Τέλος δεν έχει η περιπέτεια με το τελευταίο διατροφικό σκάνδαλο της νοθείας βόειου κρέατος με κρέας αλόγου. Λίγο πριν την έκδοση του τεύχους, κατά πληροφορίες, εντοπίσθηκε μια ακόμη πηγή του σκανδάλου και πάλι στην Ολλανδία, τον πυρήνα ουσιαστικά του προβλήματος, όπου οι τοπικές αρχές μετά από νεότερους ελέγχους εντόπισαν στοιχεία για τη διακίνηση μιας ακόμη μεγάλης ποσότητας κρέατος αλόγων, 50.000 τόνων.
Από τις πρώτες ενδείξεις φαίνεται ότι οι ποσότητες αυτές δεν έφθασαν στην Ελλάδα –τουλάχιστον απευθείας, εφόσον είναι πολύ πιθανό να εισήχθησαν κατά ένα μέρος τους στην εγχώρια αγορά μέσω τρίτων ευρωπαϊκών χωρών. Το γεγονός είναι ότι η Ελλάδα τείνει να λάβει τα πρωτεία της Ευρώπης σε ό,τι αφορά τις ανιχνεύσεις νοθευμένου κρέατος ως ποσοστό επί τους συνόλου του βόειου κρέατος το οποίο έχει σταλεί την τελευταία περίοδο για εργαστηριακές αναλύσεις.
Ειδικότερα, βάσει των ελέγχων που έγιναν στην Ευρώπη το τελευταίο δίμηνο, από το σύνολο των δειγμάτων παρασκευασμάτων κρέατος που εξετάσθηκαν αποδείχθηκε ότι το 5% αφορούσαν νοθευμένες ποσότητες κρέατος με κρέας αλόγου. Στο κτηνιατρικό αντιφλεγμονώδες σκεύασμα φαινυλοβουταζόνη θετικά ήταν μόλις το 0,5% του αριθμού των δειγμάτων που αποδείκνυαν τη νοθεία. Όπως ανακοίνωσε η Κομισιόν, η μεγαλύτερη έκταση του προβλήματος υπήρξε στη Γαλλία όπου το 13,3% των δειγμάτων ήταν νοθευμένα, ενώ στη δεύτερη θέση βρέθηκε η Ελλάδα, με ποσοστό προβληματικών δειγμάτων 12,5%.
Ωστόσο, οι ειδήμονες και οι αξιωματούχοι της Ένωσης εμφανίζονται καθησυχαστικοί, δηλώνοντας ότι ο εντοπισμός του επικίνδυνου αντιφλεγμονώδους ήταν εξαιρετικά περιορισμένος σε ποσοστιαία βάση, γεγονός που αποδεικνύει ότι η νέα διατροφική κρίση δεν εγκυμονεί ιδιαίτερο κίνδυνο για την υγεία των Ευρωπαίων καταναλωτών.
Στο μεταξύ, βάσει στοιχείων τα οποία παρουσίασε στη Βουλή το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, κατά στη διετία 2011-2012 εισήχθησαν στην Ελλάδα συνολικά 111 τόνοι κρέατος αλόγου –ειδικότερα, 26 τόνοι από την Ισπανία, 50,9 τόνοι από τη Ρουμανία και 34,3 τόνοι από τη Βουλγαρία.Σε ό,τι αφορά τις αναλύσεις που έγιναν στα θετικά στη νοθεία δείγματα κρέατος από την εγχώρια αγορά, αυτές έδειξαν ότι τελικά «δεν είμαστε καθαροί» στον απόλυτο βαθμό, όπως ελπίζαμε, από το αντιφλεγμονώδες σκεύασμα φαινυλοβουταζόνη.
Δείγματα προϊόντων γνωστής αλλαντοβιομηχανίας αποδείχθηκαν θετικά στην επίμαχη ουσία, γεγονός που σήμανε συναγερμό στον ΕΦΕΤ. Η αλλαντοβιομηχανία από την πλευρά της ανακοίνωσε ότι ούτως ή άλλως ήδη είχε αποσύρει όλες τις ποσότητες ενοχοποιημένου κρέατος. Στο μεταξύ, εγκατέστησε στους χώρους της ειδικό σύστημα ανίχνευσης DNA αλογίσιου κρέατος.
Στα μαχαίρια με τον ΕΦΕΤ
Όλα αυτά εκτυλίχθηκαν βάσει των επισήμως ανακοινωθέντων. Πίσω, όμως, απ τα δελτία τύπου η ένταση των σχέσεων μεταξύ ΕΦΕΤ και επιχειρήσεων ήταν, όπως φαίνεται, μεγάλη. Οι εταιρείες κατά πληροφορίες αντέδρασαν έντονα στο γεγονός ότι ο ΕΦΕΤ, επιδεικνύοντας υπερβάλλοντα ζήλο, διενήργησε περισσότερες δειγματοληψίες από όσες ικανοποιούσαν της απαιτήσεις της Ένωσης, ενώ απέστειλε –πέραν, επίσης, των απαιτήσεων της Κομισιόν– τα θετικά δείγματα για ανάλυση, προκειμένου να διαπιστωθεί σε τι ποσοστό περιείχαν το αντιφλεγμονώδες σκεύασμα φαινυλοβουταζόνη.
Μάλιστα, λέγεται ότι παράγοντες της αγοράς απείλησαν τον ΕΦΕΤ με αγωγές για το γεγονός ότι κινήθηκε εκτός πλαισίου των απαιτήσεων της Κομισιόν, όπως και για λανθασμένους χειρισμούς στο ζήτημα της ενημέρωσης του κοινού. Παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν ότι οι συχνές έως υπερβολικές, όπως επισημαίνουν, ανακοινώσεις στον τύπο για το θέμα της νοθείας του βόειου κρέατος προκάλεσαν δίχως λόγο (;) αναστάτωση στους καταναλωτές, και κατά συνέπεια σοβαρά προβλήματα στις εταιρείες κρέατος και κυρίως στις αλλαντοβιομηχανίες.
Θεσμικές ανατροπές
Στο θεσμικό πεδίο, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή πέρα από την κατάρτιση του action plan για το επόμενο 12μηνο και τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν σε ό,τι αφορά τους ελέγχους, ήδη κινήθηκαν οι πρώτες διαδικασίες για την αναθεώρηση των ισχυόντων, σχετικά με τη διακίνηση και τις σημάνσεις των κρεοσκευασμάτων και των προϊόντων που περιέχουν κρέας αναφορικά με το αλογίσιο κρέας. Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσανατολίζεται να θεσμοθετήσει την αναγραφή επί των συσκευασιών όλων των πληροφοριών που αναφέρονται στις πρώτες ύλες, ώστε να υπάρχει απόλυτη διαφάνεια σχετικά με την παραγωγή των προϊόντων και επαρκής ενημέρωση των καταναλωτών για ό,τι μπαίνει στο πιάτο τους.
Παράλληλα, αλλαγές θα ισχύσουν και στο κυρωτικό σύστημα της ΕΕ. Ειδικότερα, θα θεσμοθετηθούν αυστηρότατα πρόστιμα για ζητήματα νοθείας των τροφίμων, ώστε οι κυρώσεις να είναι μεγαλύτερες από τα όποια οφέλη της εκάστοτε παράβασης και η νοθεία στο εξής ως πρακτική να αποφεύγεται από τις επιχειρήσεις.
Πρώτος στόχος η νοθεία
Αρμόδιοι παράγοντες αναφέρουν σχετικά ότι η προσοχή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, χωρίς να απομακρύνεται από τα ζητήματα που σχετίζονται με την επικινδυνότητα των τροφίμων, εστιάζεται ιδιαίτερα πλέον στα ζητήματα της νοθείας, καθώς εκτιμάται ότι το πεδίο «προσφέρεται» για εκμετάλλευση, οπότε η σχετική ροπή για παραβατικές συμπεριφορές των επιχειρήσεων πρέπει να ανακοπεί και δη με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο. Βέβαια, στην Ένωση γνωρίζουν ότι για να αλλάξει το κυρωτικό σύστημα, πολύ δε περισσότερο η νομοθεσία περί των ενδείξεων στις συσκευασίες των τροφίμων, απαιτείται χρόνος.
Ωστόσο, δηλώνεται ότι θα καταβληθεί προσπάθεια, ώστε ο χρόνος να εξελιχθεί προς όφελος των καταναλωτών. Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμάται ότι ήδη από τον Μάιο θα δοθούν οι πρώτες κατευθύνσεις προς όλες τις εμπλεκόμενες Ενωσιακές αρχές, ώστε πρακτικά η αγορά να αισθανθεί ότι εντείνονται οι έλεγχοι για ασφαλέστερα τρόφιμα και να τονωθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών.
Στους 10 οι θάνατοι από τη λησμονημένη λύσσα
Όπως αναφέρουν στο σελφ σέρβις αρμόδιοι παράγοντες, μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας να ελκύονται ακόμα από το σκάνδαλο της νόθευσης βόειου κρέατος με κρέας αλόγου, όμως αν κάτι προκαλεί ανησυχία σήμερα στους ελεγκτές είναι η αύξηση των κρουσμάτων λύσσας σε ανθρώπους, κυρίως το γεγονός ότι ήδη έχουν καταγραφεί 10 θάνατοι από λύσσα, όταν τέτοια περιστατικά είχαν εκλείψει από τη χώρα μας περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες!
Οι ίδιοι παράγοντες αναφέρουν ως πηγή του προβλήματος τα βόρεια σύνορα της χώρας, ειδικότερα τις περιοχές όπου ζουν άγρια ζώα, δηλαδή περιοχές που βάσει των προβλεπόμενων από τη νομοθεσία πρέπει να ραντίζονται με ειδικά φάρμακα για την αντιμετώπιση της εν λόγω ασθένειας, ώστε να μη μεταδίδεται από ζώο σε ζώο και εν συνεχεία στον άνθρωπο.
Χαρακτηρίζουν λυπηρό το γεγονός στις μέρες μας να χάνονται ανθρώπινες ζωές από τη λύσσα, τονίζοντας ότι η μετάδοση και κυρίως η έξαρση της ασθένειας κατά πάσα πιθανότητα οφείλεται στο γεγονός ότι οι δημοσιονομικοί περιορισμοί έχουν επιβάλει στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να περιορίσει την οργάνωση αποστολών με ελικόπτερα για τον ψεκασμό των προαναφερόμενων περιοχών.