Με αυξητικούς ρυθμούς της τάξης περίπου του 8% σε αξία κινήθηκαν οι πωλήσεις του εμφιαλωμένου νερού στη χώρα μας την τελευταία τριετία, ενώ στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι η ανάπτυξη θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια. Αύξηση παρουσιάζουν οι πωλήσεις του «ήρεμου» νερού, σε αντίθεση με εκείνες της υποκατηγορίας του ανθρακούχου που παραμένουν σταθερές. Τη μερίδα του λέοντος στην κατανάλωση εμφιαλωμένων νερών στην Ελλάδα έχουν τα λεγόμενα "ήρεμα" νερά με μερίδιο περίπου 95% έναντι 5% των ανθρακούχων. Το 50% του συνολικού όγκου των πωλήσεων πραγματοποιείται από τα 4 ή 5 μεγαλύτερα brands.

Με αυξητικούς ρυθμούς της τάξης περίπου του 8% σε αξία κινήθηκαν οι πωλήσεις του εμφιαλωμένου νερού στη χώρα μας την τελευταία τριετία, ενώ στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι η ανάπτυξη θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια. Αύξηση παρουσιάζουν οι πωλήσεις του «ήρεμου» νερού, σε αντίθεση με εκείνες της υποκατηγορίας του ανθρακούχου που παραμένουν σταθερές. Τη μερίδα του λέοντος στην κατανάλωση εμφιαλωμένων νερών στην Ελλάδα έχουν τα λεγόμενα "ήρεμα" νερά με μερίδιο περίπου 95% έναντι 5% των ανθρακούχων. Το 50% του συνολικού όγκου των πωλήσεων πραγματοποιείται από τα 4 ή 5 μεγαλύτερα brands.

Η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού στη χώρα μας υστερεί σημαντικά σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Ειδικότερα, σύμφωνα με πρόσφατα αποτελέσματα παγκόσμιας έρευνας, η ετήσια κατά κεφαλή κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού στην Ελλάδα ανέρχεται σε 50 lt, έναντι 95 lt του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Οι καταναλωτικές τάσεις των τελευταίων ετών δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την άνοδο των πωλήσεων της κατηγορίας (στροφή του μέσου καταναλωτή σε πιο υγιεινό τρόπο διατροφής, αποφυγή λήψης περιττών θερμίδων στα καθημερινά γεύματα, ανάγκη διατήρησης του σωματικού βάρους σε ελεγχόμενα επίπεδα κλπ). Μια πρόσφατα διαμορφούμενη τάση, που σχετίζεται με την παροχή εμφιαλωμένου νερού στους χώρους εργασίας από θερμοψύκτες (water coolers), ανοίγει νέες προοπτικές για την κατηγορία και τον συναφή κλάδο τα προσεχή χρόνια.

Η ζήτηση της κατηγορίας επηρεάζεται σημαντικά από παράγοντες όπως ο τουρισμός και οι καιρικές συνθήκες, γι’ αυτό και η κατανάλωση χαρακτηρίζεται από εποχικότητα (μεγάλη αύξηση τους καλοκαιρινούς μήνες).

Το 50% του συνολικού όγκου των πωλήσεων εκτιμάται πραγματοποιείται από τα 4 ή 5 μεγαλύτερα brands, αν και στην κατηγορία δραστηριοποιείται μεγάλος αριθμός τοπικών εμφιαλωτών.

Στροφή στην κατανάλωση του «ήρεμου» νερού

Τη μερίδα του λέοντος στην κατανάλωση εμφιαλωμένων νερών στην Ελλάδα έχουν τα λεγόμενα «ήρεμα» νερά (still waters), με μερίδιο περίπου 95% έναντι 5% των ανθρακούχων. Η κατανάλωση ανθρακούχου νερού τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει αύξηση στη «σερβιριζόμενη» αγορά, ωστόσο δεν έχει κερδίσει τον Έλληνα καταναλωτή στην οικιακή κατανάλωση. Εξάλλου, όπως επισημαίνεται, ακόμη και σε χώρες της Ευρώπης με παράδοση στην κατανάλωση ανθρακούχου νερού (Γερμανία, Βέλγιο, Ιταλία, Αυστρία, πρώην ανατολικές χώρες) παρατηρείται τα τελευταία χρόνια μια στροφή στην κατανάλωση του «ήρεμου» νερού.

Στην κατηγορία του «ήρεμου» νερού τη μερίδα του λέοντος κατέχει το φυσικό μεταλλικό νερό. Οι πωλήσεις στη ζεστή αγορά είναι ιδιαίτερα αυξητικές τα τελευταία χρόνια, όπως επισημαίνεται από στελέχη της αγοράς, αλλά η «κρύα» αγορά (περίπτερα, εστιατόρια κτλ.) εξακολουθεί να κατέχει το μεγαλύτερο μερίδιο διανομής –κυμαίνεται περίπου στο 60%. Στη ζεστή αγορά καταναλώνονται κυρίως οι μεγάλες συσκευασίες, ενώ στην κρύα αγορά το αντίθετο. Με βάση τα στοιχεία εταιρειών του κλάδου, η αναλογία πωλήσεων των μικρών συσκευασιών (500 ml) προς τις μεγάλες (1,5 lt) είναι περίπου ένα προς δύο.

Κριτήρια επιλογής του καταναλωτή

Ο καταναλωτής επιλέγει εμφιαλωμένο νερό με βάση τα εξής έξι κατά σειρά προτεραιότητας κριτήρια:

  • Ποιότητα: το προϊόν πρέπει να έχει θετική εικόνα. Συχνά ο καταναλωτής συνδέει την ποιοτική εικόνα του προϊόντος με τη φήμη και το όνομα της εταιρείας που το παράγει.
  • Τιμή: ο ρόλος της είναι εξαιρετικά σημαντικός και συχνά δρα συνδυαστικά με την ποιότητα, δηλαδή ο καταναλωτής είναι διατεθειμένος να πληρώσει παραπάνω αν πειστεί για την ποιότητα του προϊόντος. Πολλοί καταναλωτές όμως αν και ενδιαφέρονται για την τιμή, επιλέγουν το προϊόν μεταξύ των top brands, διότι θεωρούν ότι αγοράζουν πιο ποιοτικό προϊόν.
  • Η πηγή προέλευσης.
  • Η συσκευασία (η εικόνα του προϊόντος στο ράφι) και η πρακτικότητά της.
  • Οι προωθητικές ενέργειες: οι εταιρείες κάνουν συχνά εκπτωτικές προσφορές με κύρια την προσφορά της πολυσυσκευασίας 5+1.
  • Γεύση: αν και το νερό είναι κατά κανόνα άγευστο προϊόν, πολλοί καταναλωτές το επιλέγουν με βάση τη διαφορετική γεύση που υποστηρίζουν ότι έχει.

Οι καταναλωτές εμφιαλωμένου νερού χωρίζονται σε heavy users (όσοι καταναλώνουν πέντε φιάλες την εβδομάδα), σε medium users (2-4 φιάλες ανά εβδομάδα) και σε light users (δύο φιάλες και κάτω ανά εβδομάδα). Σύμφωνα με καταναλωτικές έρευνες της COCA COLA 3E, heavy users είναι το 33% των καταναλωτών, medium το 56% και light το 11%. Από το σύνολο των καταναλωτών εμφιαλωμένου νερού το 54% είναι άνδρες, ενώ ανάλογα με το είδος του νερού (ανθρακούχο ή κανονικό) διαφοροποιείται το target group. Έτσι, το ανθρακούχο νερό καταναλώνεται κυρίως από άτομα ηλικίας 15-34 ετών, ενώ το κανονικό από άτομα 25-44 ετών. Οι heavy users του εμφιαλωμένου νερού, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, προέρχονται από ανώτερη κοινωνικοοικονομική τάξη. Στο ανθρακούχο νερό το 62% των καταναλωτών είναι άνδρες, αλλά είναι medium users και το χρησιμοποιούν κυρίως αντί σόδας στο ποτό τους. Στην ίδια κατηγορία heavy users είναι και οι γυναίκες ηλικίας 18-24 ετών, επίσης ανώτερης οικονομικής τάξης.

Πίνακας 1: Πωλήσεις εμφιαλωμένου νερού σε αξία και όγκο












Σε αξία (ευρώ)

2001

2002

2003

Σύνολο εμφιαλωμένου νερού

62.360.814

64.213.812

71.772.376

Επιτραπέζιο

20.316.242

18.674.607

25.057.452

Ανθρακούχο

13.478.099

13.270.230

12.071.094

Μεταλλικό

28.566.472

32.268.974

34.643.831

Σε όγκο (χιλιάδες λίτρα)

     

Σύνολο εμφιαλωμένου νερού

197.852

203.007

205.035

Επιτραπέζιο

82.099

74.219

84.264

Ανθρακούχο

11.672

10.927

9.643

Μεταλλικό

104.081

117.861

111.127

Πηγή: INFORMATION RESOURCES HELLAS

Πίνακας 2: Μερίδιο της κάθε υποκατηγορίας (%) στις συνολικές πωλήσεις










Σε αξία

2001

2002

2003

Επιτραπέζιο

32,6

29,1

34,9

Ανθρακούχο

21,6

20,7

16,8

Μεταλλικό

45,8

50,3

48,3

Σε όγκο

     

Επιτραπέζιο

41,5

36,6

41,1

Ανθρακούχο

5,9

5,4

4,7

Μεταλλικό

52,6

58,1

54,2

Πηγή: INFORMATION RESOURCES HELLAS

Πίνακας 3: Κατανομή πωλήσεων ανά κανάλι διανομής






Σε όγκο

2001

2002

2003

Σούπερ μάρκετ

72,7

80,4

77,6

Μικρά σημεία πώλησης

24,2

16,6

18,8

Γαλακτοπωλεία

3,1

3,1

3,6

Πηγή: INFORMATION RESOURCES HELLAS

Αύξηση 11,7% σε αξία και 0,9% σε όγκο σημείωσαν οι πωλήσεις εμφιαλωμένου νερού το 2003 έναντι του 2002, ενώ το 2002 έναντι του προηγούμενου έτους οι πωλήσεις κινήθηκαν ανοδικά κατά 2,9% σε αξία και κατά 2,6% σε όγκο. Στο σύνολο των πωλήσεων που πραγματοποιούνται μέσω των συγκεκριμένων σημείων λιανικής πώλησης (σούπερ μάρκετ, μικρά σημεία πώλησης, γαλακτοπωλεία), το μερίδιο του ανθρακούχου νερού ανήλθε σε 16,8% σε αξία και σε 4,7% σε όγκο το 2003. Το υψηλότερο μερίδιο στις πωλήσεις κατέχει το φυσικό μεταλλικό νερό, με μερίδιο 48,3% σε αξία και 54,2% σε όγκο το 2003, ενώ το ίδιο έτος το μερίδιο του επιτραπέζιου νερού ανήλθε σε 34,9% σε αξία και σε 41,1% σε όγκο.

ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΡΙΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

COCA-COLA ΤΡΙΑ ΕΨΙΛΟΝ

Διαθέτει στην αγορά το φυσικό μεταλλικό νερό Αύρα, το επιτραπέζιο νερό Λύττος και το φυσικό ανθρακούχο μεταλλικό νερό Dorna.

Το Αύρα διατίθεται σε συσκευασίες pet των 500 ml και του 1,5 lt (και σε εξάδα). Με την ίδια επωνυμία διατίθεται και φυσικό μεταλλικό ανθρακούχο νερό σε συσκευασία των 500 ml και σε γυάλινη του 1 lt. To Dorna διατίθεται σε συσκευασίες pet των 500 ml και του 1,5 lt ενώ το Λύττος σε συσκευασίες των 750 ml και του 1,5 lt. Επίσης, η εταιρεία διαθέτει το προϊόν Water Blue σε συσκευασία των 18,9 lt για water coolers.

ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ

Διαθέτει το φυσικό μεταλλικό νερό Ιόλη σε φιάλες pet του 1,5 lt (και σε εξάδα), των 500 ml, σε sport φιάλη pet των 500 ml με πρακτικό καπάκι Push and Pull, καθώς και σε γυάλινη φιάλη του 1 lt. Με την ίδια επωνυμία διατίθεται σε ανθρακούχο φυσικό μεταλλικό νερό σε γυάλινη φιάλη 0,25 lt, 0,33 lt και 0,75 lt σε πολυσυσκευασίες 6 pack 0,25 lt και 4 pack 0,33 lt. Επίσης έχουν κυκλοφορήσει συλλεκτικές φιάλες, των οποίων τις ετικέτες έχουν φιλοτεχνήσει γνωστοί ζωγράφοι ή γραφίστες.

ΣΟΥΡΩΤΗ ΑΕ

Διαθέτει το ανθρακούχο φυσικό μεταλλικό νερό Σουρωτή, σε επιστρεφόμενες πράσινες φιάλες των 250 ml και των 750 ml και σε αλουμινένιο κουτί των 330 ml και σε μπλε φιάλες των 250 ml και 750 ml. Το προϊόν κυκλοφορεί και με φυσικό άρωμα lemon lime, πορτοκάλι και ροδάκινο, σε συσκευασίες των 330 ml. H εταιρεία διαθέτει και το επιτραπέζιο εμφιαλωμένο νερό Ύδωρ Σουρωτής, που κυκλοφορεί σε συσκευασίες pet 500 ml και 1,5 lt (και σε εξάδα), καθώς και σε γυάλινη συσκευασία του 1 lt.

ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ

Η εταιρεία εμφιαλώνει και διακινεί το φυσικό μεταλλικό νερό Ζαγόρι σε πλήρη γκάμα συσκευασιών: «ήρεμο» νερό σε πλαστικές φιάλες pet 1,5 lt, 0,5 lt, 5 lt, γυάλινες φιάλες 1 lt και μεγάλες φιάλες 18,9 lt για water coolers, ανθρακούχο νερό σε γυάλινες φιάλες 0,25 lt, 0,75 lt και πλαστικές φιάλες 1,5 lt.