Τα ζυμαρικά είναι μία από τις κατηγορίες τροφίμων που έχουν επιβαρυνθεί περισσότερο παγκοσμίως από την αύξηση του πληθωρισμού τα τελευταία δύο χρόνια, και όλα δείχνουν ότι οι ανατιμήσεις θα συνεχιστούν και στο μέλλον, καθώς η ξηρασία στον Καναδά και η κακοκαιρία στην Ευρώπη έχουν επηρεάσει αρνητικά τις σοδειές σκληρού σιταριού, περιορίζοντας τις διαθέσιμες ποσότητες που προμηθεύονται οι αλευρόμυλοι και οι εταιρείες τροφίμων.
Σύμφωνα με στοιχεία της Nielsen που επικαλείται το πρακτορείο Reuters, οι τιμές λιανικής των ζυμαρικών έχουν αυξηθεί φέτος κατά 12% στην Ευρώπη και κατά 8% στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ το Διεθνές Συμβούλιο Σιτηρών προβλέπει ότι για την περίοδο 2023-24 η παραγωγή σκληρού σιταριού θα διαμορφωθεί σε ιστορικό χαμηλό 22 ετών, περιορίζοντας τα παγκόσμια αποθέματα στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριάντα ετών.
«Λύγισε» από την ξηρασία το σκληρό σιτάρι του Καναδά
Σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει αρνητικά τα παγκόσμια αποθέματα σκληρού σίτου είναι η ξηρασία στον Καναδά, καθώς η χώρα της βόρειας Αμερικής αντιπροσωπεύει περίπου το 50% του παγκόσμιου εμπορίου σκληρού σιταριού, όμως η φετινή σοδειά φαίνεται πως θα είναι η μικρότερη της τελευταίας δωδεκαετίας, με τη στατιστική υπηρεσία του Καναδά να υπολογίζει πως φέτος θα παραχθούν 4,3 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι, ποσότητα μειωμένη κατά 26,4% σε σχέση με το 2022. Αιτία για τη μείωση της παραγωγής αποτελούν οι ασυνήθιστα ζεστές και ξηρές καιρικές συνθήκες που επικρατούν από τον Μάιο κυρίως στις νότιες περιοχές του Καναδά και «λύγισαν» ακόμα και το σκληρό σιτάρι, που γενικά είναι πιο ανθεκτικό στις ξηρασίες από άλλα είδη σιταριού.
Η επίδραση της ξηρασίας αναμένεται να φανεί το αμέσως επόμενο διάστημα, με ανεβασμένες τιμές για το σκληρό σιτάρι που αναπόφευκτα θα φέρουν προ διλήμματος την παγκόσμια βιομηχανία ζυμαρικών, η οποία θα κληθεί να αποφασίσει σε τι βαθμό θα απορροφήσει το αυξημένο κόστος και σε τι βαθμό θα το μετακυλίσει στους καταναλωτές.
Απρόσμενος εξαγωγέας η Τουρκία
Τι γίνεται όμως στη «γειτονιά» μας, τη Μεσόγειο; Αυτή που βγαίνει κερδισμένη από την κρίση του σκληρού σιταριού φαίνεται πως είναι η Τουρκία, που αν και συνήθως αποτελεί εισαγωγέα σκληρού σιταριού, αυτή τη χρονιά αναδεικνύεται σε απρόσμενο εξαγωγέα στην ευρύτερη περιοχή, χάρη στην ασυνήθιστα καλή σοδειά της και τα μεγάλα αποθέματα που διέθετε.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς που επικαλείται το Reuters, οι φετινές εξαγωγές τουρκικού σκληρού σιταριού κυμαίνονται μέχρι τώρα στους 300.000 μετρικούς τόνους, οι περισσότεροι εκ των οποίων κατευθύνονται προς την Ιταλία, τη «μητέρα» των ζυμαρικών, η οποία επίσης είναι αντιμέτωπη φέτος με μία προβληματική από πλευράς ποιότητας σοδειά σκληρού σιταριού, λόγω υπερβολικής βροχόπτωσης τον Μάιο και τον Ιούνιο, και έχει ανάγκη από εισαγωγές υψηλής ποιότητας για να καλύψει το κενό. Και οι εκτιμήσεις θέλουν τις τουρκικές εξαγωγές να αυξάνονται στους 500.000 μετρικούς τόνους, ή ακόμα και στο 1.000.000 μετρικούς τόνους, αναλόγως με τις άδειες εξαγωγών που θα δώσει η τουρκική κυβέρνηση. Χάρη σε αυτές τις έκτακτες εξαγωγές, οι τιμές του σκληρού σιταριού στην περιοχή της Μεσογείου έχουν συγκρατηθεί, όμως αναλυτές επισημαίνουν ότι αυτό μπορεί να αλλάξει σε έναν ή δύο μήνες, όταν τα αποθέματα της Τουρκίας εξαντληθούν.
Αυξημένο και το κόστος της τομάτας
Και καθώς τα ζυμαρικά σπανίως τρώγονται σκέτα, σε όλα αυτά θα πρέπει κανείς να υπολογίσει και τις αυξημένες τιμές που πληρώνουν οι βιομηχανίες για την προμήθεια των τοματών από τις οποίες παράγουν σάλτσες ζυμαρικών, εξαιτίας των προβλημάτων που καταγράφηκαν με τις σοδειές τομάτας σε Ισπανία και Ινδία, χώρες από τις οποίες προμηθεύονται κατά κύριο λόγο πρώτες ύλες. Ένα ακόμα στοιχείο που δείχνει πως για αρκετό καιρό ακόμα, τα συνήθως προσιτά στο ευρύ κοινό ζυμαρικά θα είναι «απλησίαστα» για πολλούς.
Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter FOODReporter