Μετά το σοκ της πανδημίας, η εγχώρια αγορά εστίασης μέσω οργανωμένων αλυσίδων καταστημάτων γρήγορης εξυπηρέτησης ανέκτησε μέρος των απωλειών της το 2021 και συνέχισε την ανάκαμψή της και το 2022, χωρίς όμως ακόμα να έχει επανέλθει στα προ πανδημίας επίπεδα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ICAP CRIF. Με βάση σχετική μελέτη της εταιρείας, και μετά από μία ανάπτυξη της τάξεως του 5,2% ετησίως από το 2016 έως και το 2019, το 2020 η συνολική αξία της αγοράς κατέγραψε σημαντική μείωση, με ρυθμό της τάξης του 18%. Όπως επισημαίνει η Σταματίνα Παντελαίου, Διευθύντρια Οικονομικών & Κλαδικών Μελετών της ICAP CRIF, οι συνολικές πωλήσεις των αλυσίδων εκτιμάται ότι αυξήθηκαν κατά 8,5% το 2021 σε σχέση με το 2020, χωρίς όμως να αγγίζουν τα προ πανδημίας επίπεδα. Σχετικά με το 2022 εκτιμάται περαιτέρω αύξηση της αγοράς με ρυθμό της τάξης του 6%.

Ισχυρότερη ανάκαμψη για τα σνακ-σάντουιτς
Ωστόσο, η κάθε κατηγορία καταστημάτων σημείωσε διαφορετικό ρυθμό μεταβολής: η κατηγορία των καταστημάτων σνακ-σάντουιτς (που ήταν και αυτή που επλήγη περισσότερο από την πανδημία) εκτιμάται ότι κατέγραψε αύξηση πωλήσεων με ρυθμό περίπου 13,5% το 2021 σε σχέση με το 2020, οι αλυσίδες τύπου burger ενισχύθηκαν κατά 6%, ενώ αύξηση σε ποσοστό 5% περίπου εκτιμάται ότι παρουσίασαν οι αλυσίδες καταστημάτων πίτσας. Θετική ήταν η μεταβολή των πωλήσεων και στις λοιπές κατηγορίες καταστημάτων (σουβλάκι κλπ).

Αναφορικά με την ποσοστιαία κατανομή της αγοράς ανά κατηγορία καταστημάτων, σημειώνεται ότι το μεγαλύτερο ποσοστό στις συνολικές πωλήσεις του κλάδου καταλαμβάνει, διαχρονικά, η κατηγορία σνακ-σάντουιτς, το ποσοστό της οποίας εκτιμάται στο 37,6% το 2021. Ακολουθεί η κατηγορία καταστημάτων burger με μερίδιο 27,4% και έπεται η κατηγορία πίτσα με αντίστοιχο ποσοστό 22,1% το ίδιο έτος. Οι λοιπές αλυσίδες (καταστήματα που προσφέρουν είδη με βάση το κοτόπουλο, την κρέπα, τα donuts κλπ) απέσπασαν περίπου το 10% της αγοράς.

Στο -13% οι πωλήσεις το 2020
Στο πλαίσιο της μελέτης συντάχθηκε ομαδοποιημένος ισολογισμός, βάσει αντιπροσωπευτικού δείγματος 15 επιχειρήσεων του κλάδου, για την 5ετία 2016-2020. Από την ανάλυση του ισολογισμού προκύπτει ότι οι συνολικές πωλήσεις των εταιρειών του δείγματος παρουσίασαν διαχρονική αύξηση την περίοδο 2016-2019, ενώ το επόμενο έτος 2020 κατέγραψαν πτώση κατά 13% περίπου. Ανάλογη ήταν και η πορεία των μικτών κερδών. Το τελικό καθαρό αποτέλεσμα των εταιρειών ήταν ζημιογόνο το 2020, ενώ τα δύο προηγούμενα έτη ήταν κερδοφόρα.

Τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία του κλάδου
Όπως επισημαίνει η Ελένη Δεμερτζή, Senior Manager της Διεύθυνσης Οικονομικών & Κλαδικών Μελετών της ICAP CRIF, η αναγνωρισιμότητα των επώνυμων εμπορικών σημάτων (brands) των αλυσίδων του κλάδου και η δυνατότητα παροχής ποικιλίας προϊόντων σε οικονομικές τιμές συνιστούν δυνατά σημεία για τον κλάδο, ενώ ως ευκαιρίες μπορούν να εκληφθούν η σημαντική ανάκαμψη του τουρισμού, η περαιτέρω επέκταση του δικτύου καταστημάτων σε νέες γεωγραφικές περιοχές ή κλειστές αγορές, αλλά και η συνεργασία με ιστοσελίδες – παρόχους υπηρεσιών παραγγελίας φαγητού που έχουν εισέλθει δυναμικά στο χώρο της εστίασης.

Από την άλλη πλευρά, το πλήθος των μεμονωμένων καταστημάτων, κυρίως συνοικιακών, που δεν ανήκουν σε οργανωμένες αλυσίδες, καθώς και οι υψηλές δαπάνες διαφήμισης και προβολής θεωρούνται ως αδύνατα σημεία για τον κλάδο.

Τέλος, η αύξηση του κόστους λειτουργίας των καταστημάτων, η άνοδος του πληθωρισμού, οι ανατιμήσεις πολλών προϊόντων καθώς και η συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών συνιστούν απειλές για την εξεταζόμενη αγορά.

Δείκτης εξέλιξης της εγχώριας αγοράς των αλυσίδων καταστημάτων τύπου burger, snack – sandwich και pizza (2015-2021)
Κατανομή της αγοράς των αλυσίδων εστιατορίων γρήγορης εξυπηρέτησης ανά κατηγορία (2015-2021)

Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter FOODReporter