ΣΥΝΕΧΙΣΤΗΚΕ Η ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ

Στο διάστημα της πενταετίας 1995-1999, ο αριθμός των ελληνικών σούπερ μάρκετ αυξήθηκε κατά 29%, με ιδρύσεις για το 1999, 228 νέων καταστημάτων μόνο από τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ

Σημαντική αύξηση έναντι της προηγούμενης χρονιάς, σημείωσε ο αριθμός των σούπερ μάρκετ της Ελλάδας φθάνοντας τις 2.740 μονάδες στα τέλη του 1999. Βέβαια πρέπει να σημειώσουμε ότι η διαφορά μεταξύ των ετών 1998 και 1999 δεν αφορά μόνον νεοϊδρυθέντα σούπερ μάρκετ αλλά οφείλεται επίσης στη νέα καταγραφή που πραγματοποίησαν οι εκδόσεις μας, κυρίως όσον αφορά τα μεμονωμένα σούπερ μάρκετ. Πιο συγκεκριμένα μετά την καταγραφή των καταστημάτων τροφίμων που παρουσιάστηκαν στην εκδοσή μας "Ατλας του Ελληνικού Λιανεμπορίου Τροφίμων 2000" τα στοιχεία 1999 θα αποτελέσουν από δω και πέρα τη βάση για τη μέτρηση μελλοντικών εξελίξεων. Επίσης πρέπει να σημειωθεί και η μετάθεση περιοχών της Αττικής στη μέτρηση για την Πρωτεύουσα.

Στο σύνολο των 228 νέων καταστημάτων που δημιούργησαν το 1999 οι αλυσίδες λιανεμπορίου οι νομοί Αττικής και Θεσσαλονίκης κατέχουν το ρεκόρ νέων ιδρύσεων : με 72 και 57 σούπερ μάρκετ, αντίστοιχα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης για την Αττική ότι οι αλυσίδες έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην περιοχή της Πρωτεύουσας παρά στο υπόλοιπο Αττικής, σημειώνοντας στροφή στην επεκτατική τους πολιτική και επισφραγίζοντας την τάση για αναβίωση των εμπορικών ζωνών στις πυκνοκατοικημένες γειτονιές του κέντρου της Πρωτεύουσας. Οι περιοχές που ξεχώρισαν επίσης ήταν η Θεσσαλία με 22 και η Πελοπόννησος με 21 εγκαίνια καταστημάτων, ενώ ακολούθησε η Δυτική Μακεδονία με 16 νέα σούπερ μάρκετ. Ωστόσο η πληθυσμιακή αναλογία των σούπερ μάρκετ όπως φαίνεται στο πίνακα 6, μας δίνει μια εικόνα της πυκνότητας των ελληνικών σούπερ μάρκετ που είναι αρκετά υψηλή και πλησιάζει ή και έχει ξεπεράσει την αντίστοιχη των ευρωπαικών χωρών.

Παρατηρούμε λοιπόν ότι η πυκνότητα ανά γεωγραφική περιοχή κυμαίνεται γύρω στο μέσο όρο του συνόλου της χώρας (2,3 σούπερ μάρκετ ανά 10.000 κατοίκους) εκτός δύο εξαιρέσεων στα νησιά Αιγαίου ανέρχεται στα 3,9 σούπερ μάρκετ γεγονός που δικαιολογείται από την ύπαρξη πολλών "θερινών" σούπερ μάρκετ αλλά και τη συνεχή μείωση του πληθυσμού. Αντίθετα χαμηλό δείκτη πυκνότητας παρουσιάζει η περιοχή Υπολοίπου Αττικής λόγω της γειτνίασης της με τη δυναμική αγορά της Πρωτεύουσας με τα εκατοντάδες μεγάλα υπέρ μάρκετ και σούπερ μάρκετ, η οποία "παρασύρει" και τους καταναλωτές των ημιαστικών περιοχών της Αττικής και τοποθετήθηκαν στα προάστια της Αθήνας και του Πειραιά. Εξετάζοντας επίσης το κατά κεφαλή Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν στις διάφορες περιοχές της χώρας, παρατηρούμε ότι τα υψηλότερα μεγέθη αντιστοιχούν όπως ήταν φυσικό στην Πρωτεύουσα και στη Θεσσαλονίκη, αλλά και πολύ υψηλά από όλα νησιά του νοτίου Αιγαίου (Κυκλάδες και Δωδεκάνησα). Υπάρχει μετά μια μεγάλη ομάδα περιοχών που κυμαίνονται μεταξύ 3,14-3,63 εκ. δρχ. ενώ πιο χαμηλά είναι η Δυτική Στερεά με 2,2 εκ. δρχ. Μια απλή σύγκριση των στοιχείων του Πίνακα 7 μας δείχνει ότι "ο δείκτης ευημερίας" (το κατά κεφαλή ΑΕΠ) σε σύγκριση με τον αριθμό σούπερ μάρκετ ανά 10.000 κατοίκους παρουσιάζουν σαφή αντιστοιχία όσον αφορά την τάξη μεγέθους των δύο δεικτών (όπου είναι υψηλός ο πρώτος είναι και ο δεύτερος). Μετά από παρακολούθηση σχεδόν 20 χρόνων της εξέλιξης των ελληνικών σούπερ μάρκετ, ιδιαίτερα των αλυσίδων σημειώνουμε τα παρακάτω φαινόμενα που χαρακτηρίζουν την αγορά μας.

• Οι αλυσίδες των σούπερ μάρκετ το 1982 ήταν 32 και το 1999 ήταν 100. Από τις 32 αλυσίδες το 1982 οι 21 είχαν μόλις 3-5 καταστήματα και δεν υπήρχε καμία αλυσίδα με περισσότερα των 20 καταστημάτων. Από τις 100 με άνω των 20 καταστημάτων το 1999 είναι 20- και μάλιστα 7 είναι όμιλοι που περιλαμβάνουν 2-4 αλυσίδες
• Εξετάζοντας την τελευταία πενταετία (1995-1999) παρατηρούμε ότι υπάρχει μία συνεχή αύξηση των μεγάλων αλυσίδων άνω των 16 καταστημάτων που κατέχουν 72% του συνόλου των καταστημάτων. Τούτο οφείλεται στο γεγονός ότι τα καταστήματα που ονομάζουμε "μεμονωμένα" (1-2 μονάδες) δημιουργούν, με την προσθήκη ενός νέου καταστήματος μια μικρή αλυσίδα, όπως επίσης το ίδιο γίνεται και στην επόμενη ομάδα (6-10 καταστημάτων) που με την αύξηση της μεταπηδά στην πιο πάνω ομάδα.
• Τα προαναφερόμενα εξηγούν γιατί παρόλο ότι έκλεισαν και κλείνουν πολλά μικρά μεμονωμένα σούπερ μάρκετ, υπάρχει και μια δυναμική ομάδα νέων επιχειρηματιών (κυρίως στην επαρχία) που συνεχίζουν να αναπτύσσονται δημιουργώντας μικρές αλυσίδες που στην συνέχεια αποκτούν αξιόλογη επιχειρηματική βάση. Πρέπει να τονιστεί εδώ και η σημαντική συμβολή των συνεταιρισμών, προμηθευτικών ενώσεων, ομίλων αγορών κ.λ.π. που βοήθησαν και βοηθούν στην διατήρηση και ανάπτυξη αυτών των επιχειρήσεων.