ΠΡΩΤΟΒΡΟΧΙ ΑΝΑΤΙΜΗΣΕΩΝ

Από τις αρχές κιόλας του Σεπτεμβρίου οι προμηθευτές των σούπερ μάρκετ άρχισαν να ανακοινώνουν αυξημένους τιμοκαταλόγους χονδρικής, όπως άλλωστε αναμενόταν. Οι καλές προθέσεις των επιχειρηματιών να διατηρήσουν τις τιμές τους σταθερές κατά την ευαίσθητη περίοδο που άρχισε τις παραμονές των εθνικών εκλογών και έκλεισε με τη λήξη της Ολυμπιάδας, επηρέασαν αρνητικά την εξέλιξη των εσόδων τους…

Μετά τη λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων άρχισαν, λοιπόν, οι ανατιμήσεις στα αγαθά ευρείας κατανάλωσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι αυξητικές μεταβολές στις τιμές χονδρικής άρχισαν σταδιακά να ισχύουν για ορισμένα τουλάχιστον αγαθά, από την 1η Σεπτεμβρίου, όπως για παράδειγμα οι καφέδες και τα υγρά πιάτων, που εγκαινίασαν τη φετινή περίοδο με αυξήσεις έως 3,5% και 3% αντίστοιχα, ενώ μια ημέρα μετά ανάλογη ήταν η εικόνα και στις τιμές της φέτας, οι αυξήσεις της οποίας ήταν της τάξης του 2,5%. Το επόμενο διάστημα ακολούθησαν και άλλες κατηγορίες προϊόντων με μεταβολές στις τιμές χονδρικής, οι οποίες μάλιστα ξεπέρασαν κατά πολύ τον πληθωρισμό.

Στα πλαστικά καταγράφηκαν οι υψηλότερες ανατιμήσεις χονδρικής, οι οποίες κυμάνθηκαν μεταξύ 10% και 15%, ενώ υψηλά ποσοστά αυξήσεων σημειώθηκαν και σε προϊόντα όπως το κρασί 10%, η βότκα έως 8%, οι σοκολάτες, τα κρουασάν και οι γκοφρέτες 6% έως 7%, τα σοκολατάκια από 5,5% έως 6,5%, οι σακούλες απορριμμάτων 5,5%, οι φακοί 5%, τα είδη προσωπικής φροντίδας, το μέλι και το βαμβάκι 4% και μια σειρά από άλλα αγαθά, όπως φρυγανιές, προϊόντα τομάτας, αλάτι, πατατάκια, τσάι, αρώματα, βαφές μαλλιών κά, των οποίων οι τιμές αυξήθηκαν περίπου στα όρια του πληθωρισμού, ενώ σε μία ακόμη ομάδα αγαθών οι ανατιμήσεις εμφανίστηκαν χαμηλότερες του πληθωριστικού δείκτη.

Συνολικά οι κατηγορίες προϊόντων, όπου υπήρξαν αυξήσεις, όπως τόνιζαν στο «σέλφ σέρβις» κορυφαίοι παράγοντες της αγοράς, ξεπέρασαν τις 30 έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, ενώ τον Οκτώβριο επρόκειτο να συνεχιστεί το ανατιμητικό κύμα, ώστε πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων να έχουν περάσει στην κατανάλωση οι αυξήσεις που κρίνονταν ως αναγκαίες από τη βιομηχανία.

Τι γίνεται όμως στα ράφια των καταστημάτων και κυρίως του οργανωμένου λιανεμπορίου; Η εικόνα είναι συγκεχυμένη, καθώς κάθε αλυσίδα συνηθίζει να μετακυλύει τις αυξήσεις στις τελικές τιμές των προϊόντων σε διαφορετικούς χρόνους, ανάλογα με την πολιτική της. Οι περισσότερες, προκειμένου να τονώσουν το προφίλ τους στον ανταγωνισμό, κράτησαν για μικρό έστω διάστημα σταθερά τα τιμολόγιά τους, έχοντας προηγουμένως στοκάρει ικανές ποσότητες από τα προϊόντα στα οποία αναμένονταν ανατιμήσεις. Άλλες αλυσίδες απορρόφησαν μέρος της αύξησης, ενώ κάποιες άλλες πέρασαν το σύνολο της ανατίμησης στην κατανάλωση, αμέσως ή με μικρή καθυστέρηση.

Πάντως οι συντονισμένες ανατιμήσεις στη χονδρική επιδρούν έτσι κι αλλιώς στις τιμές της λιανικής, γεγονός που καταγράφεται και στον τιμάριθμο.

Από την πλευρά του ο υφυπουργός Ανάπτυξης, κ. Γιάννης Παπαθανασίου, με δηλώσεις του υποστήριξε ότι δεν τίθεται θέμα ανατιμήσεων στην αγορά, θεωρώντας ενδεχομένως ότι οι αυξήσεις που προαναφέραμε δεν πέρασαν παρά σε πολύ μικρό ποσοστό στο ράφι των καταστημάτων. Ωστόσο σημειώνεται ότι ενώ οι σχετικοί τιμοκατάλογοι χονδρικής γνωστοποιήθηκαν από την αγορά στο Υπουργείο Ανάπτυξης, όπως προβλέπει ο νόμος, το υπουργείο είτε δεν προχώρησε σε τιμοληψίες προκειμένου να διαπιστώσει τις επιδράσεις τους στη λιανική είτε προχώρησε, αλλά ενδεχομένως αποφάσισε να μη δημοσιοποιήσει τα στοιχεία –τουλάχιστον μέχρι την έκδοση του τεύχους μας– για ευνόητους λόγους.

Διαμαρτυρία του ΚΕΠΚΑ για τη μη αναγραφή των τιμών
Με επιστολή-διαμαρτυρία προς τον υφυπουργό Ανάπτυξης κ. Γιάννη Παπαθανασίου, το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών καταγγέλλει ότι, κατόπιν έρευνας, διαπίστωσε πως στη συντριπτική πλειονότητά τους τα σούπερ μάρκετ δεν φροντίζουν να αναγράφουν τις τιμές ανά μονάδα εμπορεύματος στις ετικέτες των προϊόντων που διαθέτουν. Επικαλούμενο την Ζ1-404 απόφαση περί «αναγραφής των τιμών των προϊόντων που προσφέρονται στους καταναλωτές κατά προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στις διατάξεις της οδηγίας 98/6/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16/2/1998 για την προστασία των καταναλωτών όσον αφορά την αναγραφή των τιμών των προϊόντων (ΕΕ αριθμ. L 180 της 18.3.1998, σελ. 27-31)" ζητά την άμεση λήψη μέτρων υπέρ του δικαιώματος του καταναλωτή στην ενημέρωση και στην επιλογή.