ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΤΩ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ : Και μετά τη νέα ρύθμιση τι?

ΣΕΣΜΕ - ΣΕΒΤ: Κοινή δέσμευση: rn να μεριμνήσουν για τη συγκράτηση των τιμών, rn να μεταφέρουν στο τιμολόγιο -ή σε αντίστοιχη μείωση της τιμής του τιμοκαταλόγου των προμηθευτών- το ποσοστό των υπερβολικών παροχών και εκπτώσεων, αποτρέποντας έτσι οποιαδήποτε αύξηση τιμών συγκριτικά με το προηγούμενο καθεστώς.rnΒιομηχανία: Υποστηρίζει ότι στο μέλλον τα τιμολόγια αγοράς θα αναγράφουν όλες τις προσφερόμενες παροχές και τις εκπτώσεις.rnΛιανεμπόριο: Στην παρούσα φάση αποδέχεται την αναγραφή ορισμένων μόνο εκπτώσεων, ώστε το τιμολογιακό κόστος να διαμορφωθεί σε επίπεδα τέτοια που να μην προκληθούν πληθωριστικές πιέσεις στην αγορά από την εφαρμογή της νέας ρύθμισης.

Το ενδεχόμενο πυροδότησης ανατιμητικών τάσεων σε μια σειρά βασικών καταναλωτικών αγαθών είναι μάλλον ορατό, στην περίπτωση που δεν αναγραφούν επί των τιμολογίων αγοράς οι βασικές τουλάχιστον παροχές και εκπτώσεις των βιομηχανιών προς το οργανωμένο λιανεμπόριο. Η νέα ρύθμιση, που θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου του 2002, έχει ως κύριο στόχο να παγώσουν οι προσφορές “κράχτες”, που διενεργούν μεγάλες αλυσίδες και οι οποίες προκαλούν αθέμιτο ανταγωνισμό στον κλάδο των σούπερ μάρκετ.

Ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Νίκος Χριστοδουλάκης έκανε πράξη, από την πλευρά του, τη ρύθμιση που υποσχέθηκε στη βιομηχανία και το λιανεμπόριο (με ομιλία του στο τελευταίο συνέδριο του ECR Hellas) και τώρα αυτό που υπολείπεται είναι η αντίδραση της αγοράς στο νέο καθεστώς. Η συνέχεια αναμένεται να δοθεί την 1η Ιανουαρίου, οπότε θα ισχύσει η εφαρμογή της ρύθμισης. Από τα πρώτα τιμολόγια της επόμενης χρονιάς θα φανεί το πού θα οδηγήσει τελικά η διάταξη για την απαγόρευση των πωλήσεων κάτω του κόστους. Το κατά πόσο δηλαδή θα επιφέρει τις επιδιωκόμενες ισορροπίες στον κλάδο και τι επιδράσεις θα προκαλέσει στις τιμές καταναλωτή.

Εξάλλου, για το θέμα αυτό η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης συνυπέγραψε με τους προέδρους των ΣΕΣΜΕ και ΣΕΒΤ ένα ειδικό μνημόνιο, που ονομάστηκε “Συμφωνία Ανάληψης Δεσμεύσεων”, ώστε αυτοί οι δύο κλάδοι να μεριμνήσουν για τη συγκράτηση των τιμών. Βέβαια, προϋπόθεση γι’ αυτό θα είναι η αναγραφή στα τιμολόγια αγοράς των βασικών παροχών και εκπτώσεων της βιομηχανίας προς το λιανεμπόριο.

Και ως φαίνεται, η ουσία της νέας ρύθμισης βρίσκεται ακριβώς σε αυτό το σημείο, αφού η βιομηχανία μήνες τώρα υποστηρίζει ότι στο μέλλον τα τιμολόγια αγοράς θα αναγράφουν όλες τις παροχές και τις εκπτώσεις που προσφέρονται στο λιανεμπόριο, προκειμένου το τιμολογιακό κόστος να εξισωθεί με το net κόστος. Στη θέση όμως αυτή αντιδρούν οι εκπρόσωποι του οργανωμένου λιανεμπορίου, οι οποίοι στην παρούσα φάση αποδέχονται την αναγραφή ορισμένων μόνο εκπτώσεων, ώστε, όπως υποστηρίζουν, το τιμολογιακό κόστος να διαμορφωθεί σε επίπεδα τέτοια που να μην προκληθούν πληθωριστικές πιέσεις στην αγορά. Παράλληλα, δέχθηκαν τη μείωση των υπερβολικών παροχών, με ανάλογη όμως αναπροσαρμογή και των χονδρικών τιμών.

Οι νέες ισορροπίες λοιπόν στην αγορά θα φανούν από το νέο έτος, οπότε θα τεθεί σε εφαρμογή το πρόσφατα θεσπισμένο καθεστώς απαγόρευσης των πωλήσεων κάτω του τιμολογιακού κόστους και, όπως αναφέρει με δήλωσή της στο “σελφ σέρβις” η υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Μιλένα Αποστολάκη, εφόσον στην αγορά διαπιστωθούν πληθωριστικές τάσεις, “η ρύθμιση θα καταργηθεί όπως ακριβώς θεσπίσθηκε”. Με τη δήλωσή της αυτή η υφυπουργός δηλώνει ευθέως ότι το υπουργείο θα παρακολουθήσει από πολύ κοντά το όλο θέμα και δεν θα διστάσει να παρέμβει εκ νέου, προκειμένου να προλάβει τυχόν ανατιμητικές τάσεις.

Αναλυτικότερα, η νέα ρύθμιση για την απαγόρευση των πωλήσεων κάτω του τιμολογιακού κόστους, μεταξύ άλλων, προβλέπει τα εξής:

• Απαγορεύεται η λιανική πώληση εμπορευμάτων σε τιμές κάτω του κόστους, όταν αυτή θέτει υπό διακινδύνευση ορισμένη αγορά, ή θίγει κατά τρόπο ουσιώδη τις αρχές του ανταγωνισμού και τα συμφέροντα των καταναλωτών.
• Ως κόστος αγοράς θεωρείται η τιμή μονάδας του προϊόντος που αναγράφεται στο τιμολόγιο του προμηθευτή, αφαιρουμένων των εκπτώσεων που αναφέρονται σε αυτό, συνυπολογιζόμενων του ΦΠΑ και των λοιπών δασμών και φόρων, όπου υπάρχουν, καθώς και των μεταφορικών, εφόσον δεν εμπεριέχονται στην τιμολογιακή τιμή.
• Σε περίπτωση πώλησης “πακέτου” προϊόντων σε ενιαία τιμή, εφόσον αυτά δεν τιμολογήθηκαν από τον προμηθευτή με ειδική τιμή “πακέτου”, ως κόστος αγοράς θεωρείται το άθροισμα του κόστους των επιμέρους προϊόντων.
• Εφόσον ένα προϊόν αγοράζεται από μια επιχείρηση από διαφορετικούς προμηθευτές σε διαφορετικές τιμές, την ίδια χρονική περίοδο, ως κόστος αγοράς θεωρείται η τιμολογιακή τιμή από κάθε προμηθευτή και για τις ποσότητες που αναγράφονται μόνο στο τιμολόγιό του.
• Εκπτώσεις επί του τιμολογίου που παρέχονται στον λιανοπωλητή και αφορούν συνολικά περισσότερα προϊόντα, επιμερίζονται αναλογικά σε όλα τα προϊόντα του λογαριασμού του.
• Εκπτώσεις οποιασδήποτε μορφής που παρέχονται στον καταναλωτή επί του συνόλου του λογαριασμού επιμερίζονται αναλογικά σε όλα τα προϊόντα του λογαριασμού.
• Κατά παρέκκλιση των ανωτέρω επιτρέπονται οι εξής περιπτώσεις πωλήσεων κάτω του κόστους αγοράς:

α. Πωλήσεις αναλώσιμων προϊόντων σε περίοδο κατά την ημερομηνία λήξης.

β. Πωλήσεις ολόκληρων αποθεμάτων σε νέο κόστος αγοράς, όπως αυτό διαμορφώνεται όταν ο τιμοκατάλογος του προμηθευτή μεταβάλλεται προς τα κάτω, ανεξάρτητα από την τιμή που αγοράσθηκε κάθε προϊόν.

γ. Πωλήσεις με εκπτωτικά κουπόνια επί της συσκευασίας του προϊόντος ή χωριστά από αυτό, τα οποία μειώνουν την τελική τιμή του προϊόντος κάτω από το κόστος αγοράς, εφόσον πιστώνονται από τον προμηθευτή. Η πιστωτική των κουπονιών από τον προμηθευτή πρέπει να αναγράφεται στο τιμολόγιό του ή σε άλλο έγγραφό του.

δ. Η πώληση εμπορευμάτων κάτω του κόστους, σε περίπτωση διάλυσης της επιχείρησης ή ορισμένου κλάδου αυτής.

• Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου ισχύουν με την επιφύλαξη των διατάξεων για τις πωλήσεις εμπορευμάτων σε μειωμένες τιμές, λόγω τέλους εποχής, καθώς και για τις ειδικές προσφορές, όπου αυτές επιτρέπονται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 2741/1999 και τις κατ΄ εξουσιοδότηση αυτού εκδιδόμενες υπουργικές αποφάσεις.
• Ο έλεγχος της τήρησης των διατάξεων του παρόντος άρθρου ανατίθεται στις Διευθύνσεις Τιμών Τροφίμων και Ποτών και Τιμών Βιομηχανικών Προϊόντων του υπουργείου Ανάπτυξης, καθώς και στις αρμόδιες Υπηρεσίες Εμπορίου των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων. Σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων του άρθρου αυτού επιβάλλεται στον παραβάτη, με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης, πρόστιμο, το ποσό του οποίου δεν μπορεί να είναι ανώτερο από το ποσοστό 0,5% επί των ακαθάριστων ετησίων εσόδων του προηγούμενου έτους. Σε περίπτωση υποτροπής το πρόστιμο που επιβάλλεται μπορεί να φθάνει σε ποσοστό 3% επί των ακαθάριστων ετησίων εσόδων. Για να επιβληθεί το ανωτέρω πρόστιμο συνεκτιμώνται η σοβαρότητα της παράβασης, το μέγεθος της παράβασης και η αξία των πωληθέντων κάτω του κόστους προϊόντων, το μέγεθος της επιχείρησης σε πανελλήνια κλίμακα και ο αριθμός των απασχολουμένων σε αυτή. Της απόφασης για την επιβολή του προστίμου προηγείται γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού προς τον υπουργό, με την οποία η Επιτροπή τοποθετείται επί της παράβασης και του ύψους που θα πρέπει να είναι το πρόστιμο. Τα χρηματικά πρόστιμα εισπράττονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.
• Η ισχύς των διατάξεων του άρθρου αυτού αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου του 2002.

“Η νομοθετική ρύθμιση της απαγόρευσης των πωλήσεων κάτω του κόστους μας ικανοποιεί ιδιαίτερα, καθώς το θέμα αυτό απασχολούσε έντονα τον κλάδο. Πιστεύουμε ότι με την εφαρμογή της διάταξης αυτής η αγορά θα ομαλοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό και όλοι μας, λιανέμποροι και προμηθευτές, θα μπορέσουμε επιτέλους να ασχοληθούμε με τη δουλειά μας, που είναι η εξεύρεση τρόπων και μεθόδων για την αύξηση των πωλήσεων και όχι με το κυνήγι των τιμών, όπως αναγκαζόμασταν να κάνουμε ως τώρα. Οι δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει ως ΣΕΣΜΕ, για τη μείωση των υπερβολικών και αφύσικων παροχών, με ταυτόχρονη ισόποση μείωση της τιμής τιμοκαταλόγου ή αύξηση τιμολογιακής έκπτωσης, είμαστε βέβαιοι ότι θα αποτρέψουν οποιεσδήποτε πληθωριστικές πιέσεις. Πιστεύω ότι από εδώ και πέρα το παιχνίδι θα είναι πλέον πιο καθαρό και οι κανόνες του πιο δίκαιοι”.

Οι δύο Σύνδεσμοι:

• Δεσμεύονται να μην επιτρέψουν, με την εφαρμογή της νέας διάταξης, να αυξηθούν έστω και βραχυπρόθεσμα οι τιμές λιανικής πώλησης των εμπορευμάτων και να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να εξασφαλιστεί σταθερότητα των τιμών.
• Δεσμεύονται, επίσης, μέχρι την έναρξη ισχύος της νέας ρύθμισης, που ορίζεται η 1.1.2002, να προσαρμόσουν την εκπτωτική και τιμολογιακή τους πολιτική στις διατάξεις της νέας ρύθμισης.
• Να μεταφέρουν στο τιμολόγιο ή σε αντίστοιχη μείωση της τιμής του τιμοκαταλόγου των προμηθευτών το ποσοστό των υπερβολικών παροχών και εκπτώσεων, το οποίο μεταφέρονταν ήδη στην τιμή λιανικής πώλησης, προς όφελος του καταναλωτή, αποτρέποντας έτσι οποιαδήποτε αύξηση τιμών συγκριτικά με το προηγούμενο καθεστώς.
• Όλοι οι συνυπογράφοντες την παρούσα συμφωνία αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συνεργαστούν με το υπουργείο Ανάπτυξης/Γενική Γραμματεία Εμπορίου, ώστε να παρακολουθείται η εξέλιξη των τιμών και να καταγράφονται επίσημα στατιστικά στοιχεία.

“Η διάταξη για την απαγόρευση των πωλήσεων κάτω του κόστους, αποβλέπει στην προστασία των ελληνικών, μικρών και μεσαίων, επιχειρήσεων λιανικής πώλησης από τον κίνδυνο εκτόπισής τους από την αγορά από μεγάλες αλυσίδες, με όλες τις δυσμενείς οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες που αυτό συνεπάγεται.

Με αυτή τη διάταξη δεν εισάγεται γενική απαγόρευση των πωλήσεων κάτω του κόστους, αλλά απαγόρευση σε περίπτωση διακινδύνευσης της σχετικής αγοράς και παραπλάνησης του καταναλωτή ως προς τις τιμές πώλησης των υπολοίπων εμπορευμάτων της ίδιας επιχείρησης.

Με τη ρύθμιση αυτή είναι βέβαιο ότι θα προστατευθούν οι επιχειρήσεις από μια μορφή αθέμιτου ανταγωνισμού, που αποτελούν οι πωλήσεις κάτω του κόστους, καθώς επίσης και ο καταναλωτής από παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές”.