Οι άστεγοι μπορούν να ζήσουν καλύτερα τώρα που ήρθε η άνοιξη. Μπορούν να στέκονται χωρίς να κρυώνουν στις ουρές για το συσσίτιο και να νιώθουν έως και καλά, χωρίς τις υποχρεώσεις ενός οργανωμένου νοικοκυριού, χωρίς δάνεια, φόβο για μείωση μισθού ή απόλυση, για ένα νέο χαράτσι, για το πόσο θα μας τιμωρήσουν οι δανειστές αν δεν τηρήσουμε τα συμφωνηθέντα. Αν το δει κανείς έτσι, δεν είναι και τόσο τρομερό να είσαι άστεγος,
Όπως δεν είναι και τόσο τρομερό να μείνεις χωρίς δουλειά, να μην έχεις να πληρώσεις το νοίκι, τα έξοδα του παιδιού σου, την περίθαλψή σου και των γονιών σου, αν έχασες κάποιο αγαπημένο πρόσωπο, αν δεν μπορείς να καταλήξεις στο ποιο είναι τέλος πάντων το νόημα της ζωής. Πάντα υπάρχει και η άλλη όψη, όπως λένε οι φιλοσοφίζοντες (δεν ξέρω καν αν υπάρχει αυτή η λέξη).
Όλα αυτά μπορεί να τα σκεφτεί κάποιος ή πολύ απελπισμένος, που θέλει με κάθε τρόπο να ξορκίσει το κακό (το οποίο στη δική μας περίπτωση είναι μια συνεχιζόμενη ύφεση οικονομική, αισιοδοξίας, πίστης σε αξίες δεκαετιών, σε δημιουργική ενέργεια), ή κάποιος που δεν έχει καθόλου από αυτό που οι μελετητές της κοινωνιολογίας ονομάζουν «συναισθηματική νοημοσύνη». Ο όρος έχει χρησιμοποιηθεί πολύ και από τους γκουρού που ασχολούνται με θέματα ηγεσίας και διοίκησης επιχειρήσεων.
Για τον απλό άνθρωπο τα πράγματα είναι πιο απλά. Μιλάμε για την ικανότητα κάποιου να μπαίνει στη θέση του άλλου, να μπορεί να επικοινωνεί με κάποιον τρόπο συναισθηματικά μαζί του και να νιώθει πώς νιώθει εκείνος όταν βιώνει μια κατάσταση ευχάριστη ή δυσάρεστη. Αυτό λοιπόν είναι που λείπει παντελώς από όσους –αν όχι από όλους, σίγουρα από τους περισσότερους– ασχολούνται με την άσκηση κρατικής εξουσίας. Η μειοψηφία –που μάλλον είναι πολύ μικρή, αλλιώς τα πράγματα θα είχαν εξελιχθεί διαφορετικά– θα πρέπει να υποφέρει πολύ σήμερα.
Ακόμη κι όταν υπάρχουν κάποιες αναλαμπές ανθρωπιάς, στην περίπτωση που οι αποφάσεις, οι οποίες λαμβάνονται για να εξυπηρετηθούν οικονομικοί στόχοι μεγάλων συμφερόντων, προκαλούν τόσο πόνο που τους κάνουν να νιώσουν δυσάρεστα ή όταν θίγονται από την προσβλητική απέναντί τους αντίδραση των πολιτών, σβήνουν πολύ γρήγορα.
Είναι άλλωστε θέμα επιβίωσης.
Δεν πρέπει, λοιπόν, να απορεί κανείς για το γεγονός ότι οι αποφάσεις που καθορίζουν το μέλλον μας φαίνεται συνήθως πως δεν έχουν καμία λογική συνέπεια. Προσπαθούμε να μειώσουμε ένα χρέος και χρεωνόμαστε συνέχεια, προσπαθούμε να αυξήσουμε τα έσοδα και μειώνουμε την κατανάλωση, προσπαθούμε να εισπράξουμε φόρους και μειώνουμε τη δυνατότητα των πολιτών να τους πληρώσουν…
Το τελικό αποτέλεσμα, αν δεν υπάρξει μια πραγματική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τον ρόλο μας ως πολίτες, θα είναι αυτό που επιζητούν άνθρωποι που ζουν σε έναν προστατευμένο από συναισθηματισμούς και κοινωνική συνείδηση κόσμο με μόνο στόχο τη συσσώρευση πλούτου, με όποιο κόστος για τους πολλούς.
Υπάρχει, όμως, και μια άλλη ζωή, που δεν είναι αλλού. Είναι στο μυαλό του καθημερινού ανθρώπου, ξεχασμένη από τις συνεχείς επιθέσεις και τα προβλήματα. Το μόνο που περιμένει για να βγει ξανά στην επιφάνεια ως σύνολο αξιών και τρόπου ζωής είναι λίγα μόνο λεπτά ηρεμίας και σκέψης. Ίσως τότε να μπορέσουμε να μετρήσουμε πόσες φορές πήραμε χαρά από τη χαρά των άλλων και πόσες νιώσαμε καλύτερα διεκδικώντας, με βάση μια θέση ισχύος, αυτά που θα έπρεπε να είναι κοινό κτήμα.