Αποφασισμένη να κλείσει νομοθετικά το ζήτημα που έχει δημιουργηθεί με την απαγόρευση των πωλήσεων κάτω του τιμολογιακού κόστους εμφανίζεται η ελληνική κυβέρνηση ως προεδρεύουσα στην ΕΕ, επιδιώκοντας να θεσμοθετηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο ό,τι ισχύει σήμερα στο εθνικό μας δίκαιο. rnΒασική προτεραιότητα της Ελληνικής Προεδρίας αποτελεί και το ζήτημα της προστασίας του καταναλωτή δηλώνει η κα Μ. Ξενογιαννακοπούλου, επισημαίνοντας την ανάγκη μεταρρύθμισης της σχετικής κοινοτικής νομοθεσίας –κατ’ επέκταση και των εθνικών νομοθεσιών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να παρουσιάσει μία Οδηγία-πλαίσιο με στόχο ένα ενιαίο εναρμονισμένο και ισχυρό επίπεδο προστασίας του καταναλωτή, βασισμένο στις θεμιτές εμπορικές πρακτικές.

Αποφασισμένη να κλείσει νομοθετικά το ζήτημα που έχει δημιουργηθεί με την απαγόρευση των πωλήσεων κάτω του τιμολογιακού κόστους εμφανίζεται η ελληνική κυβέρνηση στην Κοινότητα. Έχοντας ήδη αναλάβει την άσκηση της Προεδρίας στην ΕΕ επιδιώκει να θεσμοθετηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο ό,τι ισχύει σήμερα στο εθνικό μας δίκαιο. Η κ. Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου από τη θέση της γενικής γραμματέως Εμπορίου του Yπουργείου Ανάπτυξης παρουσιάζει στο «σ.σ.» τη θέση της κυβέρνησης για το θέμα αυτό, ενώ αναλύει τους στόχους της κυβερνητικής πολιτικής για το εμπόριο και τον καταναλωτή, αποκαλύπτοντας άγνωστες πτυχές της.

σέλφ σέρβις: Ένα από τα βασικότερα ζητήματα τα οποία μελετά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εμπορική κοινότητα αφορά στις επίμαχες ρυθμίσεις περί απαγόρευσης των πωλήσεων κάτω του κόστους. Το θέμα πρόκειται να συζητηθεί και κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας. Εκτιμάτε ως εφικτό το ενδεχόμενο διατύπωσης μίας κοινά αποδεκτής θέσης στο α΄ εξάμηνο του 2003;

ΜΑΡΙΛΙΖΑ ΞΕΝΟΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: Το θέμα των πωλήσεων κάτω του κόστους είναι ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα, το οποίο αφορά την εθνική, αλλά και την κοινοτική πολιτική. Η ελληνική θέση, όπως γνωρίζετε, είναι υπέρ της απαγόρευσης των πωλήσεων κάτω του κόστους. Στη χώρα μας δραστηριοποιούνται κυρίως μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στις οποίες πρέπει να εξασφαλίσουμε ένα όσο το δυνατόν απλουστευμένο και υγιές περιβάλλον λειτουργίας μέσα στο πλαίσιο του θεμιτού ανταγωνισμού. Για τον λόγο αυτό από την 1η Ιανουαρίου του 2002 με το άρθρο 24 του Ν. 2941/2001 καθορίζεται ρητά στην πρώτη παράγραφο ότι απαγορεύεται η λιανική πώληση εμπορευμάτων κάτω του κόστους αγοράς όταν αυτή θέτει υπό διακινδύνευση ορισμένη αγορά ή θίγει κατά τρόπο ουσιώδη τις αρχές του ανταγωνισμού και τα συμφέροντα των καταναλωτών. Η ρύθμιση αυτή αποσκοπεί στην προστασία των μικρομεσαίων εμπορικών και βιοτεχνικών επιχειρήσεων, στη διασφάλιση του υγιούς ανταγωνισμού και στην προστασία του καταναλωτή από διάφορες αθέμιτες και παραπλανητικές πρακτικές, οι οποίες θίγουν ή θέτουν σε κίνδυνο τα συμφέροντά του. Αυτό το θέμα μάλιστα είχε αποτελέσει και αντικείμενο αρκετών συζητήσεων στο πλαίσιο της Πράσινης και αργότερα της Λευκής Βίβλου για το Εμπόριο, που είχαν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα τέλη της δεκαετίας του ’90, καθώς είχε δοθεί ιδιαίτερο βάρος στη διατήρηση και την προώθηση της λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το θέμα της απαγόρευσης των πωλήσεων κάτω του κόστους αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο της Πρότασης Κανονισμού για την προώθηση των πωλήσεων στην Εσωτερική Αγορά. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έλαβε θέση στην κατεύθυνση της δυνατότητας απαγόρευσης των πωλήσεων κάτω του κόστους και αυτό είναι σημαντικό, διότι ενισχύει τη θέση που υποστηρίζει η χώρα μας. Μέχρι στιγμής δεν υπήρξε πρόοδος στη σχετική συζήτηση στο Συμβούλιο, καθώς υπάρχουν διαφορετικές απόψεις όχι μόνο σε σχέση με αυτό το θέμα, αλλά για μία σειρά από ζητήματα που θέτει ο κανονισμός. Η συζήτηση θα συνεχισθεί κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας και θα υπάρξει προσπάθεια επίτευξης συμφωνίας, στη βάση βέβαια βελτιώσεων του αρχικού κειμένου.

σέλφ σέρβις: Όπως ήδη αναφέρατε, από την 1η Ιανουαρίου 2002 στην ελληνική μόνο αγορά ισχύει το νέο καθεστώς για τις πωλήσεις κάτω του κόστους. Από τους ελέγχους που διενήργησε ο μηχανισμός του Υπουργείου στο οργανωμένο λιανεμπόριο διαπίστωσε παρατυπίες στην εφαρμογή του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου;

ΜΑΡΙΛΙΖΑ ΞΕΝΟΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: Η εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου για απαγόρευση των πωλήσεων σε τιμές κάτω του κόστους είχε θετικά αποτελέσματα, αφού έχουν παρουσιαστεί λίγες περιπτώσεις παρατυπιών και ελλιπούς εφαρμογής του νόμου.

Οδηγία-πλαίσιο εναρμόνισης των ευρωπαϊκών διατάξεων

σέλφ σέρβις: Το Υπουργείο Ανάπτυξης έχει δηλώσει ότι στο διάστημα της Προεδρίας θα φέρει προς συζήτηση στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα πρόταση για τη δημιουργία ενός νέου-σύγχρονου νομοθετικού πλαισίου, που θα αφορά στις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Ποια επιμέρους ζητήματα θα εξετάσετε και ποιες θέσεις θα λάβετε επ’ αυτών;

ΜΑΡΙΛΙΖΑ ΞΕΝΟΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: Το ζήτημα της προστασίας του καταναλωτή αποτελεί βασική προτεραιότητα για την Ελληνική Προεδρία. Η ευρωπαϊκή στρατηγική για την προστασία του καταναλωτή, όπως διατυπώθηκε στα συμπεράσματα του πρόσφατου Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας, επικεντρώνεται σε τρεις βασικούς στόχους: στο υψηλό και ενιαίο επίπεδο προστασίας, στην αποτελεσματική εφαρμογή των κανόνων προστασίας και στην άμεση συμμετοχή των καταναλωτικών οργανώσεων στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτοί οι στόχοι είναι το αποτέλεσμα ενός γενικότερου προβληματισμού και ανάγκης μεταρρύθμισης της κοινοτικής νομοθεσίας και κατ’ επέκταση και των εθνικών νομοθεσιών για την προστασία των καταναλωτών, αφού οι διαφορετικοί εθνικοί κανόνες που ισχύουν σήμερα και οι διαφορετικές εμπορικές πρακτικές αποτελούν τροχοπέδη στην εσωτερική αγορά και στην εύρυθμη και υγιή λειτουργία της, τόσο σε επίπεδο καταναλωτών όσο και σε επίπεδο επιχειρήσεων. Σε συνέχεια της Πράσινης Βίβλου για την προστασία των Καταναλωτών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να παρουσιάσει μία οδηγία-πλαίσιο για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, που θα θεσπίζει και κώδικες συμπεριφοράς σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα θα θεσπίζει ένα νομικό πλαίσιο διοικητικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών σε επίπεδο δημοσίων φορέων αρμόδιων για θέματα καταναλωτή. Η Οδηγία πλαίσιο πρέπει να έχει ως στόχο της ένα ενιαίο εναρμονισμένο και ισχυρό επίπεδο προστασίας του καταναλωτή και να βασίζεται στις θεμιτές εμπορικές πρακτικές, απαγορεύοντας παράλληλα τις παραπλανητικές πρακτικές, την ελλιπή πληροφόρηση, την παρενόχληση του καταναλωτή από τον επιχειρηματία και την αναποτελεσματική παροχή υπηρεσιών προς τον καταναλωτή μετά την πώληση.

σέλφ σέρβις: Ο υπουργός φροντίζει πάντα να επισημαίνει ότι στους βασικούς άξονες της πολιτικής του περιλαμβάνεται το ζήτημα της προστασίας των καταναλωτικών δικαιωμάτων. Ειδικότερα λοιπόν για τον καταναλωτή τι σχεδιάζει η Ελληνική Προεδρία;

ΜΑΡΙΛΙΖΑ ΞΕΝΟΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: Κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας πρόκειται να συζητηθούν μία σειρά από σημαντικά θέματα στον τομέα της προστασίας του καταναλωτή. Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η πρόταση Οδηγίας για την Καταναλωτική Πίστη, ενώ αναμένεται η υποβολή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του σχεδίου απόφασης για τη νέα νομική βάση περί χρηματοδότησης των καταναλωτικών οργανώσεων και της νομοθετικής πράξης για τη διοικητική συνεργασία για την προστασία των καταναλωτών. Η πλέον σημαντική πρόταση είναι βέβαια η αναμενόμενη, όπως ανέφερα προηγουμένως.

Σεμινάρια ενημέρωσης με εκπροσώπους των κρατών-μελών

σέλφ σέρβις: Εξ όσων γνωρίζω, το Υπουργείο προγραμματίζει για το εμπόριο και τον καταναλωτή μία σειρά από εκδηλώσεις…

ΜΑΡΙΛΙΖΑ ΞΕΝΟΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: …Ακριβώς. Τον Φεβρουάριο οργανώνουμε από κοινού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένα σεμινάριο εκπροσώπων όλων των κρατών-μελών με θέμα τη διοικητική συνεργασία για την προστασία των καταναλωτών. Επίσης σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα οργανώσουμε τον Μάιο μία Ευρωπαϊκή Διάσκεψη για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στην Εσωτερική Αγορά. Την πρώτη μέρα θα κληθούν να συμμετάσχουν και να καταθέσουν τον προβληματισμό και τις προτάσεις τους οι κοινωνικοί εταίροι, οι οργανώσεις των καταναλωτών και των επιχειρήσεων σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία σ’ αυτή τη Διάσκεψη λόγω της μεγάλης σοβαρότητας του θέματος και πιστεύουμε ότι θα συμβάλει στη σχετική συζήτηση που θα πραγματοποιηθεί στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Κλείνοντας, θέλω να επισημάνω ότι η οικοδόμηση της εμπιστοσύνης του καταναλωτή στα προϊόντα και τις υπηρεσίες είναι βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη του διασυνοριακού εμπορίου και την εμβάθυνση της εσωτερικής αγοράς. Η καλή λειτουργία της αγοράς και η ανάπτυξη των επιχειρήσεων συμβαδίζει με την προστασία και την εμπιστοσύνη του καταναλωτή.

σέλφ σέρβις: Ποια άλλα ζητήματα εντάξατε στην ατζέντα της Ελληνικής Προεδρίας για το εμπόριο;

ΜΑΡΙΛΙΖΑ ΞΕΝΟΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: Και στον τομέα της Εσωτερικής Αγοράς πρόκειται να προχωρήσει η συζήτηση για μία σειρά από σημαντικά θέματα. Βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη η εξέταση της 5ης Οδηγίας που αφορά την αστική ευθύνη οχημάτων. Στη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας πιστεύω ότι θα ολοκληρωθεί η υιοθέτηση των δύο Οδηγιών για τις Δημόσιες Προμήθειες με τις οποίες εκσυγχρονίζεται το ισχύον νομικό πλαίσιο και προβλέπεται η ηλεκτρονική διεξαγωγή τους.

Επίσης ένα άλλο θέμα που θα μας απασχολήσει αφορά στη νέα πρόταση Οδηγίας για τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς. Στόχος της Οδηγίας είναι να δημιουργήσει ένα νομικό πλαίσιο για τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να εξασφαλίσει εταιρική προστασία για τους μειοψηφικούς μετόχους σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση σε περίπτωση αλλαγής στον έλεγχο της εταιρείας.

(*) Η κα. Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου είναι γενική γραμματέας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης