«Κάθε πότε προτείνει στον πελάτη του ο λιανέμπορος μια εξαίρετη γεύση, που πιθανώς δεν την έχει δοκιμάσει, ένα προϊόν και gourmet και super food, σε τιμή προσιτή;», αναρωτιέται ο γνωστός πολιτικός και οικονομολόγος κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, επικεφαλής σήμερα της εταιρείας Novel Tradition Foods, που λανσάρει το κρίταμο σε ελαφρά άλμη. Και πραγματικά δεν υπάρχει περιεκτικότερη σύνοψη της δύναμης αυτού του προϊόντος από την περιγραφόμενη στο εν λόγω ερώτημα ως πρόκληση στον λιανέμπορο...

Tον κ. Θεόδωρο Σκυλακάκη τον συναντήσαμε με την ευκαιρία της έναρξης της τοποθέτησης του προϊόντος, που είναι παστεριωμένο σε ελαφρά άλμη, στην οργανωμένη λιανική και χονδρική –σε δισκάκι των 400γρ (με 80γρ στραγγισμένο κρίταμο) για τα σούπερ μάρκετ και σε σακούλα των 2,3 κιλών (με 800γρ στραγγισμένο κρίταμο) για τα cash & carry. Στο μεταξύ, έκλεινε περίπου ένα τρίμηνο από την έναρξη της παρουσίασης του προϊόντος στον πλέον απαιτητικό τομέα της αγοράς της γαστριμαργίας, τα καλά εστιατόρια της Αθήνας, με ενδείξεις κάτι περισσότερο από ενθαρρυντικές, αφού στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι σεφ ζητούν την ανανέωση των παραγγελιών τους, όπως μας είπε ο συνομιλητής μας.

Ακόμα περισσότερο ενθαρρυντική ήταν η πρώτη αντίδραση της διεθνούς αγοράς, στην οποία κυρίως προσβλέπει για την ανάπτυξή της η Novel Tradition Foods. «Προ ημερών κλείσαμε την πρώτη μας διεθνή παραγγελία, στην Φινλανδία. Άρκεσε μόνη αυτή, για να υπερκαλύψει με τον όγκο της όλες τις εγχώριες παραγγελίες!», σχολιάζει ο κ. Σκυλακάκης. Σημειώνουμε ότι η εταιρεία, στο πλαίσιο της διεθνούς προβολής του κριτάμου, συμμετείχε πρόσφατα στην παγκοσμίου ενδιαφέροντος έκθεση Fruitlogistica στο Βερολίνο.

Πλεονεκτήματα από άποψη μάρκετινγκ
Ο συνομιλητής μας γεύτηκε πρώτη φορά το κρίταμο στην περιοχή Λασιθίου κατά την προεκλογική περίοδο των τελευταίων ευρωεκλογών, σ’ ένα από τα πολιτικά τραπεζώματα συνοδεία τσικουδιάς, στα οποία οι Κρητικοί φροντίζουν να ξαφνιάζουν ευχάριστα τους φιλοξενούμενούς τους. Εντυπωσιασμένος από τη γεύση του, το αναζήτησε επίμονα την επομένη στο Ηράκλειο, αλλά προς έκπληξή του δεν το βρήκε ούτε καν σε ειδικά καταστήματα. Όταν λίγο μετά τις ευρωεκλογές αποφάσισε να επιστρέψει στις μέριμνες του επιχειρείν, αφιέρωσε ένα ολόκληρο τετράμηνο στην εξονυχιστική έρευνα όλων των πτυχών της «υπόθεσης κρίταμο» κι όχι άδικα, αφού οι πρώτες πληροφορίες του γι’ αυτό του έδωσαν μια πρώτης τάξεως ιδέα μάρκετινγκ. Όπως τονίζει, «θεωρώντας ανέκαθεν ότι ο αγροδιατροφικός τομέας έχει τεράστιες δυνατότητες στην Ελλάδα, στράφηκα στην έρευνα για το κρίταμο, προκειμένου να επιβεβαιώσω όσα ήδη υποψιαζόμουν.

Τα συμπεράσματά της, λοιπόν, μου επιβεβαίωσαν τον πολύ ενδιαφέροντα συνδυασμό τριών παραμέτρων εξαιρετικής σημασίας από άποψη μάρκετινγκ: Πρώτον, ότι πρόκειται για ένα προϊόν gourmet, γνωστό σε κορυφαίους σεφ ως ενισχυτικό γεύσης, δεύτερον, ότι οι ιδιότητές του το κατατάσσουν αδιαμφισβήτητα στην κατηγορία των φυσικών super food και τρίτον, ότι υπάρχει μια ευρεία ποικιλία εναλλακτικών χρήσεών του στη μαγειρική, που μπορεί να διαμορφώσουν ισχυρά επιχειρήματα για τη δημιουργία ενδιαφέροντος στη ζήτηση, εγχώρια και διεθνή. Το αξιοσημείωτο στον συνδυασμό αυτό είναι πως, μολονότι η ακαδημαϊκή έρευνα έχει πιστοποιήσει τον εξαιρετικά υγιεινό χαρακτήρα του κριτάμου, έχουμε την πρωτιά στη στρατηγική αξιοποίησή του από την άποψη της μαγειρικής του διάστασης».

Το κρίταμο
Πράγματι, όπως εξήγησε ο κ. Σκυλακάκης, το κρίταμο θεωρείται κάτι μεταξύ χορταρικού και βοτάνου. Η γεύση του είναι έντονη, αλλά όχι τέτοιας έντασης που να είναι αδύνατο να φαγωθεί σκέτο (όπως λχ το δεντρολίβανο) –είναι επαρκής, ωστόσο, ώστε να προσφερθεί το προϊόν και ως μπαχαρικό. Η ποικιλία των μαγειρικών χρήσεών του είναι εξαιρετικά μεγάλη, αν και παντελώς άγνωστη στο διεθνές ευρύ κοινό. Είναι εκλεκτό συνοδευτικό στην πόση τσίπουρου, όπως και στη βρώση ψημένου ψαριού, στο οποίο γίνεται και «εσωτερικό» στοιχείο της μαγειρικής συνταγής του. Προσφέρει γευστική διαφοροποίηση στα σάντουιτς ψαρικών, εμπλουτίζει γευστικά τις σαλάτες, πράσινες ή βραστές, συνοδεύει τα όσπρια, μπαίνει στα γαλακτοκομικά (πχ τζατζίκι), δίνει παραδοσιακά γεύση στη νησιώτικη ομελέτα κλπ.

Παρεμπιπτόντως η Μ. Βρετανία του 17ου και 18ου αιώνα όχι μόνο γνώριζε, αλλά υπερκατανάλωνε το κρίταμο, που συλλεγόταν από τους βράχους του Ντόβερ, έτσι ώστε αυτό εξέλειπε, οπότε σχεδόν χάθηκε από τη συλλογική γαστριμαργική μνήμη των Άγγλων (σήμερα το κρίταμο είναι προστατευόμενο φυτικό είδος των βρετανικών ακτών). Σχετικά με τη super food διάσταση του προϊόντος, είναι χαρακτηριστικό ότι εκατό γραμμάρια κριτάμου αρκούν για την ημερήσια κάλυψη του ανθρώπινου οργανισμού σε βιταμίνη C. Επίσης, περιέχει βιταμίνες Ω3 και Ω6, αντιβακτηριδιακά και αντιφλεγμονώδη στοιχεία, αιθέρια έλαια, μεταλλικά άλατα και ιώδιο. Πρώτοι οι αρχαίοι Έλληνες διαπίστωσαν την ευεργετική του δράση στο ουροποιητικό σύστημα. Ευνοεί τον καθαρισμό του αίματος κι ευεργετεί το συκώτι. Κι όλα αυτά τα παρέχει, χωρίς τίποτα πρόσθετο πέραν των φυτικών ινών… Τέλος, χρησιμοποιείται στη κοσμετική βιομηχανία ως ειδικό συστατικό για την αναγέννηση του δέρματος, τη ρύθμιση της παραγωγής κερατίνης, την παροχή αντιοξειδωτικής προστασίας κλπ.

Συμπληρωματικά, αυτοφυές το κρίταμο μπορεί να αναζητηθεί από τη Μαύρη Θάλασσα ως τις ακτές της Μάγχης κι όλης της Μεσογείου, φυτρωμένο σε μάλλον βραχώδη εδάφη πάντα κοντά στο κύμα, εκεί που το αλάτι δεν αφήνει τα λογής ζιζάνια να ριζώνουν κοντά του, εμποδίζοντας την ευδοκίμησή του. Στην ουσία «χρησιμοποιεί» τη ζιζανιοκτόνο δράση του αλατιού, χωρίς να του είναι απαραίτητες άλλες ιδιότητές του, πράγμα που σημαίνει ότι υπό κατάλληλες εδαφολογικές συνθήκες το κρίταμο μπορεί να καλλιεργηθεί οπουδήποτε, εφόσον εξασφαλιστεί η προστασία της καλλιέργειάς του από ζιζάνια. Πρόκειται για πολυετές φυτό, ιδιαίτερα αργής απόδοσης στην πρώτη φάση της ανάπτυξής του.

Διεθνές προϊόν «από το χωράφι στο ράφι»
Η Novel Tradition Foods συστάθηκε, λοιπόν, με αντικείμενο αποκλειστικά εστιασμένο στο κρίταμο και σκοπό «να κάνουμε διεθνές ένα προϊόν, ουσιαστικά ανύπαρκτο, στην παγκόσμια κουζίνα, βάσει των χαρακτηριστικών και της ιστορίας του, φέρνοντάς το κυριολεκτικά «από το χωράφι στο ράφι», μέσω συνεργατών στη μεταποίηση, τη διανομή και τη διεθνή μας παρουσία», λέει ο κ. Σκυλακάκης, προσθέτοντας: «Πρόθεσή μας σε ό,τι αφορά τον Έλληνα καταναλωτή, ο οποίος έχει δοκιμάσει συγκυριακά το κρίταμο κι έχει ενθουσιαστεί, είναι να το βρίσκει επιτέλους στο λιανεμπόριο κι όχι μόνο ως κλασικό τουρσί. Προτείνουμε η τοποθέτησή του να γίνεται δίπλα στα προϊόντα μαναβικής, δεδομένου ότι η πιο γνωστή χρήση του είναι αυτή του προσθετικού γεύσης στις σαλάτες. Πάντως, τη συσκευασία μας στη λιανική τη συνοδεύει ένα μικρό βιβλιαράκι με προτάσεις για ποικίλες μαγειρικές χρήσεις του κριτάμου, προκειμένου να τον εκπαιδεύσουμε.

Για την εκπαίδευση του διεθνούς κοινού, από το οποίο οι προσδοκίες μας είναι υψηλές και ανακλούν τη βάση των κινήτρων μας για τη δημιουργία της Novel Tradition Foods, έχουμε φτιάξει ένα εκτεταμένο συνταγολόγιο με παραδοσιακές και νέες καινοτόμες γεύσεις, το οποίο πρόκειται να ανέβει στο διαδίκτυο. Έχουμε κάνει συστηματική δουλειά υποδομής σχετικά με τη μαγειρική χρήση του κρίταμου και έτσι θα συνεχίσουμε, εφόσον και η επικοινωνιακή υποστήριξη του προϊόντος μας θα είναι ήπια».

Όπως μας πληροφόρησε ο συνομιλητής μας, προσεχώς η εταιρεία του θα εμπλουτίσει το κωδικολόγιό της με φρέσκο και βιολογικό κρίταμο, αλλά «με τιμές λογικές, χαμηλότερες από τις υπάρχουσες σήμερα στην αγορά και, πάντως, για τα δεδομένα μιας πραγματικά απαιτητικής καλλιέργειας, προσιτές στο ελληνικό κοινό». Σημειώνουμε ότι η καλλιέργεια κριτάμου της Novel Tradition Foods γίνεται σε εκτάσεις περίπου 30 στρεμμάτων, στην Ηλεία και τη Ζάκυνθο. Η εταιρεία συνεργάζεται με την εξαγωγική εταιρεία ΚΩΖΑΤ, που εδρεύει στο Τραγανό της Ηλείας, για την ήπια μεταποίηση και την τυποποίηση του προϊόντος της.