Σε μία καινοτόμα προσπάθεια καταγραφής δεδομένων που αφορούν στην σπατάλη τροφίμων, δημιουργήθηκε το Food Waste App από τον Προκόπη Θεοδωρίδη, μέλος ΔΕΠ του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (μέχρι πρότινος Αναπληρωτής Καθηγητής Μάρκετινγκ στο Πανεπιστήμιο Πατρών) σε συνεργασία με την ολιγομελή, αλλά αποτελεσματική ομάδα του: τη διδάκτορα Marketing και Επικοινωνίας Βασιλική Μπουκουβάλα, τον διδάκτορα Πληροφορικής και Τεχνητής Νοημοσύνης Δημήτρη Γκίκα και τον υποψήφιο διδάκτορα Θεοφάνη Ζαχαράτο που εξειδικεύεται στο Food Waste.
«Σε συνεργασία με τον ΜΚΟ «ΜΠΟΡΟΥΜΕ», παράλληλα με την υποστήριξη του Πράσινου Ταμείου, δόθηκε η αφορμή για τη δημιουργία της πρώτης πλατφόρμας στην Ελλάδα, που καταγράφει την σπατάλη τροφίμων σε ένα νοικοκυριό, ξεφεύγοντας από την κλασική μέθοδο του έγχαρτου ημερολογίου» δηλώνει στο FOODReporter o Προκόπης Θεοδωρίδης.
Αναλυτικά, το δείγμα της έρευνας μέσω της εφαρμογής ήταν 80 νοικοκυριά (μονομελή έως και πενταμελή). «Βάσει των στοιχείων που έχουμε στα χέρια μας, το μέσο τριμελές νοικοκυριό, πετάει περίπου 113 μερίδες έτοιμου μαγειρεμένου φαγητού, 42 κιλά φρέσκων προϊόντων και 17 λίτρα ροφημάτων τον χρόνο. Με λίγα λόγια, περίπου 30 κιλά κατά κεφαλήν ανά έτος. Σημειώνεται ότι πρόκειται για φαγητό που μπορεί να καταναλωθεί» υπογραμμίζει ο Προκόπης Θεοδωρίδης. Επιπρόσθετα, με τη συμβολή του «ΜΠΟΡΟΥΜΕ», η ομάδα κατάφερε να μετατρέψει την σπατάλη σε μερίδες και κόστος, υπολογίζοντας περίπου 400 – 450 μερίδες και περίπου 800 – 900 ευρώ σπατάλη σε ετήσια βάση από ένα νοικοκυριό τριών μελών. «Θα μπορούσαμε να θέσουμε ως στόχο τον υποδιπλασιασμό των αποτελεσμάτων αυτών» αναφέρει στο FOODReporter ο κ. Θεοδωρίδης.
O στόχος της εφαρμογής
Σύμφωνα με τον κ. Θεοδωρίδη, ύστερα από περίπου οκτώ μήνες στησίματος μίας πλήρους από τρόφιμα βάσης δεδομένων, το Food Waste App προχώρησε στο πιλοτικό στάδιο και σήμερα βρίσκεται στο στάδιο της εφαρμογής και επεξεργασίας των νέων δεδομένων που έχουν προκύψει από το καλοκαίρι του 2022. «Αυτήν την στιγμή είμαστε στο πρώτο στάδιο της εφαρμογής, ήτοι στην καταγραφή σπατάλης για δική μας χρήση. Στο δεύτερο στάδιο σκοπεύουμε να κοινοποιούμε τα εβδομαδιαία ή και μηνιαία αποτελέσματα καταγραφής στον χρήστη, ώστε ο χρήστης να γνωρίζει ακριβώς τις μερίδες που πετάει» αναφέρει ο ίδιος. Το «κλειδί» που θα κινητοποιήσει τον καταναλωτή όσον αφορά στην σπατάλη τροφίμων, είναι ουσιαστικά, το τρίτο στάδιο της εφαρμογής, που η ομάδα έχει ως στόχο να το συμπεριλάβει στο εγχείρημα εντός του 2023: «Θέλουμε να ενσωματώσουμε μία μέση εκτίμηση των τιμών των χαμένων τροφίμων που σπαταλούνται, ώστε να κινητοποιεί τον καταναλωτή περισσότερο, καθώς θα γνωρίζει τη μηνιαία του σπατάλη και ως προς το οικονομικό κόστος».
4 στους 10 δεν έχουν ορθή αντίληψη χρόνου απόρριψης ενός συσκευασμένου τρόφιμου
«Τα φρούτα και οι σαλάτες είναι τα κορυφαία προϊόντα που απορρίπτονται πιο εύκολα. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό, είναι το γεγονός ότι ο καταναλωτής κρίνει με το «μάτι» την ημερομηνία λήξης» αναφέρει ο συνδημιουργός του Food Waste App. Ο ίδιος προσθέτει ότι παρατηρείται ιδιαίτερα υψηλή σπατάλη σε τυποποιημένα/ συσκευασμένα προϊόντα: «Είχαμε κάνει ένα case study παράλληλα με την υλοποίηση της εφαρμογής και παρατηρήσαμε ότι περίπου 4 στους 10 καταναλωτές δεν έχουν ορθή αντίληψη του πότε είναι η κατάλληλη στιγμή μετά την ημερομηνία λήξης να πετάξει κάποιο προϊόν στον κάδο απορριμμάτων».
Κάποιοι από τους βασικούς λόγους που οι καταναλωτές καταλήγουν στην αλόγιστη σπατάλη τροφίμων είναι οι εξής, σύμφωνα με τον κ. Θεοδωρίδη: «Οι καταναλωτές κρίνουν από την αισθητική αν θα πετάξουν ή θα καταναλώσουν ένα φρέσκο προϊόν. Σημειώνεται ότι ευθύνεται και η μη σωστή συντήρησή τους εντός και εκτός ψυγείου, καθώς και η λανθασμένη «μετάφραση» των σημάνσεων (ημερομηνίες λήξης και ανάλωσης κατά προτίμηση)»
Σχετικά με το μέλλον, ο κ. Θεοδωρίδης δηλώνει αισιόδοξος, καθώς υποστηρίζει ότι η σπατάλη τροφίμων εξαρτάται από την κατανάλωση, η οποία μπορεί να γίνει ελεγχόμενη. «Προχωράμε σε μία πιο έξυπνη διαχείριση των τροφίμων και του νοικοκυριού. Επιπλέον, αυξάνεται το ποσοστό των καταναλωτών που είναι ευαισθητοποιημένοι σε ζητήματα που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή, και κατ’ επέκτασιν, στην σπατάλη τροφίμων» επισημαίνει.
Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter FOODReporter