Μια σημαντική πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση της αβεβαιότητας, που επικράτησε στην αγορά με την πρόσφατη αλλαγή της νομοθεσίας σχετικά με τις ανακοινώσεις μείωσης τιμών, ανέλαβε ο ΣΕΒ με την έκδοση ενός Εικονογραφημένου Πρακτικού Οδηγού για τη σωστή επικοινωνία των ανακοινώσεων μείωσης τιμής, σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης. Με τον εν λόγω Οδηγό ο ΣΕΒ ανταποκρίνεται στην διαχρονική ανάγκη της αγοράς για ουσιαστική και έγκαιρη ενημέρωση στο πεδίο της προστασίας του καταναλωτή και λειτουργίας της αγοράς.

Mέσα από απλά καθημερινά και οπτικοποιημένα παραδείγματα, ο Οδηγός «μιλά» τη γλώσσα των στελεχών των εμπορικών τμημάτων, των τμημάτων μάρκετινγκ, πωλήσεων κ.ά., που δεν είναι εξοικειωμένα με την ανάγνωση και ερμηνεία των νομικών κειμένων. Η πρωτοβουλία είναι δε εξαιρετικά επίκαιρη, καθώς πραγματοποιείται στον απόηχο του ελέγχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την καταλληλότητα και την αποτελεσματικότητα του σχετικού πλαισίου και της διαπίστωσης περί ελλείματος –σε ευρωπαϊκό επίπεδο– της ενημέρωσης των επιχειρήσεων και των καταναλωτών.

Ειδικότερα, πλέον όταν ανακοινώνεται μια έκπτωση, απαιτείται να πληροφορείται ο καταναλωτής όχι μόνο για τη νέα μειωμένη τιμή, αλλά και για την χαμηλότερη τιμή των τελευταίων τριάντα ημερών. Η νέα αυτή απαίτηση υπαγορεύεται αυτούσια από τον ενωσιακό νομοθέτη, με σκοπό «να δώσει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να αξιολογούν και να συγκρίνουν με ευκολία την τιμή των προϊόντων βάσει ομοιογενούς και διαφανούς πληροφόρησης», ώστε να είναι σε θέση να προβαίνουν σε πιο συνειδητές επιλογές. Εμπλουτίστηκε δε και εξειδικεύτηκε περαιτέρω τον περασμένο Απρίλιο, με την Υπουργική Απόφαση «Κώδικας Δεοντολογίας περί ανακοινώσεων μείωσης της τιμής (ιδίως σε προσφορές/εκπτώσεις/ προωθητικές ενέργειες)». Παρότι φαινομενικά απλός ο συγκεκριμένος κανόνας προκάλεσε σημαντική αβεβαιότητα και ανασφάλεια στην αγορά, όπως κάθε νέος οριζόντιος κανόνας, που επηρεάζει την επικοινωνία των εμπορικών πολιτικών.
Στον ΣΕΒ, στο πλαίσιο του οποίου τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια λειτουργεί ομάδα εργασίας για τα θέματα προστασίας καταναλωτή και αγοράς, με επικεφαλής τον κ. Γιάννη Γιώτη, αντιπρόεδρο του ΣΕΒ και πρόεδρο του ΣΕΒΤ, διαπιστώθηκε έγκαιρα το έλλειμα ενημέρωσης των επιχειρήσεων και επιχειρήθηκε, μέσω του Οδηγού, μια μεταφορά των νέων κανόνων σε εικόνες, με παραδείγματα που βοηθούν στην ευκολότερη κατανόηση και εφαρμογή τους.

Κάνε το σωστά!
Ο Οδηγός εξηγεί με απλά λόγια τον σωστό τρόπο επικοινωνίας μιας ανακοίνωσης μείωσης της τιμής και την επιτρεπόμενη διάρκεια αυτής, το είδος της πληροφορίας που πρέπει να μεταφέρεται στον καταναλωτή και τον τρόπο που πρέπει να αποτυπώνεται η πληροφορία, ώστε να είναι απλή και κατανοητή, σκιαγραφεί τις περιοχές κινδύνου παραπλάνησης του καταναλωτή, όπως η διαφήμιση- «δόλωμα», αναπαριστά τις σωστές και λάθος τεχνικές διαφήμισης για δωρεάν παροχή προϊόντων και υπηρεσιών ή πλεονεκτικών τιμών που οδηγούν τον καταναλωτή στη λήψη άμεσης απόφασης αγοράς και παρέχει συμβουλές προς αποφυγή πρακτικών, οι οποίες συνιστούν παραβίαση των νέων υποχρεώσεων.
Με λίγα λόγια, ο Εικονογραφημένος Πρακτικός Οδηγός αποτελεί ένα εργαλείο όχι διασφάλισης της συμμόρφωσης, αλλά διάχυσης της πληροφορίας σχετικά με τους νέους κανόνες και παροχής γενικών κατευθύνσεων για τη δημιουργική προσαρμογή των εμπορικών στρατηγικών σε αυτούς.

Μάλιστα ενόψει της Black Friday και της Cyber Monday ο ΣΕΒ σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης, το ΕΒΕΑ και τον Εμπορικό Σύλλογο πραγματοποίησε εκδήλωση με τίτλο «Εκπτώσεις; Προσφορές; Κάν’ το σωστά!», όπου παρουσιάστηκαν αποσπάσματα του Οδηγού και απαντήθηκαν οι δεκάδες επίκαιρες ερωτήσεις των επιχειρήσεων σχετικά με το θέμα, ενώ εκπόνησε και τον «Δεκάλογο» της σωστής επικοινωνίας μιας καμπάνιας μείωσης τιμών, που περιλαμβάνει τα δέκα σημεία προσοχής για σωστές εκπτώσεις και συνειδητές επιλογές.

Το επόμενο βήμα θα είναι η επικαιροποίησή του με την ενσωμάτωση των συχνών ερωτήσεων και απαντήσεων, ώστε να συμβάλει ακόμη πιο αποτελεσματικά στην αποσαφήνιση των νέων κανόνων και στην τήρησή τους κατά τρόπο που θα επιτρέπει την διατήρηση των εμπορικών πολιτικών που ωφελούν τον καταναλωτή και ενισχύουν την εμπιστοσύνη του προς τις επιχειρήσεις.

Καθώς στην ελληνική έννομη τάξη οι πολυάριθμες παρεμβάσεις έχουν αλλάξει άρδην το νομοθετικό τοπίο, εισάγοντας διαρκώς νέες υποχρεώσεις για τις επιχειρήσεις, οι τελευταίες επωμίζονται ένα διόλου ευκαταφρόνητο και διαρκώς αυξανόμενο κόστος συμμόρφωσης, με κανόνες που συχνά εγείρουν αρκετά ερωτηματικά ως προς την πρακτική τους εφαρμογή.

Επιγραμματικά αναφέρονται οι κανόνες που θεσπίστηκαν τα τελευταία τρία χρόνια, με αφετηρία την πανδημία και την ανάγκη λήψης έκτακτων μέτρων προσωρινού χαρακτήρα για την προστασία του καταναλωτή: Η λειτουργία της πλατφόρμας e- katanalotis, η διάταξη περί περιστολής της αθέμιτης κερδοφορίας, το «Καλάθι του Νοικοκυριού», οι αντιπροσωπευτικές αγωγές των καταναλωτών, το νέο δίκαιο της πώλησης, οι αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο πρέπει να γίνονται οι ανακοινώσεις μείωσης τιμής και πιο πρόσφατα η μόνιμη μείωση τιμής και η υποχρέωση υποβολής εκ μέρους των σούπερ μάρκετ των τιμοκαταλόγων των προμηθευτών τους. Και έπεται συνέχεια, με την ενσωμάτωση των επερχόμενων ευρωπαϊκών οδηγιών για τους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς (Green claims Directive) και το δικαίωμα στην επισκευή (Right to repair Directive).

Επειδή η ενημέρωση είναι πολλαπλά ωφέλιμη
Το έλλειμα της ενημέρωσης, ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με το σκέλος των επιχειρήσεων, επαληθεύεται και με μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο, όπου κανείς βρίσκει ελάχιστες ενημερωτικές πρωτοβουλίες και από αυτές, με εξαίρεση τον ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και κάποιων –λίγων – ανεξάρτητων ευρωπαϊκών αρχών, οι περισσότερες είναι πλέον ξεπερασμένες.

Κι όμως, τα οφέλη από την ενημέρωση είναι πολυάριθμα, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους καταναλωτές και την ίδια την αγορά. Μέσα από τη διαρκή πληροφόρηση σχετικά με το ρυθμιστικό πλαίσιο, εξασφαλίζεται η καλή κατανόηση των κανόνων, που με τη σειρά της οδηγεί στην εξοικείωση με αυτούς, στην αφομοίωσή τους, ώστε να αποτελέσουν μέρος της κουλτούρας και της νοοτροπίας των στελεχών και των διοικήσεων των επιχειρήσεων και, τελικά, στη συμμόρφωση μέσα από την λειτουργική ένταξή τους στις επιχειρηματικές πρακτικές και την επιχειρηματική καθημερινότητα.
Τελικά το υψηλό ποσοστό συμμόρφωσης μειώνει τον κίνδυνο της επιβολής κυρώσεων για παραβάσεις που οφείλονται σε λάθος κατανόηση των διατάξεων, εξαλείφει τα φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων και κατοχυρώνει την εμπιστοσύνη του καταναλωτή και την καλή εταιρική φήμη.

Το παράδειγμα του Πρακτικού Οδηγού για τις ανακοινώσεις μείωσης τιμής αποτελεί μέρος των ενημερωτικών δράσεων που έχει αναλάβει ο ΣΕΒ, όπως ο Πρακτικός Οδηγός για τη σωστή επικοινωνία επιχειρήσεων και καταναλωτών στο ηλεκτρονικό εμπόριο, o Πρακτικός Οδηγός συμμόρφωσης για τη χρήση cookies, αλλά και ο Πρακτικός Οδηγός για τη συμμόρφωση των επιχειρήσεων με τους κανόνες του ανταγωνισμού.

Στην καρδιά όλων αυτών των πρωτοβουλιών του ΣΕΒ, με τις οποίες συνεισφέρει στην σωστή συμμόρφωση των επιχειρήσεων με το ευρύτερο ρυθμιστικό πλαίσιο, βρίσκεται η βαθιά πεποίθηση, εκφρασμένη από τον κ. Γιάννη Γιώτη, ότι «για την υπεύθυνη επιχειρηματικότητα, η διαφύλαξη της εμπιστοσύνης του καταναλωτή είναι αδιαπραγμάτευτη αξία». Και αυτό θα συνεχίσει να πράττει, με αίσθημα ευθύνης απέναντι στους καταναλωτές και την κοινωνία.