Νέα “επεισόδια” προστίθενται στον “γαλακτοπόλεμο” της ελληνικής αγοράς, όπου η δικαιοσύνη εξακολουθεί να διερευνά καταγγελίες κτηνοτρόφων για τυχόν καρτέλ ακόμη και σήμερα, την ίδια στιγμή που ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης δηλώνει πως εναρμονισμένες πρακτικές στο γάλα δεν υπάρχουν.

Μέσα σε όλα αυτά φαίνεται πως εγχώριες γαλακτοβιομηχανίες αρχίζουν να απογαλακτίζονται από την μέχρι πρότινος “αναγκαστική” προμήθεια πρώτης ύλης από τους ‘Ελληνες κτηνοτρόφους, ενώ εκτιμάται πως εισερχόμαστε σε περίοδο μείωσης των τιμών παραγωγού στο φρέσκο γάλα. Η πιο πρόσφατη εξέλιξη αφορά στην κατεπείγουσα προκαταρκτική εξέταση, που ζήτησε ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, κ. Βασίλης Φλωρίδης, προκειμένου να διερευνηθούν καταγγελίες κτηνοτρόφων της Κ. Μακεδονίας, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι μειώνονται εναρμονισμένα οι τιμές παραγωγού και με συγκεκριμένο πλαφόν.

Σύμφωνα με τους αγελαδοτρόφους, το τελευταίο διάστημα οι γαλακτοβιομηχανίες μείωσαν την τιμή αγοράς γάλακτος στα 33 έως 37 λεπτά το κιλό από 50 λεπτά, που ήταν πριν από λίγους μήνες. Βέβαια, την άποψη αυτή δεν φαίνεται να συμμερίζεται η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, καθώς κατά τη διάρκεια της Agrotica ο υπουργός, κ. Αλ. Κοντός, δήλωσε πως δεν υπάρχουν σήμερα εναρμονισμένες πρακτικές στην αγορά γάλακτος. Μάλιστα, προέτρεψε τους κτηνοτρόφους να οργανωθούν σε Ομάδες Παραγωγών και Συνεταιρισμούς και να διεκδικήσουν καλύτερες τιμές, με συλλογικές διαπραγματεύσεις με τις 7-8 μεγάλες βιομηχανίες του κλάδου. \

Προς μείωση τιμών στο γάλα;

‘Ισως ο Υπουργός να παρότρυνε για μία ακόμη φορά τους κτηνοτρόφους να οργανωθούν και να πιέσουν συλλογικά τις βιομηχανίες, καθώς διαβλέπει “μαύρα σύννεφα στον ορίζοντα” και “ακούει” προβλέψεις για έναρξη καθοδικού κύκλου στην τιμή του γάλακτος. Εάν γενικευθούν οι μειώσεις τιμών παραγωγού στο γάλα, τότε οι κτηνοτρόφοι θα κλιμακώσουν τις κινητοποιήσεις τους, οι οποίες ήδη ενοχλούν την κυβέρνηση. Παράλληλα, και ένα ακόμη απαισιόδοξο ενδεχόμενο προκαλεί επιπλέον πονοκέφαλο στον κ. Κοντό, καθώς υπάρχουν πληροφορίες πως μεγάλη ελληνική γαλακτοβιομηχανία, πολύ σύντομα, θα πάψει να χρειάζεται τις ποσότητες γάλακτος, που αγοράζει σήμερα από τους ‘Ελληνες παραγωγούς. Η συγκεκριμένη βιομηχανία είναι ο 2ος μεγαλύτερος αγοραστής αγελαδινού γάλακτος στην αγορά και σε ετήσια βάση εξάγει στην Αμερική πολύ μεγάλες ποσότητες προϊόντων γιαούρτης. Εάν πάψει να αγοράζει γάλα από την ελληνική αγορά, τότε οι μεγάλες αδιάθετες ποσότητες θα πιέσουν έντονα καθοδικά τις τιμές.

Προβληματισμός, επίσης, υπάρχει και για τις διαφορές τιμών, που δίδονται από τις γαλακτοβιομηχανίες στους παραγωγούς αιγοπρόβειου γάλακτος. Ενδεικτικό είναι το ότι γνωστές γαλακτοβιομηχανίες της Βορείου Ελλάδος πληρώνουν έως και 10 λεπτά το κιλό ακριβότερα τους παραγωγούς της Θεσσαλίας, σε σχέση με εκείνους της Μακεδονίας.

Η “Δωδώνη” στο ΧΑ

Πάντως, ο κ. Κοντός, πέρα από την οργάνωση των κτηνοτρόφων, τάχθηκε από την Agrotica και υπέρ της εισαγωγής της ηπειρωτικής γαλακτοβιομηχανίας «Δωδώνη» στο Χρηματιστήριο Αθηνών, αλλά με την παραχώρηση μετοχών στους κτηνοτρόφους-παραγωγούς για να μπορούν να συμπληρώνουν το εισόδημά τους από το μέρισμα. Αυτή η θέση του μάλλον δεν ικανοποιεί τους κτηνοτρόφους της Ηπείρου, αλλά ελπίζει να τους “εξευμενίσει” με μία σειρά μέτρων, που περιλαμβάνονται στο επερχόμενο νομοσχέδιο για την ενίσχυση του κλάδου, όπως η κάλυψη της ζωικής παραγωγής από τον ΕΛΓΑ, η απλοποίηση των διαδικασιών για τη δημιουργία κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων και η μετατροπή του ΕΛΟΓ σε Οργανισμό Γάλακτος και Κρέατος.

Επιπλέον, το Υπουργείο εξετάζει τη χορήγηση και νέου άτοκου δανείου προς τους κτηνοτρόφους (ήδη από το πρώτο δάνειο των 300 εκατ. ευρώ έχουν απορροφηθεί τα 200 εκατ. ευρώ), ενώ μαζί με το Υπουργείο Οικονομίας διερευνάται η χορήγηση και αγροτικού πετρελαίου στους κτηνοτρόφους.

Σε κίνδυνο η αγροτική παραγωγή

Στη διάρκεια της φετινής 22ης Agrotica, η οποία φέτος ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, καθώς αποτέλεσε τη μεγαλύτερη διοργάνωση στην ιστορία του θεσμού τόσο σε συμμετοχές, όσο και σε επισκεψιμότητα, πραγματοποιήθηκε και συνέδριο για τις “Κλιματικές αλλαγές και γεωργία”. Στο πλαίσιο του συνεδρίου, ανακοινώθηκε πως θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στις καλλιέργειες από τις κλιματικές αλλαγές, εφόσον δεν αναστραφεί η ατμοσφαιρική ρύπανση. Το σπαράγγι, το φασόλι, το κρεμμύδι, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, το λάχανο, η τομάτα, η πιπεριά, το αγγούρι, το καρπούζι και το πεπόνι είναι τα είδη για τα οποία υπάρχουν ενδείξεις ότι θα επηρεαστούν σημαντικά στην Ελλάδα Τη διαπίστωση αυτή επισήμανε ο αναπληρωτής καθηγητής της Γεωπονικής Σχολής του ΑΠΘ, κ. Αναστάσιος Σιώμος, ύστερα από σχετική έρευνα.

Οι αλλαγές που προμηνύονται στο κλίμα αφορούν σε αλλαγές στη θερμοκρασία (μείωση των περιόδων με χαμηλές θερμοκρασίες, αύξηση των περιόδων με υψηλές θερμοκρασίες), στη συχνότητα και την ένταση των βροχών, στην αύξηση της συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα, στη μεταβολή της συγκέντρωσης του όζοντος, στην αύξηση της UV ακτινοβολίας και στη συχνότερη εμφάνιση έντονων καιρικών φαινομένων. Από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει πως οι αλλαγές αυτές θα έχουν επίδραση στις βασικές λειτουργίες των φυτών και, συνεπώς, στην απόδοση και την ποιότητα των προϊόντων τους.

Από τα ερευνητικά δεδομένα του Εργαστηρίου Λαχανοκομίας της Γεωπονικής σχολής του ΑΠΘ προέκυψε ότι οι ήπιες θερμοκρασίες κατά τη χειμερινή περίοδο 2006-2007 προκάλεσαν σημαντική μείωση της απόδοσης και υποβάθμιση της ποιότητας του σπαραγγιού που καλλιεργείται στους νομούς Πέλλας και Ημαθίας. Επίσης, οι υψηλές θερμοκρασίες κατά την καλοκαιρινή περίοδο 2007 προκάλεσαν σημαντική μείωση της απόδοσης του φασολιού στις περιοχές των νομών Φλώρινας και Καστοριάς.

Σημαντικές αναμένονται, σύμφωνα με τον κ. Σιώμο, και οι οικονομικές συνέπειες των επιπτώσεων των κλιματικών αλλαγών σε όλους τους εμπλεκόμενους με τη λαχανοκομία στη χώρα μας και στην εθνική οικονομία. Ενδεικτικά αναφέρεται πως ο καύσωνας το καλοκαίρι του 2007 προκάλεσε στις καλλιέργειες φασολιού των νομών Φλώρινας και Καστοριάς οικονομική ζημιά ύψους 5 εκατ. ευρώ, ενώ ο ήπιος χειμώνας του 2006-2007 προκάλεσε στις καλλιέργειες σπαραγγιού των νομών Πέλλας και Ημαθίας οικονομική ζημιά ύψους 6,5 εκατ. ευρώ.