ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ : ΤΑ ΑΣΤΡΑ ΠΡΟΒΛΕΠΟΥΝ ΑΝΑΚΑΤΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2005

Νέες ανακατατάξεις μεριδίων στις κατηγορίες του γάλακτος, του γιαουρτιού και του τυριού προβλέπονται για το 2005. Το 9% του τζίρου των αλυσίδων σούπερ μάρκετ υπολογίζεται ότι προέρχεται από τις πωλήσεις γαλακτοκομικών, ενώ περίπου το 26,6% των μηνιαίων δαπανών του μέσου νοικοκυριού αφιερώνεται σε αυτές. Περίπου 700 εκατ. ευρώ είναι οι ετήσιες πωλήσεις του γάλακτος, η αγορά του οποίου το 2005 παρουσίασε αύξηση 3,2%. Η είσοδος πέρυσι της Friesland στην αγορά του γιαουρτιού δημιούργησε ανακατατάξεις στην αγορά της κατηγορίας, για την οποία προβλέπεται φέτος αύξηση πωλήσεων. Ανατιμήσεις αναμένονται τόσο στα ελληνικά τυριά -κυρίως στη φέτα- όσο και στα εισαγόμενα, γεγονός που δημιουργεί ανησυχίες για πιθανή κάμψη των πωλήσεων του τυριού.

Τους τελευταίους μήνες αλλάζουν δραματικά οι ισορροπίες στην εγχώρια αγορά των γαλακτοκομικών. Τρία ήταν τα πλέον σημαντικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν το 2004 και αφορούν τον κλάδο: η είσοδος της Friesland στην αγορά του γιαουρτιού, με τη δραστηριοποίηση του εργοστασίου της στην Πάτρα, που υλοποιεί νέες επενδύσεις για την αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητάς του, η συγχώνευση των κολοσσών Arla και Campina σε ευρωπαϊκό επίπεδο και η εξαγορά του εργοστασίου της Nestle στο Πλατύ Ημαθίας από τη ΜΕΒΓΑΛ, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης επιχειρηματικής συμφωνίας των δύο εταιρειών, μια συμφωνία συνεργασίας η οποία -όταν ολοκληρωθεί- αναμένεται να έχει σοβαρό αντίκτυπο τόσο στον παραγωγικό όσο και στον εμπορικό τομέα, και θα αφορά στη συμπαραγωγή προϊόντων και την αξιοποίηση των δικτύων διανομής. Σημειώνεται δε ότι τους τελευταίους μήνες επικρατεί έντονη φημολογία στην αγορά περί εξαγοράς ελληνικής εταιρείας του κλάδου από ξένη πολυεθνική.

Τα γαλακτοκομικά διατηρούσαν -και εξακολουθούν να διατηρούν- ένα υψηλότατο μερίδιο στις δαπάνες της ελληνικής οικογένειας. Εκπρόσωποι των αλυσίδων σούπερ μάρκετ εκτιμούν ότι το 9% του τζίρου τους αφορά στις πωλήσεις γάλακτος, γιαουρτιού, χυμών, βουτύρου και μαργαρίνης, ενώ γίνεται λόγος για ένα ποσοστό της τάξης του 26,6% της μηνιαίας δαπάνης κάθε νοικοκυριού, που αφορά στις αγορές γαλακτοκομικών και προϊόντων αρτοζαχαροπλαστείου, τυριών και κατεψυγμένων.

Οι εισαγωγές γάλακτος ανήλθαν σε περίπου 188.000 τόνους το 2002, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, παράγοντες δε της αγοράς εκτιμούν ότι το 2004 προσέγγισαν τους 200.000 τόνους. Από την ποσότητα αυτή οι εισαγωγές συσκευασμένων γαλακτοκομικών που εισάγουν οι πολυεθνικές εταιρείες μετά βίας προσεγγίζουν τους 100 χιλ. τόνους, ενώ η λοιπή ποσότητα αφορά σε χύμα προϊόν που προορίζεται για βιομηχανική χρήση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κλάδος των γαλακτοκομικών σκιάζεται από μια ολόκληρη παραφιλολογία αναφορικά με την πραγματική ταυτότητα των γαλακτοκομικών προϊόντων που διακινούνται ως ελληνικά. Συχνά-πυκνά οι σχετικές φήμες τροφοδοτούνται από τις ίδιες τις δραστηριοποιούμενες στον κλάδο εταιρείες, οι οποίες στο πλαίσιο του (θεμιτού και αθέμιτου) ανταγωνισμού τους κάνουν λόγο περί «ύποπτης» προέλευσης των προϊόντων του εκάστοτε ανταγωνιστή τους -η ένταση βεβαίως της φήμης είναι ανάλογη της επιτυχίας του ανταγωνιστικού προϊόντος. Φυσικά, δεν υπάρχουν στοιχεία σχετικά με το αν ποσότητα του εισαγόμενου γάλακτος χρησιμοποιείται για την παραγωγή προϊόντων που «βαπτίζονται» ελληνικά. Το μόνο στοιχείο που υπάρχει είναι ότι οι εισαγωγές γάλακτος είναι πράγματι ολοένα αυξανόμενες, καθώς και ότι τουλάχιστον τα τελευταία δύο χρόνια δεν έχει αυξηθεί η ποσόστωση της ελληνικής παραγωγής γάλακτος.

Πηγή: Media Services

Η διαφημιστική δαπάνη αποτυπώνει εμφανώς τη «μάχη» που μαίνεται για την απόκτηση μεριδίων μεταξύ των ισχυρότερων παικτών στις «κρίσιμες» κατηγορίες. Όπως είναι αναμενόμενο, η μεγαλύτερη διαφημιστική δαπάνη συγκεντρώθηκε στην κατηγορία του γιαουρτιού, η οποία κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2004 ήταν σχεδόν διπλάσια σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2003. Στη συγκεκριμένη κατηγορία οι εταιρείες ΦΑΓΕ, Δέλτα και η νεοεισερχόμενη Friesland έδωσαν την ώθηση στη διαφημιστική αγορά. Η δεύτερη κατηγορία με την εντονότερη κινητικότητα ήταν εκείνη του τυριού, με πρωταγωνιστή το τυρί Milner, για την υποστήριξη του οποίου διατέθηκαν μακράν μεγαλύτερα ποσά σε σχέση με τα υπόλοιπα προϊόντα της κατηγορίας, εγχώρια και εισαγόμενα.

Σε ό,τι αφορά το παστεριωμένο γάλα, οι βασικοί πρωταγωνιστές της διαφημιστικής δαπάνης ήταν η ΜΕΒΓΑΛ και η Δέλτα, ενώ στο υψηλής παστερίωσης οι βασικοί διαφημιζόμενοι ήταν οι Friesland και ΦΑΓΕ. Το 2005 αναμένεται νέο «κύμα» ανόδου της διαφημιστικής δαπάνης, με κύριο χαρακτηριστικό τη συγκέντρωσή της στις επιμέρους κατηγορίες που παρουσιάζουν προοπτικές ανόδου.