Δεν πρέπει να υπήρξε άλλη περίοδος στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, που οι πολίτες αυτής της χώρας να παρακολουθούν με τόση προσήλωση τις οικονομικές εξελίξεις και να συζητούν για θέματα που μόνο όσοι έχουν σχετικές σπουδές με το αντικείμενο, θα μπορούσαν να αναλύσουν.

Υπό άλλες συνθήκες, ίσως να χαρακτηρίζαμε ως υγιή αυτήν την τάση. Σήμερα, όμως, όλο αυτό το ενδιαφέρον και η προσπάθεια κατανόησης όχι μόνο των αιτιών που μας οδήγησαν στο σημερινό κατάντημα, αλλά και του τι μέλλει γενέσθαι, είναι ένα ανησυχητικό σύμπτωμα της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης.

Ο βομβαρδισμός του καθενός μας με ειδήσεις που αφορούν στις συνόδους κορυφής, τα υπουργικά συμβούλια, τις συνεδριάσεις κοινοβουλευτικών ομάδων, τις δηλώσεις διαπρεπών οικονομολόγων και εκπροσώπων του τραπεζικού συστήματος, θα μπορούσε να έχει ένα θετικό αποτέλεσμα. Αποδεικνύεται, όμως, πως το μόνο που επιτυγχάνει είναι να βιώνουμε μία ακόμη εμπειρία σύγχυσης και αγωνίας.

Οι επιχειρηματίες, μικροί και μεγάλοι, οι εργαζόμενοι σε ισχυρές και λιγότερο ισχυρές εταιρείες, οι άνεργοι, οι νέοι που σπουδάζουν ή που βρίσκονται ακόμη στις τάξεις του γυμνασίου ή του λυκείου, όλοι όσοι ανήκουν, δηλαδή, στις παραγωγικές ή εν δυνάμει παραγωγικές δυνάμεις της χώρας αναρωτιούνται: υπάρχει κάποιος που θα μπορούσαν να εμπιστευτούν για να μάθουν την εξέλιξη αυτού του δραματικού έργου στο οποίο είμαστε θεατές; Δυστυχώς, η αμφιβολία έχει πια φωλιάσει στο μυαλό όλων.

Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης θεωρούνται στην πλειονότητά τους αναξιόπιστα, οι δημοσιογράφοι που βρίσκονται στο προσκήνιο έχουν αποδείξει επανειλημμένως πως δεν έχουν κατακτήσει με την αξία της δουλειάς τους την προβολή τους –με τις εξαιρέσεις, όπως πάντα, να επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Οι πανεπιστημιακοί, από την άλλη, έχουν τις δικές τους διασυνδέσεις και ασπάζονται διαφορετικές θεωρίες, ανάλογα με τη γενικότερη θεώρηση του ρόλου τους στην κοινωνία.

Η διαδικτυακή ενημέρωση δεν μπορεί να ξεφύγει από τους κανόνες που έχουν τεθεί στο παιχνίδι και ακόμη κι όταν το καταφέρνει, απαιτεί μεγάλη εμπειρία και προσοχή στο φιλτράρισμα ειδήσεων, απόψεων και προτροπών για δράση.

Όσοι έχουν δει την κινηματογραφική ταινία «Insider» με θέμα το πώς μπορεί μια ομάδα ανθρώπων -στην περίπτωση της ταινίας, καπνοβιομηχανιών- να θέσει το συμφέρον της πάνω από την υγεία εκατομμυρίων ανθρώπων και να προσπαθήσει να συντρίψει οποιαδήποτε αντίδραση, είναι πολύ πιθανό να εγκατέλειψαν την αίθουσα προβολής με ανάμεικτα συναισθήματα: οργής για την αναλγησία των εταιρειών και έκπληξης, για το γεγονός ότι το διαπλεκόμενο σύστημα του Χόλιγουντ συνέβαλε στην παραγωγή μιας ταινίας με ένα τόσο καυτό θέμα.

Το κυριότερο, όμως, ήταν το συναίσθημα πως ένα πανίσχυρο σύστημα έχει στηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε κάθε προσπάθεια αντίδρασης είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Το ίδιο σκηνικό διαμορφώνεται σήμερα, με τις εικόνες των «ισχυρών οικονομιών» να συζητούν για το μέλλον μιας μικρής χώρας, όπως η Ελλάδα και με τη λήψη μέτρων που οδηγούν όλο και πιο βαθιά σε ύφεση την οικονομία και στην απελπισία το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, χωρίς να επηρεάζονται από τις θέσεις μεμονωμένων αναλυτών ή ακόμη και οργανωμένων πολιτικών και κοινωνικών ομάδων και φορέων.

Αφού καλλιεργήθηκε η εικόνα μιας χώρας με ανίκανους πολιτικούς και με πολίτες που είναι υπεύθυνοι για τη μακροχρόνια στήριξη των ίδιων και των επιλογών τους, μαθαίνουμε τώρα πως υπάρχουν ικανοί ξένοι σωτήρες, που με τις αναμφισβήτητες τεχνοκρατικές τους γνώσεις, την αποφασιστικότητα και την αδιάφθορη ηθική τους, θα αναλάβουν να ολοκληρώσουν το έργο της αναμόρφωσης χώρας και πολιτών.

Μετά, λοιπόν, από τον φόβο που μας προκαλεί η διαπίστωση της αναλγησίας των οικονομικών συμφερόντων και της έκπληξης για το πώς τα σενάρια της καταδίκης μας σε μια μίζερη πραγματικότητα βλέπουν το φως της δημοσιότητας, ήρθε η ώρα να νιώσουμε το πόσο ανίσχυροι είμαστε μπροστά στις σκοτεινές δυνάμεις που παίζουν τα χρηματοοικονομικά στα δάχτυλα. Στα σενάρια της ζωής, όμως, είναι πολύ δύσκολο να γράψει κανείς το τέλος.