ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ : ΔΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΥΨΗΛΟΣ Ο ΡΥΘΜΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Με διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης κινείται τα τελευταία χρόνια η αγορά του εμφιαλωμένου νερού στην Ελλάδα, πράγμα που αναμένεται να συνεχιστεί και στο μέλλον. Σήμερα η κατά κεφαλήν κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού στη χώρα μας ανέρχεται σε 40 λίτρα ετησίως, είναι δηλαδή διπλάσια σε σχέση με το 1990.

Οι βασικοί παράγοντες που συνετέλεσαν στην αύξηση των πωλήσεων του εμφιαλωμένου νερού είναι η δυσπιστία των καταναλωτών απέναντι στο νερό αρκετών δικτύων ύδρευσης και η υιοθέτηση πιο υγιεινών συνηθειών διατροφής. Από την πλευρά τους οι εταιρείες προσπάθησαν να καλύψουν τις διαφορετικές καταναλωτικές ανάγκες και έκαναν σημαντικά βήματα, προσφέροντας προϊόντα που ανταποκρίνονται σε υψηλά κριτήρια ποιότητας.

Όμως παρά την αύξηση των πωλήσεων, ο καταναλωτής δεν έχει ακόμη πλήρη διατροφική συνείδηση / εκπαίδευση, όπως αποδεικνύει το γεγονός ότι πολύ συχνά συγχέει το φυσικό μεταλλικό νερό με τα υπόλοιπα εμφιαλωμένα νερά. Οι εταιρείες προσπαθούν να συμβάλλουν στην εκπαίδευση των καταναλωτών με ειδικά ενημερωτικά έντυπα. Όπως επισημαίνουν τα στελέχη τους, αν και η διαφημιστική προβολή υποστηρίζει την προώθηση των εμφιαλωμένων νερών, ορισμένες φορές παραπλανά τον καταναλωτή –π.χ. όταν παρουσιάζει το απλό επιτραπέζιο νερό ως «φυσικό».

Το εμφιαλωμένο νερό χωρίζεται σε τρεις υποκατηγορίες: φυσικό μεταλλικό (δεν έχει υποστεί κανενός είδους επεξεργασία και περιέχει πολύτιμα συστατικά για τον ανθρώπινο οργανισμό), επιτραπέζιο (έχει υποστεί επεξεργασία όπως χλωρίωση κ.ά. στο πλαίσιο όσων ορίζει ο νόμος) και ανθρακούχο (έχει υποστεί επεξεργασία). Το ανθρακούχο νερό αποτελεί μία υποκατηγορία που απευθύνεται σε εξειδικευμένο κοινό. Παρά τη μικρή διείσδυσή του στην ελληνική αγορά σήμερα –κατέχει μερίδιο 5%-6%– εκτιμάται ότι τα επόμενα χρόνια θα δημιουργήσει «καταναλωτική τάση».

Ο ανταγωνισμός στην κατηγορία του εμφιαλωμένου νερού είναι πολύ έντονος. Εκτός από τους «πρωταγωνιστές» της κατηγορίας που δραστηριοποιούνται πανελλαδικά αναπτύσσεται και τοπικός ανταγωνισμός, με εταιρείες που ελέγχουν μικρές αγορές (σε επίπεδο νομού ή περιφέρειας). Το σημαντικότερο πλεονέκτημα του τοπικού ανταγωνισμού είναι ότι οι εταιρείες προσφέρουν ποιοτικό προϊόν σε πολύ καλύτερες τιμές, διότι δεν το επιβαρύνουν με τα αυξημένα μεταφορικά έξοδα. Τα μεταφορικά έξοδα του εμφιαλωμένου νερού είναι υψηλά λόγω του όγκου του προϊόντος και μπορούν να επιβαρύνουν την τελική τιμή έως και 100% σε σχέση με την τιμή πώλησης από την εταιρεία.

Η αγορά του εμφιαλωμένου νερού διακρίνεται σε «ζεστή» (in home consumption), με σημεία πώλησης τα σούπερ μάρκετ, τα μεσαία και μεγάλα εμπορικά καταστήματα, τα ψιλικατζίδικα, τα γαλακτοπωλεία κτλ., και σε «κρύα» (out of home), με σημεία πώλησης τα περίπτερα, τις καφετέριες, τα μπαρ, τις ταβέρνες, τα εστιατόρια, τα ξενοδοχεία κτλ. Η «κρύα» αγορά είναι σημαντικά μεγαλύτερη από τη «ζεστή» και, σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών του κλάδου, κατέχει μερίδιο περίπου 60%-70% επί των συνολικών πωλήσεων του προϊόντος.

Η «κρύα» αγορά είναι μη μετρήσιμη (από πλευράς στατιστικής) και έτσι δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για την ανάπτυξή της. Η κατανάλωση είναι αυθόρμητη (στα περίπτερα) ή επιβεβλημένη (στα εστιατόρια, ξενοδοχεία κλπ.) και γίνεται επιτόπου, εκτός σπιτιού. Για τη χρονιά 2000-2001 υπολογίζεται ότι παρουσίασε μικρή αύξηση. Αντίθετα στη «ζεστή» αγορά, για την οποία υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία, η επιλογή του προϊόντος είναι συνειδητή, ενώ οι καταναλωτές δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση προς τις πολυσυσκευασίες.

Η ζήτηση του εμφιαλωμένου νερού παρουσιάζει έντονη εποχικότητα. Το 67% των πωλήσεων πραγματοποιείται μεταξύ Απριλίου και Σεπτεμβρίου. Ωστόσο οι εταιρείες προσπαθούν να διευρύνουν την περίοδο κατανάλωσης και εκτός της θερινής περιόδου μέσω προωθητικών ενεργειών στα σούπερ μάρκετ.

Συνολικά το μέγεθος της αγοράς εμφιαλωμένου νερού υπολογίζεται από τις εταιρείες του κλάδου σε περίπου 500 εκατ. λίτρα για το 2001 («ζεστή» και «κρύα» αγορά).

Σύμφωνα με στοιχεία της AC NIELSEN, στα καταστήματα τροφίμων, τα γαλακτοπωλεία και τους φούρνους οι πωλήσεις εμφιαλωμένου νερού σε όγκο έφτασαν το 2001 στα 225 εκατ. λίτρα, παρουσιάζοντας αύξηση 4,2% έναντι του 2000, ενώ το 2000 ήταν 216 εκατ. λίτρα, δηλαδή είχαν αυξηθεί κατά 15,6% έναντι του 1999. Σε αξία διαμορφώθηκαν σε 73,5 εκατ. ευρώ το 2001, με ποσοστό αύξησης 16,6% έναντι του 2000. Το 2000 η αξία των πωλήσεων ήταν 63,08 εκατ. ευρώ, με αύξηση 18% έναντι του 1999.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της International Resources Hellas, η αγορά του εμφιαλωμένου νερού σε σούπερ μάρκετ, μικρά σημεία πώλησης και γαλακτοπωλεία ανήλθε το 2001 σε 62,3 εκατ. ευρώ, με αύξηση 2,4% έναντι του 2000, ενώ σε όγκο διαμορφώθηκε σε 197 εκατ. λίτρα, παρουσιάζοντας στασιμότητα έναντι του 2000.

Το μεγαλύτερο μερίδιο των πωλήσεων εμφιαλωμένου νερού στα σούπερ μάρκετ, σύμφωνα με τα στοιχεία της International Resources Hellas, κατέχει η κατηγορία του επιτραπέζιου νερού, το μερίδιο της οποίας όμως μειώθηκε σε 41,5% το 2001 έναντι 42,5% το 2000 σε όγκο και σε 32,6% έναντι 34% αντίστοιχα σε αξία. Το μερίδιο του ανθρακούχου νερού ανήλθε σε 21,6% σε αξία και σε 5,9% σε όγκο, ενώ το μερίδιο του μεταλλικού νερού παρέμεινε σταθερό με ποσοστά 45,8% σε αξία και 52,6% σε όγκο.

Οι πωλήσεις εμφιαλωμένου νερού στα ψιλικά και τα περίπτερα είναι υψηλές σε αξία και χαμηλές σε όγκο. Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία της AC NIELSEN, οι πωλήσεις εμφιαλωμένου νερού στα ψιλικά και τα περίπτερα της ηπειρωτικής Ελλάδας και της Κρήτης διαμορφώθηκαν το 2001 σε 41,8 εκατ. ευρώ σε αξία και σε 79 εκατ. λίτρα σε όγκο, παρουσιάζοντας αύξηση 23,9% και 9,9% αντίστοιχα έναντι του 2000.

Το νέο «πρόσωπο» του εμφιαλωμένου νερού «Αύρα» παρουσίασε στην αγορά η COCA COLA ΤΡΙΑ ΕΨΙΛΟΝ, καθώς λάνσαρε νέες συσκευασίες και νέα γραφικά στις παλαιότερες συσκευασίες Pet των 500 ml και του 1,5 lt. Η νέα διάφανη συσκευασία Pet δημιουργήθηκε με στόχο να δίνει την αίσθηση κρυστάλλινης φιάλης.

Για την προβολή της η εταιρεία έχει προγραμματίσει επικοινωνία μέσω τηλεοπτικών σποτ, ενώ για τα σημεία πώλησης σκοπεύει να πραγματοποιήσει προβολές εντός των καταστημάτων καθώς και να δημιουργήσει ξεχωριστό προωθητικό υλικό για τα ράφια.

Το «Αύρα» διατίθεται και σε γυάλινη συσκευασία του 1 lt –για την «κρύα» αγορά– σε πολυσυσκευασία Pet και σε συσκευασία 18 lt για χώρους εστίασης, εργασιακούς χώρους κτλ. Η εταιρεία διαθέτει επίσης το ανθρακούχο εμφιαλωμένο νερό «Αύρα» σε γυάλινη συσκευασία 500 ml και 1,5 lt.

Το εργοστάσιο εμφιάλωσης βρίσκεται στο Αίγιο και το σύνολο της παραγωγικής διαδικασίας πιστοποιείται με το Διεθνές Πιστοποιητικό Ποιότητας ISO 9002 του ΕΛΟΤ.

Η COCA COLA ΤΡΙΑ ΕΨΙΛΟΝ προγραμματίζει τις προωθητικές της ενέργειες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, συμβάλλοντας στην κατανάλωση του προϊόντος και εκτός της θερινής περιόδου. Σε αυτές περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων προσφορές επιπλέον φιαλών στις πολυσυσκευασίες (5+1 δώρο) και διαγωνισμοί. Τους τελευταίους μήνες οι προωθητικές της ενέργειες εστιάζονται και στην προβολή της κατηγορίας των μεγάλων συσκευασιών (water dispenser).

Τα προϊόντα της εταιρείας παράγονται στην Ελλάδα με την επωνυμία «Κόρπη» σε συσκευασίες Pet 1,5 lt και 0,5 lt, εξάδα 0,5 lt και 1,5 lit Pet, γυάλινο μπουκάλι 1lt και 0,75 lit Sport Max, ανθρακούχα σε νέα γυάλινα μπουκάλια του 1lt και των 0,33 lt, καθώς και εξάδα 0,33 lt.

Οι πωλήσεις στις αλυσίδες υποστηρίζονται κυρίως μέσω ενεργειών in-store είτε για όλα τα προϊόντα της είτε μέσω μεμονωμένων προϊοντικών ενεργειών (π.χ. με την αγορά δύο εξάδων «Κόρπη» 1,5 λίτρων ο καταναλωτής παίρνει δώρο μία τριάδα ποτήρια). Ταυτόχρονα η εταιρεία εφαρμόζει πρόγραμμα merchandising (τακτοποίησης ραφιού), που ενισχύεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Από το 1995 λειτουργεί το νέο εργοστάσιο εμφιάλωσης του φυσικού μεταλλικού νερού «Κόρπη» στο Μοναστηράκι Αιτωλοακαρνανίας (επένδυση ύψους 13.200.000 ευρώ), το οποίο διαθέτει σύγχρονο εξοπλισμό και αξιοποιεί την τεχνογνωσία του ομίλου PERRIER-VITTEL. Οι επιπλέον επενδύσεις που έχουν γίνει έκτοτε για τη βελτίωση και την επέκταση των γραμμών παραγωγής είναι της ίδιας τάξεως.

Στο νέο εργοστάσιο υπάρχει εξάλλου πλήρες ανοξείδωτο δίκτυο νερού με μικροβιακά ελεγχόμενα εμφιαλωτήρια, στα οποία ασκείται πλήρης έλεγχος θερμοκρασίας και υγρασίας με προδιαγραφές αυστηρότερες από αυτές που θέτει η ισχύουσα νομοθεσία, εθνική και ευρωπαϊκή.

Η NESTLΙ προβάλλει τα προϊόντα της με σποτ στην τηλεόραση και με καταχωρίσεις σε περιοδικά. Επίσης πραγματοποιεί προωθητικές ενέργειες που απευθύνονται στον καταναλωτή με στόχο την εκπαίδευση / ενημέρωσή του.

Η εταιρεία εισήλθε στην αγορά εμφιαλωμένου νερού το 1993 με το φυσικό μεταλλικό νερό «Ιόλη». Σήμερα το «Ιόλη» διατίθεται σε συσκευασίες Pet των 500 ml και 1,5 lt, καθώς και σε γυάλινη συσκευασία του 1 lt. Η ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ διαθέτει επίσης ανθρακούχο μεταλλικό νερό «Ιόλη» σε γυάλινες συσκευασίες των 250 ml 500 ml και 750 ml.

Η ΦΛΩΡΙΝΑ – Α. ΧΩΝΑΙΟΣ ΑΒΕΕ διαθέτει στην αγορά μόνο εμφιαλωμένο μεταλλικό νερό και ειδικότερα το ανθρακούχο φυσικό μεταλλικό νερό «Δουμπιά» και το φυσικό μεταλλικό νερό «Θέτις». Το «Δουμπιά» προέρχεται από την πηγή Αγίων Αποστόλων Χαλκιδικής και διατίθεται σε γυάλινες συσκευασίες επιστρεφόμενες ή μίας χρήσης 1lt και 0,25 lt, ενώ το «Θέτις» προέρχεται από την πηγή Χωναίου και κυκλοφορεί σε συσκευασίες Pet 500 ml και 1,5 lt, σε γυάλινες συσκευασίες επιστρεφόμενες ή μιας χρήσης του 1 lt και σε συσκευασία tetrapack του 1 lt.

To μεγαλύτερο μέρος των πωλήσεων της εταιρείας κατευθύνεται στο οργανωμένο λιανεμπόριο και στο χονδρεμπόριο, ενώ σημαντική είναι η παρουσία των εμφιαλωμένων νερών «Δουμπιά» και «Θέτις» στα εστιατόρια. Στα σούπερ μάρκετ τα προϊόντα υποστηρίζονται με προωθητικές ενέργειες, με κυριότερη εκείνη της προσφοράς μίας συσκευασίας με την αγορά ενός συγκεκριμένου αριθμού άλλων συσκευασιών (π.χ. 5+1 δώρο). Η επικοινωνιακή πολιτική της ΦΛΩΡΙΝΑ-ΧΩΝΑΙΟΣ ΑΒΕΕ επικεντρώνεται σε καταχωρίσεις στα περιοδικά και κυρίως στον ειδικό Τύπο.

Το φυσικό νερό «Ύδωρ Σουρωτής» είναι το νέο προϊόν της εταιρείας, η μαζική παραγωγή του οποίου ξεκίνησε στα μέσα Απριλίου. Κυκλοφόρησε σε συσκευασία Pet του 1,5 lt και του 0,5 lt καθώς και σε γυάλινη φιάλη 1 lt.

Το φυσικό νερό «Ύδωρ Σουρωτής» προέρχεται από την πλούσια σε άριστης ποιότητας νερά λεκάνη του Ανθεμούντα στα όρια των νομών Θεσσαλονίκης-Χαλκιδικής. Είναι εύπεπτο και εύγευστο, ενώ χαρακτηρίζεται από την ισορροπημένη του σύσταση, τη χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο, την υψηλή σε μαγνήσιο και την άριστη αναλογία σε ασβέστιο-μαγνήσιο. Η διαδικασία εμφιάλωσης και διανομής πληροί τις προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με το σύστημα ποιότητας HACCP (Hazard Analysis Critical Control Points).

Εκτός από το νέο προϊόν η εταιρεία διαθέτει στην αγορά και ανθρακούχο μεταλλικό νερό (σε γυάλινες συσκευασίες 0,25 και 0,75 lt και σε αλουμινένιο κουτάκι 330 ml), καθώς και φυσικό μεταλλικό νερό με φυσικό άρωμα ροδάκινο, λεμόνι και πορτοκάλι σε αλουμινένιο κουτάκι 330 ml (προϊόντα που εντάσσει στην κατηγορία του νερού, αν και έχουν δημιουργήσει μία ξεχωριστή υποκατηγορία). Για όλα τα προϊόντα της

προγραμματίζει προωθητικές ενέργειες στα σούπερ μάρκετ με προσφορές για τον καταναλωτή, οι οποίες θα ξεκινήσουν τον Ιούνιο.

Ευχαριστούμε για τη συμβολή τους στο ρεπορτάζ τους κ. κ. Ματθίλδη Σάριζα, γενική διευθύντρια πωλήσεων της ΦΛΩΡΙΝΑ – ΧΩΝΑΙΟΣ, Γιάννη Ιωαννίδη, εμπορικό διευθυντή της ΣΟΥΡΩΤΗ ΑΕ, Ανδρέα Νιώτη, assistant brand manager Mineral Waters Business Unit NESTLΙ HELLAS AE, Μηνά Μαυρικάκη, υπεύθυνο marketing της ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑΣ.

Πηγή: Information Resources Hellas

Πηγή: Information Resources Hellas

Ποσοστό των υποκατηγοριών εμφιαλωμένου νερού επί των συνολικών πωλήσεων, σε αξία, 2000 – 2001

Πηγή: Information Resources Hellas

Ποσοστό των υποκατηγοριών εμφιαλωμένου νερού επί των συνολικών πωλήσεων, σε αξία, 2000 – 2001

Πηγή: Information Resources Hellas

Πηγή: Information Resources Hellas

Πηγή: AC NIELSEN

Πηγή: AC NIELSEN

Πηγή: AC NIELSEN