Όπως τα capital controls το 2015 άλλαξαν τη σχέση του κοινού με το πλαστικό χρήμα, έτσι η πανδημία έφερε την έκρηξη της απομακρυσμένης εργασίας και των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Οι ηλεκτρονικές αγορές αυξήθηκαν πάνω από 134% και το 73% των καταναλωτών επιλέγει πλέον ανέπαφες συναλλαγές. Με οδηγό την τεχνολογία, συντελούνται τεκτονικές αλλαγές στον τρόπο που οι λιανοπωλητές εμπορεύονται και συναλλάσσονται με τους πελάτες.

Oι αλλαγές αυτές είχαν κάνει την εμφάνισή τους πριν την κρίση, τώρα όμως επιταχύνονται και οριοθετούν εκ νέου την πραγματικότητα. Ήδη το 46% των ελληνικών επιχειρήσεων δηλώνουν ότι θα επανεξετάσουν την ψηφιακή τους στρατηγική.

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Η διατάραξη της κανονικότητας από «έκτακτα» περιστατικά τα τελευταία χρόνια τείνει να προσλάβει μόνιμο χαρακτήρα. Ανεξάρτητα από το τι θα συμβεί τους επόμενους μήνες, ο κόσμος του λιανεμπορίου γίνεται όλο και πιο περίπλοκος και απαιτείται ταχύτερη και καλύτερη λήψη αποφάσεων σε όλες τις λειτουργίες. Για να ανταποκριθούν οι αλυσίδες λιανικής στις μεταβολές της ζήτησης, οφείλουν να συγκεντρώνουν διαρκώς πληροφορίες από την κίνηση των καταστημάτων, το εξωτερικό περιβάλλον, τους προμηθευτές, τον ανταγωνισμό και τα «τιτιβίσματα» των καταναλωτών σ’ ένα ενιαίο στρατηγείο, η μπακέτα του οποίου θα δίνει το ρυθμό σε μια ορχήστρα αρκούντως προετοιμασμένη να ανταποκρίνεται άμεσα στα απαιτούμενα. Η ευελιξία της εφοδιαστικής αλυσίδας, η διαθεσιμότητα εναλλακτικών προμηθευτών, η πληρέστερη αξιοποίηση υφιστάμενων πόρων και η υβριδική χρήση τους είναι αναγκαία για την απρόσκοπτη λειτουργία της αλυσίδας με μειωμένο κόστος και την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης με τους πελάτες.

Τίποτα από τα προαναφερόμενα δε μπορεί να γίνει χωρίς την πλήρη αξιοποίηση εφαρμογών Data Visualizations και την υιοθέτηση λύσεων Advanced Analytics σε όλα τα σημεία της αλυσίδας αξίας. Υπηρεσίες που προβλέπουν τη ζήτηση, εντοπίζουν κινδύνους ή ευκαιρίες και προτείνουν ενέργειες αγορών, προγράμματα loyalty, θέση καταστημάτων, διάταξη ειδών κ.ά. θα γίνουν αναπόσπαστα τμήματα της επιχειρησιακής στρατηγικής.

Η συμμετοχή των καταναλωτών στον ψηφιακό χώρο –στις πλατφόρμες επικοινωνίας, εργα-σίας, διασκέδασης και συναλλαγών– ενισχύει την ψηφιακή τους ταυτότητα και επιδρά στις φυσικές επιλογές τους.

Παράλληλα προσφέρει πλήθος δεδομένων για την κατανόηση και πρόβλεψη της συμπεριφοράς τους. Οι επιχειρήσεις που δεν αξιοποιούν αυτά τα δεδομένα, βασιζόμενες μόνο στη διαίσθηση, κλωτσάνε τις ευκαιρίες. Οι έμποροι δε μπορεί να λείπουν από τις digital «πιάτσες» των πελατών τους. Οφείλουν να ενισχύουν στρατηγικά την παρουσία τους εκεί. Ο συνδυασμός φυσικών-ψηφιακών καναλιών επικοινωνίας και συναλλαγής δημιουργεί νέες ευκαιρίες. Όλοι γνωρίζουμε π.χ. για το κατάστημα Amazon Go Grocery, που λειτουργεί χωρίς ταμεία. Διαλέγεις ότι θέλεις από το ράφι και φεύγεις χωρίς να περάσεις από το ταμείο. Γιατί όμως να μην κάνουμε τα ψώνια μας χωρίς να αγγίξουμε καθόλου τα προϊόντα; Η τεχνολογία είναι ήδη διαθέσιμη. Οι επιλογές μας, θα μπορούσαν να καταγράφονται κατ’ ευθείαν στο κινητό με τη χρήση τεχνολογιών όπως RFID, Bluetooth, QR Code, κ.α, να φεύγουμε από το «κατάστημα», να πάμε για καφέ και να έρθουν τα πράγματα σπίτι την ώρα που επιθυμούμε!

Νέα κανονικότητα
Όπως η οικονομική κρίση έστρεψε τους καταναλωτές στην αναζήτηση καλύτερων τιμών, η υγειονομική κρίση ανέδειξε τη σημασία των ασφαλών, χρήσιμων και γρήγορων επιλογών. Πολλές από τις συμπεριφορές μας σε καθεστώς καραντίνας αύριο θα σβήσουν. Ο κόσμος, όμως, θα είναι διαφορετικός. Ήδη 4 στους 10 καταναλωτές δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν να αγοράζουν ηλεκτρονικά και 2 στις 3 επιχειρήσεις ότι θα επενδύσουν στη σχετική τεχνολογία. Προοπτικά όλες οι εταιρείες θα εξελιχθούν αναπόφευκτα σε εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης, αλλά κάτι τέτοιο μόνο περίπατος δεν είναι.

Οι προσδοκίες της Wal-Mart από τις επενδύσεις της στο ηλεκτρονικό εμπόριο διαψεύστηκαν επανειλημμένα (μόνο πέρσι έχασε 2 δισ. δολάρια), ενόσω τα περισσότερα έργα ψηφιακού μετασχηματισμού απο-τυγχάνουν. Για να αποφεύγουν τις κακοτοπιές οι εταιρείες, προτείνεται να ξεκινούν από μικρά, καλά σχεδιασμένα έργα, με άμεσα αποτελέσματα, χτίζοντας το δικό τους δρόμο για την αλλαγή, γιατί το μέλλον τους ή θα είναι ψηφιακό ή δε θα υπάρξει.