ΣΧΟΛΙΚΑ – ΧΑΡΤΙΚΑ : ΦΥΣΑΕΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

Τα τελευταία χρόνια οι καταναλωτές εμφανίζουν μεγαλύτερη ωριμότητα όσον αφορά τις αγορές τους αφού έχουν περισσότερες απαιτήσεις και είναι πιο προσεκτικοί στις επιλογές τους, προσπαθώντας να εξασφαλίσουν το καταλληλότερο προϊόν για κάθε περίσταση. Τα είδη χαρτοπωλείου δεν προσελκύουν μόνο το μαθητόκοσμο, αλλά μία πολύ μεγάλη ποικιλία καταναλωτών με διαφορετικές προτιμήσεις και αισθητικές αναζητήσεις.

Οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη της ετήσιας κατανάλωσης των σχολικών-γραφικών ειδών, ανά κατηγορία, παραμένουν συγκεχυμένες. Σε γενικές γραμμές οι τάσεις της αγοράς παρουσιάζουν σταθερότητα, χωρίς ιδιαίτερες αυξομειώσεις, παρά την εποχικότητα που χαρακτηρίζει την κίνηση των συγκεκριμένων προϊόντων –το διάστημα που προηγείται της σχολικής περιόδου (Αύγουστος-Σεπτέμβριος) παραμένει ακόμη η χρυσή περίοδος για τα είδη χαρτοπωλείου.

Σύμφωνα με την εκτίμηση της εταιρείας HENKEL PELIKAN, ο μειούμενος κατ' έτος αριθμός των μαθητών, λόγω της υπογεννητικότητας, ισοσκελίζεται εμπορικά από τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες των νοικοκυριών και κυρίως των επαγγελματιών, στα είδη αυτής της κατηγορίας. Σε αυτό έχει βοηθήσει ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξη σύγχρονων καναλιών διανομής.

Οι μεγαλύτερες αυξήσεις πωλήσεων παρουσιάζονται κυρίως σε προϊόντα που θεωρούνται άκρως καταναλωτικά, όπως τα στυλό, τα διορθωτικά, οι κόλλες και οι κολλητικές ταινίες. Οι υπόλοιπες κατηγορίες έχουν μικρότερο κοινό και κάποιες από αυτές θεωρούνται ξεπερασμένες, σύμφωνα με την εκτίμηση της HENKEL PELIKAN.

Μετά από μία τριετία που χαρακτηρίστηκε από πτωτική τάση στις πωλήσεις των χαρτοσχολικών μέσω των σούπερ μάρκετ, η αγορά παρουσιάζεται φέτος ανοδική πορεία. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της εταιρείας 3Μ HELLAS, η μείωση των πωλήσεων κατά την τελευταία διετία-τριετία δεν οφειλόταν σε μειωμένη ζήτηση από την πλευρά των αγοραστών, αλλά στις εξελίξεις που σημειώθηκαν την συγκεκριμένη περίοδο στο χώρο των αλυσίδων σούπερ μάρκετ (εξαγορές, συγχωνεύσεις κλπ.). Οι διαδικασίες ολοκλήρωσης αυτών των διαδικασιών έπαιξαν ανασταλτικό ρόλο στο κλείσιμο των συμφωνιών, γεγονός που επηρέασε αρνητικά την ανάπτυξη της αγοράς. Σήμερα, που η κατάσταση έχει ομαλοποιηθεί και που πολλές επιχειρήσεις ακολουθούν στρατηγική υποστήριξης της κατηγορίας των χαρτοσχολικών (διάθεση μεγαλύτερου χώρου για την τοποθέτησή τους, συμμετοχή τους σε προωθητικά φυλλάδια κλπ.), η αγορά δείχνει την πραγματική της δυναμική.

Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι κυρίως τα τελευταία χρόνια οι καταναλωτές άρχισαν να ενδιαφέρονται για την εμφάνιση και το σχεδιασμό του προϊόντος. Σύμφωνα με την εκτίμηση της ΣΚΑΓΙΑΣ ΑΒΕΕ, η τάση της αγοράς δείχνει ότι οι καταναλωτές στρέφονται σταδιακά σε προϊόντα πιο ποιοτικά από ό,τι στο παρελθόν και μπορούν πλέον να διαθέσουν περισσότερα χρήματα.

Σε ό,τι αφορά την ετήσια κατανάλωση των ειδών, η HERLITZ HELLAS ΑΕ εκτιμά ότι στα προϊόντα οργάνωσης γραφείου η κατανάλωση είναι σταθερή, ενώ πτωτική είναι η τάση στην κατηγορία των σχολικών.

Αξίζει να σημειωθεί εδώ η εμφάνιση στην αγορά μίας καινούργιας κατηγορίας, των Αυτοκόλλητων Σημειώσεων (Post-it Index), η οποία, ενώ στο σύνολο της είναι ακόμα μικρή σε απόλυτα νούμερα, παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη από χρονιά σε χρονιά, της τάξεως του 30-35%.

Η γενική διαπίστωση είναι ότι οι τάσεις της αγοράς ευνοούν τα σούπερ μάρκετ, των οποίων η λειτουργία επιτρέπει την έκθεση πολλών κατηγοριών προϊόντων, ενώ παράλληλα εξασφαλίζουν την επίσκεψη των καταναλωτών σχεδόν σε καθημερινή βάση. Όταν μπήκαν στην αγορά των χαρτικών-σχολικών, στα μέσα της δεκαετίας του 1980, έθεσαν σε εγρήγορση τον κλάδο του κλασικού βιβλιοχαρτοπωλείου, ο οποίος βελτίωσε ανταγωνιστικά την ποικιλία των προϊόντων του, τις τιμές και την παροχή υπηρεσιών του προς τους καταναλωτές. Πάντως, σύμφωνα με την προσέγγιση της HENKEL PELIKAN, το κανάλι του παραδοσιακού χαρτοπωλείου παραμένει ο ηγέτης της αγοράς, τόσο λόγω της εξειδίκευσής του όσο και λόγω πολιτισμικών παραγόντων, σύμφωνα με τους οποίους ο καταναλωτής προτιμά το μαγαζί της γειτονιάς του. Το ψιλικατζίδικο αποτελεί και αυτό μία παραδοσιακή πηγή αγοράς για τα πιο απλά από τα είδη της κατηγορίας.

Η περίοδος με τη μεγαλύτερη κίνηση είναι αυτή που προηγείται της έναρξης της σχολικής χρονιάς και λίγο μετά (Αύγουστος-Σεπτέμβριος).Το υπόλοιπο έτος η κίνηση είναι μικρότερη αλλά όχι κατά πολύ. Επίσης έχει αρχίσει να διαφαίνεται και σιγά-σιγά να σταθεροποιείται μία νέα περίοδος μεγάλης κινητικότητας των ειδών οργάνωσης γραφείου, από τα τέλη Δεκεμβρίου μέχρι το Φεβρουάριο.

Τα δύο προηγούμενα χρόνια υπήρξε ανατίμηση κατά 15% στα σχολικά-χαρτικά είδη, κυρίως λόγω της αύξησης των τιμών των πρώτων υλών για την παραγωγή του χαρτιού σε παγκόσμιο επίπεδο. Στο θέμα αυτό οι εκτιμήσεις των εταιρειών διαφοροποιούνται, δεδομένου ότι στο χώρο δραστηριοποιούνται σταθερά ή εποχιακά διαφορετικοί κλάδοι του λιανεμπορίου με σημαντικές αποκλίσεις προσανατολισμού στις συλλογές των προϊόντων τους.

Ο ανταγωνισμός στο χώρο των σχολικών-χαρτικών τα τελευταία χρόνια χαρακτηρίζεται από σταθερότητα, αφού στην κατηγορία κυριαρχούν ουσιαστικά 4-5 βασικές εταιρείες με σταθερή στρατηγική, διαφημιζόμενα είδη και πολιτική υποστήριξης στο σημείο πώλησης. Αυτές διατηρούν και τα μεγαλύτερα μερίδια αγοράς.

Η προσέγγιση της PELIKAN στο θέμα της διαμόρφωσης των τιμών είναι να δίνει ίσες ευκαιρίες σε όλα τα κανάλια διανομής και κατ' επέκταση στους πελάτες τους. Σύμφωνα με την εταιρεία, η πολιτική τιμών σε επίπεδα που προκαλούν την αντίδραση του καταναλωτή ή των άλλων καναλιών ποτέ δεν ωφέλησε κανέναν, γι' αυτό η πάγια τακτική της είναι να επιδιώκει ένα θεμιτό κέρδος τόσο για την ίδια όσο και για τους πελάτες της.

Διαφοροποιημένη εμφανίζεται στο θέμα αυτό η ΣΚΑΓΙΑΣ ΑΒΕΕ, η οποία εκτιμά ότι οι τιμές δεν καθορίζουν την αγοραστική δύναμη ενός προϊόντος αλλά το ίδιο το προϊόν καθορίζει την τιμή του, μέσα από τη λειτουργικότητά του, την ποιότητά του και τον πρωτότυπο σχεδιασμό του.

Η στρατηγική της HERLITZ για τη χρονιά που διανύουμε είναι να διατηρήσει σταθερές τις τιμές των προϊόντων της μέσα σε ένα γενικό κύμα ανατιμήσεων στην αγορά. Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος οι μεγάλες εταιρείες του κλάδου δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στο χώρο του merchandising, για τη διευκόλυνση των καταναλωτών στην εύρεση κάποιων προϊόντων και για την πληρέστερη ενημέρωσή τους. Επιπλέον τα είδη της κατηγορίας προβάλλονται με φυλλάδια, δωρεάν δείγματα και καταχωρίσεις στον εμπορικό Τύπο.

Η 3M διαθέτει στην αγορά τις Αυτοκόλλητες Σημειώσεις Post-it σε κύβους με σχέδια και τις Αυτοκόλλητες Σημειώσεις Ζ-notes με καινούργιες βάσεις ανανεωμένες σε σχέδια και χρώματα (C-4215, C-300T). Στους Σελιδοδείκτες Post-it λανσάρει φέτος ανανεωμένη όλη τη σειρά των Page Markers, με νέες συσκευασίες και χρώματα καθώς και νέες βάσεις (Tridex, Starter Kit). Στις γνωστές ταινίες Scotch προτείνει επίσης νέες βάσεις (Snail, Teapot), ενώ και οι κόλλες (Stick Scotch) κυκλοφορούν με νέα σχέδια και χρώματα στη συσκευασία τους.

Η HENKEL PELIKAN βασιζόμενη στην καμπάνια Space Proof Quality των προϊόντων Pritt θα κυκλοφορήσει νέα είδη στην κατηγορία της στεγνής διόρθωσης (με φιλμ αντί για χαρτί) και της κόλλας, με ελκυστικές συσκευασίες και δώρα για τους μικρούς και μεγάλους (σε ηλικία) πελάτες της. Στα προϊόντα Pelikan παρουσιάζονται νέα μοντέλα οργάνων γραφής σε ελκυστικά χρώματα και τιμές.

Η HERLITZ HELLAS ΑΒΕΕ κυκλοφόρησε ήδη για τα παιδιά της σχολικής ηλικίας την ανανεωμένη σειρά του Disney με καινούργιο μοτίβο, τις σχολικές τσάντες «Safe Light», και εργονομικά και ασφαλή είδη από τη σειρά της χειροτεχνίας-ζωγραφικής. Στις μεγαλύτερες ηλικίες η HERLITZ προσφέρει ποικιλία ειδών που καλύπτουν τις ανάγκες του σχολείου, του ελεύθερου χρόνου και του γραφείου. Η σειρά αυτή περιέχει από βασικά προϊόντα μέχρι έξυπνες ασχολίες. Στη μεγάλη κατηγορία οργάνωσης γραφείου λανσάρει για φέτος το νέο κυκλικό δίσκο εισερχομένων (square filling try), με λιτή γραμμή, ματ και γυαλιστερές επιφάνειες και κλασικά χρώματα. Τέλος λανσάρει τη νέα ομάδα ειδών γραφής με την επωνυμία «DIPLOMAT».