Αρνητικές επιδράσεις στις εμπορικές σχέσεις της χώρας μας με ένα τμήμα των Βαλκανίων δημιουργούνται μετά τις τελευταίες εξελίξεις, σχετικά με την ονομασία της FYROM και την ανεξαρτητοποίηση του Κοσσόβου. Οι εμπλοκές της διπλωματίας αναγκάζουν τους 'Ελληνες επιχειρηματίες να τηρήσουν στάση αναμονής όσον αφορά στα επενδυτικά σχέδιά τους στην περιοχή, με τον κίνδυνο πάντα να μετρήσουν οικονομικές απώλειες. Η ελληνική οικονομία κατέχει την πρώτη θέση στις ξένες επενδύσεις στη FYROM, όντας ο τρίτος εμπορικός εταίρος της. Οι εξαγωγές μας προς τη Σερβία το 2006 υπερδιπλασιάστηκαν, αλλά άγνωστες παραμένουν οι επιδράσεις της ανεξαρτητοποίησης του Κοσσόβου στο σύνολο των εμπορικών σχέσεων με την προ του διαμελισμού της Σερβία.

Ωστόσο, οι εμπλοκές της διπλωματίας αναγκάζουν την επιχειρηματική κοινότητα να αναθεωρήσει, στην παρούσα τουλάχιστον τη φάση, τα σχέδιά της για νέες επενδύσεις σε FYROM και Κόσσοβο. Αναγνωρίζοντας ότι το εθνικό συμφέρον προέχει όλων των άλλων, οι επιχειρηματίες κρατούν χαμηλά τους τόνους αναμένοντας τις εξελίξεις, με την ελπίδα ότι δεν θα ανατρέψουν πλήρως τα μελλοντικά τους σχέδια. Αγωνιούν, ωστόσο, γνωρίζοντας καλά πως, αν η διπλωματική κρίση κυρίως με τη FYROM δεν εκτονωθεί το ταχύτερο, πιθανώς θα μετρήσουν οικονομικές απώλειες.

Σε κρίση η ελληνική διείσδυση στη FYROM;

Η ελληνική οικονομία κατέχει την πρώτη θέση στις ξένες επενδύσεις στη FYROM την περίοδο των τελευταίων 11 ετών, έχοντας διαθέσει κεφάλαια συνολικής αξίας περίπου 950 εκατ. ευρώ, ενώ είναι ο τρίτος εμπορικός εταίρος της χώρας, με μερίδιο στοΝ συνολικό όγκο του εμπορίου της 11,6%.

Οι κύριοι τομείς δράσης των ελληνικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη FYROM -περίπου 180 έως 200 τον αριθμό- επικεντρώνονται στην ενέργεια, στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, στη βιομηχανία τσιμέντου και καπνού, στη βιομηχανία τροφίμων-αναψυκτικών, στα ορυχεία, στην εξόρυξη μαρμάρων και στα έτοιμα ενδύματα. ‘Οπως υπολογίζεται, οι επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων που εδρεύουν στη γειτονική χώρα απασχολούν σήμερα περίπου 20.000 άτομα.

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της ΕΣΥΕ, κατά το α’ τρίμηνο του 2007, ο όγκος του διμερούς εμπορίου παρουσίασε άνοδο, και το εμπορικό ισοζύγιο διατηρήθηκε πλεονασματικό για την Ελλάδα κατά 42,3 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 19,5%. Οι ελληνικές εξαγωγές στη FYROM ανήλθαν σε αξία στα 92,2 εκατ. ευρώ έναντι 72,6 εκατ. ευρώ το α’ τρίμηνο του 2006, σημειώνοντας άνοδο της τάξης του 38,5%. Οι ελληνικές εισαγωγές διαμορφώθηκαν στα 49,8 εκατ. ευρώ, έναντι 33,9 εκατ. ευρώ το α΄ τρίμηνο του 2006, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 60,2%.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΒΕΑ, κ. Κ. Μίχαλο, «το εμπόριό μας με τα Σκόπια είναι πλεονασματικό για τη χώρα μας σε αναλογία 2 προς 1, μεταξύ εξαγωγών και εισαγωγών, ενώ εκ των μελών του ΕΒΕΑ 360 επιχειρήσεις εξάγουν προϊόντα τους στην FYROM».

Πόσο θα κοστίσει το… Κόσσοβο;

Από τα στοιχεία της ΕΣΥΕ προκύπτει ότι η χώρα μας το 2006 εξήγαγε γενικότερα στα Βαλκάνια προϊόντα συνολικής αξίας 16,6 δισ. ευρώ, έναντι 14,1 δισ. ευρώ το 2005, ενώ την ίδια περίοδο οι εισαγωγές από τις αγορές των Βαλκανίων ανήλθαν σε 50,7 δισ. ευρώ, έναντι 44 δισ. ευρώ το προηγούμενο 12μηνο.

Ειδικότερα, στη FYROM οι ελληνικές επιχειρήσεις εξήγαγαν το 2006 προϊόντα αξίας 373 εκατ. ευρώ, έναντι 327 εκατ. ευρώ το 2005, ενώ κατά το ίδιο διάστημα οι εισαγωγές ήταν αξίας 230 εκατ. ευρώ από 198 εκατ. ευρώ το προηγούμενο έτος. Στη Σερβία οι εξαγωγές της χώρας μας το 2006 υπερδιπλασιάσθηκαν, φτάνοντας στα 189 εκατ. ευρώ, από 76 εκατ. ευρώ το 2005, ενώ την ίδια χρονιά οι εισαγωγές, που επίσης υπερδιπλασιάσθηκαν, διαμορφώθηκαν στα 131 εκατ. ευρώ, έναντι 57 εκατ. ευρώ το 2005.

Από τα στοιχεία προκύπτει ότι το εμπόριο μεταξύ Ελλάδας και Σερβίας τονώθηκε ιδιαίτερα το 2006. Ωστόσο, άγνωστο παραμένει το μέτρο των επιδράσεων της ανεξαρτητοποίησης του Κοσσόβου, σε σχέση με τις θέσεις της ελληνικής διπλωματίας και κρατικής πολιτικής, στο διακρατικό εμπόριο με την προ του διαμελισμού της Σερβία.