Αυτός ήταν ο τίτλος του συνεδρίου που διοργάνωσαν το περιοδικό σελφ σέρβις και οι εκδόσεις Βοussias Communications στις 12 Οκτωβρίου στο Park Hotel Athens. Η πολυθεματικότητά του, η πλειάδα των ομιλητών και το θερμό ενδιαφέρον του πυκνού ακροατηρίου του, εκπροσώπων επιχειρήσεων και φορέων, ειδημόνων της επιστήμης και της τεχνολογίας, πιστοποιούν ότι τα θέματα της αειφόρου ανάπτυξης και του «πράσινου» επιχειρείν ήδη βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα των επιχειρήσεων και της οικονομίας μας.

Aυτό ήταν, άλλωστε, το ισχυρότερο μήνυμα της εκδήλωσης, καθώς η εκπομπή του γίνεται σε περίοδο που δεν περισσεύουν ούτε το χρήμα για «τολμηρές» επενδύσεις, ούτε η αισιοδοξία. Ίσα-ίσα, το γεγονός αυτό δείχνει ότι οι επιχειρήσεις του οργανωμένου λιανεμπορίου διανομής προϊόντων FMCG και οι προμηθευτές του, έχοντας αφήσει πίσω τους τις «καλές ημέρες» της ευωχίας και της επικοινωνιακής σπατάλης στην «οικο-μόδα», και γνωρίζοντας ότι πλέον η καχυποψία των εισοδηματικά στριμωγμένων καταναλωτών για τις «πράσινες» υποσχέσεις των brands βρίσκονται στο ζενίθ, όπως πιστοποιούν οι σχετικές έρευνες, αρχίζουν όντως να σκέφτονται και να πράττουν οικολογικά, δηλαδή με φειδώ.

Διότι επί της ουσίας το περίφημο «green», θεωρητικά και πρακτικά, προτάσσει το ήθος του απέριττου και του σώφρονος στη διαχείριση του κοινωνικού και του ιδιωτικού πλούτου, της ίδιας της φύσης μας και του περιβάλλοντός της, που το ταλαιπωρήσαμε με τις υπερβολές του υπερκαταναλωτισμού και τώρα αρχίζει να μας τιμωρεί. Κι αυτό, το ήθος τούτο το επιβάλλει με αυστηρότητα και στον λόγο της επικοινωνίας για τις «green» ενέργειες, πρωτοβουλίες και στρατηγικές.

Με άλλα λόγια, ήρθε η ώρα οι επιχειρήσεις να αποδείξουν -ταυτόχρονα, στους εαυτούς τους και στους πελάτες τους- ότι, ως ωφέλιμες, σε σχέση με τις οικονομικές επιδιώξεις και τους στόχους τους, σε μια εποχή περικοπών και αγωνιώδους αναζήτησης των ευκαιριών συντήρησης των κεκτημένων ρυθμών ανάπτυξης, μπορούν να κερδίζουν από την περιβαλλοντική ωφελιμότητά τους προς όφελος του μέλλοντος όλης της ανθρώπινης κοινωνίας. Το στοίχημα δεν είναι απλό να κερδιστεί. Χρειάζεται πειθώ έσω (στους εταιρικούς οργανισμούς) και έξω (στην κοινωνία)! Και κυρίως τεκμηρίωση αποτελεσματικότητας!

Με όλη την πικρή απογοήτευση που γεννά η πολιτική των ηγητόρων του πλανήτη, η οποία μετέτρεψε το δραματικό αίτημα του «green» για τη μείωση των εκπομπών του CO2, που ευθύνεται για φαινόμενο του «θερμοκηπίου», σε παζάρι διαπραγμάτευσης της αγοράς «δικαιωμάτων» εκπομπής του μεταξύ «καθαρών» και «βρώμικων» οικονομιών, με όλες τις προειδοποιήσεις επιφανών οικονομολόγων για το ενδεχόμενο «σκάσιμο της «πράσινης» φούσκας» στην ερχόμενη δεκαετία, εμείς αισιοδοξούμε. Από ρομαντισμό; Όχι. Απλώς, γιατί ξέρουμε ότι άλλη λύση δεν υπάρχει. Αυτό, άλλωστε, έδειξαν ότι πιστεύουν οι εισηγητές στο συνέδριό μας. Κι εμείς θέλουμε να εμπιστευόμαστε τη φιλαλήθεια της ανθρώπινης συνείδησης…

Η «πράσινη» στροφή του πολυεθνικού λιανεμπορίου
Κεντρική ομιλήτρια στο συνέδριο ήταν η κυρία Wendy Evans, επιστήμων εξειδικευμένη και πολύπειρη στα θέματα αειφορίας του εμπορίου, μέλος του Greening Retail (προγράμματος με συμμετόχους το Retail Council of Canada, το Canadian National Retail Federation, το Πανεπιστήμιο Ryerson και το καναδικό Υπουργείο Περιβάλλοντος), τόνισε πως «ό,τι μπορεί να μετρηθεί, για λογαριασμό της προώθησης των βέλτιστων περιβαλλοντικών πρακτικών, μπορεί και να επιτευχθεί» προς όφελος των επιχειρήσεων και της ικανοποίησης των σχετικών κοινωνικών απαιτήσεων, οι οποίες κυρίως την τελευταία πενταετία, όπως είπε, υποχρεώνουν σε μια «πράσινη» στροφή τους διεθνείς κολοσσούς του παγκόσμιου λιανεμπορίου, όπως η Wall Mart, η Carrefour και η Tesco.

Στο πλαίσιο, μάλιστα, συγκεκριμένων παραδειγμάτων στρατηγικής επένδυσης στην αειφορία εκ μέρους των παγκόσμιων κολοσσών του λιανεμπορίου προϊόντων FMCG, η ομιλήτρια έδειξε τη συμβατότητα της «πράσινης» εξοικονόμησης, με την ανάπτυξη της κερδοφορίας, τη μείωση των εκπομπών CO2 και την ορθολογικότερη λειτουργία της αγοράς. Όπως επισήμανε, ενώ μέχρι το 2015 αναμένεται ο διπλασιασμός των ευρωπαϊκών επενδύσεων σε πρακτικές αειφορίας, από τις αρχές της δεκαετίας ως σήμερα η ανάπτυξή τους υπερβαίνει το 440%.

Ο λόγος στους CEO’s
Με τις εισηγήσεις τους οι κ.κ. Νίκος Βερόπουλος και Αριστοτέλης Παντελιάδης, πρόεδρος του ομώνυμου ομίλου ο πρώτος και διευθύνων σύμβουλος της Μετρό ΑΕΒΕ ο δεύτερος, επιχείρησαν να αναδείξουν πρακτικές τεχνικές λύσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας στη λειτουργία των καταστημάτων κι ότι οι σχετικές επενδύσεις σε περίοδο ύφεσης της οικονομίας δεν θέτουν το δίλημμα «ανώφελο κόστος ή επιχειρηματικός ρεαλισμός;».

Ο κ. Βερόπουλος έδειξε πώς η χρήση των εναλλακτικών πηγών ενέργειας, συνδυαστικά με την αλλαγή της νοοτροπίας της διοίκησης και του προσωπικού στην καθημερινή ζωή των επιχειρήσεων, μπορεί μακροπρόθεσμα να αποδειχθεί οικονομικά επωφελής, τονίζοντας ότι ο πλέον σημαντικός παράγοντας ακύρωσης της «πράσινης» στρατηγικής για εκείνον που την υιοθετεί είναι η άγνοια και η προχειρότητα για καθαυτό το περιεχόμενό της. Κάλεσε, επίσης, τις επιχειρήσεις «να προλάβουν» τις κρατικές ρυθμίσεις προώθησης της αειφορίας, αναλαμβάνοντας οι ίδιες το προβάδισμα σε αυτήν, για λόγους προφανείς στους έχοντες την πικρή εμπειρία του παραλογισμού των κρατικών αποφάσεων και της γραφειοκρατίας που τις συνοδεύει.

Ο κ. Παντελιάδης τόνισε ότι οι «πράσινες» επενδύσεις «μπορεί να μην έχουν άμεσο οικονομικό κέρδος, αλλά προχωρούμε σε αυτές, γιατί εναλλακτική λύση δεν υπάρχει». Επέμεινε δε στην πρόνοια, με σχολαστικότητα, όσον αφορά στις μετρήσεις της απόδοσης των σχετικών επενδύσεων, σε όλα τα πεδία «από το μικρότερο ως το μεγαλύτερο», και στη διοικητική μέριμνα όσον αφορά στην εμπέδωση των «πράσινων» πρακτικών από όλη την πυραμίδα της εταιρείας, «καθώς τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται αυτονόητο». Συμβούλεψε, επίσης, οι εταιρείες να «γιορτάζουν τις “πράσινες” επιτυχίες τους», αλλά να αποφεύγουν την πομπώδη διαφήμισή τους.

Εφαρμογές αειφορίας στα σούπερ μάρκετ
Με τις τοποθετήσεις τους οι κ.κ. Φλωρεντία Κουλαμπά, διευθύντρια Ποιότητας και Βιώσιμης Ανάπτυξης του ομίλου Carrefour-Μαρινόπουλος, Αλεξία Μαχαίρα, υπεύθυνη ΕΚΕ και Επικοινωνίας της Α-Β Βασιλόπουλος, και ο κ. Σωτήρης Ξεπαπαδέας, Chief Designer των καταστημάτων του ομίλου Βερόπουλος, ανέπτυξαν περιεκτικά τις «πράσινες» στρατηγικές των επιχειρήσεών τους, ο καθένας στον τομέα του.

Η κ. Κουλαμπά αναφέρθηκε στην εφαρμογή εκ μέρους της Carrefour Μαρινόπουλος συστημάτων αξιολόγησης των προμηθευτών σε διαφορετικούς «πράσινους» δείκτες, στη σχετική εκπαίδευση του προσωπικού της και στη διάχυση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στους πελάτες, μέσω της εφαρμογής προγραμμάτων ανακύκλωσης και της προώθησης προϊόντων πιστοποιημένα συνδεδεμένων με τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Η κ. Μαχαίρα, υπενθυμίζοντας ότι η Α-Β απέσπασε φέτος το βραβείο Green Building για το κατάστημά της στον Άγιο Δημήτριο, ανακοίνωσε τη δημιουργία φέτος του πρώτου ολικά «πράσινου» Άλφα-Βήτα στη Σταμάτα Αττικής, ενώ αιτιολόγησε το «πράσινο DNA» της εταιρείας της με όρους ενίσχυσης της πιστότητας των πελατών της, ισχυροποίησης της εταιρικής ενότητας, αύξησης των εξοικονομήσεων και αποτελεσματικότητας ως προς τη μετρίαση των περιβαλλοντικών κινδύνων.

Ο κ. Ξεπαπαδέας, μιλώντας από τη σκοπιά του σχεδιασμού και της κατασκευής των σούπερ μάρκετ, αναφέρθηκε σε απλές, όπως είπε, «συνταγές» για τη δημιουργία ενεργειακά «έξυπνων» και οικονομικών σούπερ μάρκετ, που «αναδεικνύουν τη σχέση ανθρώπου και τεχνολογίας». Όπως τόνισε, γνώμονας για την επιτυχία τέτοιων εγχειρημάτων είναι «να σκεφτόμαστε οικονομικά, άρα οικολογικά, να παίρνουμε υπόψη μας την αξία της ανακύκλωσης, να μεριμνάμε για την ηχομόνωση και θερμομόνωση των κτιρίων, για την αξιοποίηση της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας».

Οι «πράσινες» τεχνολογίες του καταστήματος
Το «τεχνολογικό» αφιέρωμα του συνεδρίου άνοιξε με την εισήγηση του κ. Pierluigi Schiesaro, research & development director, Arneg Spa Italy/Frost-it Refrigeration AE, στην οποία αναφέρθηκε στην υπερθέρμανση του πλανήτη και τις κλιματικές αλλαγές, ως συνέπεια των προβλημάτων διαχείρισης της ενέργειας παγκοσμίως και βασικά ζητήματα του 21ο αιώνα. Η παρουσίαση του κ. Schiesaro επικεντρώθηκε στον κλάδο της επαγγελματικής ψύξης, με ειδική αναφορά στις λύσεις της ARNEG.

Στην παρουσίασή του ο κ. Γιώργος Γράντας, διευθυντής τεχνικής διεύθυνσης ηλεκτρομηχανολογικών της Μετρό, με θέμα τις πιλοτικές εφαρμογές εξοικονόμησης ενέργειας στα καταστήματα της Μετρό, συστηματοποίησε την παρουσίασή του σε δύο άξονες: Της παραγωγής ενέργειας με χρήση φιλικών μεθόδων προς το περιβάλλον (ήδη η Μετρό αξιοποιεί την ηλιακή ενέργεια, πχ με την εγκατάσταση τεσσάρων φωτοβολταϊκών συστημάτων, το φυσικό αέριο, τα νέα συστήματα φωτισμού, φωτοδιαπερατά δομικά στοιχεία κλπ) και της μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας, μέσω της αξιοποίησης των διαθέσιμων τεχνολογιών και της βελτίωσης των εγκαταστάσεων.

Στην εισήγησή του ο κ. Ηλίας Κατσούλης, προϊστάμενος τεχνικής υποστήριξης και επαγγελματικής ψύξης της Daikin Ελλάς ανέπτυξε τις νέες τάσεις στην επαγγελματική ψύξη ως απάντηση στην κλιματική αλλαγή. Ειδικότερα, ανέπτυξε θέματα που σχετίζονται με την ανάκτηση της θερμότητας, την τεχνολογία DC Inverter και την υιοθέτηση του R410A για την εξοικονόμηση ενέργειας, τον περιορισμό του εκπεμπόμενου θορύβου και τις τυποποιημένες εργοστασιακές λύσεις, που προσφέρουν απάντηση στο αίτημα της μείωσης των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου.

Ο δρ. Γιώργος Παϊσίδης, ιδρυτικό μέλος της Εθνικής Επιτροπής Φωτισμού και πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Μελετητών Φωτισμού, υποστήριξε ότι η εφαρμογή μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των εγκαταστάσεων φωτισμού γίνεται καταρχήν αποδεκτή, λόγω της αποκόμισης επακριβώς μετρήσιμου οικονομικού οφέλους από τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας.

Ωστόσο, επεσήμανε, ο φωτισμός δεν μοιάζει με την ψύξη ή τη θέρμανση, όπου οι προσδοκίες ποιότητας είναι εξαιρετικά συγκεκριμένες. Η όψη των προϊόντων εξαρτάται από αυτόν, αλλά δεν είναι καθόλου δεδομένη, με τόσο μεγάλη ποικιλία μέσων και τεχνικών φωτισμού στο κατάστημα, ενώ είναι προφανές ότι η προσέλκυση του πελάτη είναι σε μεγάλο βαθμό ζήτημα «μάχης εντυπώσεων», κυρίως οπτικών. Η εφαρμογή, λοιπόν, μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης του φωτισμού, τόνισε, είναι μια ευκαιρία υπεροχής στις οπτικές εντυπώσεις, που αφήνουμε στον πελάτη. «Έτσι κι αλλιώς η κατανάλωση ενέργειας γι’ αυτόν δεν είναι αισθητή, άρα, επενδύοντας στον «πράσινο φωτισμό, κερδίζουμε τον πελάτη».

Στην εισήγησή του ο κ. Γιώργος Μαρκογιανάκης, μηχανολόγος-μηχανικός, στέλεχος του τμήματος ανάλυσης ενεργειακής πολιτικής του ΚΑΠΕ, αναφέρθηκε στην εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία για την ενεργειακή απόδοση και τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων (νόμοι 3855 και 3661 αντίστοιχα), στη θεσμική κατάργηση του freon R-22, στους μηχανισμούς χρηματοδότησης των επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις επεμβάσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας (σε ηλεκτρολογικές-μηχανικές εγκαταστάσεις, κτιριακό κέλυφος, αποθήκες κλπ).

«Είστε εξαιρετικά σπάταλοι ακόμα και τώρα που αρχίσατε να κάνετε οικονομίες», είπε στο κοινό, ενώ συνέστησε οι «πράσινες» επενδύσεις των επιχειρήσεων να είναι συνάρτηση του κύκλου ζωής του εξοπλισμού και του λειτουργικού του κόστους.

Ανακύκλωση και διαχείριση απορριμμάτων
Ο κ. Εμμανουήλ Περάκης, διευθύνων εταίρος της Stream Management, αναφερόμενος στην περιβαλλοντικά σπατάλη συμπεριφορά των Ελλήνων, είπε ότι, αν αναχθεί στο επίπεδο της συμπεριφοράς του παγκόσμιου πληθυσμού, θα απαιτηθεί η αύξηση του πλανήτη μας κατά 7,2 φορές, για την ικανοποίησή της! Με αφορμή το παράδειγμα της αμερικανικής εταιρείας χαλιών Interface Flor, που στοχεύει στην πλήρη εξάλειψη του περιβαλλοντικού αποτυπώματός της και στην προώθηση νομοθεσίας συναφούς με τις πρακτικές της στον κλάδο που δραστηριοποιείται, έδειξε πώς η «πράσινη» στρατηγική μπορεί να πολλαπλασιάσει τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα μιας επιχείρησης.

Επίσης, κάλεσε τις επιχειρήσεις να αποφεύγουν την επικοινωνιακή κατάχρηση του green, εφόσον η ιδιότητα του «πράσινου» τελεί υπό διαρκή αίρεση, αλλά, ταυτόχρονα, να προνοούν να προάγουν την πολιτική τους στον τομέα της αειφορίας «εκεί που θα φτάσει το μπαλάκι αύριο, όχι τώρα».

Στην εισήγησή της η κυρία Κατερίνα Γκούμα, διευθύντρια μάρκετινγκ και επικοινωνίας της Α-Β Βασιλόπουλος, επισκόπησε το χρονικό της πρωτοπόρου δράσης της εταιρείας της στην ανακύκλωση ήδη από τη δεκαετία του ’70. Σημαίνοντες σταθμοί αυτής της πορείας ήταν η δημιουργία του πρώτου στην Ευρώπη Ατομικού Ανταποδοτικού Συστήματος Ανακύκλωσης το 2003 και η εφαρμογή του Κινητού Κέντρου Ανακύκλωσης από το 2009, στο πλαίσιο μιας «δονκιχωτικής» στη σύλληψή της εκστρατείας διαπαιδαγώγησης των Ελλήνων όλης της επικράτειας στην «πράσινη» διαχείριση των απορριμμάτων τους.

Οι υψηλοί δείκτες επιτυχίας των εν λόγω προγραμμάτων της αλυσίδας (ανάκτηση υλικών από 38 εκατομμύρια συσκευασίες σε τέσσερα χρόνια!), σε συνδυασμό με την αυξανόμενη ανταπόκριση του εντυπωσιακά απαίδευτου κοινού, δικαιώνει με το παραπάνω τη στρατηγική επιλογή της, καθιστώντας την υπόδειγμα «πράσινης» εταιρείας για τους εργαζόμενούς της και τους πελάτες της.

Ο κ. Νίκος Κατσαρός, επιστημονικός συνεργάτης του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδας, υποστήριξε την επωφελέστερη για την οικονομία και το περιβάλλον, έναντι κάθε άλλου υλικού, χρήση του πλαστικού. Διότι, όπως εξήγησε, το πλαστικό, ταυτόχρονα, εγγυάται την ασφάλεια και ποιότητα των προϊόντων, ειδικότερα των τροφίμων ως υλικό συσκευασίας και μεταφοράς τους, και ανακτάται πλήρως, μέσω της ανακύκλωσής του αντί της σπάταλης απόρριψής του.

Από την πλευρά της η κυρία Ρέα Δουμανά, διευθύνουσα σύμβουλος της CSS Βιοανακύκλωση ΕΠΑ, τόνισε ως βασική αρχή μιας «πράσινης» πολιτικής διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, πρώτον, την πρόληψη για τη μείωση της παραγωγής τους, μέσω της επαναχρησιμοποίησης ή της ανάκτησης των υλικών τους (ανακύκλωση). Και, δεύτερον, την ποιοτική βελτίωσή τους, με την εφαρμογή νέων τεχνολογιών, προκειμένου να παραχθούν από αυτά είτε καταναλώσιμα προϊόντα, όπως οι ζωοτροφές, είτε βιομάζα για τη λίπανση του εδάφους ή την παραγωγή θερμικής ενέργειας.

Green logistics, ψύξη, συσκευασία
Επανερχόμενος ο κ. Pierluigi Schiesaro (ARNEG Spa Italy/ Frost-it Refrigeration) παρουσίασε το concept «BeEnvironment» της ARNEG, σε δύο διαφορετικές περιπτώσεις εφαρμογής, προκειμένου να δείξει το μέτρο της επιτυχίας των «πράσινων» λύσεων στην επαγγελματική ψύξη. Η πρώτη αφορούσε στην εφαρμογή τεχνικών χρήσης του CO2 ως αερίου ψύξης στον ψυκτικό εξοπλισμό ενός green store της Tesco στην Ουγγαρία, με εξαιρετικά αποτελέσματα από άποψη εξοικονόμησης ενέργειας. Το δεύτερο case study αφορούσε σε μια εφαρμογή τεχνικών σύζευξης του κεντρικού συστήματος ψύξης με το σύστημα κλιματισμού, για την ανάκτηση της θερμότητας των ψυκτικών μηχανών και τη μετατροπή της σε θερμότητα κλιματισμού.

Η κυρία Κατερίνα Πραματάρη, επίκουρη καθηγήτρια του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθήνας, κάλεσε τη βιομηχανία να τολμήσει την αναγραφή στις συσκευασίες των προϊόντων της του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της παραγωγής τους, υπενθυμίζοντας σχετικά τις προόδους της γαλλικής νομοθεσίας, η οποία θα καταστήσει αυτήν την πρακτική από τον Αύγουστο του 2011 συμβατική υποχρέωση της βιομηχανίας, έναντι των καταναλωτών.

Από την πλευρά του ο κ. Θανάσης Ρουμελιώτης, διευθυντής διανομής της P&G, αναφέροντας παραδείγματα από τη διεθνή δράση της P&G, σχετικά με τη μείωση των οδικών μεταφορών της, δεδομένου ότι είναι οι πλέον ρυπογόνες σε σχέση με άλλες, δήλωσε ότι ο στόχος της στην Ελλάδα είναι να μειώσει κατά το ένα τρίτο τις οδικές μεταφορές εφοδιασμού, μέσω του πλήρους εξορθολογισμού των φόρτων, προς όφελος της μείωσης αφενός των εκπομπών CO2 και αφετέρου του μεταφορικού κόστους.

Τέλος, η κυρία Χρυσάνθη Σκλαβουνάκη, country business development manager της IFCO Systems Hellas, υποστήριξε ότι τα αναδιπλούμενα εμπορευματοκιβώτια πολλαπλών χρήσεων RPC αποτελούν ιδανική λύση, στο πλαίσιο μιας πολιτικής αειφορίας στη διανομή και στο λιανεμπόριο. Όπως εξήγησε, απαιτούν λιγότερη ενέργεια για την κατασκευή τους, παράγουν κατά 95% λιγότερα στερεά απόβλητα, ανταποκρίνονται στους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας, συμβάλλουν στη μείωση του κόστους προς όφελος του καταναλωτή και μειώνουν το κόστος της εφοδιαστικής αλυσίδας μέχρι και 23%.

Οι χορηγοί του συνεδρίου
Χρυσός χορηγός του συνεδρίου ήταν η εταιρεία Frost-It Refrigeration AE και χορηγοί οι εταιρείες Daikin και Βιοανακύκλωση ΕΠΕ. Την υποστήριξή τους στην εκδήλωση παρείχαν οι εταιρείες Αθηναϊκή Ζυθοποιία, SCA Hygiene Products, Henkel Hellas, IFCO και Carrier Frigel Αποστόλου ΑΕ. Χορηγός επικοινωνίας ήταν η εφημερίδα Κέρδος και χορηγός εκτυπώσεων η εταιρεία Pressious Arvanitidis.

Πνεύμα εγρήγορσης
Χαιρετίζοντας τους συνέδρους οι κ.κ. Ευάγγελος Καλούσης, πρόεδρος του συνδέσμου ελληνικών βιομηχανιών τροφίμων, Νίκος Καραγεωργίου, πρόεδρος του ελληνικού συνδέσμου βιομηχανιών επώνυμων προϊόντων, Νίκος Λαβίδας, πρόεδρος του ECR Hellas για τη βιομηχανία, και Λευκή Γεωργάκη, υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων της Frost It Refrigeration ΑΕ, χρυσού χορηγού του συνεδρίου, μεταξύ άλλων, υποστήριξαν ότι σήμερα η τελική επιλογή του προϊόντος καθορίζεται -πέραν του τρίπτυχου «ποιότητα-ασφάλεια-τιμή»- και από παράγοντες, όπως η γνώση των όρων παραγωγής των πρώτων υλών του, η φιλικότητα της συσκευασίας του προς το περιβάλλον, οι θετικές περιβαλλοντικές πρακτικές της παραγωγής, της διανομής και της διάθεσής του στη λιανική αγορά.

Η εγχώρια βιομηχανία και το εμπόριο οφείλουν να αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο όσον αφορά στην κάλυψη των σχετικών καταναλωτικών ενδιαφερόντων και ήδη η «πράσινη» ανάπτυξη είναι ψηλά στην ατζέντα τους. Στο πλαίσιο αυτό, είναι απαραίτητες όχι μόνο οι συνέργειες βιομηχανίας-λιανεμπορίου, αλλά και η στήριξή τους από την πολιτεία, μέσω της επιτάχυνσης των σχετικών μεταρρυθμίσεων (Ε. Καλούσης-Ν. Λαβίδας).

Επίσης, εξέφρασαν την πεποίθηση ότι ήδη ζούμε την εποχή της οικολογικής επανάστασης κι ότι η στάση ζωής που απορρέει από αυτήν την παραδοχή θα καθορίσει στο εξής όλες τις εξελίξεις – μοιραία και την επιχειρηματική δραστηριότητα. «Ήδη βιώνουμε μια ουσιαστική μεταστροφή από την αφειδή βιομηχανική παραγωγή σε μια πιο ορθολογική και ήπια εκμετάλλευση των πηγών που προσφέρει η γη. Δεν πρόκειται για μια μόδα ή συγκυρία, αλλά για μονόδρομο», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Καραγεωργίου.

Ακόμα εκτιμήθηκε ότι στις ημέρες μας γαλουχείται μια γενιά, που μαθαίνει για την «πράσινη» ανάπτυξη και μελετά την οικονομία της ενέργειας. Η γενιά αυτή αργά ή γρήγορα διαμορφώνει μια «πράσινη ηθική», η οποία θα αποτελέσει αύριο τον χρυσό κανόνα της καταναλωτικής συμπεριφοράς, πάνω από γεωγραφικές, φυλετικές, κοινωνικές και ιδεολογικές διαφορές.

«Σήμερα ακόμη παρουσιάζουμε ως “φωτεινή εξαίρεση” τα “πράσινα” κτίρια, ψυγεία, αυτοκίνητα ή και δάνεια. Αύριο, όμως, οι πολίτες θα επιλέγουν με κριτήριο την “πράσινη ηθική” και θα απαιτούν την πιστοποίηση των “πράσινων” προϊόντων, επιχειρήσεων και υπηρεσιών», είπε χαρακτηριστικά η κυρία Γεωργάκη.

Οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης
«Σε ένα “δύστροπο” επικοινωνιακό περιβάλλον, που πλήττει την επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά και το υπουργείο -πχ με πρωτοσέλιδα που μας μέμφονται τη μια μέρα γιατί οι αποκλίσεις των τιμών είναι μεγάλες και την άλλη γιατί είναι μικρές- αποδεικνύοντας έτσι το έλλειμμα εμπορικής παιδείας στη χώρα μας, η “πράσινη επιχείρηση” είναι μια ευκαιρία να αναπτύξουμε από κοινού αυτήν την παιδεία», τόνισε στον χαιρετισμό του στο συνέδριο εκ μέρους της κυβέρνησης ο κ. Στέφανος Κομνηνός, γενικός γραμματέας Εμπορίου του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας.

Ο κ. Κομνηνός είπε, επίσης, ότι η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται:
• από το μνημόνιο, να ετοιμάσει μέχρι τα τέλη του 2014 ειδική μελέτη, σχετικά με τις λειτουργίες του εμπορίου και τις εκτιμήσεις της για την εξέλιξή του σε ορίζοντα πενταετίας και
• έναντι της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, να προηγούνται στις συμφωνίες της για τις δημόσιες προμήθειες οι παραγωγοί και τα προϊόντα που προάγουν με τις πρακτικές τους την αειφόρο ανάπτυξη.

Τέλος, επισήμανε ότι οι «πράσινες» μεταφορές είναι κλειδί για τη μείωση του κόστους των προϊόντων, αλλά διαπίστωσε ότι η συγκέντρωση της εγχώριας παραγωγής σε δυο-τρία μεγάλα αστικά κέντρα, που έχει συνέπεια τις επιστροφές των φορτηγών εφοδιασμού από την περιφέρεια με κενό φορτίο, διπλασιάζουν ουσιαστικά το μεταφορικό κόστος.

Προβληματισμός και συμπεράσματα
Το συνέδριο έκλεισε με τη διοργάνωση συζήτησης μεταξύ των κ.κ. Ν. Βερόπουλου (όμιλος Βερόπουλος), Αρ. Παντελιάδη (Μετρό), Γ. Γεωργαδάκη (Henkel), Αλ. Δανιηλίδη (Αθηναϊκή Ζυθοποιία) και Θ. Γιαβρόπουλου (Colgate-Palmolive), με τη συμμετοχή του κοινού, την οποία συντόνισε ο κ. Μ. Σπανός (Eurocharity).

Τα συμπεράσματά της συνοψίζονται στα εξής:
•Την κατ’ ανάγκη ενεργειακά σπάταλη λειτουργία του σύγχρονου λιανεμπορίου και γενικότερα της οικονομίας, την αντισταθμίζει το γεγονός ότι αποτελεί κοινωνική επένδυση στην ευημερία και την ποιότητα ζωής. Απ’ αυτό συνάγεται ότι την έννοια της αειφόρου ανάπτυξης δεν την προσδιορίζει κάποιο αόριστο ιδεώδες, αλλά η διαρκής αναζήτηση του εκάστοτε οικονομικά και πρακτικά εφικτού για τη διατήρηση αυτού του επιπέδου ευημερίας.
• Οι επενδύσεις στις «πράσινες» υποδομές, πολιτικές και πρωτοβουλίες ΕΚΕ οφείλουν να έχουν στρατηγικό χαρακτήρα, προκειμένου να έχουν συνδυαστική ως προς τις ωφέλειες αποτελεσματικότητα, με μόνιμες επιδράσεις στην κοινωνία, την οποία χαρακτηρίζει έλλειμμα σχετικής κουλτούρας και αντιφατικότητα αντιδράσεων.
• Η νομοθεσία για την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης είναι επαρκής, αλλά οι εταίροι της αγοράς με τις πρακτικές τους πρέπει να οδηγούν τις εξελίξεις, προάγοντάς την, κι όχι να τις ακολουθούν. Στο πλαίσιο αυτό, όπου υπάρχει κοινό πεδίο ενδιαφερόντων (πχ στα logistics ή το promotion), πρέπει να αναπτύσσουν συνεργατική δραστηριότητα στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση των εκάστοτε προγραμμάτων αντί του να αναπτύσσουν μεμονωμένες πρωτοβουλίες.

FMCG με οικολογική ταυτότητα
Για τις «πράσινες» πρωτοβουλίες των προμηθευτών FMCG, μίλησαν παρουσιάζοντας τη διεθνή και εγχώρια δράση των εταιρειών τους οι κ.κ. Γιώργος Γεωργαδάκης, διευθυντής βιώσιμης ανάπτυξης και ασφάλειας καθαριστικών προϊόντων της Henkel Hellas, Αλέξανδρος Δανιηλίδης, διευθυντής πωλήσεων της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, Μίνα Βαλαβάνη, media relations & corporate responsibility manager της Unilever Hellas, Θάνος Γιαβρόπουλος, european logistics sustainability manager/logistics manager της Colgate-Palmolive Hellas, Αμαλία Χανδρινού και Νίκος Κωνσταντίνου, personal care marketing manager η πρώτη και tissue products & business development manager ο δεύτερος της SCA.

Ο κ. Γεωργαδάκης, ανέφερε ότι η παγκόσμια στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη της Henkel εστιάζεται σε πέντε τομείς: αποδοτικότερη χρήση ενεργειακών πόρων και πρώτων υλών, εξοικονόμηση υδάτινων πόρων, υγιεινή, ασφάλεια και κοινωνική ευημερία για όλους. Στο πλαίσιο αυτό, η εταιρεία έχει πλάνο για το 2012 α) τη δραστηριοποίηση του μάρκετινγκ καθενός από τα νέα προϊόντα της τουλάχιστον σε έναν από τους προαναφερθέντες τομείς εστίασης, β) τη σχετική εκπαίδευση όλου του προσωπικού της και γ) την ανταπόκριση των στρατηγικών προμηθευτών της στην «πράσινη» δεοντολογία της.

Με αντίστοιχη εστίαση στην αειφορία η Αθηναϊκή Ζυθοποιία, όπως είπε ο κ. Δανιηλίδης, αποσκοπεί με συγκεκριμένες δράσεις να μειώσει το περιβαλλοντικό «αποτύπωμά» της α) στην παραγωγή, όπου ήδη τα μη ανακυκλώσιμα απόβλητά της αντιστοιχούν σε ποσοστό μικρότερο του 1% του συνόλου τους, β) στο εμπόριο, όπου μέχρι το τέλος του 2011 θα ολοκληρωθεί η εγκατάσταση των «πράσινων» ψυγείων της (ως σήμερα έχουν εγκατασταθεί περί τα 3.000) και γ) στην κοινωνία, με πρωτοβουλίες ΕΚΕ και συστηματική προσπάθεια εκπαίδευσης των καταναλωτών να επιστρέφουν τις κενές φιάλες μπίρας στην εταιρεία.

Από τη σκοπιά του ο κ. Γιαβρόπουλος παρουσίασε το πώς την τελευταία τριετία η Colgate-Palmolive Europe, αφού καθιέρωσε έναν πρακτικό τρόπο μέτρησης του ίχνους των καυσαερίων, άρχισε να δημιουργεί green projects logistics με τους πελάτες της ή άλλους προμηθευτές του λιανεμπορίου, στο πλαίσιο των οποίων επιλέγει και πιο «καθαρά» μέσα μεταφοράς από τις οδικές μεταφορές (θαλάσσια και σταθερής τροχιάς), προκειμένου να περιορίσει το αποτύπωμά της στο περιβάλλον όσον αφορά στις εκπομπές CO2. Όπως είπε, ο στόχος φέτος της εταιρείας είναι η μείωση αυτών των εκπομπών κατά 5% σε σχέση με πέρυσι και κατά 20% ως το 2011, για την περίοδο 2007-2011.

Η κυρία Βαλαβάνη, υπενθυμίζοντας ότι η Unilever είναι η μόνη εταιρεία που βρίσκεται για 12η συνεχή χρονιά στην 1η θέση του Δείκτη Αειφορίας του Dow Jones στον τομέα τροφίμων-ποτών, ανέπτυξε παραδείγματα αειφόρου ανάπτυξης των καλλιεργειών πρώτων υλών για τα προϊόντα της εταιρείας. Επίσης, συνόψισε τα αποτελέσματα του παγκόσμιου προγράμματος αειφορίας στα logistics της Unilever -9,5 εκατ. χιλ. λιγότερα στις μεταφορές της, 30% θαλάσσιες και σταθερής τροχιάς μεταφορές φέτος έναντι 19% πέρυσι,μείωση του κόστους μεταφοράς τουλάχιστον 10%- και του αντίστοιχου στην ψύξη. Ήδη στην Ελλάδα έχουν αντικατασταθεί περίπου τα μισά από τα ψυγεία της με νέας, φιλοπεριβαλλοντικής τεχνολογίας.

Στην κοινή τους παρουσίαση η κυρία Χανδρινού και ο κ. Κωνσταντίνου αναφέρθηκαν στην «πράσινη» σουηδική παράδοση της SCA, την οποία, άλλωστε, πιστοποιεί η κατάταξη της εταιρείας σε υψηλές θέσεις, σύμφωνα με όλους τους παγκόσμιους δείκτες αειφορίας. Στόχος της σήμερα είναι η μείωση των συνολικών εκπομπών της CO2 κατά 20% ως το 2020, με έτος αναφοράς το 2005. Μάλιστα, όπως τονίστηκε, τα ιδιόκτητα δάση της εταιρείας απορροφούν τόσο CO2 όσο εκπέμπουν οι παγκόσμιες βιομηχανικές δραστηριότητές της. Η SCA, που την τελευταία πενταετία έχει μειώσει τη χρήση φρέσκου νερού κατά 15% και αποβλέπει στη μείωση του οργανικού περιεχομένου του νερού που απορρίπτει κατά 30%, αποβλέπει στον απόλυτο έλεγχο του χαρτοπολτού που προμηθεύεται, ώστε να συμβάλλει στον περιορισμό της παράνομης και αλόγιστης υλοτομίας.

Info: Tις ομιλίες των εισηγητών στο συνέδριο μπορείτε να τις αναζητήσετε στο www.sellingfmcg.gr.