Οριακή αύξηση των πωλήσεων και παγίωση του οικονομικού κλίματος προβλέπουν τα στελέχη των αλυσίδων και των προμηθευτών τους, προκρίνοντας, από άποψη προτεραιοτήτων, εκτός της ενίσχυσης των πωλήσεων και της περιστολής του κόστους, τις επενδύσεις στην καινοτομία και τις νέες υπηρεσίες, σύμφωνα με τη πέμπτη κυλιόμενη σχετική εξαμηνιαία έρευνα τάσεων και προσδοκιών από το ΙΕΛΚΑ, που διεξήχθη μεταξύ 20 Ιουνίου και 1ης Ιουλίου σε δείγμα 155 ανώτερων και ανώτατων στελεχών επιχειρήσεων των δύο πλευρών της αγοράς.
Σχετικά με τις προσδοκίες των στελεχών αναφορικά με την εξέλιξη των πωλήσεων του κλάδου, η έρευνα του ΙΕΛΚΑ κατέγραψε για δεύτερη συνεχόμενη φορά την πεποίθησή τους για μια, έστω οριακή, άνοδο των πωλήσεων. Ειδικότερα, κατά μέσο όρο εκτίμησαν ότι στο δεύτερο εξάμηνο του έτους αυτή θα είναι της τάξης του 0,1%, σε σύγκριση με τις πωλήσεις του αντίστοιχου περσινού εξαμήνου. Τα στελέχη κατά το 31% προέβλεψαν ότι οι πωλήσεις θα κινηθούν αυξητικά, έναντι 28% που πιστεύουν ότι θα μειωθούν και 40% ότι θα παραμείνουν αμετάβλητες.
Σχετικά με τη γενική οικονομική κατάσταση της χώρας, η θετική τάση που αποτιμήθηκε από την έρευνα το προηγούμενο εξάμηνο, παγιοποιήθηκε στην πρόσφατη. Συγκεκριμένα κατά πλειονότητα 53% τα στελέχη αξιολογούν ότι η κατάσταση παρέμεινε αμετάβλητη, κατά το 31% ότι επιδεινώθηκε και κατά το 16% ότι βελτιώθηκε. Αν και συγκριτικά προς τα σχετικά ερευνητικά πορίσματα για το 2017 οι εκτιμήσεις φέτος είναι σαφώς πιο αισιόδοξες, στην παρούσα έρευνα δεν αποτυπώθηκε κάποια δυναμική περεταίρω βελτίωσης, διαπιστώνουν οι ερευνητές. Εντούτοις επισημαίνουν ως σημαντικό ότι για δεύτερη φορά καταγράφεται έστω μια οριακή θετική τιμή στο συνολικό δείκτη του οικονομικού κλίματος, οφειλόμενη στη βελτίωση των οικονομικών συνθηκών της αγοράς και στις θετικές προσδοκίες των στελεχών της αναφορικά με τις πωλήσεις και τις τιμές. Το σχετικό αποτέλεσμα σχετίζεται και με τις θετικές προσδοκίες τους για την ολοκλήρωση των αλλαγών στον κλάδο, μετά τις πρόσφατες εξαγορές και συγχωνεύσεις στη λιανική και την έναρξη της κεφαλαιοποίησης των εν λόγω επενδύσεων, όπως και με την ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου.
Αίτια προβληματισμού και προτεραιότητες
Παρά την συγκρατημένη αισιοδοξία των στελεχών, τα προβλήματα που εξακολουθούν να κυριαρχούν στη σκέψη τους –κατανεμημένα από την έρευνα σε «εξωγενή», «εταιρικά» και «κλαδικά» –είναι και πάλι πρωτίστως τα εξωγενή, με πρωταγωνιστικό αυτό της αβεβαιότητας που δημιουργεί το κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον (53%), πράγμα που σχετίζεται με τις εγχώριες εξελίξεις, αλλά και με τις αλλαγές που διέπουν τον κλάδο. Ο «υψηλός ΦΠΑ», που στις προηγούμενες μετρήσεις της έρευνας καταγραφόταν ως πρώτιστο πρόβλημα, εξακολουθεί να διατηρεί τη σημασία του (51%), ενώ, αντίθετα, οι «μειωμένες πωλήσεις» στην τελευταία μέτρηση προβληματίζουν το 40% των στελεχών, έναντι 59% στην αντίστοιχη περσινή, προφανώς λόγω της αναμενόμενης σταθεροποίησης της ζήτησης. Επίσης, η «χαμηλή κερδοφορία» παραμένει σημαντικό πρόβλημα στις αξιολογήσεις τους, ενισχυμένο μάλιστα περαιτέρω (43% στην τελευταία έρευνα από 38% στην αντίστοιχη πέρυσι), λόγω των έντονων προσφορών, σε συνδυασμό με την ακρίβεια του δανεισμού και τον υψηλό ανταγωνισμό. Την πεντάδα των κύριων προβλημάτων κατά τις εκτιμήσεις των στελεχών συμπληρώνουν οι «αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες» (28%), που σχετίζονται ασφαλώς με τις νέες κοινωνικές συνθήκες, τις επιδράσεις του έντονου ανταγωνισμού (π.χ. απηχούμενες στο κυνήγι των προσφορών), στην ταχεία διείσδυση των ψηφιακών μέσα κ.ά.
Από άποψη προτεραιοτήτων, η έρευνα διαπιστώνει ότι κατά πλειονότητα τα στελέχη του κλάδου προκρίνουν την καινοτομία και τις επενδύσεις. Συγκεκριμένα, αν εξαιρεθεί ως πρωτιά των προτεραιοτήτων τους η αύξηση των πωλήσεων (67%) και η μείωση του κόστους λειτουργίας των εταιρειών τους (49%), όλες οι ακόλουθες αναφέρονται σε τομείς σημαντικού επενδυτικού ενδιαφέροντος, με εστίαση στην καινοτομία διαδικασιών, υπηρεσιών και προϊόντων (36%), την εξυπηρέτηση των πελατών (30%), την αναβάθμιση των δικτύων και διανομών (25%), την αξιοποίηση των ηλεκτρονικών δεδομένων (23%) κ.λπ.