Από την υπογραφή του πρώτου μνημονίου και την υιοθέτηση υφεσιακών πολιτικών έχουν περάσει εφτά χρόνια. Τον Μάιο του 2010, το βρετανικό δικηγορικό γραφείο με το σημαδιακό όνομα «Slaughter (σφαγή) & May (Μάιος)», βοήθησε στη σύνταξη του κειμένου της Δανειακής Σύμβασης, την οποία υπέγραψαν ο τότε υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου και ο πρόεδρος της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Προβόπουλος, χωρίς κύρωση από τη Βουλή των Ελλήνων.

Τότε σχηματίστηκε η γνωστή μας τρόικα, που κάθε τρίμηνο αξιολογεί (έως σήμερα, ως «κουαρτέτο» πλέον) πόσο έχουμε προοδεύσει στην εφαρμογή των μέτρων δημοσιονομικής «εξυγίανσης» και αποφασίζει εάν θα εκταμιευθεί η αντίστοιχη δόση του δανείου.

Τα πρώτα μέτρα του μνημονίου αφορούσαν στο δημόσιο, προς μεγάλη ικανοποίηση όσων υποστήριζαν ότι εκεί βρισκόταν η «αιτία του κακού», αρνούμενοι, από άγνοια ή από σκοπιμότητα, να αποδεχθούν τις απόψεις επιφανών οικονομολόγων που μιλούσαν για τον ρόλο του τραπεζικού συστήματος, της υπερχρέωσης του κράτους (με αποφάσεις, βέβαια, κυβερνήσεων που στήριζε η πλειοψηφία των πολιτών) και των ελλείψεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πεδίο της παρακολούθησης και έγκαιρης αντιμετώπισης των αιτιών της κρίσης. Ξεκινήσαμε με μέτρα στον δημόσιο τομέα, όπως η μείωση κατά 30% των δώρων και της άδειας, 12% σε όλα τα επιδόματα του δημοσίου, 7% στις αποδοχές υπαλλήλων ΔΕΚΟ, ΟΤΑ, ΝΠΙΔ και συνεχίσαμε με εκείνα που έπληξαν συνολικά τον πληθυσμό, όπως η αύξηση του ΦΠΑ από 4,5% στο 5%, από 9% στο 10% και από 19% στο 21%, η αύξηση 15% στον φόρο της βενζίνης, η μείωση του βασικού μισθού, η αποδόμηση των εργασιακών δικαιωμάτων…

Οι συνέπειες των μέτρων δεν άργησαν να φανούν. Ανεργία και πληθωρισμός φθάνουν σε πρωτοφανή ποσοστά, ενώ ξεκινούν τα λουκέτα στις μικρές κυρίως επιχειρήσεις, που νιώθουν πρώτες τις επιπτώσεις των μέτρων και της μείωσης της κατανάλωσης.

Από τότε, με διαδοχικά μνημόνια, αλλαγές κυβερνήσεων, δυναμικές κινητοποιήσεις, αυτοκτονίες, μαζική μετανάστευση νέων, μέχρι σήμερα, που είμαστε θεατές μιας ακόμη διαπραγμάτευσης, παρόλο που αποκαλύφθηκαν τα «λάθη» και η αναποτελεσματικότητα των μέτρων, η ουσία δεν έχει αλλάξει. Αρτηριοσκληρωτικοί δημόσιοι υπάλληλοι διεθνών οργανισμών, συνεπικουρούμενοι από επιστημονικούς και επαγγελματικούς φορείς, σημαντικά στελέχη επιχειρήσεων και διάσημους δημοσιογράφους, μας λένε πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε, εάν θέλουμε να εξακολουθήσουμε να ζούμε κάτω από την ίδια… στέγη. Διακηρύττουν ως θέσφατο τη δική τους άποψη για την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσει η ελληνική κοινωνία, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει να επανέλθουν στη ζωή εφιάλτες του παρελθόντος. Αυτή η προοπτική δεν φαίνεται να τους φοβίζει τόσο όσο μια διαφορετική, προσηλωμένη σε μια σύγχρονη κοινωνία και όχι σε επιμέρους ιδιωτικά συμφέροντα, λύση.

Δεν μιλάμε, λοιπόν, για μια παράλογη επταετία, αλλά για συγκεκριμένες πολιτικές κατευθύνσεις. Από αυτή την άποψη, δεν εκπλήσσεται κανείς όταν διαπιστώνει πως εκείνοι που υποστηρίζουν τη μη βιωσιμότητα του χρέους της χώρας, είναι οι ίδιοι που ζητούν κι άλλα μέτρα όπως αυτά που οδήγησαν, μεταξύ άλλων, την ανεργία στο υψηλότερο ποσοστό της ΕΕ, για να μπορέσει, λένε, το χρέος να είναι βιώσιμο! Ή όταν ακούει άλλους να υποστηρίζουν πως το χρέος είναι βιώσιμο, αλλά απαιτούνται και νέα υφεσιακά μέτρα για να επιστρέψουμε στην ανάπτυξη και να μπορεί να αποπληρωθεί! Δεν είναι τυχαίο που σήμερα οι λύσεις αναζητούνται σε πολιτικούς συμβιβασμούς…

Εφτά χρόνια είναι αρκετά. Τα περιθώρια αποτροπής της καταστροφής, όχι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά των κοινωνιών της Ευρώπης, στενεύουν. Σπέρνοντας ψευδείς υποσχέσεις για επιστροφή στην ανάπτυξη με υπακοή στα κελεύσματα των ισχυρών χωρών, φυτρώνουν τα άνθη του κακού. Οι κοινωνίες έχουν ανάγκη νέες, υγιείς δυνάμεις, που θα βάλουν στην άκρη ένα γερασμένο σύστημα συμφερόντων, το οποίο δεν διστάζει να βουλιάζει ολόκληρες χώρες, ώστε να είναι πιο κερδοφόρα η επιστροφή του στο προσκήνιο, με τη μορφή του σωτήρα-επενδυτή…