Η είδηση που μας έδωσε την αφορμή για αυτό το άρθρο, ήταν η εξέλιξη της υπηρεσίας drone delivery από την Amazon στη Βρετανία. Σύμφωνα με αυτήν, λοιπόν, γι’ αγορές βάρους μέχρι 2,5 κιλών, η παραγγελία είναι στην πόρτα του πελάτη περίπου σε 30 λεπτά από την αγορά του. Τέτοιες ειδήσεις στοιχειώνουν το όνειρο κάθε οργανωμένου λιανέμπορου, για την αξιοποίηση δικτύων μεταφορών των παραγγελιών της πελατείας άνευ... μεταφορέων!

H απαίτηση του αγοραστή να παραλαμβάνει την παραγγελία του άμεσα σχετίζεται με μια νοοτροπία που δομήθηκε τις δύο τελευταίες δεκαετίες, κυρίως με τη χρήση δικτύων υψηλών ταχυτήτων. Οι τεχνολογίες μπαίνουν τόσο γρήγορα στη ζωή μας, που σε πολλές περιπτώσεις τις χρησιμοποιούμε, χωρίς να συνειδητοποιούμε το πόσο γρήγορα αλλάζουν την αντίληψή μας για τον κόσμο. Στέλνουμε ένα e-mail, ξεχνώντας ότι πριν από 30 χρόνια το μήνυμα που τώρα χρειάζεται ένα δευτερόλεπτο για να φτάσει στον αποδέκτη του, χρειαζόταν μερικά 24ωρα.

Τα καταστήματα των μερικών χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων, που αρχικά εμφανίστηκαν στον τομέα των τροφίμων και των καθημερινών ειδών οικιακής χρήσης και στη συνέχεια εδραιώθηκαν ως μοντέλο και στην αγορά των ηλεκτρικών-ηλεκτρονικών συσκευών, έχουν διπλό στόχο. Αφενός είναι εκθετήρια μιας τεράστιας ποικιλίας προϊόντων, από την οποία ο αγοραστής επιλέγει αυτό που τον ενδιαφέρει, και αφετέρου η πώληση γίνεται άμεσα και ο αγοραστής παραλαμβάνει και μεταφέρει το προϊόν στον χώρο του σε μια ενότητα χρόνου.

Αντίθετα, σ’ ένα ψηφιακό κατάστημα η έκθεση προϊόντων μπορεί να είναι απείρως μεγαλύτερη, αλλά η απόσταση από τον πελάτη συχνά συνεπάγεται ότι το προϊόν θα φτάσει σε αυτόν μέχρι κι ένα μήνα αργότερα. Για ορισμένες κατηγορίες προϊόντων, όπως τα τρόφιμα, τέτοιες καθυστερήσεις αποτρέπουν πρακτικά την αγορά. Ωστόσο, αν και υπάρχουν αγορές «μη επείγοντος» χαρακτήρα, όπως οι αγορές του βιβλίου ή των καλλυντικών, η νοοτροπία του αγοραστή τις κατατάσσει πλέον κι αυτές στην κατηγορία του «επείγοντος».

Αυτοματοποιημένοι μεταφορείς εν όψει
Η μάχη των επιχειρήσεων με τον χρόνο παράδοσης των παραγγελιών προσδιορίζει σήμερα ένα από τα βασικά στοιχεία ανταγωνιστικότητας σε παγκόσμιο επίπεδο. Καμία λύση δεν είναι μέχρι στιγμής η ιδανική. Αρχίζει, όμως, να διαφαίνεται ότι η χρήση αυτοματοποιημένων μηχανών, η οποία ήδη λειτουργεί συμπληρωματικά στις εταιρείες μεταφορών, έχει σημαντικά πλεονεκτήματα για να είναι η ιδανική στο όχι μακρινό μέλλον, για παραδόσεις στα όρια μιας πόλης. Η απουσία χειριστή στο μέσο μεταφοράς μειώνει κάθετα το κόστος λειτουργίας και, εφόσον η τεχνολογία φτάσει σε επίπεδο που θα εγγυάται την αξιοπιστία και ασφάλεια, θα είναι θέμα χρόνου οι εταιρείες λιανικής να υιοθετήσουν τις συγκεκριμένες λύσεις.

Το πρόβλημα της ανύψωσης μεγάλων φορτίων έχει αντιμετωπιστεί ήδη, με την κατασκευή μηχανών που, κάνοντας χρήση του οδικού δικτύου, μπορούν εύκολα να μεταφέρουν βάρος μέχρι 150 κιλών. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι μεγάλοι κατασκευαστές στο χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας έχουν στρέψει την ενέργεια τους στην έρευνα και ανάπτυξη αυτόνομων φορτηγών αυτοκινήτων, τα οποία σε ένα πιο μακρινό μέλλον, ίσως μέσα στην ερχόμενη δεκαετία, θα αντικαταστήσουν τους χειριστές των οχημάτων για μακρινότερες αποστάσεις.

Η έρευνα στον τομέα των αυτοματοποιημένων μεταφορών χρειάζεται υποδομές και γνώση, που εξ όσων γνωρίζουμε δεν είναι ακόμα εμπορικά διαθέσιμη. Υπάρχουν, όμως, αρκετά ερευνητικά προγράμματα που προάγουν τους σχετικούς πειραματισμούς και που περιμένουν ιδιωτικές επενδύσεις για να αναπτυχθούν.