Η αγορά των προϊόντων περιποίησης προσώπου παρουσιάζει άνοδο ήδη από το δεύτερο εξάμηνο του 2017, μπαίνοντας πρώτη φορά μετά το 2009 σε τροχιά ανάκαμψης. Η οικονομική κρίση επηρέασε σοβαρά τη συγκεκριμένη αγορά, στην οποία αντιστοιχεί περίπου το 30% της μεγάλης αγοράς των καλλυντικών. Ειδικότερα, ενώ οι πωλήσεις της το 2008 ανέρχονταν στα 30,4 εκατ. ευρώ, έκλεισαν πέρυσι στα 20,4εκατ. ευρώ, δηλαδή στη διάρκεια της μακράς ύφεσης έχασαν σχεδόν το 33% της αξίας τους.

H περιποίηση του προσώπου κι η κατανάλωση των προϊόντων της στην αρχή της κρίσης ενδεχομένως θεωρήθηκε πολυτέλεια. Όμως, «οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο σχετικό τομέα αντέδρασαν γρήγορα, με αναπροσαρμογές τιμών, με έντονες προωθητικές ενέργειες, οπότε αγορά τελικά ανέκαμψε», σημειώνει η κ. Άρτεμις Βάρσου, Skin Care & Digital Marketing Manager της Henkel Hellas ΑΒΕΕ.

Τα αποτελέσματα του 2017 έφεραν, λοιπόν, χαμόγελα αισιοδοξίας στις επιχειρήσεις του κλάδου, καθώς οι πωλήσεις συνολικά της κατηγορίας αυξήθηκαν κατά 4,8% σε αξία και κατά 10,9% σε τεμάχια, σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI. «Είναι η μόνη αγορά που δείχνει σημάδια ανάκαμψης, εκπέμποντας αισιόδοξα μηνύματα ήδη από το 2017», επισημαίνει η κ. Βάρσου, με την πεποίθηση ότι η σχετική τάση θα επιβεβαιωθεί στη διάρκεια του 2018. Ως ισχυρή ένδειξη παραθέτει τα στοιχεία του Ιανουαρίου φέτος, που δείχνουν αύξηση πωλήσεων σε αξία κατά 8,8% (στοιχεία IRI scanning data έως τις 28 Ιανουαρίου) και κατά 15,9% σε τεμάχια συγκριτικά με τον Ιανουάριο του 2018.

Ανά υποκατηγορία, σύμφωνα με τα στοιχεία που μας παρέθεσε η κ. Βάσω Μωραϊτέλη, Client Executive-Client Service της IRI, οι πωλήσεις των κρεμών προσώπου εξελίχθηκαν ανοδικά τόσο σε αξία κατά 6,1% όσο και σε όγκο κατά 10% το 2017. Το πολύ μικρό μερίδιο των κρεμών προσώπου ιδιωτικής ετικέτας συρρικνώθηκε περαιτέρω στα όρια της εξάλειψής του, με πτώση 87% σε αξία και 81,3% σε όγκο. Όπως επιβεβαιώνουν τα στοιχεία, η καταναλώτρια επιλέγει να περιποιείται το πρόσωπό της με επώνυμα προϊόντα, πράγμα που σημαίνει πως η εμπιστοσύνη στη μάρκα παίζει σημαντικότατο ρόλο.

Άνοδος πωλήσεων διαπιστώθηκε το 2017 και στην κατηγορία των προϊόντων καθαρισμού προσώπου κατά 4,1% σε αξία και κατά 26,5% σε όγκο, ενώ μεγάλη πτώση εμφάνισαν τα σχετικά προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας κατά 25,6% σε αξία και 56,7% σε όγκο.

Σε ό,τι αφορά τις τιμές υιοθετείται η πρακτική των έντονων προωθητικών ενεργειών με μεγάλα ποσοστά έκπτωσης. Ωστόσο, τουλάχιστον στα προϊόντα καθαρισμού, η πολύ μεγάλη αύξηση των πωλήσεων σε όγκο δεν ακολουθήθηκε από μια, αν όχι αντίστοιχη, τουλάχιστον αξιοσημείωτη άνοδο του τζίρου.

Όπως επισημαίνεται σε σχετική έκθεση της ICAP για την αγορά καλλυντικών, η παρουσία πολλών επιχειρήσεων σε σχέση με το μικρό μέγεθος της ελληνικής αγοράς, ο κορεσμός από την άποψη της ποικιλίας στο ράφι σε σχέση με την οικονομική στενότητα επιφέρουν σταδιακά πτώση των τιμών και επιδείνωση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Στη μείωση της κερδοφορίας, εξάλλου, συμβάλλει η άνοδος των τιμών των πρώτων υλών. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις στον κλάδο, η Beiersdorf Hellas, ενώ το 2016 σημείωσε οριακή άνοδο πωλήσεων (0,4%) συγκριτικά με το 2015, τα κέρδη της μετά φόρων ανήλθαν στα 3,2 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας μείωση 6,4% συγκριτικά με το 2015. Ο κ. Θεόδωρος Πουλόπουλος, επικεφαλής της Beiersdorf Hellas, σε πρόσφατες δηλώσεις του αναφέρθηκε στις πολύ μεγάλες προωθητικές ενέργειες και τις εντονότατες πιέσεις που ασκούνται στους προμηθευτές από την οργανωμένη λιανική για τη διενέργεια προσφορών σχεδόν σε μόνιμη βάση.

Οι νέες καταναλωτικές τάσεις
Σύμφωνα με στοιχεία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Βιομηχάνων & Αντιπροσώπων Αρωμάτων & Καλλυντικών (ΠΣΒΑΚ), η ευρεία διανομή συνεχίζει να είναι το κυρίαρχο κανάλι διανομής στην χώρα μας, με μερίδιο 41,3% στις συνολικές πωλήσεις των καλλυντικών στην Ελλάδα τον τελευταίο χρόνο. Ωστόσο, η επιλεκτική διανομή, το μερίδιο πωλήσεων της οποίας αντιστοιχεί πια στο 18,8% της συνολικής αγοράς, έκλεισε και το 2017 με αύξηση πωλήσεων γύρω στο 2%. Συνεχής είναι η αύξηση και του μεριδίου των φαρμακείων στην αγορά των καλλυντικών, καθώς το 27,4% των πωλήσεών τους το 2016 πραγματοποιήθηκε μέσω των φαρμακείων, ενόσω η σχετική τάση συνέχισε να είναι ανοδική.

Η κ. Βάρσου σημειώνει ότι πλέον το φαρμακείο αντλεί καταναλωτικό κοινό από το σούπερ μάρκετ, προσφέροντας πολύ ελκυστικές εκπτώσεις. Οι καταναλώτριες που εισρέουν σε αυτά εντοπίζουν τιμές μαρκών της επιλεκτικής αγοράς στο επίπεδο των ανώτερων τιμών της αγοράς των σούπερ μάρκετ. Πάντως, τον τελευταίο χρόνο έγιναν λανσαρίσματα μασκών προσώπου που προσέλκυσαν καταναλωτικό κοινό στα σούπερ μάρκετ, προσφέροντας στις καταναλώτριες αξία.

«Θεωρώ πως η σχετική τάση εξερευνήθηκε από όλους τους ανταγωνιστές στο έπακρο», σημειώνει η κ. Βάρσου, πράγμα που μας επιβεβαίωσε ο υπεύθυνος καταστήματος μεγάλης αλυσίδας σούπερ μάρκετ, δηλώνοντας ότι πράγματι οι πωλήσεις των μασκών προσώπου ανέβηκαν κατακόρυφα.

Ακόμα μια τάση διαμορφώνει το κοινό των λεγόμενων millennials, χαρακτηριστικό των οποίων είναι η έκφραση αναγκών για προληπτική ενυδάτωση έναντι των περιβαλλοντικών ρύπων στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου στην πλειονότητά τους ζουν και δραστηριοποιούνται. Στο πλαίσιο αυτό, το εν λόγω κοινό αναζητά επίμονα κρέμες ενυδάτωσης και κρέμες σε μορφή τζελ, που είναι έξτρα ενυδατικές.

«Μια εντελώς νέα και αυξανόμενη τάση, που έρχεται από το εξωτερικό, την επιλεκτική αγορά και την αγορά του φαρμακείου, οδηγείται από την ιδέα της εξατομικευμένης περιποίησης προσώπου. Γνωρίζουμε πως η κάθε επιδερμίδα είναι διαφορετική, έχει διαφορετικές ανάγκες. Μέχρι τώρα οι καταναλώτριες των προϊόντων περιποίησης προσώπου είχαν να διαλέξουν μεταξύ μιας σειράς προϊοντικών λύσεων. Τώρα, όμως, γνωρίζοντας πως για την επιδερμίδα τους ακόμα και η κάθε ημέρα είναι διαφορετική, με διαφορετικές ανάγκες, χρειάζονται προϊόντα που θα τις βοηθούν να μετατρέπουν μια κρέμα ημέρας σε κρέμα της κάθε χωριστής ημέρας τους», σημειώνει η κ. Βάρσου.


Στο πλαίσιο αυτό, τα ενισχυτικά κρέμας (Cream boosters) ήδη έχουν αρχίσει να διαμορφώνουν συγκεκριμένη τάση. Τα προϊόντα αυτά, αμιγώς από αντιρυτιδικά συστατικά, προσφέρουν την ευχέρεια στην καταναλώτρια να προσθέτει μια ή δυο σταγόνες στην κρέμα ημέρας, ανάλογα με τις ανάγκες της επιδερμίδας της, και να την ενισχύει. Τα boosters δεν χρησιμοποιούνται αυτοτελώς, αλλά μόνο σε συνδυασμό με μια κρέμα ημέρας. Έτσι, αντί η καταναλώτρια να αναζητά μια κρέμα ημέρας που της ταιριάζει, τώρα μπορεί να αναβαθμίζει την κρέμα της σύμφωνα με τις ιδιαίτερες μοναδικές ανάγκες της επιδερμίδας της.

Μιλώντας για την καλλυντική περιποίηση του προσώπου, θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε στην APIVITA, που συγκέντρωσε πάνω της τα φώτα της δημοσιότητας με την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου της στον ισπανικό όμιλο Puig πέρυσι τον Μάρτιο. Η οικογένεια Κουτσιανά διατηρεί την καταστατική μειοψηφία στην εταιρεία, ενώ ο ιδρυτής της εταιρείας, κ. Νίκος Κουτσιανάς, παραμένει πρόεδρος του Δ.Σ. και διευθύνων σύμβουλός της. Αυτή η εξέλιξη, λένε οι γνωρίζοντες, θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην εγχώρια αγορά καλλυντικών, με άγνωστες ακόμη επιδράσεις τόσο στα κανάλια διανομής όσο και στα μερίδια των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο.

Αισιοδοξία για την εξέλιξη της χρονιάς
«Θεωρώ πως το 2018 η αγορά της περιποίησης του προσώπου όχι μόνο θα έχει ανοδική πορεία, αλλά με τις καινοτομίες και την επικοινωνιακή προβολή των ανταγωνιστών θα φέρει κόσμο στα σούπερ μάρκετ από τα άλλα κανάλια διανομής», εκτιμά η κ. Βάρσου. Σημαντική εν προκειμένω θα και η πολιτική ακριβώς των αλυσίδων, οι οποίες το δίχως άλλο πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους τη συνεχή άνοδο των πωλήσεων μέσω του διαδικτύου, όπου παρέχονται υψηλές εκπτώσεις της τάξης του 30%, 40% ή και του 50% σε επώνυμα προϊόντα.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΠΣΒΑΚ, το e-commerce (υπολογίζεται για όλα τα κανάλια διανομής) σημειώνει πολύ σημαντική αύξηση πωλήσεων, με ρυθμό 24%. Σημειώνουμε, πάντως, ότι για την ώρα το μερίδιό του αντιστοιχεί μόλις στο 4,9% της συνολικής αγοράς καλλυντικών στην Ελλάδα. Επιχειρήσεις όπως η ΑΒ Βασιλόπουλος αξιοποιούν ήδη με επιτυχία το διαδίκτυο για την αύξηση των πωλήσεών τους.

Εξάλλου, όπως επισημαίνεται σε σχετική έκθεση της ICAP συνολικά για την αγορά των καλλυντικών, το μέλλον βρίσκεται στην ανάπτυξη νέων προϊόντων, κυρίως φυτικών, και στην έμφαση των επιχειρήσεων στον τομέα των εξαγωγών. Ήδη πολλές εγχώριες επιχειρήσεις του κλάδου έχουν εδραιωμένη παρουσία στο εξωτερικό.

Όλοι αισιοδοξούν ότι η άνοδος των πωλήσεων της κατηγορίας δεν αποτελεί συγκυριακό φαινόμενο. Ο ΠΣΒΑΚ, με βάση τα στοιχεία που διαθέτει, προβλέπει πως ο συνολικός τζίρος των καλλυντικών φέτος θα αυξηθεί κατά 1,1%.

Στα υπέρ των προϊόντων της περιποίησης προσώπου είναι πως δεν έχουν τον κίνδυνο της υποκατάστασης. Πάντως, η μεγαλύτερη πιστότητα διαπιστώνεται ειδικά στα προϊόντα της επιλεκτικής αγοράς. Στα κατά της κατηγορίας είναι ότι πολλά από τα είδη της δεν αξιολογούνται ως πρώτης ανάγκης, άρα είναι αρκετά ευάλωτα στη συρρίκνωση του καταναλωτικού εισοδήματος.

Επενδύστε στην κατηγορία
Τα προϊόντα περιποίησης προσώπου είναι από τα προϊόντα που προσθέτουν εμφανώς αξία στην αγορά του σούπερ μάρκετ.

Όπως τονίζει η κ. Άρτεμις Βάρσου (Henkel Hellas), «το λιανεμπόριο πρέπει να επενδύσει στην κατηγορία, να δει την ευκαιρία αυξάνοντας τον χώρο της στα καταστήματα, ενισχύοντας τις προϊόντικές επιλογές και τοποθετώντας τα προϊόντα περιποίησης προσώπου σε χώρους με τη μέγιστη προβολή, προκειμένου να είναι ορατή από τις καταναλώτριες. Επίσης, ζωτικής σημασίας είναι η σωστή πλοήγηση της καταναλώτριας μεταξύ των προϊόντων για διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, αλλά και για τις διαφορετικές ανάγκες του δέρματος. Η περιποίηση του προσώπου είναι πολύ βασική για τις γυναίκες, οπότε μια σύμβουλος αισθητικής ανεξαρτήτου εταιρείας ή μάρκας στο χώρο πώλησης, κάποιες διαδραστικές οθόνες συμβουλών κ.λπ., θα βοηθούσαν πολύ τις καταναλώτριες, ενώ θα αυξήσουν τη σημασία και την κινητικότητα της κατηγορίας στο καταστήματα. Ακόμα η εκατέρωθεν ανταλλαγή γνώσης, σχετικά με την εξέλιξη των τάσεων της αγοράς και όσα ζητούν οι καταναλώτριες, είναι ευεργετική για την εξέλιξη της αγοράς». Σήμερα όλες οι επιχειρήσεις του κλάδου αξιοποιούν το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την προώθηση των προϊόντων τους, με προσφορές και διαγωνισμούς, ενώ προσφέρουν πλήθος συμβουλών από ειδικούς, οι οποίοι συχνά αναλύουν τα συστατικά των προϊόντων, δίνοντας έμφαση στη φυτική-φυσική προέλευσή τους και την απουσία συστατικών που ενοχοποιούνται μακροπρόθεσμα για επιπτώσεις στην υγεία του δέρματος.

Νέα λανσαρίσματα προΐόντων
Η Sarantis δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη σειρά Skin Moisture της Bioten, με φυσικά συστατικά, όπως το κυδώνι και το βαμβάκι, προερχόμενα από ήπιες και φιλικές προς το περιβάλλον μεθόδους παραγωγής, καθώς και με το Hydro Nutrient 24Η, για ενυδάτωση έως 24 ώρες. «Πρόσωπο» της διαφημιστικής καμπάνιας της Bioten για το 2017 ήταν η Έλενα Παπαρίζου, μια επιλογή που αποδείχθηκε εξαιρετικά επιτυχημένη. Ιδιαίτερη προβολή του γίνεται με την αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ενώ, στο πλαίσιο της προσέγγισης του νεανικού κοινού, η μάρκα συνεργάζεται με την Beauty Blogger Σουζάνα Κεγγίτση με τα «Positive Thinking Tips για μια διαφορετική Daily Routine» στη σελίδα της, αλλά και μέσω του youtube. Η Nivea με τη νέα σειρά Urban Skin Defense & Detox στοχεύει στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων του αστικού τρόπου ζωής στην επιδερμίδα. Στη σειρά περιλαμβάνονται η κρέμα ημέρας Urban Skin Defence και η μάσκα ενός λεπτού Urban Detox για τον καθαρισμό των πόρων από τους ρύπους. Για το λανσάρισμα των προϊόντων αξιοποιήθηκε τόσο η τηλεοπτική διαφήμιση όσο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η APIVITA παρουσίασε μια νέα κρέμα ημέρας, τη Bee Radiant SPF30 με βλαστοκύταρρα πορτοκαλιού. Με 84% φυσικά συστατικά, η νέα κρέμα ημέρας Bee Radiant SPF30, όπως σημειώνεται, «αντιμετωπίζει με ακόμα πιο ολιστικό τρόπο την ανάγκη της επιδερμίδας για αντιγήρανση και λάμψη, προσφέροντας ταυτόχρονα και προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία». Η εταιρεία προσφέρει πολύ μεγάλες εκπτώσεις στα προϊόντα της 30%-60% για αγορές μέσω διαδικτύου.