Οι «μαύρες τρύπες» που αναμένονται στους ισολογισμούς χρήσης 2024 αρκετών αλυσίδων σούπερ μάρκετ, λόγω των μεγάλων αποκλίσεων που καταγράφονται στους ρυθμούς ανάπτυξης μεταξύ του περυσινού και του φετινού δωδεκαμήνου, προκαλούν έντονες ανησυχίες στους μάνατζερ του κλάδου για τις πιθανές αρνητικές επιδράσεις στην ομαλή πορεία του.
Ήδη τα στοιχεία πωλήσεων του επταμήνου από την έναρξη του έτους εμφανίζουν τον κλάδο των σούπερ μάρκετ να αναπτύσσεται με ρυθμό της τάξης του 3% έναντι ρυθμού ανάπτυξης 10%, που είχε καταγραφεί το 2023. Η διαφορά των επτά ποσοστιαίων μονάδων μεταξύ των συγκρινόμενων ετών συνεπάγεται μια απώλεια εσόδων, που σε απόλυτες τιμές εκτιμάται περίπου στα 1,2 δισ. ευρώ στο σύνολο της κλαδικής αγοράς. Τα χρήματα αυτά προφανώς θα λείψουν από τα ταμεία των αλυσίδων, ορισμένες εκ των οποίων, όπως αναφέρουν παράγοντες του κλάδου, θα εμφανίσουν φέτος είτε μηδενικό είτε αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης, ενώ κάποιες πιθανώς θα εμφανίσουν ζημιές.
Τα αρνητικά αποτελέσματα θα προκύψουν όχι μόνο λόγω του ότι οι κλαδικές πωλήσεις εξελίσσονται φέτος με εμφανώς χαμηλότερο ρυθμό εξαιτίας της αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού, αλλά και λόγω των αυξημένων λειτουργικών εξόδων των επιχειρήσεων ως συνέπεια της αύξησης των μισθών προσωπικού (κυρίως του κατώτατου) και της αύξησης του ενεργειακού κόστους, ιδιαίτερα στη διάρκεια του καλοκαιριού. Μάλιστα, είναι ορατός ο κίνδυνος μιας περαιτέρω αύξησης του ενεργειακού κόστους τους επόμενους μήνες, πράγμα που θα επιδεινώσει τη θέση των επιχειρήσεων του κλάδου.
Επιβαρυντικά επιδρούν και τα κόστη κατασκευής και ανακαίνισης των καταστημάτων, λόγω της ακρίβειας των δομικών υλικών, όπως άλλωστε και της ανόδου των τιμών των ακινήτων, που επιβαρύνουν αισθητά τα επενδυτικά κόστη των εταιρειών του κλάδου, επιβαρύνοντας με τη σειρά τους τις αποσβέσεις τους, άρα και τα καθαρά τους αποτελέσματα. Επίσης, οι απώλειες εσόδων προκαλούν προβλήματα ρευστότητας σε ορισμένες αλυσίδες, ιδιαίτερα τις μικρομεσαίες.
Εν αναμονή νέου γύρου εξαγορών και συγχωνεύσεων
Στελέχη του κλάδου, σχολιάζοντας τις επιδόσεις τζίρου στο επτάμηνο, θεωρούν υγιές το ότι ο ρυθμός αύξησης των εσόδων της οργανωμένης λιανικής «προσγειώθηκαν» σε φυσιολογικά επίπεδα και ότι η ανάπτυξη προκύπτει πλέον από την αύξηση του όγκου πωλήσεων, καθώς ο κλαδικός πληθωρισμός εμφανίζει αρνητικές τιμές σε συγκρίσιμη βάση, τουλάχιστον βάσει των στοιχείων του ΙΕΛΚΑ. Όπως διευκρινίζουν, όμως, αυτό δε σημαίνει ότι η προσαρμογή στα νέα δεδομένα θα είναι υπόθεση εύκολη για το σύνολο της αγοράς. Πληροφορίες αναφέρουν πως ήδη δύο από τις μεγαλύτερες αλυσίδες του κλάδου αφανίζουν αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης πωλήσεων, ενώ ανάλογα κινείται κι ένας μεγάλος αριθμός μικρών και μικρομεσαίων εταιρειών.
Τα ίδια στελέχη επισημαίνουν ότι, «αν και δεν είναι της παρούσης, οι απώλειες εσόδων είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσουν ένα νέο κύμα εξαγορών και συγχωνεύσεων, που πιθανότατα δεν θα «καταπιεί» μόνο μεσαίες και μικρές τοπικές αλυσίδες, αλλά και κάποιες που ανήκουν στο «top 10» του κλάδου…». Όπως σχολιάζουν, πολλά θα φανούν μετά το τέλος της φετινής χρήσης, δηλαδή αφότου οι εταιρείες σούπερ μάρκετ κλείσουν τους ισολογισμούς τους και εκτιμήσουν τις αντοχές τους, οπότε οι εξελίξεις στην κατεύθυνση της περαιτέρω συγκέντρωσης του κλάδου, λογικά, αναμένονται από το δεύτερο εξάμηνο του 2025. Στο μεσοδιάστημα, βέβαια, κινήσεις εξαγορών τοπικού χαρακτήρα εκ μέρους των ισχυρών του κλάδου δεν θα αιφνιδιάσουν κανέναν, δεδομένου ότι εταιρείες όπως η ΕΥΣ, η Μασούτης και η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός έχουν συνηθίσει τους ανταγωνιστές τους στις ενέργειες επιθετικής επέκτασής τους.