Η δαπάνη των ελληνικών νοικοκυριών για αγορά τροφίμων, σύμφωνα με τα πρόσφατα ανακοινωθέντα στοιχεία των οικογενειακών προϋπολογισμών της ΕΣΥΕ, παραμένει σχεδόν στα ίδια επίπεδα για μια τετραετία. Πώς καταφέρνουν λοιπόν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ να αυξάνουν τα μερίδιά τους σε μια περίπου λιμνάζουσα αγορά;
Η δαπάνη των ελληνικών νοικοκυριών για αγορά τροφίμων, σύμφωνα με τα πρόσφατα ανακοινωθέντα στοιχεία των οικογενειακών προϋπολογισμών της ΕΣΥΕ, παραμένει σχεδόν στα ίδια επίπεδα για μια τετραετία. Πώς καταφέρνουν λοιπόν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ να αυξάνουν τα μερίδιά τους σε μια περίπου λιμνάζουσα αγορά;
Περίπου σταθερή εμφανίζεται η δαπάνη των νοικοκυριών για διατροφή στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των δύο τελευταίων ερευνών οικογενειακών προϋπολογισμών της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδας (ΕΣΥΕ), δηλαδή μεταξύ της περιόδου 1998-99 που διεξήχθη η τελευταία έρευνα και της ακριβώς προηγούμενης, την περίοδο 1993-94. Στο ίδιο διάστημα ωστόσο οι μεγάλες αλυσίδες λιανεμπορίου τροφίμων αυξάνουν τις πωλήσεις τους με ρυθμό κατά 10% ετησίως, εξέλιξη που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ κερδίζουν κάθε χρόνο και νέο μερίδιο της αγοράς τροφίμων, όσο περίπου και το απόλυτο μέγεθος της αύξησης των πωλήσεών τους. Στο ίδιο συμπέρασμα θα κατέληγε κανείς αν χρησιμοποιούσε και τα στοιχεία της νέας μορφής έρευνας λιανικών πωλήσεων, που έδωσε για πρώτη φορά στη δημοσιότητα η ΕΣΥΕ από το μήνα Αύγουστο φέτος. Και εκεί, λοιπόν, η νέα ειδική κατηγορία πωλήσεων που προβλέπει η έρευνα αυτή, δηλαδή τα “Μεγάλα καταστήματα τροφίμων” εμφανίζουν αύξηση των πωλήσεών τους κατά 12,4% στο διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου 2000, σε σύγκριση με το 1999, σε μία αγορά τροφίμων που στο ίδιο ακριβώς διάστημα είχε ρυθμό ανάπτυξης 5,8%. Περισσότερα όμως για τη νέα αυτή έρευνα θα παρουσιαστούν σε ειδική ανάλυση από το “σελφ σέρβις”. Ας δούμε όμως τα πράγματα λίγο πιο αναλυτικά όσον αφορά τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Αν συνδυάσουμε τα στοιχεία των δύο τελευταίων ερευνών οικογενειακών προϋπολογισμών της ΕΣΥΕ με τα στοιχεία της ετήσιας ειδικής έκδοσης του “σελφ σέρβις” “Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ” για το 2000, όπου αναλύονται τα στοιχεία των ισολογισμών -και όχι μόνο- των επιχειρήσεων λιανεμπορίου τροφίμων, προκύπτει το συμπέρασμα ότι σε μια αγορά τροφίμων, όπου ως απόλυτο μέγεθος η οικογενειακή δαπάνη για τρόφιμα εμφανίζεται ακόμα και μειούμενη, οι επιχειρήσεις λιανεμπορίου τροφίμων της μορφής των μεγάλων και μεσαίων αλυσίδων σούπερ μάρκετ συνεχίζουν να εμφανίζουν θεαματική αύξηση του μεριδίου των πωλήσεών τους στην αγορά τροφίμων συνολικά, όπως δηλαδή και στις δεκαετίες του 1980 και του 1990. Βέβαια, η αγορά τροφίμων συνολικά εμφανίζει και αυτή κάποια αύξηση των πωλήσεων, που προκύπτει από την αύξηση του αριθμού των νοικοκυριών, των οποίων η μέση μηνιαία δαπάνη για τρόφιμα παραμένει “κολλημένη” στις 80.000 δραχμές για μια ολόκληρη δεκαετία, δηλαδή στο διάστημα από την προηγούμενη στην τελευταία έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών (1993-94 με 1998-99).
Στο ίδιο διάστημα παραμένει περίπου σταθερός και ο αριθμός των προσώπων που απαρτίζουν το μέσο νοικοκυριό στην Ελλάδα στο ύψος των 2,3 προσώπων. Υπάρχει ωστόσο σημαντική αύξηση του αριθμού των νοικοκυριών στη χώρα, από την οποία και προκύπτει και η όποια μικρότερη ή μεγαλύτερη αύξηση του πληθυσμού. Να σημειώσουμε εδώ ότι το επόμενο έτος (2001) είναι και χρονιά απογραφής πληθυσμού, από την οποία αναμένονται να προκύψουν και πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία και για τον αριθμό των οικονομικών μεταναστών στη χώρα, που πρέπει να είναι και η μοναδική πηγή αύξησης του αριθμού των νοικοκυριών και φυσικά του πληθυσμού. Τέλος να παρατηρήσουμε ότι η μείωση της συμμετοχής των τροφίμων στη μέση οικογενειακή δαπάνη, από 21,5% την περίοδο 1993-94 σε 17,4% στο διάστημα 1998-99, αντισταθμίσθηκε από την αύξηση της συνολικής οικογενειακής δαπάνης κατά 22%, αφήνοντας την απόλυτη δαπάνη για τρόφιμα περίπου αμετάβλητη στις 80.000 δρχ. το μήνα.