ΣΑΡΑΚΟΣΤΙΑΝΑ : OTAN Η ΝΗΣΤΕΙΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟΛΑΥΣΗ

Τα διατροφικά σκάνδαλα των τελευταίων χρόνων, η ανάγκη των καταναλωτών για μια πιο υγιεινή διατροφή και η συνακόλουθη στροφή τους προς τη μεσογειακή κουζίνα έχουν ευνοήσει ιδιαίτερα την κατανάλωση των νηστίσιμων προϊόντων. Οι εταιρείες έχουν εμπλουτίσει σημαντικά τις ποικιλίες της κατηγορίας, δημιουργώντας νέες, πιο εξειδικευμένες γεύσεις, ενώ παράλληλα φροντίζουν να προβάλλουν τα προϊόντα τους δυναμικά. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες οι πωλήσεις των σαρακοστιανών παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις, με κύριο κανάλι διανομής τα σούπερ μάρκετ.

Η υιοθέτηση πιο υγιεινών προτύπων διατροφής από τους καταναλωτές μετά τα αλλεπάλληλα διατροφικά σκάνδαλα είχε ως αποτέλεσμα την κατανάλωση των νηστίσιμων προϊόντων καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Εξάλλου η ίδια η νηστεία τείνει να γίνει «μόδα», καθώς αποδεσμεύτηκε από τον θρησκευτικό της χαρακτήρα. Όπως επισημαίνεται, τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί μία τάση κατανάλωσης ορισμένων νηστίσιμων προϊόντων ως ευκαιρία αποτοξίνωσης από τις τροφές που καταναλώνονται σε καθημερινή βάση. Από την άλλη πλευρά η στροφή των καταναλωτών προς τη μεσογειακή διατροφή βρήκε την ανταπόκριση των σεφ, οι οποίοι υιοθέτησαν παραδοσιακά προϊόντα σε συνταγές μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής, διευρύνοντας τη χρήση τους (χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η χρήση του χαλβά για την παρασκευή γλυκών).

Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κατηγορία φροντίζουν να εμπλουτίζουν διαρκώς τις γευστικές προτάσεις τους προς τους καταναλωτές με θετικά αποτελέσματα. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι εκείνο της τυποποιημένης ελιάς, όπου το λανσάρισμα νέων γεύσεων ικανοποίησε μία μερίδα καταναλωτών που αναζητούν πιο εξειδικευμένες γεύσεις και που εκτιμάται ότι θα δώσουν στο μέλλον περαιτέρω ώθηση στην ανάπτυξη των πωλήσεων της κατηγορίας.

Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, οι πωλήσεις των νηστίσιμων προϊόντων παρουσιάζουν –σχεδόν στο σύνολό τους– σημαντικά αυξητικές τάσεις, οι οποίες εκτιμάται ότι θα συνεχιστούν και τα επόμενα χρόνια.

Τη μερίδα του λέοντος στις πωλήσεις των νηστίσιμων κατέχουν τα σούπερ μάρκετ, με μερίδια που ποικίλλουν ανά κατηγορία και πάντως ξεπερνούν το 60%. Το καταναλωτικό κοινό κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα κάνει μαζικές αγορές όλης της γκάμας σαρακοστιανών προϊόντων από τα συγκεκριμένα καταστήματα. Άλλωστε τα καταστήματα σούπερ μάρκετ ακολουθούν έντονη πολιτική προώθησης των συγκεκριμένων προϊόντων, γεγονός το οποίο οδηγεί αναπόφευκτα τους περισσότερους καταναλωτές σε αυτού του τύπου τα καταστήματα για τις αγορές που αφορούν το σαρακοστιανό τους τραπέζι.

Σημαντική είναι και η υποστήριξη των προϊόντων από τις εταιρείες παραγωγής ή διανομής εντός των καταστημάτων τροφίμων με γευστικές δοκιμές, αλλά και με προβολές και προωθητικές ενέργειες (μεταξύ των οποίων εκπτωτικά stickers, παροχή δώρου στις συσκευασίες κτλ).

Σημαντική αύξηση πωλήσεων, που κυμαίνεται από 25% μέχρι 30%, έχει παρουσιάσει την τελευταία τριετία η κατηγορία των θαλασσινών. Στελέχη των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων αποδίδουν την αύξηση αυτή σε δύο κύριους λόγους: α) στις διατροφικές κρίσεις των τελευταίων ετών, που έστρεψαν το κοινό σε κατανάλωση πιο υγιεινών και παραδοσιακών προϊόντων, μεταξύ των οποίων και τα θαλασσινά και β) στο γεγονός ότι η νηστεία δεν εξυπηρετεί πλέον μόνο θρησκευτικούς και εθιμοτυπικούς σκοπούς.

Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, η κατανάλωση των θαλασσινών δεν παρουσιάζει τόσο έντονη εποχικότητα όση στο παρελθόν. Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν όμως ότι περίπου το 55% των συνολικών ετήσιων πωλήσεων πραγματοποιείται τους μήνες από το Φεβρουάριο έως και τον Απρίλιο.

Η διαθεσιμότητα των κατεψυγμένων θαλασσινών είναι σταθερή και επαρκής καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και οι λιανικές τιμές τους σαφώς χαμηλότερες σε σχέση με τα νωπά. Σύμφωνα με στελέχη των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην κατηγορία, με τα μέσα που διαθέτουν οι μεγάλες εταιρείες καταφέρνουν να διατηρήσουν σε πολύ καλά επίπεδα όλα τα στάδια της ψυκτικής αλυσίδας και κατά συνέπεια τα κατεψυγμένα θαλασσινά καθίστανται πολλές φορές πιο ασφαλή από ό,τι τα νωπά άγνωστης προέλευσης.

Η εμπιστοσύνη που δείχνει ο Έλληνας στα κατεψυγμένα θαλασσινά τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με το παρελθόν. Σε αυτό έχουν συμβάλει τόσο οι βιομηχανίες όσο και το οργανωμένο λιανεμπόριο, το οποίο τα τελευταία χρόνια έχει επενδύσει σημαντικά σε μέσα και οργάνωση στον τομέα της κατάψυξης.

Το λανσάρισμα νέων κωδικών που προσφέρουν ποικιλία γεύσεων είναι ο κυριότερος λόγος της αύξησης που σημειώνει τα τελευταία χρόνια η κατηγορία της τυποποιημένης ελιάς. Οι γεμιστές ελιές (π.χ. με σκόρδο, με καρότο κτλ.) αποτελούν την κυριότερη νέα πρόταση στην κατηγορία. Όπως επισημαίνουν εξάλλου παράγοντες της αγοράς, στην κατηγορία μπαίνουν κάθε χρόνο νέοι καταναλωτές, οι οποίοι αναζητούν εκτός των παραδοσιακών προϊόντων και νέες διαφοροποιημένες γεύσεις. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, αυτή η μερίδα των καταναλωτών θα δώσει περαιτέρω ώθηση στις πωλήσεις της κατηγορίας τα επόμενα χρόνια.

Οι πωλήσεις του προϊόντος είναι υψηλές την περίοδο Δεκεμβρίου-Μαρτίου, κάτι που αποδίδεται όχι αποκλειστικά στη νηστεία, αλλά και στο ότι τη συγκεκριμένη περίοδο το προϊόν είναι πιο φρέσκο.

Το λανσάρισμα της πάστας ελιάς έγινε δεκτό θετικά από τους καταναλωτές. Το γεγονός ότι είναι ένας νέος τρόπος απόλαυσης της παραδοσιακής ελιάς, αλλά και η έντονη προωθητική και διαφημιστική υποστήριξή του συμβάλλουν στην ανάπτυξη των πωλήσεων της κατηγορίας.

Μείωση της τάξης του 15% σημείωσαν οι πωλήσεις χαλβά την τελευταία τριετία. Ωστόσο, την ίδια περίοδο σημειώνουν σταδιακή άνοδο οι πωλήσεις συσκευασμένου χαλβά σε σύγκριση με τον χύμα. Το προϊόν διατίθεται στα σούπερ μάρκετ και τα υπόλοιπα σημεία λιανικής πώλησης σε συσκευασίες κάτω τους ενός κιλού, καθώς και σε «μπαστούνια» άνω τους ενός κιλού (που πωλείται τμηματικά αλλά θεωρείται συσκευασμένο), και σε ταψιά (για χύμα πώληση). Σήμερα, ο συσκευασμένος χαλβάς (συσκευασίες κάτω του κιλού) κατέχει μερίδιο περίπου 50% επί των συνολικών πωλήσεων, ενώ οι πωλήσεις του «μπαστουνιού» περίπου 20%.

Νέα ώθηση στις πωλήσεις της κατηγορίας αναμένεται να δώσει και η διεύρυνση της χρήσης του προϊόντος στη ζαχαροπλαστική, μετά τις νέες προτάσεις γνωστών σεφ.

Εξάλλου και η κατανάλωση του χαλβά, αλλά και του ταχινιού, συνδέεται άμεσα με πιο υγιεινά πρότυπα διατροφής και γι’ αυτό υιοθετείται τα τελευταία χρόνια.

Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι το μέγεθος της αγοράς του χαλβά ανέρχεται σε 17,6 εκατ. ευρώ. Το προϊόν παρουσιάζει –όπως είναι αναμενόμενο– έντονη εποχικότητα: περίπου το 60% του ετήσιου τζίρου πραγματοποιείται την περίοδο από τα τέλη Ιανουαρίου έως και την Καθαρά Δευτέρα, ενώ ακολουθούν η περίοδος της Σαρακοστής, η περίοδος της νηστείας πριν το Δεκαπενταύγουστο και τέλος η νηστεία πριν τα Χριστούγεννα.

H πάστα ελιάς Άλτις είναι το νέο προϊόν της εταιρείας στην κατηγορία των νηστίσιμων. Το προϊόν κυκλοφορεί σε τρεις γεύσεις: απαλή, παραδοσιακή και πικάντικη. Η απαλή έχει γεύση και άρωμα πράσινης ελιάς, ρίγανης και πιπεριάς, για όσους αναζητούν ιδιαίτερες απολαύσεις. Η παραδοσιακή φτιάχνεται από ελιές Καλαμών και περιέχει ρίγανη και πιπεριά. Η πικάντικη φτιάχνεται από διαλεχτές μαύρες ελιές, με λιαστή ντομάτα και ρίγανη. Έχει ελάχιστα αλμυρή γεύση, ενισχυμένη με λίγο ξύδι. Και οι τρεις γεύσεις της πάστας ελιάς περιέχουν εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο.

Η εταιρεία διαθέτει στην αγορά τις τυποποιημένες ελιές και την πάστα ελιάς Xenia. Τα νέα προϊόντα της στην τυποποιημένη ελιά είναι τα εξής: πράσινες ελιές γεμιστές με καρότο, με σκόρδο, με λεμόνι, με αγγουράκι και με πάστα πιπεριάς. Επίσης η εταιρεία λανσάρισε πρόσφατα ελιές cocktail, Καλαμών μαρινάτες και μαύρες μαρινάτες. Στην κατηγορία των πατέ (πάστα ελιάς) διατίθενται τα εξής προϊόντα: πάστα πράσινης ελιάς, πάστα μαύρης ελιάς και πάστα ελιάς Καλαμών Xenia σε βαζάκια των 100 γρμ και 200 γρμ Οι παραπάνω γεύσεις κυκλοφορούν και σε συσκευασία 1 κιλού για catering.

Η γκάμα των προϊόντων της ΚΑΛΛΟΝΗ ΑΕ αποτελείται από αλίπαστα, καπνιστά, φιλέτα ψαριών, κονσερβοειδή, ταραμά και ελιές.

Το νέον προϊόν της συγκεκριμένης κατηγορίας που κυκλοφόρησε η ΚΑΛΛΟΝΗ, είναι το Χταποδάκι ξυδάτο, σε συσκευασία των 1.700 γρμ για μεταπώληση χύμα. Η εταιρεία κυκλοφόρησε επίσης και εύχρηστες συσκευασίες «της παρέας» των 800 γρμ αλλά και ατομικές των 150 γρμ για τους καταναλωτές που προτιμούν τα συσκευασμένα προϊόντα.

Στη κατηγορία των ιχθυηρών-αλίπαστων η ΝΗΡΕΥΣ ΑΕ δραστηριοποιείται μέσω της EUROCATERERS ΑΕΒΕΤ. Η EUROCATERERS διαθέτει φρέσκα και κατεψυγμένα ψάρια ολόκληρα και φιλέτα α΄ ποιότητας και τα λαδερά-καπνιστά προϊόντα της ΝΗΡΕΑΣ.

Η συγκεκριμένη σειρά προϊόντων αποτελείται από κωδικούς όπως καπνιστά: ρέγγα, πέστροφα, σκουμπρί κλπ και μαρινάτα λαδερά: χταπόδι, αντζούγια, λακέρδα κλπ.

Νέο προϊόν της εταιρείας στην κατηγορία είναι τα μαριναρισμένα φιλέτα τσιπούρα και λαυράκι.

Τα νέα προϊόντα της εταιρείας στη συγκεκριμένη κατηγορία, πέρα από τα παραδοσιακά κατεψυγμένα θαλασσινά (καλαμάρια, χταπόδια, σουπιές κλπ σε διάφορες μορφές) καθώς και τα προσφάτως λανσαρισμένα ημιέτοιμα γεύματα (χταπόδι με κοφτό μακαρονάκι, σουπιά με σπανάκι, ριζότο με θαλασσινά κλπ), είναι για το 2003 μία κατηγορία premium προϊόντων με την επωνυμία Select, η οποία περιλαμβάνει:

• γαρίδες ολόκληρες σε χάρτινες συσκευασίες κουτιού 500 γρμ και 900 γρμ,
• καραβίδες σε χάρτινες συσκευασίες κουτιού 1 κιλού,
• surimi καβουριού,
• surimi αστακού,
• surimi γαρίδας.

Το 2004 η εταιρεία προετοιμάζει το λανσάρισμα και άλλων κωδικών που θα πλαισιώσουν την γκάμα των σαρακοστιανών της προϊόντων.

Τα τελευταία χρόνια η εταιρεία παρουσίασε στην αγορά πληθώρα νέων προϊόντων, όπως το Μακεδονικό Ταχίνι με μέλι, το Μακεδονικό Ταχίνι ολικής αλέσεως, το Μακεδονικό βιολογικό Ταχίνι και τα Hops Bars (τα snack του Μακεδονικού Χαλβά με επικάλυψη σοκολάτας γάλακτος ή υγείας). Πρόσφατα ξεκίνησε η τοποθέτηση μίας σειράς καινοτόμων συσκευασιών Μακεδονικού Χαλβά 500 γρμ και 1 κιλού, καθώς και Μακεδονικού Χαλβά 500 γρμ με επικάλυψη σοκολάτας, με στόχο αφενός την καλύτερη προστασία του περιεχομένου και αφετέρου την ελκυστικότερη παρουσία τους στο ράφι. Κατά τη διάρκεια του 2003 εξάλλου η εταιρεία θα προχωρήσει στην παραγωγή Βιολογικού Μακεδονικού Χαλβά, σε συσκευασία 250 γρμ.

Την είσοδο στην κατηγορία του παραδοσιακού χαλβά προετοιμάζει η εταιρεία για το 2004, οπότε στοχεύει να λανσάρει προϊόντα σε όλες τις κατηγορίες χαλβά. Σήμερα δραστηριοποιείται στην κατηγορία με το Χαλβά Αττική, που παρασκευάζεται μόνο με μέλι (σε συσκευασία των 400 γρμ).

Τα θαλασσινά, τα οποία αποτελούν σημαντικό συστατικό της ελληνικής διατροφής, έχουν ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία, καθώς περιέχουν πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας και λιποειδή πλούσια σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, των οποίων η συμβολή στην πρόληψη των καρδιοπαθειών είναι ευρέως γνωστή. Επιπλέον υπάρχουν ενδείξεις ότι τα θαλασσινά συντελούν στη μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης. Το στοιχείο αυτό προκύπτει από μελέτες που γίνονται στο Εργαστήριο της Εφαρμοσμένης Υδροβιολογίας του Τμήματος Ζωικής Παραγωγής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σύμφωνα λοιπόν με τα αποτέλεσμα των μελετών αυτών, όπου αναλύεται το εδώδιμο μέρος των θαλασσινών (μύδια, στρείδια, καλαμάρια, σουπιές, χταπόδια και γαρίδες), τα θαλασσινά μπορούν να καταναλώνονται άφοβα όχι μόνο από το γενικό πληθυσμό, αλλά και από όσους έχουν αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης, κάτι που μέχρι σήμερα πολλοί ειδικοί αμφισβητούσαν. Οι μελέτες που έγιναν στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και τα δεδομένα της διεθνούς βιβλιογραφίας δείχνουν ότι η κατανάλωση αυτών των οργανισμών μπορεί να συμβάλλει αποτελεσματικά όχι μόνο στη μείωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων και της «κακής» χοληστερόλης (LDL), αλλά ταυτόχρονα και στην αύξηση της «καλής» χοληστερόλης (HDL). Τέλος, τα θαλασσινά αποτελούν υγιεινή και ελαφριά διατροφή κατάλληλη για τη σταδιακή απώλεια βάρους γι’ αυτό και θεωρούνται βασική τροφή σε προγράμματα δίαιτας.

Πηγή: ACNielsen: MarketTrack