Ο ΣΕΣΜΕ επιδιώκει να ρυθμιστεί θεσμικά το δικαίωμά του να διαπραγματεύεται το ποσό που καταβάλλουν οι εταιρείες-μέλη του στους φορείς διαχείρισης των δικαιωμάτων που προκύπτουν από τη χρήση της μουσικής μέσα στα καταστήματά τους. Ωστόσο η διευθέτηση του προβλήματος παραπέμπεται για μία ακόμη φορά στις καλένδες.

Ο ΣΕΣΜΕ επιδιώκει να ρυθμιστεί θεσμικά το δικαίωμά του να διαπραγματεύεται το ποσό που καταβάλλουν οι εταιρείες-μέλη του στους φορείς διαχείρισης των δικαιωμάτων που προκύπτουν από τη χρήση της μουσικής μέσα στα καταστήματά τους. Ωστόσο η διευθέτηση του προβλήματος παραπέμπεται για μία ακόμη φορά στις καλένδες.

Εν αρχή ην ο λόγος περί συγγενικών-πνευματικών αλλά και εισπρακτικών δικαιωμάτων, όπως αυτά καθορίζονται από το Νόμο 2121 του 1993 και αφορούν στη χρήση μουσικής μέσα στα καταστήματα σούπερ μάρκετ, είτε αυτή αναπαράγεται από CD ή άλλα μηχανικά μέσα είτε από το πρόγραμμα κάποιου ραδιοφωνικού σταθμού. Τα εισπρακτικά δικαιώματα τα διαχειρίζονται σήμερα η ΑΕΠΙ (Ανώνυμη Εταιρεία Πνευματικής Ιδιοκτησίας), η GRAMMO (δισκογραφικές εταιρείες), ο οργανισμός ΑΠΟΛΛΩΝ (για λογαριασμό των επαγγελματιών μουσικών) και ο οργανισμός ΕΡΑΤΩ (για λογαριασμό των τραγουδιστών-ερμηνευτών).

Η τροπολογία που αναζητά… νομοσχέδιο για να ψηφισθεί αφορά στη θεσμική κατοχύρωση της δημόσιας αναμετάδοσης μουσικής και συνεπώς της διαπραγμάτευσης του ποσού που καταβάλλουν οι εταιρείες σούπερ μάρκετ όταν κάνουν χρήση της μουσικής μέσα στα υποκαταστήματά τους.

Εκδικητική συμπεριφορά

Όπως χαρακτηριστικά μάς ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΕΣΜΕ κ. Αριστοτέλης Παντελιάδης: «Εάν γινόταν δεκτή αυτή η τροπολογία, θα καθιστούσε τη χρήση της μουσικής αντικείμενο διαπραγμάτευσης, ενώ τώρα εξακολουθεί να είναι μονοπωλιακό προϊόν, καθώς ο πωλητής, δηλαδή η ΑΕΠΙ, καθορίζει το ποσό που πρέπει να πληρώσει ο αγοραστής, ο οποίος δεν έχει άλλες επιλογές. Ή θα το δεχθεί ή δεν θα αγοράσει το προϊόν». Είναι χαρακτηριστικό ότι ο νόμος δίνει τη δυνατότητα στην ΑΕΠΙ να προχωρήσει και σε ποινικές κυρώσεις κατά εκείνων οι οποίοι δεν έχουν υπογράψει σύμβαση μαζί της για την αναπαραγωγή της μουσικής με οποιοδήποτε μηχανικό μέσο στα καταστήματα. Αρκετές φορές, όπως τονίζει ο κ. Παντελιάδης, αυτό είχε ως αποτέλεσμα η αυτόφωρη διαδικασία να εφαρμόζεται κατά κανόνα τις Παρασκευές και ο κατηγορούμενος, που ήταν πάντα ένας υπάλληλος του σούπερ μάρκετ, να μένει στη φυλακή το Σάββατο και την Κυριακή –ήταν δηλαδή ένα είδος εκδικητικής συμπεριφοράς.

Το ακρόαμα… πληρώνεται

Το «σελφ σέρβις» επικοινώνησε με το διευθυντή δημόσιας εκτέλεσης της ΑΕΠΙ, κ. Φώτη Καζά, ο οποίος σε σχετική ερώτηση ανέφερε χαρακτηριστικά: «Για το θέμα της ραδιοφωνικής αναπαραγωγής της μουσικής ο νόμος ορίζει πως όταν γίνεται νέα χρήση της μουσικής, το κατάστημα, δηλαδή το σούπερ μάρκετ, οφείλει να ξαναπάρει την άδεια δημόσιας εκτέλεσης και να ξαναπληρώσει πνευματικά δικαιώματα ανεξάρτητα από το εάν και ο ραδιοφωνικός σταθμός, η μουσική του οποίου ακούγεται σε ένα κατάστημα, έχει πληρώσει τα αντίστοιχα δικαιώματα στην ΑΕΠΙ». Η θέση της ΑΕΠΙ είναι ότι για κάθε νέα δημόσια χρήση της μουσικής μέσα σε επαγγελματικούς χώρους πρέπει να καταβάλλεται και νέο τίμημα. Ο κ. Καζάς επιβεβαίωσε επίσης ότι η εταιρεία του έχει το δικαίωμα εκ του νόμου να «στείλει την αστυνομία να διενεργήσει αυτόφωρο, να προβεί σε μηνυτήριες αναφορές και να χρησιμοποιήσει όλες τις αστικές κυρώσεις για να διεκδικήσει τα χρήματα».

Για το θέμα αυτό ο κ. Ίωνας Σταμπουλής, γενικός διευθυντής της GRAMMO, μας ανέφερε τα εξής: «Το κάθε σούπερ μάρκετ πρέπει να πληρώσει το δικαίωμα της δημόσιας αναμετάδοσης, όταν επιλέγει να παίζει μουσική στο κατάστημά του, ανεξαρτήτως των δικαιωμάτων που καταβάλλει ο εκάστοτε ραδιοφωνικός σταθμός. Για το θέμα αυτό πρέπει να πληρώσει και πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα. Εμείς έχουμε δημοσιεύσει το αμοιβολόγιό μας και στα κριτήριά μας έχουμε συμπεριλάβει μια κατηγοριοποίηση των καταστημάτων. Στην πρώτη ανήκουν εκείνα στα οποία η χρήση της μουσικής είναι απαραίτητη, όπως μπαρ και ντισκοτέκ, και στη δεύτερη εκείνα στα οποία η χρήση της μουσικής είναι χρήσιμη. Βάσει αυτού διαμορφώσαμε και το αντίστοιχο αμοιβολόγιό μας».

Μονοπωλιακή προστασία

Η επίμαχη τροπολογία, ενταγμένη σε νομοσχέδιο του Υπουργείου Πολιτισμού, που αφορά σε ζητήματα σχετικά με τη διοργάνωση των Ολυμπιακών αγώνων (!), επρόκειτο να τεθεί προς ψήφιση στη Βουλή λίγο πριν από τις δημοτικές εκλογές του Οκτωβρίου. Τελικά η τροπολογία δεν συζητήθηκε στη Βουλή και έτσι σήμερα εξακολουθεί να ισχύει το θεσμικό πλαίσιο που διαμόρφωσε ο Νόμος 2121 του 1993. «Για το θέμα αυτό», όπως μας ανέφερε ο κ. Παντελιάδης, «δεν δόθηκε καμία εξήγηση από το Υπουργείο Πολιτισμού, ενώ ήδη ο ΣΕΣΜΕ έχει ενημερώσει σχετικά και τους υπεύθυνους της Πανευρωπαϊκής Ένωσης Εμπορίου, αφού κατά την εκτίμησή μας η υπάρχουσα κατάσταση οδηγεί σε μονοπωλιακή προστασία και ρύθμιση. Η ΑΕΠΙ, βάσει του ισχύοντος νόμου, είχε την υποχρέωση να υποβάλει τιμοκατάλογο προς έγκριση στο Υπουργείο Πολιτισμού. Δεν τον υπέβαλε ποτέ».

Το «σελφ σέρβις» παρουσιάζει το αμοιβολόγιο που έχει διαμορφώσει η ΑΕΠΙ, καθώς και τον αντίστοιχο κατάλογο των οργανισμών GRAMMO, ΕΡΑΤΩ και ΑΠΟΛΛΩΝ. Επίσης παραθέτουμε και έναν ενδεικτικό πίνακα για το τι ισχύει σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το αμοιβολόγιο της ΑΕΠΙ για τα σούπερ μάρκετ

Εμβαδόν (σε τ.μ.)         Ελάχιστα ετήσια δικαιώματα (τιμές ευρώ)

έως 30                                     44

31-70                                       53

71-100                                     65

101-150                                  88

151-200                                  106

201-300                                 141

301-500                                 194

Για κάθε τ.μ. άνω των 500        0,25

Πηγή: ΑΕΠΙ

 

Αμοιβολόγιο GRAMMO – EΡΑΤΩ – ΑΠΟΛΛΩΝ για τα σούπερ μάρκετ (εφάπαξ ποσό ανά έτος)

Εμβαδόν (τ.μ.)                 Ποσό (ευρώ)

έως 100                          58,69 ευρώ

101-200                         88,04

201-400                         132,06

401-800                         190,76

801-1600                       264,12

1601 και άνω                 352,16

Πηγή: GRAMMO

*Η διάρκεια ισχύος του ανωτέρω αμοιβολογίου είναι μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2002.

ΠΙΝΑΚΑΣ 3

Τι ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Εμβαδόν (τ.μ.)            ετήσια δικαιώματα (αξία σε τιμές ευρώ)

ΓΑΛΛΙΑ   ΙΣΠΑΝΙΑ   ΑΓΓΛΙΑ  ΓΕΡΜΑΝΙΑ

250                              131      274         313        92

450                              235       385         392        113

800                              418       456        548       123

1200                            628      512         627        144

2000                           1046      569        862         185

Πηγή: Tariff survey 2001 ΑΕΠΙ

Οι αναγραφόμενες τιμές ισχύουν μόνο για τα σούπερ μάρκετ αλυσίδων οι οποίες είναι μέλη των εθνικών λιανεμπορικών ενώσεων. Επισημαίνεται ότι τα αμοιβολόγια που ισχύουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών. Στην προκειμένη περίπτωση το τελευταίο έτος διαπραγμάτευσης στη Γαλλία ήταν το 1998, στην Ισπανία το 2001, στην Αγγλία το 1987 και στη Γερμανία το 1986.