Μετά από χρόνια νάρκη, οι πωλήσεις στην ευρεία κατηγορία των απορρυπαντικών για τα ρούχα δίνεται η εντύπωση πως αρχίζουν να ανακάμπτουν. Τα στοιχεία πωλήσεων του οκταμήνου από την έναρξη του έτους δημιουργούν, αν όχι την αισιοδοξία, τουλάχιστον ελπίδες ότι τα δύσκολα χρόνια έμειναν πίσω. Το «εκλογικά βαρύ» 2019 θα επιβεβαιώσει ή όχι τη σχετική τάση. Πάντως, οι εταιρείες του κλάδου «ανακαλύπτουν» το χαμένο τους ενδιαφέρον για την αυτόνομη διαφημιστική προβολή, μολονότι οι επενδύσεις τους στις προωθήσεις εξακολουθούν να υποστηρίζουν τα μερίδιά τους παρά οι καινοτομίες, οι οποίες διαπιστωμένα, πάντως, έλκουν το καταναλωτικό ενδιαφέρον.

H εικόνα που παρουσιάζει φέτος η αγορά των απορρυπαντικών διαφοροποιείται διακριτά από αυτή των προηγούμενων χρόνων. Στο περσινό σχετικό αφιέρωμά μας, αναφερόμενοι σε έρευνα που είχε διεξαχθεί για λογαριασμό της Εύρηκα Ελλάς, σημειώναμε τη διαπίστωση ότι την περίοδο της κρίσης μειώθηκε μεσοσταθμικά περίπου κατά 12% η εβδομαδιαία χρήση των πλυντηρίων ρούχων από τους Έλληνες καταναλωτές, όπως και το πλήθος όσων πλένουν τα ρούχα στο χέρι. Επισημαίναμε, βάσει της πτώσης των πωλήσεων σε αξία, ότι οι καταναλωτές, λόγω της λιτότητας, δεν χρησιμοποιούσαν με την ίδια «ένταση» τα απορρυπαντικά ρούχων, όπως στο παρελθόν.

Συνολικά η κατηγορία των προϊόντων οικιακής φροντίδας και υγιεινής ήταν πτωτική σε αξία κατά 1,3% το 2017 σε σύγκριση με το 2016. Ωστόσο, η εικόνα φαίνεται πως ανατράπηκε φέτος, καθώς διαπιστώνεται άνοδος σχεδόν σε όλες τις υποκατηγορίες των απορρυπαντικών.

«Το 2018 φαίνεται, μέχρι στιγμής, ότι είναι μια χρονιά ανάκαμψης. Ελπίζουμε αυτό να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια», εύχονται οι brand managers της Εύρηκα Ελλάς, κ. Γιάννης Χαλκιάς και Τάσος Λοπατατζίδης, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά τη σημαντική άνοδο στα υγρά απορρυπαντικά και τα ενισχυτικά πλύσης κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018. «Από τα μέσα του 2018 φαίνεται πως μπαίνουμε δειλά σε τροχιά ανάπτυξης, πράγμα που επιβεβαιώνει, εξάλλου, η άνοδος της αξίας των πωλήσεων στις επιμέρους κατηγορίες των προϊόντων οικιακής φροντίδας, με θετική προοπτική και για το 2019. Αισιοδοξούμε πως αφήνουμε πίσω μας τις πτωτικές χρονιές…». Πάντως, όπως διαπιστώνουν, η ένταση των προσφορών συνεχίζεται, καθώς οι προμηθευτές θέλουν να διατηρήσουν τα μερίδιά τους ακόμα και όταν αυτό αποβαίνει εις βάρος της κερδοφορίας τους.

Οι επιχειρήσεις παραγωγής απορρυπαντικών-σαπουνιών επιδίδονται σε εμπλουτισμό των συλλογών τους με νέα προϊόντα, επιδιώκοντας αφενός τη διαφοροποίηση αφετέρου την κάλυψη των νέων απαιτήσεων της ζήτησης. Ωστόσο, «ο ανταγωνισμός έχει οξυνθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και από την αυξημένη διείσδυση των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας», επισημαίνεται στη σχετική κλαδική έκθεση της ICAP για την προηγούμενη περίοδο. Πάντως, όπως δείχνουν τα φετινά στοιχεία, η μάχη των προσφορών από τους μεγάλους «παίκτες» της κατηγορίας έχει συντελέσει εντέλει στην μεγάλη υποχώρηση του μεριδίου των σημάτων ιδιωτικής ετικέτας, με την εξαίρεση της περίπτωσης των ενισχυτικών πλύσης, όπου μεγάλοι λιανέμποροι, όπως η ΑΒ Βασιλόπουλος, προωθούν ανταγωνιστικά προϊόντα.

Ενδιαφέρον για την εγχώρια παραγωγή
Στην αγορά των απορρυπαντικών-σαπουνιών δραστηριοποιούνται μεγάλες εταιρείες, ελληνικές και πολυεθνικές, με ευρεία ποικιλία προϊόντων, όπως και αρκετές μικρότερες, που ασχολούνται κυρίως με την παραγωγή σαπουνιών. Στην έκθεση της ICAP σημειώνεται ότι «κυρίαρχη θέση μεταξύ των μεγαλύτερων επιχειρήσεων του κλάδου καταλαμβάνουν οι θυγατρικές πολυεθνικών εταιρειών, οι οποίες προμηθεύονται από τις μητρικές τους μέρος ή το σύνολο των προϊόντων τους». Πάντως, είναι αξιοσημείωτο ότι στα χρόνια της κρίσης μέρος των εισαγομένων προϊόντων υποκαταστάθηκε από παραγόμενα στην Ελλάδα, με θετική επίδραση στην εγχώρια παραγωγή.

Τον Σεπτέμβριο του 2017, παρακολουθώντας τη σχετική εξέλιξη, η Unilever αποφάσισε την επιστροφή της παραγωγής του Skip στην Ελλάδα, οπότε δημιούργησε γραμμή παραγωγής στο εργοστάσιό της στου Ρέντη, με σκοπό να υποκαταστήσει το σύνολο των εισαγωγών της σε υγρά απορρυπαντικά (υποκατηγορία στην οποία γίνεται ο μεγαλύτερος όγκος των πωλήσεων) Skip και ΟΜΟ και δη με απώτερο σκοπό και τις εξαγωγές. Όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή της η εταιρεία, «καθώς η διατήρηση παραγωγικών εγκαταστάσεων στην Ελλάδα παραμένει στρατηγική μας επιλογή, η Unilever αποφάσισε να μεταφέρει πρόσθετη παραγωγή προϊόντων οικιακής φροντίδας στο εργοστάσιο του Ρέντη. Με αυτόν τον τρόπο, το συγκεκριμένο εργοστάσιο διατηρεί την ανταγωνιστικότητά του ανάμεσα στα εργοστάσια της Unilever στην Ευρώπη. Η Ελλάδα παραμένει προτεραιότητα για την Unilever και η αναδιάρθρωση αυτή του προϊοντικού της χαρτοφυλακίου αναμένεται να συμβάλει στην βελτίωση των προοπτικών ανάπτυξης και κερδοφορίας της τοπικής εταιρείας, ενώ θα δώσει την ώθηση για εστίαση σε στρατηγικές κατηγορίες και επένδυση σε νέα προϊόντα στην τοπική αγορά». Από τις ελληνικές εταιρείες που παρουσιάζουν συνεχή ανοδική πορεία είναι η Ευρωχαρτική με το brand Endless. Το επιτυχημένο λανσάρισμα του υγρού απορρυπαντικού πλυντηρίου Active Plus βοήθησε την επιχείρηση να αυξήσει το μερίδιό της. Γενικότερα οι προωθητικές ενέργειες των μεγάλων του κλάδου συνδυάστηκαν και με την εμφάνιση νέων, καινοτόμων προϊόντων. Ένα τέτοιο π.χ. είναι το απορρυπαντικό ρούχων σε κάψουλες της Ariel, με σλόγκαν (όπως και για τα άλλα προϊόντα της σειράς) το «Καθαριότητα με την 1η». Όπως τονίζεται σχετικά, σε ορισμένα πλυντήρια έως και το 30% του υγρού απορρυπαντικού χάνεται κάθε φορά που τροφοδοτείται το ειδικό συρτάρι, απώλεια την οποία προλαμβάνει το καινοτόμο αυτό απορρυπαντικό, που τοποθετείται απευθείας στον κάδο.


Η εξέλιξη των πωλήσεων στο οκτάμηνο
Το πλύσιμο των ρούχων στο πλυντήριο εξακολουθεί πάντα να κερδίζει συνεχώς έδαφος. Όπως επισημαίνει η κ. Βάσω Μωραϊτέλη, Client Service Executive της IRI, το μερίδιο των απορρυπαντικών ρούχων στο χέρι συνεχώς συρρικνώνεται. Ειδικότερα, κατά το οκτάμηνο του 2018 (Ιανουάριος-Αύγουστος) η εν λόγω υποκατηγορία παρουσίασε πτώση 4% σε αξία και 6% σε όγκο πωλήσεων, ενώ σημαντική πτώση της τάξης του 13% σε όγκο και αξία εμφανίζουν και τα προϊόντα της ιδιωτικής ετικέτας. Αντιθέτως τα απορρυπαντικά ρούχων πλυντηρίου σημείωσαν οριακή άνοδο 1% σε όγκο και σε αξία πωλήσεων και μικρή υποχώρηση τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας της υποκατηγορίας της τάξης του 3% σε αξία και 2% σε όγκο. Η υποκατηγορία των απορρυπαντικών για ευαίσθητα ρούχα στο ίδιο διάστημα παρέμεινε σταθερή σε αξία και ανοδική κατά 2% σε όγκο πωλήσεων, ενώ τα προϊόντα της ιδιωτικής ετικέτας εμφάνισαν πτώση 9% σε αξία και 10% σε όγκο πωλήσεων. Η υποκατηγορία των βρεφικών απορρυπαντικών εξελίχθηκε ανοδική κατά 8% σε αξία και 11% σε όγκο πωλήσεων, ενόσω τα ιδιωτικά σήματα εμφάνισαν πτώση αντίστοιχα κατά 14% και 13%. Η υποκατηγορία των μαλακτικών ρούχων είχε άνοδο σε αξία 2% και πτώση σε όγκο 1%, ενώ τα ιδιωτικά σήματα έχασαν το 12% των πωλήσεών τους και σε αξία και σε όγκο.

Στην υποκατηγορία των ενισχυτικών πλυσίματος διαπιστώθηκε άνοδος 8% σε αξία και εντυπωσιακή αύξηση 33% του όγκου πωλήσεων. Η συστηματική προώθηση των ιδιωτικών σημάτων της, όμως, εκτόξευσε τις πωλήσεις τους σε όγκο στο 247%, αλλά με οριακή άνοδο σε αξία πωλήσεων (1%).

«Συνολική» θετική εμπειρία ζητά ο καταναλωτής
Όπως επισημαίνεται εκ μέρους της Εύρηκα, οι καταναλωτές πλέον έχουν άμεση πρόσβαση στην πληροφορία. Η ανάπτυξη του e-commerce και γενικότερα του διαδικτύου τους δίνει τη δυνατότητα συγκρίσεων τιμών, προσφορών και χαρακτηριστικών του κάθε προϊόντος. Έτσι ο καταναλωτής σήμερα είναι πιο ενήμερος από ποτέ για το εύρος των προϊόντων που δίνουν λύσεις στις ανάγκες του και επιλέγει ανάλογα. «Προς αυτή την κατεύθυνση κινούμαστε στην Εύρηκα, παράγοντας προϊόντα προσαρμοσμένα στις σύγχρονες συνθήκες», λένε οι συνομιλητές μας, σχολιάζοντας ότι «οι καταναλωτές δεν αγοράζουν πλέον απλά αντικείμενα, αλλά εμπειρίες», στις οποίες συμμετέχει ασφαλώς το συναίσθημα και το προσωπικό γούστο. Σύμμαχος των επιχειρήσεων στη διεύρυνση της αγοραστικής εμπειρίας είναι τα νέα καινοτόμα προϊόντα, όπως και το διαδίκτυο που αυξάνει ως μέσο όλο και περισσότερο τη διείσδυσή του στο καταναλωτικό κοινό. Οι επιχειρήσεις, λοιπόν, αξιοποιώντας και τις δυνατότητες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, μεριμνούν ώστε να προσφέρουν «συνολική» εμπειρία στον καταναλωτή από την επιλογή των προϊόντων τους.

CatMan, λιανεμπόριο και βιομηχανία
Το CatMan ή αλλιώς Category Management αποτελεί την επιστημονική βάση της στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ βιομηχανίας και λιανεμπορίου, που συμβάλλει στην αμοιβαία αποδοτικότερη σχέση των δύο πλευρών. Οι κ.κ. Πάνος Τασιούλης και η Σοφία Λέντζιου, Senior Brand Manager ο πρώτος και Junior Brand Manager (Laundry & Home Care) η δεύτερη της Henkel Hellas, εκτιμούν ότι η εν λόγω στρατηγική εφαρμόζεται αρκετά το τελευταίο διάστημα στη συνεργασία των δύο πλευρών. Όπως εξηγούν, η οργάνωση της κατηγορίας με τρόπο που διευκολύνει τον καταναλωτή στην επιλογή προϊόντος μπροστά στο ράφι, η σωστή γειτνίαση και διάταξη των προϊόντων σε αυτό, το σωστό branding και η ύπαρξη πληροφοριακού υλικού διευκολύνουν τις πωλήσεις, ιδιαίτερα στις επιμέρους υποκατηγορίες που εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία και ανομοιομορφία συσκευασιών. Και καταλήγουν: «Το CatMan δεν έχει σχέση μόνο με τη βελτίωση των δεικτών απόδοσης της κατηγορίας, αλλά συμβάλει συνολικά στη βελτίωση της εικόνας και την ανάπτυξη του λιανέμπορου».

Η αρμονική συνεργασία των δύο πλευρών συμβάλει στην κάλυψη με τον καλύτερο δυνατό τρόπο των καταναλωτικών αναγκών και τη μεγιστοποίηση των πωλήσεων, επισημαίνουν οι εκπρόσωποι της Εύρηκα, προτάσσοντας την αμοιβαιότητα οφέλους μεταξύ προμηθευτή, αλυσίδας και καταναλωτή ως αποτέλεσμα π.χ. του συνεργατικού σχεδιασμού ειδικών προωθητικών ενεργειών tailor made των μαρκών με τις αλυσίδες. «Οι μάρκες που προτείνουν νέα τεχνολογικώς προηγμένα προϊόντα συμβάλλουν ουσιαστικά στη μεγιστοποίηση των πωλήσεων», σημειώνουν, προσθέτοντας ότι λύση βρίσκεται στην ανάπτυξη των αγορών με καινοτόμα προϊόντα. Τονίζοντας ότι η Εύρηκα κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, δίνουν ως παράδειγμα το προϊόν Εύρηκα Baby Πολυκαθαριστικό λεκέδων για βρεφικά ρούχα, που καλύπτει ανάγκες σε ένα πεδίο, όπου δεν υπάρχει αντίστοιχο προϊόν.

Η αγορά των απορρυπαντικών για τα πιάτα Η κατηγορία των απορρυπαντικών για τα πιάτα στη διάρκεια της περιόδου μεταξύ Ιανουαρίου και Αυγούστου εμφάνισε άνοδο σε αξία 4% και σε όγκο πωλήσεων 3%, με μειώσεις αντιστοίχως, όμως, κατά 7% και 8% στα προϊόντα της ιδιωτικού σήματος. Την ίδια περίοδο τα απορρυπαντικά πλυντηρίου πιάτων, οι ταμπλέτες και τα deodorants, αύξησαν τις πωλήσεις τους 12% σε αξία και 10% σε όγκο, ενόσω τα σχετικά προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας έχαναν πωλήσεις αντίστοιχα κατά 15% και 12%. Η υποκατηγορία των απορρυπαντικών πλυντηρίου πιάτων σε σκόνες και υγρά εμφάνισε σταθερότητα σε αξία και μείωση σε όγκο πωλήσεων κατά 4%, αλλά με αντίστοιχες μειώσεις μεριδίων κατά 15% και 19% στα προϊόντα ιδιωτικού σήματος.

«Ξεπαγώνει» η διαφήμιση;
Οι επιχειρήσεις του κλάδου κατά τη μακρά περίοδο της κρίσης επένδυαν όλο και περισσότερο στις προσφορές παρά στη διαφήμιση των προϊόντων τους. Η ανάκαμψη της αγοράς, ωστόσο, φαίνεται ότι αναθερμαίνει κάπως το ενδιαφέρον τους για τη διαφήμιση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η digital καμπάνια του Εύρηκα Classic «Ο ουρανός με τ’ άσπρα», που ξεκίνησε η εταιρεία τον Σεπτέμβριο. «Στόχος μας είναι να αναζωογονήσουμε την κατηγορία των λευκαντικών, απευθυνόμενοι σε ένα νεανικό κοινό, που αποτελεί το μέλλον», λένε οι υπεύθυνοι της εταιρείας. Ακολουθώντας τις σύγχρονες τάσεις του ψηφιακού μάρκετινγκ, η καμπάνια περνάει στα social media, όπως και σε σχετικού περιεχομένου υψηλής επισκεψιμότητας sites και δη με μεγάλη απήχηση. Η Colgate-Palmolive με τη συνεργασία της ΕΥΣ προχώρησε σε μια ενδιαφέρουσα ενέργεια ΕΚΕ την άνοιξη φέτος. Στο πλαίσιό της οι καταναλωτές, αγοράζοντας προϊόντα Colgate, Palmolive, Sanex, Ajax και Soupline από τα καταστήματα της αλυσίδας, στήριξαν την πρωτοβουλία της να προσφέρει προϊόντα καθαριότητας και προσωπικής υγιεινής στα 14 Σπίτια που λειτουργεί «Το Χαμόγελο του Παιδιού», φιλοξενώντας παιδιά που έχουν πέσει θύματα κάθε μορφής βίας.

Νέα λανσαρίσματα
Το Skip λάνσαρε τη νέα σειρά Skip με Care Serum, που για πρώτη φορά ενσωματώνει τη δύναμη του serum σε υγρό απορρυπαντικό. Η νέα σειρά Skip φροντίζει τις ίνες, μειώνει τα χνούδια και τους κόμπους, ζωντανεύει τα χρώματα και διατηρεί την ελαστικότητα. H σειρά Skip με Care Serum, που περιλαμβάνει τέσσερις κωδικούς (για Μαύρα / Σκουρόχρωμα, Μάλλινα / Μεταξωτά, Αθλητικά και Με σαπούνι Μασσαλίας), παρουσιάστηκε πρόσφατα σε εκδήλωση για τους εκπροσώπους των αλυσίδων σούπερ μάρκετ.

Η Henkel παρουσίασε το νέο Dixan με σύνθεση που βοηθά στην εξοικονόμηση νερού, ενώ άλλαξε και τη συσκευασία, μειώνοντας τη χρήση πλαστικού. Σημειώνουμε ότι μέρος των εσόδων του προϊόντος διατίθενται για τη στήριξη δράσεων της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης και ειδικότερα για την προστασία του Κορινθιακού Κόλπου.

Η Εύρηκα Ελλάς παρουσίασε το νέο υγρό απορρυπαντικό ρούχων Εύρηκα Μασσαλίας, ενισχυμένο με την προηγμένη τεχνολογία του stain lift power για τους δύσκολους λεκέδες, και βελτίωσε τη σύνθεση του Εύρηκα Classic, καθώς και του πολυκαθαριστικού λεκέδων Εύρηκα Bright, κάνοντας τα έως 40% πιο αποτελεσματικά στην καταπολέμηση λεκέδων.

Επίσης, τον Σεπτέμβριο λάνσαρε και το πολυκαθαριστικό λεκέδων σε σκόνη για τα χρωματιστά και λευκά βρεφικά ρούχα Εύρηκα Baby, υποαλλεργικής και δερματολογικά ελεγμένης σύνθεσης, με απουσία αρώματος, χρωστικών και φωσφορικών, για την προστασία των ευαίσθητων επιδερμίδων..