«Όλα εξαρτώνται από το άνοιγμα των αγορών του τουρισμού και του ho.re.ca., από την εξέλιξη εντέλει της πανδημίας και της επιτυχίας των μέτρων για την αντιμετώπισή της. Έτσι, ο βραχυπρόθεσμος προγραμματισμός των επιχειρήσεών μας και οι εκτιμήσεις μας για την πορεία των πραγμάτων επικαιροποιούνται από εβδομάδα σε εβδομάδα. Διότι θυμίζω πως και την άνοιξη πέρυσι προσβλέπαμε στην ομαλοποίηση της αγοράς τον Νοέμβριο, αλλά διαψευσθήκαμε», τονίζει ο κ. Δημήτρης Μεντεκίδης, πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Εμφιαλώσεων Ελληνικού Φυσικού Μεταλλικού Νερού (ΣΕΦΥΜΕΝ).
Ο ετήσιος τζίρος της αγοράς του εμφιαλωμένου φυσικού μεταλλικού νερού στη χώρα μας σε ποσοστό άνω του 90% προέρχεται από τη διάθεσή του μέσω αφενός της χονδρικής, απ’ όπου καλύπτονται και οι ανάγκες ho.re.ca., και αφετέρου των σούπερ μάρκετ, περίπου ισοκατανεμημένος μεταξύ των δύο καναλιών. Κατά το υπόλοιπο τμήμα του προέρχεται από τις εξαγωγές. Φυσικά, η αγορά ho.re.ca. προσφέρει τα υψηλότερα ποσοστά κέρδους στις επιχειρήσεις του κλάδου –ενός κλάδου με υψηλό βαθμό συγκέντρωσης (μέλη του ΣΕΦΥΜΕΝ είναι οι οκτώ μεγαλύτερες επιχειρήσεις του, το αθροιστικό μερίδιο των οποίων ίσως υπερβαίνει το 85% του ετήσιου κλαδικού τζίρου).
Η πανδημία δεν επέφερε, πάντως, συντριπτικό πλήγμα στα οικονομικά του κλάδου, τουλάχιστον από άποψη τζίρου. Όπως εξηγεί ο κ. Μεντεκίδης, «ναι μεν τις απώλειές μας από την κατάρρευση της αγοράς ho.re.ca. δεν τις αντισταθμίζει η αύξηση των πωλήσεων της κατηγορίας από τα σούπερ μάρκετ, αλλά το ευτύχημα είναι ότι το κύκλωμα της χονδρικής προσαρμόστηκε άμεσα στη συγκυρία των lockdowns, ενισχύοντας τις λιανικές πωλήσεις σε επίπεδο γειτονιάς, έτσι ώστε η ανάπτυξή τους ήταν εντέλει σημαντική και εκτός των σούπερ μάρκετ. Άλλωστε, ο φόβος του κοινού για την πανδημία όχι μόνο ευνόησε τις μαζικές παραγγελίες εμφιαλωμένου νερού, αλλά ενίσχυσε το ενδιαφέρον για ασφαλείς ποιοτικές συσκευασίες».
Και οι εξαγωγές; «Ήταν αναμενόμενο να μειωθούν, εφόσον τα μέτρα ανάσχεσης της πανδημίας απορρύθμισαν διεθνώς τη λειτουργία των αγορών. Δυστυχώς δεν υπάρχουν ενδείξεις αλλαγής, με την έννοια ότι, αν εξαιρέσει κανείς τις δυο-τρεις χώρες, όπου οι εμβολιασμοί του πληθυσμού εξελίσσονται ταχέως, άρα είναι ορατή η αποκατάσταση της λειτουργίας των αγορών τους, οπουδήποτε αλλού κυριαρχεί ακόμα η ασάφεια», διαπιστώνει ο συνομιλητής μας.
Πόσο επηρέασε τις επενδύσεις του κλάδου η πανδημία; «Τα πλάνα που υλοποιούνται από πέρυσι στον κλάδο, είναι αντικείμενο αποφάσεων προ τριών ή πέντε ετών. Είναι σχετικά μικρό το διάστημα αναταραχής του ενός έτους, για να αποφασίσει κάποιος την αναστολή ενός υπό εξέλιξη επενδυτικού πλάνου. Από αυτή την άποψη, ναι μεν πιθανώς έγιναν ή γίνονται δεύτερες σκέψεις για τα υπό προγραμματισμό επενδυτικά σχέδια, αλλά αναστολή επενδύσεων δεν υπήρξε», τονίζει ο κ. Μεντεκίδης.
Η πρόκληση της κυκλικής οικονομίας
Σήμερα ο εν λόγω κλάδος αντιμετωπίζει την πρόκληση των ευρωπαϊκών νομοθετικών απαιτήσεων της κυκλικής οικονομίας, που θα τεθούν σε πλήρη ισχύ με την έναρξη του 2023. Στο πλαίσιο αυτό, οι επιχειρήσεις του καλούνται να αναλάβουν άμεσα δράση στα πεδία, πρώτον, της αναπροσαρμογής του εξοπλισμού τους, καθώς ο νόμος τις δεσμεύει να μεριμνήσουν ώστε το πώμα κάθε συσκευασίας τους να μην είναι αποσπώμενο από αυτήν, και, δεύτερον, του τρόπου λειτουργίας τους, εφόσον τούτο προϋποθέτει η καθιέρωση του συστήματος «εγγυοδοσίας», σύμφωνα με το οποίο ο τελικός χρήστης του προϊόντος για κάθε επιστρεφόμενη πλαστική συσκευασία του στο λιανοπωλητή, θα εισπράττει ένα τμήμα του αρχικού της κόστους, το οποίο θα έχει προκαταβάλλει στο κόστος κτήσης του ως κίνητρο συμμετοχής του στην κυκλική οικονομία. «Η διεθνής εμπειρία από την εφαρμογή των συστημάτων ανακύκλωσης δείχνει ότι απαιτούνται δυόμιση ως τρία χρόνια για την εμπέδωση κάθε νέου συστήματος, άρα το εναπομένον χρονικό διάστημα είναι πολύ μικρό, ενόσω δεν έχουν ακόμα εκπονηθεί οι σχετικές μελέτες. Αιτούμαστε στην πολιτεία τη χρηματοδότησή μας για όλες τις προβλεπόμενες αλλαγές. Οι προτάσεις μας είναι ήδη κατατεθειμένες στα αρμόδια υπουργεία», λέει ο κ. Μεντεκίδης, προσθέτοντας: «Η πολιτεία έχει ευήκοα ώτα, αλλά λόγω αλλαγών στις προτεραιότητές της υπό την πίεση της πανδημίας αδυνατεί να ανταποκριθεί με την ταχύτητα που επιθυμούμε. Ωστόσο ο χρόνος πιέζει…».
Διαβάστε και τις άλλες συνεντεύξεις του αφιερώματος εδώ:
https://selfservice.gr/agis-pistiolas-ella-dika-mas-i-epideinosi-enteinei-tis-anisychies/
https://selfservice.gr/sofoklis-panagiotou-eez-epistrofi-stin-kanonikotita-meta-to-2023/
https://selfservice.gr/giannos-benopoulos-eek-skeptikismos-gia-tin-epiousa/