Στο πλαίσιο της παρουσίας του τον περασμένο μήνα στο Μάλμε της Σουηδίας για την έκθεση Eco Living Scandinavia & Nordic Organic Food Fair 2022, το FOODReporter επισκέφθηκε καταστήματα δύο εκ των μεγαλύτερων αλυσίδων σούπερ μάρκετ της χώρας, ICA και Willy’s, θέλοντας να διαπιστώσει αφενός ποια ελληνικά προϊόντα βρίσκονται στα ράφια τους, αφετέρου πώς διαμορφώνονται οι τιμές στο ράφι σε σχέση με την Ελλάδα.

Ως προς το πρώτο ζητούμενο, εντοπίσαμε στα ψυγεία αρκετά τυριά με την επωνυμία feta, που όλα τους ήταν σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία ως προς την προέλευσή τους, καθώς παράγονται στην Ελλάδα για λογαριασμό σουηδικών εταιρειών.

Συγκεκριμένα στα ράφια των ICA βρήκαμε φέτα από τις μάρκες Fontana και Zeta, καθώς και private label φέτα για λογαριασμό της ICA.

Η Fontana είναι γνωστή εισαγωγική εταιρεία που ίδρυσε το 1978 ο Φρίξος Παπαδόπουλος και ειδικεύεται στις εισαγωγές μεσογειακών τροφίμων, ενώ η Zeta του Fernando Di Luca ειδικεύεται περισσότερο σε ιταλικά προϊόντα, όμως έχει και ελληνικά προϊόντα όπως φέτα και ελιές Καλαμάτας, καθώς και κυπριακό χαλλούμι.

Σημειωτέον ότι, αν και στα προϊόντα των ICA και Fontana δεν αναγράφεται συγκεκριμένα ο παραγωγός της φέτας, σε αυτήν της Zeta αναγράφεται: είναι η Κολιός.

Τη λέξη «ελληνικό» (Grekisk) τη βλέπει επίσης κανείς στο διάδρομο με τα γιαούρτια – όμως σε αυτήν την περίπτωση το «ελληνικό» είναι τέτοιο μόνο κατ’ όνομα. Τα «ελληνικά» γιαούρτια είναι στην πραγματικότητα Greek-style, που παράγονται με σουηδικό γάλα, ενώ αντίστοιχα υπάρχουν και αρκετά προϊόντα με την επωνυμία «τουρκικό γιαούρτι», που εντάσσονται στην ίδια κατηγορία.

Ελληνικής προέλευσης προϊόντα εντοπίσαμε και στο ράφι των ελαιολάδων, πάντα βέβαια με σουηδικές ετικέτες.

Συγκρίνοντας τις τιμές στο ράφι
Όσον αφορά στις τιμές στο ράφι, η εμπειρία μας από τα σουηδικά σούπερ μάρκετ δείχνει ότι αυτές είναι στα ίδια περίπου επίπεδα με αυτές που βρίσκουμε στα ελληνικά σούπερ μάρκετ, με τη διαφορά όμως ότι οι μέσες απολαβές ενός Σουηδού εργαζομένου είναι πολύ υψηλότερες σε σχέση με αυτές ενός Έλληνα εργαζομένου, γεγονός που σημαίνει ότι ο Σουηδός καταναλωτής έχει σαφώς μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη. Για να υπάρχει ένα μέτρο σύγκρισης, αξίζει να αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, αν και στη Σουηδία δεν έχει θεσπιστεί κατώτατος μισθός, εκτιμάται ότι ένας ανειδίκευτος εργαζόμενος έχει λαμβάνειν περίπου 1.450 ευρώ το μήνα, ενώ ο μέσος μισθός για έναν Σουηδό εργαζόμενο υπολογίζεται γύρω στα 2.750-2.800 ευρώ το μήνα. Ενδεικτικά θα αναφέρουμε ότι ένα Knorr Snack Pot, που στην Ελλάδα βρίσκει κανείς γύρω στο 1,50-1,70 ευρώ, στη Σουηδία στοιχίζει 18 κορώνες, ήτοι περίπου 1,65 ευρώ, ενώ ένα προϊόν μαργαρίνης Becel Omega 3 των 400 γραμμαρίων φτάνει τις 25 κορώνες ή 2,30 ευρώ (ο αντίστοιχος κωδικός δεν υπάρχει στην Ελλάδα). Αλλά και στα ζυμαρικά, ένα πακέτο λαζάνια 500 γραμμαρίων της Barilla το βρήκαμε στις 24 κορώνες (2,20 ευρώ), όταν στην Ελλάδα ένας παρόμοιος κωδικός (λαζάνια με αυγό της Barilla) μπορεί να ξεπεράσει και τα 3 ευρώ, ανάλογα με το σούπερ μάρκετ.

Όσον αφορά στην τιμή της φέτας, αυτή ξεκινά από τα 13,40 ευρώ το κιλό (2,01 ευρώ για την private label συσκευασία των 150 γραμμαρίων στα ICA) και φτάνει ως και τα 20,74 ευρώ το κιλό (στην περίπτωση των premium κωδικών της Zeta: φέτα με λιγότερο αλάτι, φέτα Λέσβου, βιολογική φέτα).

Μεγάλη η διείσδυση για βιολογικά και free-from
Κάτι ακόμα που αξίζει να σημειώσουμε για τα σουηδικά σούπερ μάρκετ είναι ο χώρος που αφιερώνουν σε βιολογικά και free-from προϊόντα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχουν ολόκληρα ψυγεία αφιερωμένα σε προϊόντα γάλακτος χωρίς λακτόζη και εναλλακτικά του γάλακτος, με δεκάδες τέτοια προϊόντα (ανάμεσα σε αυτά βρίσκει κανείς και προϊόντα της ελληνικής Violife, που ανήκει στον όμιλο Upfield), καθώς και ολόκληροι διάδρομοι με προϊόντα βιολογικά, χωρίς γλουτένη, και άλλα προϊόντα απευθυνόμενα σε ειδικές κατηγορίες καταναλωτών.

Και αυτό είναι λογικό, καθώς η Σουηδία είναι μία ιδιαίτερα ανεπτυγμένη αγορά όσον αφορά στην καταναλωτική συνείδηση και η διείσδυση των βιολογικών και free-from προϊόντων είναι αρκετά μεγάλη.

Systembolaget: Το κρατικό μονοπώλιο στο αλκοόλ
Μία ξεχωριστή περίπτωση που αξίζει να αναφέρουμε είναι αυτή των αλκοολούχων ποτών.

Στη Σουηδία η πώληση αλκοόλ στη λιανική αποτελεί κρατικό μονοπώλιο: δεν μπορεί κανείς να αγοράσει ποτά με περιεκτικότητα σε αλκοόλ από 3,5% κατ’ όγκο και πάνω από το σούπερ μάρκετ ή από το περίπτερο, παρά μόνο από τις κρατικές κάβες Systembolaget.

Επισκεφθήκαμε και ένα κατάστημα Systembolaget, όπου εντοπίσαμε επίσης ορισμένα ελληνικά αλκοολούχα ποτά, αν και η ελληνική παρουσία είναι πολύ περιορισμένη, σε σχέση με χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που αντιπροσωπεύονται με μεγάλη ποικιλία κρασιών.

Συγκεκριμένα, βρήκαμε Ούζο 12 σε γυάλινη συσκευασία των 350ml στις 169 κορώνες (15,50 ευρώ, 44,28 ευρώ ανά λίτρο), καθώς και επιλεγμένα κρασιά του ΕΟΣ Σάμου.

Όσον αφορά στις τιμές, αυτές είναι σαφώς υψηλότερες σε σχέση
με ένα ελληνικό σούπερ μάρκετ και αντίστοιχες (ή ίσως ελαφρώς υψηλότερες) με αυτές που θα πλήρωνε κανείς σε μία κάβα. Ενδεικτικά, μία φιάλη βότκα Absolut των 700ml κοστίζει 22,38 ευρώ, μία φιάλη τζιν Bombay Sapphire των 700ml κοστίζει 27,42 ευρώ, ενώ μία φιάλη Aperol των 700ml κοστίζει 17,33 ευρώ.

Σημειωτέον ότι, βάσει της σουηδικής νομοθεσίας, τα αλκοολούχα ποτά δε φορολογούνται με βάση την τιμή τους, αλλά με βάση την περιεκτικότητά τους σε αλκοόλ.

Επιπλέον, στα καταστήματα Systembolaget όλα τα προϊόντα πωλούνται με το ίδιο περιθώριο κέρδους, ενώ απαγορεύονται αυστηρά οι προσφορές τύπου «1+1 δώρο» ή παρόμοιες προωθητικές ενέργειες.


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter FOODReporter