Στα 6,30 ευρώ το κιλό πωλείται το ελαιόλαδο στη Λακωνία, όπως έκανε γνωστό ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Μολάων – Πακίων. Αναφερόμαστε σε ελαιόλαδο εσοδείας 2022 – 2023, με οξύτητα 0,3. Η τιμή του ελαιολάδου κινείται έντονα ανοδικά τις τελευταίες ημέρες.
Μειωμένη παραγωγή ελαιολάδου
Η άνοδος οφείλεται στις προβλέψεις για μειωμένη παραγωγή ελαιολάδου στην Ισπανία, λόγω της χειμερινής ξηρασίας. Η φετινή παραγωγή της Ισπανίας θα υπερβεί την περσινή καταστροφική χρονιά των 700.000 τόνων, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα προσεγγίσει τους 1.700.000 τόνους της προπέρσινης χρονιάς.
Η παραγωγή της Ισπανίας, που σταθερά αποτελεί το 50% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου ετησίως, εκτιμάται ότι φέτος θα κυμανθεί μεταξύ 750.000 και 1.000.000 τόνων. Το κατώτερο όριο της εκτίμησης παραγωγής, αν επιβεβαιωθεί, είναι πολύ πιθανό να θέσει ακόμη και ζήτημα επάρκειας ποσοτήτων. Φαίνεται, επίσης, πως λόγω της κλιματικής αλλαγής ακόμη και ο ίδιος όγκος ελιάς μπορεί να δώσει πλέον λιγότερο ελαιόλαδο.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, όλο και περισσότεροι αναλυτές συνηγορούν στο ενδεχόμενο η αγορά του ελαιολάδου να διατηρηθεί σε αυτά τα επίπεδα όγκου και για την παραγωγή του 2023, αλλά και των επόμενων ετών.
Ο περασμένος Μάρτιος ήταν ο δεύτερος θερμότερος της Ισπανίας αυτόν τον αιώνα και ο δεύτερος πιο ξηρός, Σύμφωνα με τη μετεωρολογική υπηρεσία της Ισπανίας, ο Μάρτιος του 2023 ήταν ο δεύτερος θερμότερος στη χώρα στον αιώνα και στη συνέχεια, ταυτόχρονα αποδείχθηκε και ο πιο ξηρός που έχει καταγραφεί. Επιπλέον, «ούτε μια σταγόνα βροχής δεν έπεσε σε πάνω από τη μισή χώρα τις πρώτες 17 ημέρες του Απριλίου, με τις βροχοπτώσεις να βρίσκονται συνολικά, κατά 23%, κάτω από το κανονικό από την έναρξη του υδρολογικού έτους, τον Οκτώβριο του 2022», κατέγραφαν οι Financial Times στα τέλη Απριλίου. Σημαντικός παράγοντας στην αύξηση τιμής του ελαιολάδου είναι και η μείωση της παγκόσμιας προσφοράς ηλιέλαιου, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με το Δελτίο Τιμών του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ), στην Ιταλία η μέση τιμή άγγιξε τα 6,27 ευρώ, στην Τυνησία τα 5,33 ευρώ το κιλό και στην Ισπανία τα 6,22 ευρώ στη δεύτερη εβδομάδα του Μαΐου 2023. Η τιμή του ισπανικού παρθένου ελαιόλαδου, με οξύτητα μικρότερη από δύο γραμμές, διαμορφώθηκε στα 5,52 ευρώ το κιλό την προηγούμενη εβδομάδα και με οξύτητα μικρότερη από 3,3 γραμμές, στα 5,36 ευρώ. Η µέση τιµή των εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων στην Ισπανία είχε προσεγγίσει τα 5,50 ευρώ, σύμφωνα με τους παραγωγούς της Βαλένθια.
Η ελληνική σοδειά, η ευκαιρία, οι προοπτικές σε προώθηση, marketing και τυποποίηση
«Βρισκόμαστε στην εποχή της ανθοφορίας και προχωράμε προς την καρπόδεση στους ελληνικούς ελαιώνες. Αν δεν συμβεί έντονη ξηρασία μέσα στον επόμενο ενάμιση μήνα και συνεχιστεί η βροχόπτωση για κάποιες ημέρες ακόμη, εκτιμούμε ότι οδεύουμε προς μια καλή χρονιά για το ελληνικό ελαιόλαδο», δήλωσε στο FOODReporter ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου (ΣΕΒΙΤΕΛ), Γιώργος Οικονόμου.
Σύμφωνα με τον κ. Οικονόμου, «η ζήτηση παραμένει σταθερή σε παγκόσμιο επίπεδο και τα κενά σε ποσότητες που θα προκύψουν στη ζήτηση για εξαγωγές αναμένεται ομαλά να καλυφθούν από Ιταλία, Τυνησία και Ελλάδα».
Σύμφωνα με ρεπορτάζ ισπανικών ΜΜΕ, η ισπανική βιοµηχανία θα χρειαστεί 680.000 τόνους προϊόντος για να εξυπηρετήσει τη ζήτηση.
«Υπάρχει μια μεγάλη ευκαιρία για το ελληνικό ελαιόλαδο να αναπτυχθεί και να προωθηθεί ποιοτικά. Μας λείπει η στοχευμένη οργάνωση και δικτύωση για προώθηση και marketing, ως χώρα, που να αναδείξει τα χαρακτηριστικά υπεροχής του ελληνικού ελαιολάδου. Ενώ η εμφάνιση και η συσκευασία των προϊόντων μας έχει σαφώς βελτιωθεί, έχει αποδειχθεί ότι μας είναι δύσκολο να καταστήσουμε το ελληνικό ελαιόλαδο ως brand name με προστιθέμενη αξία παντού. Χρειαζόμαστε, επίσης, λίγη περισσότερη οργάνωση στην τυποποίηση του ελαιολάδου», πρόσθεσε ο κ. Οικονόμου. Πάντως, σημείωσε, ότι «πέρα από την ευκαιρία του Έλληνα παραγωγού να πουλήσει σε υψηλότερες τιμές, υπάρχει και ο καταναλωτής, ο οποίος, στο σύνολο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δύσκολα διαθέτει την αγοραστική δύναμη να αγοράσει ελαιόλαδο σε τιμή άνω των 7 ευρώ το κιλό».
«Η ποικιλία ελιάς κορωνέικη φαίνεται ότι αναδεικνύεται σε περισσότερο ανθεκτική. Ίσως θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας αυτό που συνέβη δύο συνεχόμενες χρονιές, λιγότερο φέτος, στην Ισπανία ως μια νέα κανονικότητα. Έπαιξαν πολύ μεγάλο ρόλο οι ξηρασίες που συνέβησαν στη χώρα κατά τη διάρκεια της καρπόδεσης, που στην Ισπανία γίνεται λίγο νωρίτερα μέσα στη χρονιά, δηλαδή στην περίοδο μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαΐου, όταν και αναπτύσσεται ο καρπός», εξήγησε στο FOODReporter o πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ομάδας παραγωγών Νηλέας, Γιώργος Κόκκινος.
Ο ασύμμετρος παράγοντας της κλιματικής αλλαγής και η πρόταση για συνέργειες εξεύρεσης υδάτινων πόρων, ως παραδειγματισμός από το «πάθημα» της Ισπανίας
«Η Ισπανία θα αποτελεί πάντα χώρα – βαρόμετρο για το ελαιόλαδο. Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και αλλάζει τα δεδομένα. Είναι πιθανό να ζήσουμε πρωτοφανείς καταστάσεις: Στον κατά κανόνα ξερικό ελληνικό ελαιώνα, χρειαζόμαστε εγγειοβελτιωτικά έργα για να μην πάθουμε τα ίδια με τους Ισπανούς, αν αντιμετωπίσουμε ανάλογη κατάσταση. Είναι επιτακτικό να μπει ο Έλληνας παραγωγός στο κομμάτι της επένδυσης για την εξεύρεση υδάτινων πόρων, είτε με φράγματα, είτε με γεωτρήσεις. Η πάγια πρότασή μας είναι να υπάρξουν συνέργειες των παραγωγών με ιδιωτικά κεφάλαια και με όσα κεφάλαια μπορούν να εξασφαλιστούν από τις Περιφέρειες και τους εκάστοτε δήμους. Προτείνουμε ο παραγωγός, συμμετέχοντας στη λύση της άρδευσης, να αποκτά αρδευτικό δικαίωμα, ως αντάλλαγμα του κόστους που καταβάλλει.
Τα προβλήματα ξηρασίας έχουν αναγκάσει την ισπανική κυβέρνηση να ανακοινώσει μέτρα μείωσης φόρων για τη στήριξη του εισοδήματος των παραγωγών, τα οποία κρίνουν ως «ανεπαρκή» οι ίδιοι οι παραγωγοί. Η Ένωση Νέων Αγροτών της Βαλένθια κρίνει ότι «δεν θα ωφελήσουν σχεδόν καθόλου την οικονομία της υπαίθρου» και ζητά περισσότερα κονδύλια και στήριξη από τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατηγορώντας το Υπουργείο Γεωργίας για «λάθη στην ευρωπαϊκή διαπραγμάτευση». Την ίδια στιγμή, συνεχίζονται οι ξηρασίες στη χώρα.
Οι εταιρείες εμπορίας ελαιολάδου της Ιβηρικής χερσονήσου κάνουν λόγο για μια «πρώτη δυσκολία εξασφάλισης ποσοτήτων». Μοιάζει συνεπακόλουθο ότι οι έμποροι στις ελαιοπαραγωγές χώρες τιµολογούν κοντά στις σηµερινές τιµές ποσότητας που θα προκύψει από τη σοδειά του 2023. Η ισπανική αγορά «χτίζει» απόθεμα και λίγο ή πολύ, φαίνεται πως το ίδιο πράττουν και οι ανταγωνίστριες χώρες, ώστε να επωφεληθούν το μέγιστο δυνατό από την υψηλότερη τιμή διάθεσης. Μέρος της ζήτησης (παραγγελίες και συµβόλαια) αναμένεται να µεταφερθεί στην επόµενη χρονιά, αν δεν εξυπηρετηθεί φέτος, κάτι που κάνει ακόμη πιο δύσκολη μια πιθανή διόρθωση στην τιμή κιλού.
Μειωμένα, κατά 22%, φέρονται τελικά να είναι και τα αποθέματα έξτρα παρθένων ελαιολάδων της Ιταλίας, συγκριτικά με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Frantoio, της ένωσης Ιταλών ελαιοτριβέων.
Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter FOODReporter