Ποιοι όροι και προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται για να δοθεί άδεια εκμετάλλευσης περιπτέρου σε πεζόδρομο; Ποιος εγκρίνει τις σχετικές άδειες και πότε μπορεί να ζητηθεί η μετατόπισή του;

Ποιοι όροι και προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται για να δοθεί άδεια εκμετάλλευσης περιπτέρου σε πεζόδρομο; Ποιος εγκρίνει τις σχετικές άδειες και πότε μπορεί να ζητηθεί η μετατόπισή του;

Σύμφωνα με το άρθρο 967 του Αστικού Κώδικα, στα κοινόχρηστα πράγματα περιλαμβάνονται, ενδεικτικά, και οι δρόμοι (εθνικοί, επαρχιακοί, δημοτικοί, κλπ). Ως τμήματα των δρόμων λογίζονται και οι πεζόδρομοι, οι οποίοι είναι επίσης κοινόχρηστοι.

Κατά την έννοια της παραπάνω διάταξης του Αστικού Κώδικα, η κοινή χρήση του πράγματος σημαίνει την προς όλους γενικά απόλαυσή του, η οποία είναι σύμφωνη με τον προορισμό του, όπως αυτός ορίζεται με τον νόμο, είτε προκύπτει από τα κοινωνικά ή τα τοπικά ήθη. Παρόλο που η εξουσία της κοινής χρήσης ανήκει κατ’ αρχήν εξίσου σε όλους, υπάρχουν περιπτώσεις, όπου, για λόγους δημοσίου συμφέροντος, επιτρέπεται η παραχώρηση ιδιαίτερων δικαιωμάτων επάνω στα κοινόχρηστα σε ορισμένα πρόσωπα. Τη δυνατότητα αυτή ρυθμίζει η διάταξη του άρθρου 70 του Αστικού Κώδικα, με την οποία ορίζεται ότι πάνω στα κοινόχρηστα μπορούν να αποκτηθούν, από ορισμένα πρόσωπα, ιδιαίτερα ιδιωτικά δικαιώματα (π.χ. άδεια εγκατάστασης και εκμετάλλευσης περιπτέρου), με την προϋπόθεση να εξυπηρετείται και να μην αναιρείται η κοινή χρήση.

Νόμοι, νομοθετικά διατάγματα και υπουργικές αποφάσεις καθορίζουν τις προϋποθέσεις χορήγησης άδειας και εκμετάλλευσης περιπτέρων με απόφαση του οικείου Νομάρχη, τον τύπο και τις διαστάσεις αυτών, καθώς και τους φορείς που εισηγούνται για τους δικαιούχους τις θέσεις των περιπτέρων και εξετάζουν την τυχόν παρακώλυση από αυτά της κοινής χρήσης.

Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων αυτών, κάθε Δήμος εγκρίνει Κανονισμό Περιπτέρων, ο οποίος θέτει τους όρους και τις προϋποθέσεις της χρήσης των παραχωρούμενων κοινόχρηστων χώρων προς τους περιπτερούχους, πέραν του χώρου που δικαιούται ατελώς από τον νόμο. Ο Δήμος Αθηναίων, με την 2699/2000 Πράξη Δημαρχιακής Επιτροπής, ενέκρινε τον Κανονισμό Περιπτέρων, ο οποίος μεταξύ άλλων προβλέπει ότι «δεν παραχωρείται κοινόχρηστος χώρος σε περίπτερα που βρίσκονται σε πεζόδρομους».

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι μπορεί να δοθεί άδεια περιπτέρου σε πεζόδρομο εφόσον δεν παρεμποδίζεται η κατά προορισμό χρήση του πεζοδρόμου και η διέλευση των πεζών, χωρίς να επιτρέπεται, τουλάχιστον στον Δήμο Αθηναίων, να παραχωρείται επιπλέον κοινόχρηστος χώρος για τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων, προθηκών κλπ, πέραν του χώρου που παραχωρείται από τον νόμο.

Όποιος θεωρεί ότι εμποδίζεται στη χρήση του κοινόχρηστου χώρου από την ύπαρξη περιπτέρου μπορεί να ζητήσει τη μετατόπιση του περιπτέρου, αφού αποδείξει ότι παρεμποδίζεται η κατά προορισμό ακώλυτη χρήση του κοινόχρηστου, υποδείξει νέα κατάλληλη θέση για το περίπτερο και καταβάλλει τα έξοδα της μετατόπισης. Για τη μετατόπιση απαιτείται απόφαση του οικείου νομάρχη.