ΜΕ ΑΡΓΟΥΣ ΡΥΘΜΟΥΣ Η ΙΔΡΥΣΗ ΝΕΩΝ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ ΤΟ 2000

Συνεχίζεται η δημιουργία νέων σούπερ μάρκετ, αλλά με πιο αργό ρυθμό από τις προηγούμενες χρονιές. Το 2000 χαρακτηρίζεται από συγχωνεύσεις, εξαγορές, αλλά και αναστολή των εργασιών αρκετών σούπερ μάρκετ.

Στο χρόνο που πέρασε άνοιξαν 179 νέα σούπερ μάρκετ. Ο συνολικός τους αριθμός έφθασε στα 2.919, δηλαδή η αύξησή τους, σε σχέση με το 1999, ήταν 6,5%, ενώ τις προηγούμενες χρονιές ήταν πάνω από 10%. Τα περισσότερα νέα καταστήματα ανήκουν στις αλυσίδες και είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι πάνω από τα μισά νέα σούπερ μάρκετ ιδρύθηκαν σε επαρχιακές πόλεις. Οι περιοχές που δείχνουν το μεγαλύτερο αριθμό ίδρυσης νέων σούπερ μάρκετ των αλυσίδων ήταν η Δυτική Μακεδονία (+29), η Θεσσαλία (+18), η Πελοπόννησος (+12), χωρίς, βέβαια, να υπολογίζουμε τις μεγάλες πόλεις, όπως την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.

Πρέπει να σημειωθεί ότι στην ομάδα “μεμονωμένα σούπερ μάρκετ”, όπου ανήκουν επιχειρήσεις με 1-3 καταστήματα, υπάρχουν λίγες πληροφορίες για το άνοιγμα ή κλείσιμο καταστημάτων. Είναι φανερό, όμως, από τα στοιχεία της Data Bank, όπου καταγράφονται οι συνδρομητές και παραλήπτες του “σελφ σέρβις”, ότι παρουσιάζεται κάθε χρόνο μείωση του αριθμού των ανεξάρτητων και μεμονωμένων σούπερ μάρκετ. Παρ’ όλα αυτά παρατηρείται και η ίδρυση μικρών καταστημάτων σελφ σέρβις, έκτασης μέχρι 200 τ.μ., που αρκετά από αυτά ανήκουν σε συνεταιριστικές ενώσεις, όπως οι ΕΛΟΜΑΣ, ΕΛΕΤΑ, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ κλπ. οι οποίες χρόνο με το χρόνο αποκτούν μεγαλύτερη δύναμη. Για να έχουμε πληρέστερη εικόνα του κλάδου πρέπει να υπολογίσουμε και τον αριθμό των μικρών σούπερ μάρκετ των συνεταιριστικών οργανώσεων ή ομίλων αγορών, που δεν περιλαμβάνονται στους πίνακες των επόμενων σελίδων. Οι έξι εξ’ αυτών (ΑΣΠΙΔΑ, ΑΣΤΕΡΑΣ, ΕΛΕΤΑ, ΕΛΟΜΑΣ, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ, και ΚONSUM ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ) έχουν περίπου 2000 καταστήματα, με συνολικές πωλήσεις περίπου 750 δισεκ. δρχ.

Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ παρουσιάζουν συνεχή αύξηση και μέσα στην πενταετία 1996-2000 εμφάνισαν αύξηση 62% στον αριθμό των καταστημάτων τους, ενώ στις αλυσίδες με άνω των 16 σούπερ μάρκετ ο αριθμός των καταστημάτων διπλασιάστηκε.

Η ανάπτυξη σε μεγάλα μεγέθη των ελληνικών αλυσίδων σούπερ μάρκετ φαίνεται στον πίνακα Νο 3, όπου οι αλυσίδες με πάνω από 20 καταστήματα εμφανίζονται μετά το 1988 και από 2 έφθασαν το 2000 τις 23! Αλλά και γενικά η “ομαδοποίηση” καταστημάτων σούπερ μάρκετ αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς και από 32 αλυσίδες, το 1982, φθάνει στις 100 το 1999 και 95 το 2000. Μην ξεχνάμε ότι η πραγματική εικόνα της “ομαδοποίησης” των σούπερ μάρκετ είναι αρκετά διαφορετική, γιατί αρκετές αλυσίδες ανήκουν σε ομίλους, άσχετα αν έχουν ξεχωριστή νομική υπόσταση.

Οι αλυσίδες με 3-5 καταστήματα περιορίζονται χρόνο με το χρόνο, ενώ οι μεγάλες αλυσίδες (+20) αναπτύσσονται ραγδαία.

Συγκρίνοντας τα στοιχεία της χώρας με αυτά των ευρωπαϊκών χωρών παρατηρούμε ότι ο αριθμός των ατόμων που αντιστοιχεί σε ένα σούπερ μάρκετ είναι περίπου 3.700, ενώ στις μεγάλες χώρες της Ευρώπης πλησιάζει τις 6.000. Υπάρχουν όμως και περιοχές, όπως τα νησιά Αιγαίου, όπου η πληθυσμιακή αναλογία είναι ένα σούπερ μάρκετ για 2.650 κατοίκους. Από τις πιο “ισορροπημένες” περιοχές είναι η Κρήτη, με ένα σούπερ μάρκετ για 4.500 κατοίκους.

(*)Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν μπορεί να γίνει εύκολα σύγκριση του ελληνικού κλάδου των σούπερ μάρκετ με τις ευρωπαικές χώρες, γιατί δεν υπάρχουν αυστηρά κριτήρια ως προς τον ορισμό του σούπερ μάρκετ. Ετσι χαρακτηρίζονται, συχνά, ως σούπερ μάρκετ τα καταστήματα που δεν έχουν τα βασικά χαρακτηριστικά που είχε θέσει από παλιά ο ΣΕΣΜΕ, δηλαδή 200 τ.μ. επιφάνεια του χώρου πώλησης και 2 ταμειακές μηχανές. (Στις ξένες χώρες είναι 400 τ.μ. και πάνω από 3 ταμειακές μηχανές). Το συνηθέστερο κριτήριο των επιχειρήσεων είναι όχι τόσο η πινακίδα ή ο χώρος πώλησης, όσο ο υψηλός τζίρος του καταστήματος. Το ύψος των πωλήσεων και ο μεγάλος αριθμός των κατηγοριών προϊόντων που διαθέτουν αποτελούν βασικά κριτήρια για τις εταιρείες ερευνών.