Περισσότερα από δέκα χρόνια ολιγωρίας, 100 εκατ. ευρώ επενδύσεις κυριολεκτικά «στον αέρα», δύο λουκέτα αρτοβιομηχανιών, κλείσιμο αρκετών τμημάτων πώλησης ψωμιού στα σούπερ μάρκετ, 3.000 άνεργοι, μια καταδικαστική απόφαση από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και απειλές για μια νέα παραπομπή σε αυτό. Αυτός είναι ο απολογισμός της εμμονής της ελληνικής πολιτείας να θέτει αυστηρούς περιορισμούς στο bake off και να μην συμμορφώνεται με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο.

Η ιστορία είναι παλιά και γνωστή στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ (σ.σ. την ελληνική αρτοβιομηχανία) που χρόνια τώρα αναμετριούνται με το δαιδαλώδες γραφειοκρατικό και κατά βάση υπηρεσιακό κράτος, που αρνείται να πάρει ξεκάθαρη θέση στο θέμα: την απελευθέρωση της συγκεκριμένης αγοράς. Αν και ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι, το κράτος εξακολουθεί να δημιουργεί νέα προσκόμματα, ώστε να μην απελευθερωθεί το bakeoff, έχοντας εγκλωβίσει σε ένα φαύλο κύκλο επενδύσεων αρκετών εκατομμυρίων ευρώ τον επιχειρηματικό κόσμο και κυρίως την αρτοβιομηχανία, που τη βαραίνουν περισσότερο οι συνέπειες της βαθιάς ύφεσης που βασανίζει τον τόπο.

Το τελευταίο επεισόδιο, για όσους έχουν παρακολουθήσει ανελλιπώς το δεκαετές σίριαλ, «παίζει» σε επανάληψη μετά από πέντε χρόνια την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ζητούσε από την Ελλάδα να τροποποιήσει τη νομοθεσία της, σχετικά με τις «απαιτήσεις ελάχιστου εμβαδού για την παρασκευή προϊόντων αρτοποιίας, με τη χρήση της μεθόδου περάτωσης έψησης της κατεψυγμένης ζύμης» (bake off). Η Επιτροπή εκτιμά ότι οι εν λόγω περιορισμοί παραβιάζουν το άρθρο 34 της ΣΛΕΕ και δεν μπορούν να δικαιολογηθούν με βάση ζητήματα υγιεινής και ασφάλειας.

Μάλιστα, επισημάνθηκε στις ελληνικές αρχές ότι οι διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 852/2004, σχετικά με την υγιεινή των τροφίμων, εφαρμόζονται από τα κράτη-μέλη χωρίς την πρόβλεψη απαιτήσεων «ελάχιστου εμβαδού».

Υπό αυτά τα νέα δεδομένα η Επιτροπή καλεί την Ελλάδα να την ενημερώσει εντός δύο μηνών, σχετικά με τα μέτρα που θα έχει λάβει, προκειμένου να εξασφαλιστεί η πλήρης συμμόρφωσή της με το δίκαιο της ΕΕ. Στην αντίθετη περίπτωση το ενδεχόμενο νέας παραπομπής της χώρας στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, πρέπει να θεωρείται σφόδρα πιθανό.

Πολιτική η εμμονή
Το καμπανάκι, όπως αναφέρουν στο σελφ σέρβις στελέχη της αρτοβιομηχανίας, το είχε κρούσει η Κομισιόν ήδη τον περασμένο Νοέμβριο, αποστέλλοντας στην κυβέρνηση σχετική προειδοποιητική επιστολή. Αλλά η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει λάβει κάποιο μέτρο μέχρι σήμερα. Αντιθέτως, το μήνυμα που έλαβαν οι εκπρόσωποι της αρτοβιομηχανίας, σε συνάντηση που είχαν με υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξής και Ανταγωνιστικότητας, είναι ότι ακόμη και τώρα δεν υπάρχει σαφής τοποθέτηση!

Τα ίδια στελέχη τονίζουν με έμφαση ότι η απόφαση είναι πολιτική και μόνο, ενώ σχολιάζουν ότι ο πρόσφατος νόμος, σχετικά με την απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων, αφορά μόνο στη διάθεση των εν λόγω προϊόντων κι όχι το επίμαχο ζήτημα της αδειοδότησης των σημείων διάθεσής τους, που κρατά το κλειδί για το άνοιγμα της αγοράς του bake off.

Από την άλλη πλευρά, πρόσφατη έρευνα που διενήργησε η εταιρεία Marc για λογαριασμό της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδος, αποτυπώνει μια μείωση της τάξης του 27% στην κατανάλωση ψωμιού την τελευταία διετία στη χώρα. Το ενδιαφέρον είναι ότι η μείωση αυτή συσχετίζεται με την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών κι όχι με την οικονομική κρίση, καθώς μόλις 1 στους 10 καταναλωτές που απάντησαν στην έρευνα δήλωσε ότι μείωσαν την κατανάλωση για λόγους οικονομίας.

Εν τούτοις οι προβλέψεις, τόσο των αρτοποιών όσο και των αρτοβιομηχάνων, κάνουν λόγο για περαιτέρω συρρίκνωση της αγοράς του ψωμιού τους προσεχείς μήνες και για στροφή των καταναλωτών προς τα τυποποιημένα αρτοσκευάσματα και δη στα private label προϊόντα του κλάδου, το μερίδιο των οποίων αυξάνει μέρα με την ημέρα.