ της πανδημίας και τα κλειστά σύνορα, όμως ακόμα δεν έχουν φτάσει στα προ πανδημίας επίπεδα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2022 οι εξαγωγές κρασιών από το Μπορντό με προορισμό την Κίνα ήταν μειωμένες κατά σχεδόν 25% σε σχέση με το 2021. Με αυτά τα δεδομένα, σίγουρα δεν μπορεί να είναι κανείς αισιόδοξος για το μέλλον των γαλλικών κρασιών, αν και οι λιγότερο απαισιόδοξοι μιλούν για ένα προϊόν που πάντα θα έχει ξεχωριστή θέση στις καρδιές των οινόφιλων και εν τέλει θα βρει τον τρόπο να ενισχύσει τη δύναμή του και στις νεότερες γενιές.


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter FOODReporter