Οι εταιρείες UNIXFOR, INFOQUEST και DATAMEDIA, που προμηθεύουν το λιανεμπόριο με ενοποιημένες λύσεις λογισμικού και εξοπλισμού, δημιουργούν με τις απόψεις τους ένα μωσαϊκό εντυπώσεων σχετικά με την παρούσα θέση των ελληνικών επιχειρήσεων λιανεμπορίου και τις τυχόν δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν με την εισαγωγή του ευρωπαϊκού νομίσματος.
Οι εταιρείες UNIXFOR, INFOQUEST και DATAMEDIA, που προμηθεύουν το λιανεμπόριο με ενοποιημένες λύσεις λογισμικού και εξοπλισμού, δημιουργούν με τις απόψεις τους ένα μωσαϊκό εντυπώσεων σχετικά με την παρούσα θέση των ελληνικών επιχειρήσεων λιανεμπορίου και τις τυχόν δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν με την εισαγωγή του ευρωπαϊκού νομίσματος.
Οι περισσότερες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας συμφωνούν ότι η μετάβαση μιας επιχείρησης στη χρήση του ευρώ, τουλάχιστον όσον αφορά το τεχνολογικό κομμάτι, είναι πολυδιάστατη και δεν είναι δυνατό να τυποποιηθεί στο σύνολό της. Αυτό συνεπάγεται ότι είναι δυνατόν να ετοιμαστούν κάποια προϊόντα λογισμικού, τα οποία θα αναβαθμίσουν την υπάρχουσα μηχανογράφηση των επιχειρήσεων, αλλά τα προϊόντα αυτά στη συνέχεια χρειάζονται παραμετροποίηση ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε επιχείρησης. Ο χρόνος παραμετροποίησης δεν είναι ούτε προβλέψιμος ούτε ασήμαντος, καθώς ενδεχομένως θα πρέπει να αντιμετωπίζονται τα προβλήματα που θα προκύπτουν στην πορεία.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να ξεκινήσουν την πορεία μετάβασης προς το ευρώ από τις αρχές του 2001 προκειμένου η διαδρομή να είναι ομαλή. Το διάστημα ενός περίπου έτους είναι ικανοποιητικό για να γίνουν όλες οι απαραίτητες μετατροπές του λογισμικού συστήματος της επιχείρησης, αλλά κυρίως να δοκιμαστούν στην πράξη οι περισσότερες λειτουργίες. Τα προαναφερόμενα χρονικά περιθώρια αφορούν επιχειρήσεις λιανεμπορίου με μηχανογραφημένο σύστημα, το οποίο βασίζεται σε κάποιο μικρό ή μεγάλο υπολογιστικό κέντρο. Για τις μικρότερες επιχειρήσεις, οι οποίες χρησιμοποιούν μια απλή ταμιακή μηχανή, η πίεση δεν είναι εξίσου μεγάλη, ωστόσο δεν είναι ανάγκη να γίνουν οι αλλαγές την τελευταία στιγμή, καθώς υπάρχει κίνδυνος να αντιμετωπιστούν προβλήματα σε στοκ ή καθυστερήσεις στην παράδοση.
Ωστόσο, το “πρέπει να γίνει τότε” και το “γίνεται τότε” δεν είναι απαραίτητο ότι συμφωνούν χρονικά. Σε αυτό το θέμα οι απόψεις των εταιρειών δημιουργούν ένα μωσαϊκό που αφήνει από τις πλέον αισιόδοξες μέχρι και τις πλέον απαισιόδοξες εντυπώσεις. Ανασταλτικός παράγοντας όμως για να προβούν οι επιχειρήσεις έγκαιρα σ’ αυτές τις αλλαγές είναι και οι ελλείψεις που παρουσιάζονται στο υπάρχον θεσμικό πλαίσιο. Σύμφωνα με τις εταιρείες πληροφορικής, οι αλλαγές του λογισμικού έχουν γίνει με βάση το σχέδιο νόμου, το οποίο μάλιστα σε ορισμένα σημεία δεν παρέχει ακόμα τις απαραίτητες διευκρινήσεις. Ως εκ τούτου, ένας λόγος που οι επιχειρήσεις δεν αποφασίζουν να προχωρήσουν σε αλλαγές είναι η πιθανότητα να υπάρξει ανάγκη τροποποιήσεων κατόπιν της ολοκλήρωσης του θεσμικού πλαισίου.
Το ευρώ δεν είναι μόνο μια ακόμα στήλη σε ένα λογιστικό φύλλο
Αν αυτό συνέβαινε τότε η διαδικασία μετάβασης ίσως και να ήταν υπόθεση μερικών εβδομάδων. Όμως στην πραγματικότητα υπάρχει μια σειρά από παραμέτρους που σχετίζονται με το ευρώ, οι οποίες ξεκινούν από τον κώδικα του λογισμικού και φτάνουν μέχρι τον εξοπλισμό των ταμιακών μηχανών και των αναγνωστών γραμμωτού κώδικα.
Σύμφωνα με τον κύριο Κώστα Δημητρέλλο, Deputy General Manager της εταιρείας UNIXFOR, μια από τις αλλαγές που χρειάζεται να γίνουν άμεσα είναι η διαμόρφωση των τιμών στα ράφια, έτσι ώστε να εμφανίζονται δύο τιμές για κάθε προϊόν και να αρχίσει ο πολίτης να συνηθίζει την αντιστοιχία μεταξύ δραχμής και ευρώ στην πράξη. Η αλλαγή αυτή έχει άμεσο αντίκτυπο στη συνολικό σύστημα μηχανογράφησης της επιχείρησης, καθώς οι τιμές ελέγχονται από κάποιο υπολογιστικό σύστημα. Το σύστημα θα πρέπει να αναβαθμιστεί, ώστε να παρέχει δύο τιμές για κάθε προϊόν (δραχμές και ευρώ). Το δύσκολο κομμάτι σε αυτή τη διαδικασία είναι τα δεκαδικά ψηφία, που θα περιέχει η τιμή σε ευρώ. Συνολικά λοιπόν το υπολογιστικό σύστημα θα πρέπει αφενός να μετατρέψει σωστά την τιμή από δραχμές σε ευρώ και αφετέρου η τιμή σε ευρώ που θα προκύψει να παρουσιάζεται σωστά εμπορικά όπως συμβαίνει τώρα με τις τιμές.
Όσον αφορά την τεχνολογική υποδομή, η συγκεκριμένη αλλαγή επηρεάζει τόσο το κεντρικό υπολογιστικό σύστημα όσο και τα περιφερειακά ταμιακά συστήματα (POS). Ειδικότερα δε για τα ταμιακά συστήματα, οι αλλαγές επεκτείνονται και στον εξοπλισμό, καθώς για κάποια περίοδο, τα ταμεία θα πρέπει να εξυπηρετούν συγχρόνως συναλλαγές σε δραχμές και ευρώ. Αυτό συνεπάγεται ότι τα ταμιακά συστήματα ενδεχομένως χρειάζονται δύο “κουτιά” προκειμένου να αποθηκεύουν τα διαφορετικά νομίσματα.
Οι προαναφερόμενες αλλαγές αφορούν κατά κύριο λόγο τη σχέση μεταξύ επιχείρησης και καταναλωτή. Ωστόσο, δεν είναι οι μόνες που χρειάζεται να γίνουν άμεσα. Αρκετές είναι και οι αλλαγές που απαιτούνται στις ενδοεπιχειρησιακές διαδικασίες, όπως για παράδειγμα καταστάσεις λογιστηρίου, μισθοδοσία κ.λπ.
Περισσότερο σημαντικές είναι οι διαδικασίες που αφορούν αξιόγραφα. Δεδομένου ότι στη χώρα μας υφίσταται η μεταχρονολογημένη επιταγή, υπάρχει το ενδεχόμενο δραχμικές επιταγές να θεωρούνται άκυρες αν είναι ληξιπρόθεσμες μετά το μεταβατικό στάδιο των δύο πρώτων μηνών του 2002. Το θέμα αυτό βρίσκεται υπό συζήτηση με τις τράπεζες, χωρίς ακόμα να έχουν ληφθεί κάποιες οριστικές αποφάσεις.
Ο κ. Δημητρέλλος δεν βλέπει πλέον περιθώρια για καθυστερήσεις και σε αυτό συμφωνούν και τα υπόλοιπα στελέχη της αγοράς. Το 2001 είναι κρίσιμη χρονιά, όχι μόνο για να προστεθούν μερικές γραμμές κώδικα σε κάποιο λογισμικό, αλλά κυρίως για να εντοπιστούν και να λυθούν τα προβλήματα που ενδεχομένως θα προκύψουν από τις νέες διαδικασίες και επιπλέον να εξοικειωθούν πολίτες και εργαζόμενοι στη χρήση του νέου νομίσματος.
Αισιόδοξα και απαισιόδοξα σενάρια
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Ελλάδα είναι η χώρα της τελευταίας στιγμής, αλλά θα μας διέψευδαν οι στατιστικές, οι οποίες θέλουν ολόκληρη την Ευρώπη να έχει αντιμετωπίσει μέχρι τώρα το θέμα με σχετική “απάθεια” και μάλιστα σε μια μεταβατική περίοδο που έχει ξεκινήσει από το 1999. Σύμφωνα με τον κ. Δημητρέλλο, λιγότερο από το 5% των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων έχουν ξεκινήσει κάποιες διαδικασίες για να υποδεχθούν το νέο νόμισμα.
Ανάλογη είναι η κατάσταση και στην Ελλάδα και ιδιαίτερα, σύμφωνα με την κυρία Ράνια Σκορδίλη – Marketing Communication Manager της INFOQUEST- στις μικρομεσαίες εταιρείες.
Στο αντίθετο άκρο, όσον αφορά τις ελληνικές επιχειρήσεις, βρίσκεται η άποψη της DATAMEDIA, οι πελάτες της οποίας, σύμφωνα με τον κύριο Χατζηιωαννίδη, διευθυντή μάρκετινγκ της εταιρείας, έχουν ενδιαφερθεί στο σύνολό τους για τις διαδικασίες μετάβασης στο νέο νόμισμα και έχουν προγραμματίσει άμεσα την έναρξή τους.
Ωστόσο, είναι δεδομένο ότι η επιχείρηση που θα επιλέξει να προχωρήσει στις απαραίτητες αλλαγές την τελευταία στιγμή πρόκειται να αντιμετωπίσει σημαντικές δυσκολίες, οι οποίες θα δυσχεράνουν τη λειτουργία της ή ίσως ακόμα και να την αναστείλουν. Σύμφωνα με τον κ. Δημητρέλλο, έρευνα αποκαλύπτει ότι το 60% των επιχειρήσεων κινδυνεύουν να κλείσουν, εξαιτίας της μετάβασης στο νέο νόμισμα. Ίσως το νούμερο ακούγεται υπερβολικό, αλλά ο κίνδυνος για κάποιες επιχειρήσεις είναι ρεαλιστικός. Το πρόβλημα δεν προέρχεται από το κόστος των αναβαθμίσεων του εξοπλισμού, αλλά από το κόστος των διαδικασιών που επιβάλει η περίοδος της μετάβασης στο ευρώ και αφορούν τη λειτουργία της επιχείρησης (πολλαπλάσιος χρόνος εξυπηρέτησης στα ταμεία ειδικά την αρχική περίοδο, ενημέρωση των καταναλωτών κ.λπ.)
Εν αντιθέσει με το πρόβλημα του έτους 2000, του οποίου η λύση αφορούσε καθαρά τις εταιρείες πληροφορικής, το ευρώ απαιτεί συνεργασία μεταξύ της εταιρείας πληροφορικής και μιας εξειδικευμένης ομάδας από το εσωτερικό της επιχείρησης, η οποία έχει τη δυνατότητα να λαμβάνει γρήγορα αποφάσεις. Μόνο με αυτόν τον τρόπο είναι δυνατό να ελαχιστοποιηθεί ο χρόνος εύρεσης λύσης στα προβλήματα που θα προκύψουν και να ελαχιστοποιηθούν ανάλογα και οι ζημιές της επιχείρησης.
Οι εταιρείες πληροφορικής είναι ετοιμοπόλεμες
Στα όρια που επιτρέπουν οι ελλείψεις του θεσμικού πλαισίου, οι εταιρείες πληροφορικής δηλώνουν έτοιμες να εξυπηρετήσουν τους πελάτες τους αρκεί αυτοί να το ζητήσουν. Σύμφωνα με τον κ. Δημητρέλλο, η UNIXFOR έχει αναπτύξει τη δική της ομάδα μετάβασης στο ευρώ, που αφορά στην εσωτερική της οργάνωση και την προσαρμογή των προϊόντων της, ώστε να καλύψει τις ανάγκες των πελατών της.
Ο ίδιος προσθέτει ότι η διαδικασία μετάβασης στο νέο νόμισμα θα γίνει σε δύο βήματα εκ των οποίων το δεύτερο είναι και το ουσιαστικότερο. Αρχικά, η UNIXFOR θα εγκαταστήσει στους πελάτες της μια σειρά αναβαθμίσεων που θα επιτρέψουν στις βασικές τους εφαρμογές (λογιστική, μισθοδοσία, διαχείριση ταμείου κ.λπ.) να είναι συμβατές με το ευρώ. Στη συνέχεια η εταιρεία είναι έτοιμη να σταθεί δίπλα στον πελάτη της και να βρει λύσεις για τα ειδικά προβλήματα που ενδεχομένως θα αντιμετωπίσει (καταναλωτικά δάνεια, προβολή τιμών στο ράφι κ.λπ.). Τα προβλήματα αυτά αναμένεται να προκύψουν σε βάθος χρόνου από την αρχική εγκατάσταση και θα αφορούν τόσο τις ενδοεπιχειρησιακές διαδικασίες όσο και τη σχέση της επιχείρησης με τον καταναλωτή.
Ανάλογη είναι και η θέση της INFOQUEST η οποία, αντιπροσωπεύοντας γνωστά ονόματα (OMRON, SAP κ.λπ.), έχει έτοιμες τις τυποποιημένες λύσεις που απαιτούνται στο πρώτο στάδιο και διαθέτει μια ομάδα εξειδικευμένων ανθρώπων που θα ασχοληθούν με τα προβλήματα του εκάστοτε πελάτη. Σύμφωνα με τον κ. Χατζηιωαννίδη, ο εξοπλισμός των επιχειρήσεων θα χρειαστεί ενδεχομένως κάποιες αλλαγές, που θα αφορούν το ενσωματωμένο λογισμικό σύστημα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις δεν αποκλείονται και αλλαγές στον εξοπλισμό, όπως για παράδειγμα προσθήκη μνήμης σε φορητά συστήματα τιμολόγησης.
Σε όλη τη διάρκεια των διαδικασιών αναβάθμισης των υπολογιστικών συστημάτων, οι εταιρείες πληροφορικής στο σύνολό τους εγγυώνται ότι οι εφαρμογές των πελατών τους θα συνεχίσουν να λειτουργούν κανονικά υποστηρίζοντας τους τομείς που τους έχουν ανατεθεί.
Πληροφοριακά συστήματα που επηρεάζονται
- Λογιστική (γενική και αναλυτική)
- Αγορές (τιμοκατάλογοι σε δύο νομίσματα)
- Πωλήσεις (τιμολογήσεις, φορολογικές ταμιακές μηχανές, συστήματα POS)
- Εισπράξεις (επιταγές, συναλλαγματικές, γραμμάτια, πιστωτικές κάρτες, αυτόματες ταμιολογιστικές μηχανές)
- Πληρωμές (επιταγές, συναλλαγματικές, γραμμάτια)
- Αποθέματα (κοστολόγηση εμπορευμάτων, φορητά συστήματα απογραφών)
- Ιστορικά στοιχεία (προηγούμενων χρήσεων)
- Πάγια
- Μισθοδοσία
Εξοπλισμός που χρειάζεται να ελεγχθεί
- Φορολογικές ταμιακές μηχανές
- Ετικετογράφοι
- Αναγνώστες γραμμωτού κώδικα
- Ζυγιστικές μηχανές
- Μηχανές πιστωτικών καρτών