ΩΡΑΡΙΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ : "ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ Η' ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ;"

Οι νομάρχες θα μπορούν να διευρύνουν το Εθνικό Ωράριο τόσο τις καθημερινές όσο και τις Κυριακές (!), χωρίς κατ΄ ανάγκη οι αποφάσεις τους να αναφέρονται σε "τουριστικές περιοχές". Το Υπουργείο Ανάπτυξης αφήνει ένα παράθυρο για την απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας των εμπορικών επιχειρήσεων στο "νομοσχέδιο-σκούπα" που προωθεί στη Βουλή, το οποίο, μεταξύ άλλων, δίνει τη δυνατότητα στις υπεραγορές, τα σούπερ μάρκετ και τα πολυκαταστήματα, που διαθέτουν χιλιάδες κωδικούς, να διενεργούν ακόμη και σε μόνιμη βάση προσφορές καθ' όλη τη διάρκεια του έτους.

Η πολιτική ηγεσία του καθ' ύλην αρμόδιου υπουργείου, θέτοντας σε διαβούλευση με την αγορά το πολυνομοσχέδιο, κατέστησε σαφές ότι στις προθέσεις της περιλαμβάνεται η διεύρυνση του ωραρίου, μεταφέροντας την ευθύνη γι' αυτό στους νομάρχες, οι οποίοι, εφόσον το κρίνουν σκόπιμο, θα αποφασίζουν την απελευθέρωσή του, χωρίς μάλιστα τη σύμφωνη, αλλά την απλή, γνώμη των κατά τόπους φορέων της εμπορικής κοινότητας.

Σύμφωνα με τις επίμαχες διατάξεις, οι νομάρχες θα μπορούν να διευρύνουν το Εθνικό -όπως το χαρακτηρίζει η κυβέρνηση- Ωράριο, τόσο τις καθημερινές, όσο όμως και τις Κυριακές (!), χωρίς κατ' ανάγκην οι αποφάσεις τους να αναφέρονται σε "τουριστικές περιοχές", ενώ την ίδια στιγμή οι εμπορικοί σύλλογοι θα έχουν τη δυνατότητα να προτείνουν στα μέλη τους τον περιορισμό του ωραρίου.

Μέχρι σήμερα η δυνατότητα επιμήκυνσης του ωραρίου ισχύει για τις τουριστικές περιοχές, αφού στην πράξη αποδείχθηκε ότι σχετικές παρεμβάσεις γίνονται μόνο στο… όνομα της τουριστικής ανάπτυξης. Αντίθετα σε αρκετούς νομούς οι νομάρχες αποφάσισαν τη συμπίεση του ωραρίου, ανοίγοντας μέτωπο με τους ισχυρούς τοπικούς παίκτες του λιανεμπορίου. Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, η απελευθέρωση του ωραρίου, κυρίως την Κυριακή, θα ισχύσει -πέραν φυσικά των τουριστικών περιοχών- πρώτα στα τρία μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, την Αθήνα, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη, όπου συγκεντρώνεται μεγάλη πληθυσμιακή δύναμη, άρα και ο μεγαλύτερος τζίρος του λιανεμπορίου.

Η θέση που έλαβε το υπουργείο στο σύνολό του, σε ό,τι αφορά το ωράριο, βρίσκει σύμφωνο μόνο τον ΣΕΛΠΕ από τους φορείς του εμπορίου, που, όπως είναι γνωστό, ζητεί την πλήρη απελευθέρωση της αγοράς. Ανταποκρίνεται όμως και στο αίτημα του ΣΕΣΜΕ τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη ρύθμιση περί επιμήκυνσης του ωραρίου κατά μία ώρα τον χειμώνα και κατά δύο ώρες τα Σάββατα. Εφόσον τελικά υπερψηφιστούν οι σχετικές διατάξεις, τα καταστήματα θα λειτουργούν χειμώνα-καλοκαίρι έως τις 9:00 το βράδυ και κάθε Σάββατο έως τις 8:00 το βράδυ.

Με το πολυνομοσχέδιο ρυθμίζεται σε μόνιμη βάση και το ζήτημα των εκπτώσεων και προσφορών. Σύμφωνα λοιπόν με τις προτάσεις του, οι εκπτώσεις θα διενεργούνται τον χειμώνα για διάστημα τεσσάρων εβδομάδων από την πρώτη Δευτέρα μετά την 20ή Ιανουαρίου και το καλοκαίρι για διάστημα πέντε εβδομάδων από την πρώτη Δευτέρα μετά την 15η Ιουλίου. Οι δε προσφορές: α) δεν θα υπερβαίνουν τις 10 ημέρες για το ίδιο προϊόν και το 50% του συνόλου των προϊόντων που διαθέτει το κατάστημα και β) για τη διενέργεια προσφοράς στο ίδιο είδος θα μεσολαβούν τουλάχιστον δύο μήνες. Επίσης, οι προσφορές θα απαγορεύονται για διάστημα 30 ημερών πριν τις εκπτώσεις. Ο νόμος προβλέπει αυστηρά πρόστιμα για την καταστρατήγηση των ανωτέρω διατάξεων, από 1.000 έως 100.000 ευρώ για τις εκπτώσεις και από 500 έως 50.000 ευρώ για τις προσφορές.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι για τις προσφορές το νομοσχέδιο χρησιμοποιεί τον όρο “προϊόντα”, χωρίς να ξεκαθαρίζει επαρκώς αν πρόκειται για κατηγορίες προϊόντων, ομάδες προϊόντων ή για κωδικούς προϊόντων. Πάντως ο υφυπουργός κ. Παπαθανασίου, επιχειρώντας να ερμηνεύσει τη σχετική διάταξη, δήλωσε ότι ο νομοθέτης αναφέρεται σε "κωδικούς προϊόντων". Υπό αυτή την έννοια δίνεται η δυνατότητα στις υπεραγορές, τα σούπερ μάρκετ και τα πολυκαταστήματα, που διαθέτουν χιλιάδες κωδικούς, να διενεργούν ακόμη και σε μόνιμη βάση προσφορές, αρκεί να ανακυκλώνουν κάθε φορά τους κωδικούς τους οποίους βάζουν σε προσφορές.

Το πολυνομοσχέδιο καθιστά τις προϋποθέσεις ίδρυσης των υπεραγορών περισσότερο αυστηρές, με σκοπό την προστασία των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Σύμφωνα με το υπό συζήτηση καθεστώς, για την ίδρυση καταστημάτων λιανικού εμπορίου θα απαιτείται άδεια του νομαρχιακού συμβουλίου της οικείας νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, μετά τη διατύπωση γνώμης από την αντίστοιχη οικονομική-κοινωνική επιτροπή και του οικείου οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης, εφόσον η συνολική επιφάνεια του εμπορικού καταστήματος είναι:

• άνω των 500 τμ, για τα νησιά Χίος, Κως, Λέσβος, Σάμος, Λήμνος, Σύρος, Ζάκυνθος, Κεφαλονιά και Λευκάδα,
• άνω των 200 τμ για τα υπόλοιπα νησιά,
• άνω των 800 τμ για τους δήμους ή τις κοινότητες με πληθυσμό κάτω των 30.000 κατοίκων, όταν το κατάστημα βρίσκεται σε απόσταση μέχρι 15 χλμ. από το κέντρο του δήμου,
• άνω των 1.500 τμ και εφόσον το κατάστημα βρίσκεται σε απόσταση μέχρι 20 χλμ από το κέντρο δήμων με πληθυσμό από 30.000-μέχρι 100.000. Το ίδιο ισχύει και για τα νησιά Κρήτη, Ρόδο και Κέρκυρα ανεξάρτητα από την απόσταση από δήμο ή κοινότητα και
• άνω των 2.500 τμ και εφόσον το κατάστημα βρίσκεται σε απόσταση μέχρι 20 χλμ από το κέντρο δήμων με πληθυσμό από 100.000 και άνω.

Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης ότι για τα εμπορικά καταστήματα τα οποία ιδρύονται στα όρια του νομού Αθηνών και Πειραιώς, πλην των νησιών και του Δήμου Θεσσαλονίκης, δεν θα απαιτείται ειδική άδεια.

Για την έκδοση της άδειας θα λαμβάνονται υπ' όψιν: οι επιπτώσεις στον ανταγωνισμό και την οικονομία της περιοχής, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, η ανάγκη διατήρησης της πληθυσμιακής βάσης της περιοχής, η διασφάλιση του κανονικού εφοδιασμού των επιμέρους περιοχών, ο χωροταξικός σχεδιασμός και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον και ιδίως η εναρμόνιση του όγκου και του τύπου της μονάδας προς το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής, η ύπαρξη οδικού δικτύου, άλλων έργων υποδομής, καθώς και η επιβάρυνση του περιβάλλοντος από τις μετακινήσεις.

Το νομαρχιακό συμβούλιο θα αποφασίζει επί της αίτησης εντός 30 ημερών από την υποβολή της και εφόσον στο διάστημα αυτό δεν εκδοθεί απόφαση θα θεωρείται ότι η αίτηση έχει γίνει δεκτή. Όποιος θα έχει έννομο συμφέρον θα μπορεί να καταθέσει προσφυγή κατά της απόφασης του νομαρχιακού συμβουλίου στον γενικό γραμματέα της Περιφέρειας, εντός 15 ημερών από την έκδοσή της. Η απόφαση επί της ενστάσεως θα εκδίδεται εντός 30 ημερών από την υποβολή της και σε περίπτωση που η σχετική απόφαση δεν εκδοθεί στο διάστημα αυτό θα θεωρείται ότι η σχετική προσφυγή έγινε δεκτή.

Σημειώνεται ότι το "νομοσχέδιο-σκούπα" δεν περιλαμβάνει ρυθμίσεις για το κρίσιμο ζήτημα των πωλήσεων κάτω του κόστους, για το οποίο το εν λόγω υπουργείο ζήτησε να κατατεθούν σχετικές προτάσεις από τους φορείς της αγοράς. Ο υφυπουργός συνεχίζει να κρατά "κλειστά τα χαρτιά του" για την πολιτική που προτίθεται να εφαρμόσει. Διευκρίνισε ωστόσο ότι επιδίωξή του είναι να "περάσει στο ράφι" μέρος των παροχών και εκπτώσεων της βιομηχανίας προς το λιανεμπόριο, καθώς, σύμφωνα με την άποψή του, σήμερα οι εκπτώσεις των προμηθευτών δεν μετακυλίονται στις τελικές τιμές.