Το πώς γίνεται στην Ελλάδα, κατά τη Eurostat, οι εργαζόμενοι να δουλεύουν περισσότερο από κάθε άλλον Ευρωπαίο (41 ώρες τη βδομάδα, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι οι 37,5 ώρες), με το μέσο μισθό στον ιδιωτικό τομέα να φτάνει μόλις τα 1.038 ευρώ, και την ίδια στιγμή η χώρα να φιγουράρει στις τελευταίες θέσεις της ΕΕ στην παραγωγικότητα της εργασίας, είναι κάτι που η επιχειρηματικότητα όφειλε να το έχει απαντήσει. Αντ’ αυτής απαντά η κυβερνητική πολιτική, «απελευθερώνοντας» την εργασία από το οκτάωρο και το πενθήμερο στην ουσία, στη βάση της λογικής «δεν σας φτάνουν τα λεφτά; Δουλέψτε παραπάνω ώρες και ημέρες!». Διότι δουλειές υπάρχουν, λένε οι επιχειρηματίες, δυσφορώντας για την έλλειψη εργατικών χεριών και δηλώνοντας απερίφραστα ότι για τη ρύθμιση της αγοράς εργασίας δεν αποφασίζει εντέλει ο νόμος, αλλά η Αγορά (με κεφαλαίο Α), δηλαδή οι κερδώες σκοπιμότητες. Σωστά, εδώ δεν πιάνουν οι ιδέες των κουτόφραγκων, που δοκιμάζουν την τετραήμερη πλήρη απασχόληση άνευ μείωσης μισθού, μιλώντας μάλιστα με ενθουσιασμό για τη δοκιμή, κάνοντας λόγο περί αμείωτης παραγωγικότητας της εργασίας, ικανοποίησης των εργαζομένων και περιορισμού των αποχωρήσεων προσωπικού. Ένα τέτοιο πείραμα πέτυχε πρόσφατα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Από τις 61 συμμετέχουσες επιχειρήσεις διαφόρων κλάδων (χρηματοπιστωτικού, κατασκευαστικού, υγειονομικού κ.ά.), οι 56 δηλώνουν έτοιμες να υιοθετήσουν το τετραήμερο μόνιμα. Ένα άλλο ετοιμάζεται τώρα, με πενήντα γερμανικές επιχειρήσεις υπό την επιστημονική εποπτεία του Πανεπιστημίου του Μούνστερς… Εξωτικά πράματα!
Στην Ελλάδα δεν είμαστε κουτόφραγκοι, διότι εδώ τα πράγματα τακτοποιούνται «έξυπνα»: Υποχωρούν η ποιότητα των παρεχόμενων δημόσιων υπηρεσιών και η ανεξαρτησία του κρατικού μηχανισμού από πολιτικές πιέσεις; Ανθεί η διαφθορά; Κανένα πρόβλημα! Πάντα υπάρχει κατιτί το αίσιον υπέρ των μεγάλων της οικονομίας, να ‘ναι καλά το κεμέρι των ευρωπαϊκών πόρων και οι Ιφιγένειες δικαιωμάτων της εργασίας. Δεν πάει να λέει η Παγκόσμια Τράπεζα ότι η Ελλάδα το 2022 υποχώρησε στον δείκτη κυβερνητικής αποτελεσματικότητας από την 70η στην 72η θέση; Δεν πάει να λέει ότι στην αντιμετώπιση της διαφθοράς πέσαμε ως χώρα πέρυσι από την 87η στην 93η θέση κι ότι στον δείκτη της ποιότητας θεσμών και κανονισμών η κυβέρνησή μας κατακρημνίστηκε στην 70η θέση από την 61η το 2020; Ποιο σοβαρό επιχειρηματία ενδιαφέρει η κυβερνητική ανικανότητα με τέτοια ευκολία ικανοποίησης των εργοδοτικών ενδιαφερόντων, που δεν το ‘βαζε κανείς με το νου του καν στα χρόνια των μνημονίων; Κανέναν! Θα ήταν αγνωμοσύνη άλλωστε…
Όμως η ριμάδα η στατιστική δείχνει τα επίχειρα τέτοιων κυβερνητικών ευκολιών τεντώματος της κοινωνικής ζωής στο καλαπόδι της υποτιθέμενης αυτορρύθμισης της οικονομίας. Για παράδειγμα, το 1960 στη χώρα γεννήθηκαν 157.239 μωρά και πέθαναν 60.563 άνθρωποι (θετικό ισοζύγιο 86. 676 ατόμων). Το 2010, χρονιά οικονομικής χρεοκοπίας, γεννήθηκαν 114.766 μωρά και πέθαναν 109.084 άνθρωποι (θετικό ισοζύγιο 5.682 ατόμων). Έκτοτε το πράγμα πηγαίνει κατά διαόλου. Πέρυσι οι γεννήσεις έπεσαν στις 76.541 κι οι θάνατοι εκτοξεύτηκαν στους 140.801 (αρνητικό ισοζύγιο 64.260 ατόμων). Αν αυτό δεν είναι αποτέλεσμα των συνθηκών ζωής και εργασίας στη χώρα, όπου εκατοντάδες χιλιάδες νέοι άνθρωποι αδυνατούν να κάνουν οικογένειες και να μεγαλώσουν παιδιά, τι είναι; Ποιο είναι το μέλλον μιας χώρας με ρηχή παραγωγική βάση, εξαρτημένη από τις εισαγωγές, με τις περισσότερες δουλειές εντάσεως εργασίας και χαμηλής αμοιβής;
Θυμίζω απλώς ότι το 26% των μισθωτών, δηλαδή 640.718 άτομα σε σύνολο 2.455.046 μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα, δουλεύουν με συμβάσεις μερικής απασχόλησης. Δηλαδή, μισθοδοτούνται μηνιαίως κατά μέσο όρο με 430,81 ευρώ μικτά και με 346 ευρώ στην τσέπη. Οι υπόλοιποι 1.815.954 εργαζόμενοι (74%) πληρώνονται μηνιαίως κατά μέσο όρο 1.251,61 ευρώ μεικτά, 1.140 ευρώ καθαρά. Τράβα τώρα εσύ, με τον πληθωρισμό συνεταίρο στο πορτοφόλι σου, να δουλεύεις όσο βαστούν τα κότσια σου, ιδίως αν έχεις παιδί, και να συμμερίζεσαι την αυτορρυθμιστική αυθεντία της «Αγοράς»: «Τελικά έχετε δίκιο! Πώς δεν το ‘χα σκεφτεί;»…