Το καμπανάκι κινδύνου για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις του οργανωμένου λιανεμπορίου σήμανε. Η πτώχευση της εταιρείας σούπερ μάρκετ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ –μέλους του ΕΛΟΜΑΣ– της οποίας την «κούρσα αυτοκτονίας» τους τελευταίους μήνες γνώριζε ο κλάδος, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι καλές συμφωνίες αγορών με τους προμηθευτές δεν αρκούν από μόνες τους για την επιβίωση των μικρομεσαίων αλυσίδων. Ο κ. Π. Παντελιάδης, πρόεδρος του ΣΕΣΜΕ, απέδωσε τις πτωχεύσεις επιχειρήσεων του κλάδου στις αθέμιτες πρακτικές του ανταγωνισμού, που οδηγούν σε πωλήσεις με τιμές κάτω του τιμολογιακού κόστους, καθώς και στο υψηλό κόστος λειτουργίας των αλυσίδων, που σε μεγάλο βαθμό επιβαρύνεται από τη διασπορά των δικτύων τους σε όλη τη χώρα.

Το καμπανάκι κινδύνου για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις του οργανωμένου λιανεμπορίου σήμανε. Η πτώχευση της αλυσίδας σούπερ μάρκετ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ δεν αποτελεί παρά την αρχή μίας δύσκολης και ενδεχομένως αδιέξοδης πορείας για ορισμένους τουλάχιστον από τους «αδύναμους κρίκους» του λιανεμπορίου.

Βέβαια ο κλάδος γνώριζε μήνες πριν για την «κούρσα αυτοκτονίας» στην οποία βρισκόταν η εταιρεία. Ήταν αρχές του 2003, όταν τα στελέχη της πραγματοποιούσαν σειρά επαφών με τις διοικήσεις των ισχυρών του οργανωμένου λιανεμπορίου, αποβλέποντας σε σύναψη συμφωνίας πώλησης της εταιρείας. Όμως όλες οι επαφές ολοκληρώθηκαν χωρίς αποτέλεσμα. Αυτό τουλάχιστον αναφέρουν στο «σελφ σέρβις» κορυφαία στελέχη του κλάδου, ορισμένα εκ των οποίων βρέθηκαν μάλιστα στη δύσκολη θέση να αρνηθούν την εξαγορά της ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ Σ.Χ. ΑΕ. Η άρνησή τους είχε να κάνει κυρίως με το γεγονός ότι τα καταστήματα της αλυσίδας ήταν μικρά ως προς την έκτασή τους, άρα μη εκμεταλλεύσιμα για τα standards των μεγάλων αλυσίδων. Η διοίκηση της εταιρείας έχοντας παίξει χωρίς επιτυχία και το τελευταίο της χαρτί, αυτό της εξαγοράς, έβλεπε πλέον το τέλος να πλησιάζει, ενώ η αγορά διαπίστωσε το αδιέξοδο της πορείας της εν λόγω αλυσίδας μετά το σφράγισμα των πρώτων επιταγών της.

Οι καλές συμφωνίες αγορών δεν αρκούν για το θαύμα

Τα δυσάρεστα νέα σχετικά με την ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ, αν και σε μεγάλο βαθμό ήταν αναμενόμενα, «πάγωσαν» τον κλάδο και ειδικότερα τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Πολλά από τα στελέχη τους αισθάνθηκαν άβολα, βρέθηκαν πιο κοντά στην πραγματικότητα, ενώ αίσθηση προκάλεσε το γεγονός ότι η εταιρεία πτώχευσε παρά το ότι λειτουργούσε υπό την ομπρέλα του ΕΛΟΜΑΣ, του ισχυρότερου σήμερα ομίλου αγορών του λιανεμπορίου. Όπως είναι γνωστό, στη δύναμη του ΕΛΟΜΑΣ περιλαμβάνονται 49 επιχειρήσεις, με 530 καταστήματα και συνολικές ετήσιες πωλήσεις 1,22 δισ. ευρώ (συνυπολογιζόμενου του τζίρου της ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ).

Η εξέλιξη αυτή οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι καλές συμφωνίες αγορών με τους προμηθευτές δεν αρκούν από μόνες τους για το θαύμα, για τη διατήρηση δηλαδή στη ζωή των μικρομεσαίων αλυσίδων σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον. Οι ορθές επιλογές ως προς τις θέσεις λειτουργίας των καταστημάτων, η συμπίεση του λειτουργικού κόστους και η εξασφάλιση ανταγωνιστικών τιμών αποτελούν κύρια συστατικά για την επιτυχή δράση κάθε αλυσίδας.

Η ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ, μην έχοντας εξασφαλίσει τα προαναφερόμενα, οδηγήθηκε σε πτώχευση, κλείνοντας 11 καταστήματα σούπερ μάρκετ, με έδρες των 5 εξ αυτών στην Αθήνα –3 στην Καλλιθέα, 1 στο Φάληρο και 1 στον Νέο Κόσμο– 3 στην Καρδίτσα, 1 στις Σοφάδες και 2 στα Καμένα Βούρλα. Η εταιρεία απασχολούσε συνολικά προσωπικό 180 άτομα και κατά την τελευταία χρήση σημείωσε πωλήσεις ύψους 20,6 εκατ. ευρώ, ενώ οι εκτιμήσεις για τον τζίρο της τρέχουσας χρήσης έκαναν λόγο για 20,8 εκατ. ευρώ.

Κυβέρνηση: Φταίνε οι κακοί χειρισμοί των επιχειρηματιών

Στο μεταξύ το κλίμα στην αγορά βάρυνε και από την πτώχευση της ΥΒΟΝΝΗ STORES, η οποία κατείχε ισχυρό όνομα στον χώρο των λιανικών πωλήσεων καλλυντικών, με δίκτυο 10 καταστημάτων, 110 άτομα προσωπικό και πωλήσεις αξίας 24,9 εκατ. ευρώ (χρήση 2001), αλλά και από τις φήμες που έφεραν στα πρόθυρα πτώχευσης μία ακόμη εταιρεία λιανικής πώλησης τροφίμων, με ανάπτυξη κυρίως μέσω του franchise.

Υπό την πίεση των εξελίξεων ο υπουργός Εργασίας, κ. Δημήτρης Ρέππας, παρενέβη και σύμφωνα με δηλώσεις του που έγιναν παραμονές έκδοσης του τεύχους, η κυβέρνηση δρομολογούσε την επαναλειτουργία της ΥΒΟΝΝΗ υπό νέο εταιρικό σχήμα. Σημειώνεται ότι οι εργαζόμενοι της ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ζήτησαν την κυβερνητική παρέμβαση, προκειμένου να συνεχιστεί η λειτουργία της επιχείρησης, να διασφαλιστεί η παρουσία τους σε αυτήν και να ερευνηθεί το ενδεχόμενο μεταβίβασής της. Από την πλευρά του ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Νίκος Χριστοδουλάκης, επέρριψε τις ευθύνες για τις πτωχεύσεις στους κακούς και αναποτελεσματικούς χειρισμούς των επιχειρηματιών, χωρίς ωστόσο να αναγνωρίζει την ελάχιστη έστω ευθύνη της κυβέρνησης για το αδιέξοδο στο οποίο οδηγείται σήμερα ένας σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων.

Ποικίλες αντιδράσεις

Ο κ. Παντελής Παντελιάδης, πρόεδρος του ΣΕΣΜΕ, σχολιάζοντας την πτώχευση της ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ, εκτίμησε ότι ήταν αποτέλεσμα πρακτικών αθέμιτου ανταγωνισμού που εφαρμόζουν ορισμένες εκ των αλυσίδων του κλάδου, πρακτικές οι οποίες οδηγούν σε πωλήσεις με τιμές κάτω του τιμολογιακού κόστους. Απέδωσε όμως τις πτωχεύσεις επιχειρήσεων του κλάδου και στο υψηλό κόστος λειτουργίας τους, που σε μεγάλο βαθμό επιβαρύνεται από τη διασπορά του δικτύου πωλήσεων σε όλη την Ελλάδα.

Ο κ. Χρήστος Φώλιας, πρόεδρος της ΕΣΕΕ και ευρωβουλευτής της ΝΔ, εκτίμησε ότι ο επιχειρηματικός κόσμος βρίσκεται εν αναμονή νέων δυσάρεστων εξελίξεων και απέδωσε τις πτωχεύσεις των επιχειρήσεων στο επιθετικό φορολογικό περιβάλλον, τα πανωτόκια και τις αθέμιτες πρακτικές. Όπως δήλωσε: «Στο προσεχές διάστημα θα υπάρξουν ανάλογα προβλήματα και με μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Δεν πρέπει να αγνοούμε και έναν μεγάλο αριθμό μικρομεσαίων επιχειρήσεων οι οποίες πτωχεύουν, χωρίς αυτό να γνωστοποιείται από τα μέσα ενημέρωσης, καθώς και τους ίδιους τους επιχειρηματίες-εργοδότες, οι οποίοι μετά την πτώχευση βγαίνουν στην ανεργία».

Ο κ. Αντώνης Μακρής, πρόεδρος του ΣΕΠΛΕ, χαρακτήρισε μεμονωμένα περιστατικά τις δύο πτωχεύσεις ενώ ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου, κ. Σπύρος Κουρούπης, εμφανίστηκε αισιόδοξος για το μέλλον του ελληνικού λιανεμπορίου, εκτιμώντας ότι οι επιχειρηματικές επιλογές που οδηγούν σε πτώχευση δεν αντανακλούν την πραγματική εικόνα της αγοράς. «Η εικόνα της ελληνικής αγοράς είναι κατά πολύ καλύτερη έναντι άλλων εθνικών αγορών», σχολίασε σχετικά.