Το γεγονός ότι "η βιομηχανία των επωνύμων προϊόντων καθημερινά υπόκειται στην ψήφο του καταναλωτή", καθιστά το επώνυμο προϊόν "κορυφαίο δημοκρατικό θεσμό", επομένως η υπονόμευσή του, όπου κι αν προέρχεται, "καταστρέφει τις δυνατότητες ελεύθερων επιλογών του καταναλωτή", τονίζει ο κ. Ν. Καραγεωργίου, πρόεδρος του ΕΣΒΕΠ. Εκφράζει, παράλληλα, την ανησυχία του ΕΣΒΕΠ για το βαρύ κλίμα στην αγορά τους τελευταίους μήνες και την ελπίδα ότι "τα φαινόμενα που παρατηρούνται είναι παροδικά και ότι θα εκλείψουν". Επίσης επισημαίνει ότι η δημόσια διοίκηση δεν είναι συντονισμένη με τα τεκταινόμενα στην αγορά, με αποτέλεσμα, αντί να λύνει, να δημιουργεί προβλήματα.
Το γεγονός ότι "η βιομηχανία των επωνύμων προϊόντων καθημερινά υπόκειται στην ψήφο του καταναλωτή", καθιστά το επώνυμο προϊόν "κορυφαίο δημοκρατικό θεσμό", επομένως η υπονόμευσή του, από όπου και αν προέρχεται, "καταστρέφει τις δυνατότητες ελεύθερων επιλογών του καταναλωτή", τονίζει με σημασία ο κ. Νίκος Καραγεωργίου, πρόεδρος του ΕΣΒΕΠ. Εκφράζει, παράλληλα, την ανησυχία του ΕΣΒΕΠ για το βαρύ κλίμα στην αγορά τους τελευταίους μήνες και την ελπίδα ότι "τα φαινόμενα που παρατηρούνται είναι παροδικά κι ότι θα εκλείψουν". Επίσης, επισημαίνει ότι η δημόσια διοίκηση δεν είναι συντονισμένη με τα τεκταινόμενα στην αγορά, με αποτέλεσμα, αντί να λύνει, να δημιουργεί προβλήματα.
σελφ σέρβις: Ενώ τα προϊόντα των discounters "παίρνουν κεφάλι" πλέον και στην εγχώρια αγορά, το μερίδιο των private label προϊόντων που διακινούν οι τυπικές αλυσίδες των σούπερ μάρκετ φαίνεται ότι διευρύνεται. Στο πλαίσιο αυτό διαπιστώνεται μια αντίφαση στις σχέσεις μεταξύ προμηθευτών επωνύμων προϊόντων και αλυσίδων σούπερ μάρκετ: Ο βαθμός σύγκλισης των συμφερόντων τους "ανταγωνίζεται" τον βαθμό απόκλισής τους, προκαλώντας παρενέργειες στο κλίμα της αγοράς -τροφοδοτούμενες το δίχως άλλο από τη συγκυρία των επικοινωνιακών σκοπιμοτήτων στο επίπεδο της κεντρικής πολιτικής- παρενέργειες τέτοιες, ώστε επεισοδιακά δικαιολογούν τον χαρακτηρισμό κλονισμός όσον αφορά τις σχέσεις των δύο πλευρών. Ποιο είναι σχετικά το σχόλιό σας;
Νίκος Καραγεωργίου: Η δημιουργία των PL είναι μια παλιά ιστορία, η οποία προέκυψε στις αρχές της δεκαετίας του '70 ύστερα από τη σχετική πρωτοβουλία γνωστής αλυσίδας του λιανεμπορίου. Η ενέργεια αυτή είχε τότε ως στόχο να αποδείξει ότι και ο λιανέμπορος από την πλευρά του μπορεί να επιβάλει στη συνείδηση του καταναλωτή τη δική του επωνυμία. Για μια περίοδο τα PL -τα επονομαζόμενα τότε στη Γαλλία "λευκά προϊόντα"- είχαν σχετική επιτυχία και ασφαλώς δημιούργησαν νέους όρους στις σχέσεις μεταξύ προμηθευτών και λιανέμπορων. Ωστόσο, τα επώνυμα παραμένουν εκείνα τα προϊόντα, τα οποία στη συνείδηση των καταναλωτών είναι συνώνυμα με το κύρος, την τεχνογνωσία και την καινοτομική δραστηριότητα των βιομηχανιών που τα παράγουν με υπευθυνότητα και τα διαθέτουν σε εκατομμύρια καταναλωτές.
Σήμερα, αφενός μεν οι ρυθμοί της επέκτασης των PL στην εγχώρια αγορά έχουν περιοριστεί σημαντικά, τουλάχιστον σε σχέση με κάποιες προγενέστερες εκτιμήσεις, αφετέρου δε έρευνες αγοράς σε πανευρωπαϊκό επίπεδο επιβεβαιώνουν ότι τα επώνυμα προϊόντα προτιμώνται από την πλειονότητα των καταναλωτών, ακριβώς γιατί οι προδιαγραφές παραγωγής τους προσφέρουν εκείνες τις εγγυήσεις ποιότητας που καλύπτουν πράγματι τις σύγχρονες απαιτήσεις της ζήτησης.
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις προμηθευτών επώνυμων προϊόντων και αλυσίδων σούπερ μάρκετ, είναι κοινός τόπος ότι θεμελιώδης όρος ύπαρξης αμφοτέρων είναι η μεταξύ τους συνεργασία. Οι μεν δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς τους δε και το αντίστροφο. Βέβαια, μπροστά στην "απειλή των discounters" κάποιες αλυσίδες, φοβούμενες την "απώλεια ανταγωνιστικότητας", υπερέβαλαν στην προώθηση των PL. Ωστόσο, όπως αποδείχτηκε, τέτοιες υπερβολές οδηγούν στη μείωση της ικανοποίησης των καταναλωτών-πελατών και της κερδοφορίας όσων τις δοκιμάζουν -προς επιβεβαίωση της αξίας και του κύρους των επώνυμων προϊόντων. Στο πλαίσιο αυτό, πιστεύω ότι είναι λάθος να μιλάμε για "κλονισμό" στις σχέσεις των δύο πλευρών. Οφείλουμε να επιμείνουμε στον όρο "διαπραγμάτευση" και να τον υπερασπιζόμαστε, διότι, εφόσον η προσφορά και η ζήτηση διαμορφώνονται ελεύθερα, η "διαπραγμάτευση" αποτελεί ένδειξη υγείας της αγοράς. Δηλαδή, λειτουργεί ως εγγυητής της ομαλότητας στη διαδικασία της προσφοράς και της ζητήσεως, από την οποία επωφελείται ο καταναλωτής.
Δυσμενέστατη συγκυρία
σελφ σέρβις: Τα κέρδη και οι επενδύσεις της βιομηχανίας επωνύμων προϊόντων πώς συνδέονται με τις τιμές στο ράφι -ιδιαίτερα στην εποχή του ευρώ, οπότε διαπιστώνεται μια περαιτέρω απώλεια της ανταγωνιστικότητάς μας; Μήπως ο χαρακτήρας των διαρθρωτικών προβλημάτων της ευρω-οικονομίας μας καθιστά τις ανατιμήσεις "δρόμο χωρίς επιστροφή";
Νίκος Καραγεωργίου: Είναι ξεκάθαρο ότι ζούμε σε μια εποχή όπου η καταναλωτική συμπεριφορά παρουσιάζει σοβαρές μεταβολές. Ο σύγχρονος καταναλωτής πρωτίστως ενδιαφέρεται να ικανοποιείται το δικαίωμά του να διαφέρει από τον διπλανό του. Συνεπώς, το μέλημα της βιομηχανίας των επωνύμων προϊόντων είναι να επενδύει στις εκάστοτε επιθυμίες του σύγχρονου καταναλωτή και στις μεταβαλλόμενες τάσεις της συμπεριφοράς του, ώστε να βρίσκεται πάντα κοντά του.
Σε ό,τι αφορά την καθιέρωση του ευρώ είναι γνωστό το ότι αρχικά δημιούργησε έναν ακούσιο πληθωρισμό, οφειλόμενο εν πολλοίς στην εκμετάλλευση της ψυχολογικής τάσης των καταναλωτών -κυρίως σε χώρες όπως η Ελλάδα ή η Ιταλία- να ξεσυνηθίζουν τον υπολογισμό των ευρω-τιμών στις αξίες των εθνικών νομισμάτων, χάνοντας έτσι το μέτρο της σύγκρισης των τιμών του χτες με του σήμερα. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε χώρες της ευρωζώνης. Εν πάση περιπτώσει το φαινόμενο αυτό, για το οποίο ουδεμία ευθύνη φέρουν οι περισσότεροι παραγωγοί και προμηθευτές, σήμερα έχει εκλείψει. Σημειώστε πάντως ότι, εκτός μεμονωμένων περιπτώσεων, οι αυξήσεις των τιμών στα επώνυμα τρόφιμα δεν κυμαίνονται σε επίπεδα υψηλότερα του πληθωρισμού.
Σχετικά με τη μείωση της ανταγωνιστικότητας και τις αρνητικές επιρροές των διαρθρωτικών προβλημάτων της οικονομίας μας -παραγόντων που συνδέονται με τη μείωση του διαθέσιμου καταναλωτικού εισοδήματος, αλλά και την αύξηση της ανελαστικότητας στη διαμόρφωση των τιμών της βιομηχανίας- εκτιμώ ότι βρισκόμαστε σε ένα εξαιρετικά κρίσιμο μεταίχμιο δυσμενέστατης συγκυρίας, που δεν αφήνει περιθώρια για μεγάλη αισιοδοξία. Αντίθετα, επιβάλλει σκληρή δουλειά από όλους μας.
Η δημόσια διοίκηση …είναι αλλού
σελφ σέρβις: Ποια είναι η γενική κρίση σας για τις σχέσεις της ελληνικής βιομηχανίας επωνύμων προϊόντων με τη δημόσια διοίκηση και τα προβλήματά τους;
Νίκος Καραγεωργίου: Ο κλάδος της βιομηχανίας επωνύμων προϊόντων, ιδιαίτερα στα είδη διατροφής, είναι ένας από τους υγιέστερους στη χώρα μας. Είναι, επίσης, ο κλάδος ο οποίος προσαρμόζεται ταχύτατα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς. Δυστυχώς, δεν ισχύει το ίδιο και για την ελληνική δημόσια διοίκηση, η οποία δεν είναι συντονισμένη με τα συμβαίνοντα στη διεθνή και την εγχώρια αγορά, με αποτέλεσμα να μην αντιλαμβάνεται ποια είναι τα προβλήματα και πώς αυτά είναι δυνατόν να επιλυθούν. Η ελληνική δημόσια διοίκηση, επιπροσθέτως, αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την πραγματοποίηση επενδύσεων στη χώρα μας, γεγονός που υπονομεύει την απασχόληση και τη γενικότερη οικονομική μας ανάπτυξη. Η ανυπαρξία νέων επενδύσεων στη χώρα μας το αποδεικνύει.
Παρά ταύτα οι βιομηχανίες επωνύμων προϊόντων συνεχίζουν να ενεργούν θετικά. Κύριο μέλημά τους είναι η προστασία των συμφερόντων του καταναλωτή και η προσαρμογή τους στις ανάγκες του.
Η επώνυμη ταυτότητα εγγύηση της δημοκρατίας
σελφ σέρβις: Τι σκοπιμότητες και τι αποτελεσματικότητα έχει η εντατικοποίηση των ελέγχων στη βιομηχανία των επωνύμων προϊόντων; Υπάρχει κάποιος μύθος που κρύβει πίσω από την πραγματικότητα ή το αντίθετο;
Νίκος Καραγεωργίου: Πρέπει να γίνει σαφές ότι για τις επιχειρήσεις επωνύμων προϊόντων οι έλεγχοι σε κάθε επίπεδο είναι πάντα ευπρόσδεκτοι, ώστε να καταδεικνύεται η διαφορά και η υπευθυνότητα αυτών των επιχειρήσεων απέναντι στους καταναλωτές και την κοινωνία.
Για όσους, όμως, αρέσκονται στο να κυνηγούν μάγισσες και να εξορκίζουν μη ορατά φαινόμενα η βιομηχανία των επωνύμων προϊόντων αποτελεί έναν εύκολο και -ενδεχομένως- ευάλωτο στόχο. Θα πρέπει, όμως, ορισμένοι να καταλάβουν ότι η βιομηχανία των επωνύμων προϊόντων καθημερινά υπόκειται στην ψήφο του καταναλωτή. Αυτό σημαίνει ότι το επώνυμο προϊόν αποτελεί ουσιαστικά και κορυφαίο "δημοκρατικό θεσμό". Συνεπώς, αυτοί οι οποίοι τον υπονομεύουν ας αναλογιστούν σε ποιο βαθμό καταστρέφουν και τις δυνατότητες ελεύθερων επιλογών του καταναλωτή. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Όσο για τον μύθο, ας τον αναλύσουν αυτοί που τον καλλιεργούν…
Το επώνυμο προϊόν είναι αυτονόητο ότι έχει ταυτότητα. Συνεπώς, έχει υποχρεώσεις απέναντι στον καταναλωτή τις οποίες σέβεται και στο πλαίσιο αυτό βελτιώνεται συνεχώς. Άρα είναι αδιανόητο το επώνυμο προϊόν να μην προσφέρει την υψηλότερη δυνατή ασφάλεια και να μην έχει τα βέλτιστα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Επαναλαμβάνω ότι δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι σε πανευρωπαϊκό επίπεδο περίπου το 80% των καταναλωτών δείχνει την αμέριστη εμπιστοσύνη του στα επώνυμα προϊόντα. Σε σχέση με τα PL, τα επώνυμα προϊόντα προσφέρουν στον καταναλωτή τη δυνατότητα να ξέρει τι αγοράζει. Αυτό είναι μία διάσταση της αγοραστικής συμπεριφοράς την οποία -επιτέλους- κάποιοι πρέπει να λάβουν σοβαρά υπ' όψιν τους.
Η κοινωνική ευθύνη του ΕΣΒΕΠ
σελφ σέρβις: Ποιες είναι οι θέσεις του ΕΣΒΕΠ σχετικά με το βαρύ κλίμα που υπάρχει τους τελευταίους μήνες στην αγορά και τι πρωτοβουλίες αναπτύσσει για την υπέρβασή του;
Νίκος Καραγεωργίου: Ο ΕΣΒΕΠ βλέπει με ανησυχία και θλίψη τις συμπεριφορές, οι οποίες προκαλούν το αρνητικό κλίμα στην αγορά. Ελπίζουμε ότι τα φαινόμενα που παρατηρούνται τον τελευταίο καιρό είναι παροδικά και ότι θα εκλείψουν. Η βιομηχανία των επωνύμων προϊόντων αποτελεί σήμερα τον υγιέστερο κλάδο της ελληνικής παραγωγής και, όπως προκύπτει από επίσημα στοιχεία, επιδεικνύει και σημαντική επενδυτική δραστηριότητα. Από την άλλη πλευρά, εάν θελήσουμε να αναφερθούμε στα μέσα μαζικής επικοινωνίας, η βιομηχανία επωνύμων προϊόντων είναι αυτή που εξασφαλίζει το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων τους. Συνεπώς, πέρα από την οικονομική της διάσταση, η βιομηχανία επωνύμων προϊόντων συμβάλλει αποφασιστικά στην πολυφωνία και, βέβαια, στην εμπέδωση της δημοκρατίας. Αυτές είναι παράμετροι που ο ΕΣΒΕΠ προτίθεται να αναδείξει, με ενέργειες που θα πραγματοποιήσει τους μήνες που έρχονται. Θέλω να επισημάνω, κλείνοντας, ότι ο ΕΣΒΕΠ είναι ένας υπεύθυνος συλλογικός φορέας, ο οποίος -πέρα από την όποια αλληλεγγύη μπορεί να επιδεικνύει προς τα μέλη του- έχει απόλυτη συναίσθηση της κοινωνικής του ευθύνης.