Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε υπό το γενικό τίτλο «Αγώνας ταχύτητας μετ’ εμποδίων» στις 19 Απριλίου το 12ο συνέδριο Food Retail CEO forum, που διοργανώνουν κάθε χρόνο το περιοδικό μας και οι εκδόσεις Boussias. Τη φετινή διοργάνωση, που έγινε «μικτά», δηλαδή δια ζώσης –με την τήρηση όλων των μέτρων ασφαλείας έναντι της πανδημίας– στο αμφιθέατρο της ΟΤΕ Academy και ταυτόχρονα, επίσης για λόγους ασφαλείας, διαδικτυακά, παρακολούθησαν εκατοντάδες στελεχών επιχειρήσεων του κλάδου της οργανωμένης λιανικής και χονδρικής πώλησης των FMCG, των προμηθευτών τους, καθώς και εκπροσώπων επιχειρήσεων που υποστηρίζουν με υπηρεσίες και προϊόντα τους τη νευραλγική αυτή αγορά. Στους προβληματισμούς που κατατέθηκαν στο συνέδριο βάρυναν ασφαλώς η γεωπολιτική κρίση του ρωσοουκρανικού πολέμου που, μετατρεπόμενη σε κρίση ενεργειακή, εκτραχύνει τον πληθωρισμό, μεγεθύνοντας την ανησυχία νοικοκυριών και επιχειρήσεων στην έξοδό τους από τη διετή δοκιμασία της κρίσης στη δημόσια υγεία, της οποίας οι οικονομικές επιπτώσεις τροφοδότησαν κι αυτές άλλη μια διεθνών διαστάσεων οικονομική κρίση, σύμπτωμα της οποίας είναι οι πληθωριστικές πιέσεις ήδη από τα μέσα του 2021…
Σε άλλες εποχές θα ήταν υπερβολή υπερθετικού βαθμού η επαναληπτική χρήση του όρου «κρίση» με διαφορετικούς επιθετικούς προσδιορισμούς τέσσερις φορές σε μια μόλις πρόταση! Κι όμως, αυτή είναι η συγκυρία στην οποία ζούμε καταναλωτές και επιχειρηματίες, έχοντας διανύσει ήδη μια υπερδωδεκαετή πορεία κρίσης υπό τα καυδιανά δίκρανα της βίαιης δημοσιονομικής προσαρμογής και των υποθηκών της.
Στις σελίδες που ακολουθούν επιχειρούμε να συνοψίσουμε το περιεχόμενο και τα συμπεράσματα των δημόσιων διαλόγων και των εισηγητών του 12ου «σελφ σέρβις»-Food Retail CEO Forum, ελπίζοντας να είναι αυτά τα δραματικότερα των πολλών τελευταίων χρόνων, καθώς αναγνωρίζουμε με τρόμο στις διεθνοπολιτικές εξελίξεις την ανάδυση κάθε ημέρα όλο και περισσότερο της ασυναρτησίας, της απανθρωπιάς, της παράνοιας…
ΟΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΩΝ ΑΛΥΣΙΔΩΝ ΣΕ ΕΠΟΧΗ ΚΡΙΣΗΣ
Το συνέδριο άνοιξε με δημόσιο διάλογο, αφιερωμένο στις «στρατηγικές απαντήσεις των σούπερ μάρκετ στην εποχή της κρίσης», στον οποίο συμμετείχαν οι κ. Κώστας Αντιμησάρης, γενικός επιχειρησιακός διευθυντής της Metro, και Θεόδωρος Γεροστεργιούδης, γενικός διευθυντής της Μασούτης, υπό το συντονισμό του κ. Στέφανου Κομνηνού, ιδρυτικού εταίρου της Netrino.
Οι δύο μάνατζερ συμφώνησαν ότι ο συνδυασμός γεωπολιτικής και ενεργειακής κρίσης πριν ομαλοποιηθεί διεθνώς η λειτουργία των εφοδιαστικών αλυσίδων, μετά το σοκ της πανδημίας, εκτραχύνει τις πληθωριστικές πιέσεις που ξεκίνησαν από τα μέσα του 2021, μειώνοντας τη ζήτηση των FMCG. Έτσι, ενόσω τα περιθώρια συγκράτησης των ανατιμήσεων εκ μέρους των συντελεστών της προσφοράς προοδευτικά μειώνονται παρά τις γενναίες προσπάθειες των αλυσίδων να τις καθυστερούν, οι μεν καταναλωτές περιορίζουν τις αγορές τους στα πλέον απαραίτητα οι δε επιχειρήσεις του κλάδου ανησυχούν σοβαρά για τις πιέσεις στην κερδοφορία τους, κυρίως εξαιτίας της ξέφρενης αύξησης του ενεργειακού τους κόστους, το οποίο είναι υποχρεωμένες, όπως ειπώθηκε, να απορροφούν εξολοκλήρου, εφόσον δεσμεύονται νομικά να μην αυξάνουν τα περιθώρια του μικτού κέρδους τους πάνω από το επίπεδο του Σεπτεμβρίου του 2021.
Μολαταύτα οι μάνατζερ εξέφρασαν την αισιοδοξία ότι «οι επιχειρήσεις του κλάδου θα τα καταφέρουν, όπως και στην πανδημία», βοηθούσης της τουριστικής σεζόν φέτος, η οποία αναμένεται ότι θα αναζωογονήσει την πολύπαθη αγορά ho.re.ca. και, μέσω αυτής, τουλάχιστον την οργανωμένη χονδρική αντισταθμιστικά προς τις απώλειες της οργανωμένης λιανικής. Άλλωστε, όπως είπαν, ο κλάδος πιστώνεται εκ νέου την ετοιμότητά του στην αποτελεσματική διαχείριση κρίσεων, καθότι τα περιορισμένα προβλήματα από τις εξάρσεις της ζήτησης προϊόντων, οι αγορές των οποίων πλήττονται από το ρωσο-ουκρανικό πόλεμο (σπορέλαια, άλευρα, ζάχαρη κ.ά.), αντιμετωπίζονται άμεσα, χωρίς ελλείψεις στο ράφι.
Σήμερα, όπως τονίστηκε, οι αλυσίδες αναθεωρούν ανά δίμηνο τις προβλέψεις τους σχετικά με την εξέλιξη του ενεργειακού τους κόστους, επενδύοντας σε τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας –πράγμα που κάνουν στρατηγικά από χρόνια, εκσυγχρονίζοντας τον εξοπλισμό των δικτύων τους–, αλλά και ενεργειακής αυτονομίας. Ειδικότερα η Metro προχωρά φέτος σε προγραμματισμένη διετή επένδυση ύψους 18 εκατ. ευρώ σε φωτοβολταϊκά συστήματα στις εγκαταστάσεις της (καταστήματα και αποθήκες), ανακοινώνοντας εξοικονομήσεις ενέργειας 30%-35% την τελευταία πενταετία από την εφαρμογή «πράσινης» διαχείρισης της ενέργειας.
Ενισχύονται οι τάσεις συγκέντρωσης
Και οι δύο συνομιλητές συμφώνησαν ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο στον κλάδο, που αναπτύχθηκε με εκπληκτική ταχύτητα υπό συνθήκες πανδημίας, «ήρθε για να μείνει» αλλά με απροσδιόριστο ακόμα το χρόνο και το ρυθμό της επέκτασης του μεριδίου του (2,5%-3% του κλαδικού τζίρου σήμερα). Στο πλαίσιο αυτό, δήλωσαν την έμφασή τους στις προσπάθειες βελτίωσης της αποδοτικότητας των e-shops σε ό,τι αφορά το ακανθώδες πρόβλημα της παραγωγής ζημιών ή ασύμφορα μικρού κέρδους, καθώς και της αντιστοίχισης του κύρους τους με των φυσικών καταστημάτων. Ωστόσο, ενώ εκφράστηκε η αισιοδοξία ότι το μερίδιο των online πωλήσεων «μπορεί να φτάσει σε μερικά χρόνια στο 10%-15% του κλαδικού τζίρου», άρα «επενδύουμε σε υποδομές, ώστε να είμαστε έτοιμοι» (Γεροστεργιούδης), εκφράστηκε επιφυλακτικότητα ως προς την κατεύθυνση των σχετικών επενδύσεων, αφού διεθνώς δεν έχει οριστικοποιηθεί το μοντέλο του κλαδικού e-shop που θα επικρατήσει, ενόσω διαφαίνεται μια πόλωση των πωλήσεων μεταξύ φυσικού καταστήματος, το οποίο «ουδέποτε θα χάσει τη ζωτική σημασία του για τον πελάτη», και του e-shop που υπόσχεται ταχύτατο delivery εις βάρος όλων των άλλων μοντέλων (Αντιμησάρης).
Ο
ι συνομιλητές συμφώνησαν ότι υπό συνθήκες αύξησης του ενεργειακού κόστους των αλυσίδων και πίεσης της κερδοφορίας τους θα ενισχυθούν φέτος οι τάσεις συγκέντρωσης της κλαδικής αγοράς, μετά την προσοδοφόρα για μικρούς και μεγάλους ανάπαυλα της πανδημίας. Στο πλαίσιο αυτό, ο μεν κ. Γεροστεργιούδης απέδωσε τα επίμονα παρά τις διαψεύσεις δημοσιεύματα περί πώλησης της Μασούτης σε fund «στην ενόχληση κάποιων για τις επιτυχίες και τις αξίες της», ο δε κ. Αντιμησάρης δήλωσε τη προσήλωση της Metro στην οργανική ανάπτυξη.
Ο ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΠΡΟΧΩΡΑ
Η πρόοδος του ψηφιακού μετασχηματισμού των μεγάλων επιχειρήσεων του κλάδου ως θεμέλιο για την αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων του ταχύτατα μεταβαλλόμενου κόσμου μας συζητήθηκε, στο πλαίσιο του συνεδρίου, σε ανοικτό δημόσιο διάλογο, στον οποίο συμμετείχαν οι κ. Δημήτρης Βαλινδράς, VP IT Demand της ΑΒ Βασιλόπουλος, Αντώνης Γιαννόπουλος, διευθυντής Ψηφιακού Μετασχηματισμού της Metro, Σάββας Τορτοπίδης, διευθυντής Ψηφιακού Μετασχηματισμού της Μασούτης, και Παύλος Χατζηδημητρίου, Senior Manager της Accenture. Τη συζήτηση συντόνισε ο κ. Παναγιώτης Μαρκέτος, business editor.
Η συζήτηση ανέδειξε την πρόοδο του ψηφιακού μετασχηματισμού των τριών μεγάλων λιανεμπορικών επιχειρήσεων της αγοράς μας, που εκπροσωπήθηκαν στο διάλογο, καθώς και τις βασικές τάσεις του στο εγχώριο επιχειρείν σήμερα. Ειδικότερα, έγινε σαφές πως ο ψηφιακός μετασχηματισμός των αλυσίδων είχε ξεκινήσει με πλείστα επιμέρους έργα, πιλοτικά και σε πλήρη εφαρμογή, στα πεδία των ενδοεταιρικών διαδικασιών και των σχέσεων με προμηθευτές και καταναλωτές προ της σύστασης των σχετικών διευθύνσεων. Η σύσταση των τελευταίων επιβεβαιώνει τη συνειδητοποίηση του ηγετικού μάνατζμεντ των αλυσίδων ότι πρόκειται για μια αναγκαία, δομικού και ολιστικού χαρακτήρα μετάβαση των οργανισμών τους στην ψηφιακή εποχή, η οποία όχι μόνο θα δοκιμάσει τις αξιώσεις ανταγωνιστικής επιβίωσης καθενός σε ένα ακαθόριστο μέλλον, αλλά ήδη τους δαμάζει, καθώς οι σχετικές τεχνολογίες και συστήματα διαχείρισης των πληροφοριών εξελίσσονται με ρυθμό γρηγορότερο από τις δυνατότητες των ίδιων των επιχειρήσεων να τα αφομοιώνουν και να τα ενσωματώνουν. Συνεπώς, όπως έδειξε η συζήτηση, όλοι αναγνωρίζουν ότι η ταχύτητα του μετασχηματισμού τους ήδη «μοιράζει» ή «αφαιρεί» ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στα πεδία της εμπεριστατωμένης γνώσης και προσέγγισης του πελάτη, της λήψης αποφάσεων βάσει πραγματικών δεδομένων, της άμεσης διάχυσής τους και ελέγχου υλοποίησής τους και της επίτευξης εντέλει οικονομιών κλίμακος.
Επισημαίνουμε τα κοινά άγχη των συνομιλητών για τις ανεπάρκειες της εγχώριας αγοράς να προσφέρει τους κατάλληλους εσωτερικούς και εξωτερικούς συνεργάτες στις σχετικές διευθύνσεις των επιχειρήσεων, όπως και τη μόνιμη αναζήτηση εκ μέρους τους αφενός αποτελεσματικότερων τεχνολογιών διαχείρισης των οικοσυστημάτων πληροφοριών και αφετέρου της βέλτιστης «συνταγής» του omnichannel, προκειμένου να μετασχηματίζεται ψηφιακά το φυσικό κατάστημα, σύστοιχα προς την κοινωνική εξοικείωση με τις ψηφιακές εμπειρίες και τις σχετικές προσδοκίες. Σημειώνουμε επίσης τη μέριμνα των αλυσίδων για ενσωμάτωση όλου του προσωπικού τους στην υπόθεση του ψηφιακού μετασχηματισμού τους, μέσω της διαρκούς εκπαίδευσής του, της εξοικείωσής του με τον ψηφιακό καταμερισμό της εργασίας και της ανταπόκρισής του στα καινοτόμα τεχνολογικά χαρακτηριστικά της, όπως και της απαιτούμενης αλλαγής εργασιακής κουλτούρας, με υπομονή και επιμονή.
Χωρίς επιστροφή η μετάβαση στο cloud
Οι «ειδήσεις» που βγήκαν από τη συζήτηση ήταν δύο. Η πρώτη, ότι η Μασούτης αφενός θα εγκαινιάσει σύντομα ένα dark store στην Αττική και αφετέρου θα εφαρμόσει σε λίγες εβδομάδες ένα πιλοτικό έργο self shopping, το οποίο υπόσχεται μια πιο μοντέρνα και πελατοκεντρική προσέγγιση των ηλεκτρονικών αγορών από το φυσικό κατάστημα, με γρήγορο check-out. Η δεύτερη είδηση ήταν ότι η ΑΒ Βασιλόπουλος, που έχει ήδη πολυετή εμπειρία στην εφαρμογή ενός συστήματος πρόβλεψης της ζήτησης ανά κατάστημα, σήμερα επεκτείνει την εφαρμογή στα αποθηκευτικά της κέντρα και σύντομα αυτή θα περιλάβει τον τομέα των φρέσκων προϊόντων, που παραδίδονται απευθείας από τους προμηθευτές στο δίκτυο των καταστημάτων της.
Συμπερασματικά, σε ό,τι αφορά τις γενικές τάσεις του ψηφιακού μετασχηματισμού στον κλάδο, εκτιμήθηκαν ως κυρίαρχες η χωρίς επιστροφή μετάβαση των επιχειρήσεων στο cloud, η διαδραστική επικοινωνία με τον καταναλωτή, η ολοκλήρωση της μετάβασης από το φυσικό στο ψηφιακό κατάστημα, η αναβάθμιση των συστημάτων πιστότητας πελατών, η προσπάθεια εν γένει της τεκμηρίωσης των στρατηγικών αποφάσεων με τεχνολογικά εργαλεία και οικοσυστήματα πληροφορίας. Κεντρικά ζητούμενα εκτιμήθηκε ότι παραμένουν ανά επιχείρηση η υιοθέτηση δεικτών απόδοσης της προόδου του μετασχηματισμού, η απόλυτη δέσμευση του μάνατζμεντ σε αυτόν και ο ρεαλιστικός οδικός χάρτης υιοθέτησης των σχετικών αλλαγών.
Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΗΝ ΗΓΕΣΙΑ, ΕΓΓΥΗΣΗ ΓΙΑ ΟΛΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
Το πρότυπο των οικογενειακών επιχειρήσεων ως κατεξοχήν επιτυχημένο πρότυπο επιχειρηματικής λειτουργίας στην Ελλάδα ανέδειξαν οι συμμετέχουσες στο δημόσιο διάλογο, με θέμα «Οι γυναίκες στην ηγεσία των επιχειρήσεων FMCG και η δική τους απάντηση στα σύγχρονα προβλήματα», κ. Πόπη Σκαγιά, διευθύνουσα σύμβουλος της Κ. Θ. Σκαγιά ΑΒΕΕ, Αλεξάνδρα Πίττα Χαζάπη, αντιπρόεδρος του ΔΣ και διευθύνουσα σύμβουλος της Αττική Μελισσοκομική Εταιρεία Αλ. Πίττας ΑΕΒΕ, Μαίρη Χατζάκου, πρόεδρος της ΜΕΒΓΑΛ ΑΕ και Μαρία Αλεξίου, πρόεδρος του CSR Hellas και συντονίστρια της συζήτησης. Όπως προέκυψε από τις τοποθετήσεις και τις αναφορές τους στα ιστορικά των επιχειρήσεών τους, η έμφυλη σύνθεση των οικογενειών που ιδρύουν και διοικούν επιχειρήσεις, καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη φύση της διοίκησής τους από την άποψη της συμμετοχής των γυναικών στη λήψη των αποφάσεων και την ηγεσία τους. Επίσης, συμφώνησαν ως προς τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχουν οι επιχειρήσεις με υψηλή συμμετοχή γυναικών σε στελεχιακές θέσεις από την άποψη ότι «σκοράρουν» στα λεγόμενα soft skills, δηλαδή αφουγκράζονται προσεκτικότερα τις ανάγκες των καταναλωτών, απευθύνονται αποτελεσματικότερα στο κοινό τους, ενώ ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες του προσωπικού τους. Εξάλλου, εκτιμήθηκε ότι η σύνθεση των απόψεων μάνατζερ των δύο φύλων αναδεικνύει τις διαφορετικές ικανότητές τους, προσφέροντας ολιστική προσέγγιση στη διαχείριση των σύγχρονων προκλήσεων, ενώ τονίστηκε ότι οι επιχειρήσεις που εφαρμόζουν έμπρακτα την ίση μεταχείριση και συμμετοχή των γυναικών στις αποφάσεις και τις διοικητικές αρμοδιότητες, αποδεικνύονται πιο ευέλικτες και ευπροσάρμοστες στα νέα δεδομένα, διεθνή κι εγχώρια, οικονομικά και κοινωνικά, καταναλωτικά κι εμπορικά.
Από τις ομιλήτριες αναδείχτηκε, επίσης, η διαφορά στην προσέγγιση και διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού μεταξύ των μικρομεσαίων οικογενειακών επιχειρήσεων και των μεγαλύτερων, πολυεθνικών οργανισμών. Οι πρώτες, όπως υποστηρίχθηκε, έχουν πιο ανθρωποκεντρική προσέγγιση, κρίνοντας και αμείβοντας τον εργαζόμενο με βάση τα προσόντα, τις ικανότητες και την εργασία του ανεξαρτήτως φύλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με στοιχεία έρευνας του CSR Hellas, οι μικρομεσαίες οικογενειακές επιχειρήσεις είναι πιο έτοιμες από τις μεγάλες και τις εισηγμένες για συμπερίληψη και ίση συμμετοχή των γυναικών στην εταιρική ηγεσία, χωρίς διαφοροποίηση αμοιβών μεταξύ των μάνατζερ των δυο φύλων.
Τα προαναφερόμενα πλεονεκτήματα επιβεβαιώνονται και από τα κριτήρια βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, όπως τα ορίζουν οι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί, που τις αξιολογούν προς χρηματοδότηση. Εξάλλου, η συμμετοχή των γυναικών στη διοίκηση των επιχειρήσεων είναι ένας από τους δείκτες βιωσιμότητας ESG κι αυτό γιατί, όπως επισήμανε η κ. Αλεξίου, οι γυναίκες είναι οι βασικοί καταναλωτές. Στο πλαίσιο αυτό, θεωρείται ότι, αν στα στελέχη μιας επιχείρησης περιλαμβάνονται γυναίκες, τότε αυτή αντιλαμβάνεται πληρέστερα τα ζητούμενα των καταναλωτριών, άρα κατά πάσα πιθανότητα είναι περισσότερο βιώσιμη.
Jon Wright: Κάντε τις πωλήσεις απλές και προσωποποιημένες
Πέντε τάσεις που αναδύονται ως κυρίαρχες στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται στο λιανεμπόριο παρουσίασε ο κ. Jon Wright, επικεφαλής του Europe IGD. Ο κ. Wright προέβλεψε ότι η κερδοφορία «θα πιεστεί πολύ», τόσο φέτος όσο και το 2023, ενώ τόνισε ότι οι λιανέμποροι θα κληθούν να βρουν το νέο σημείο ισορροπίας μεταξύ των βραχυπρόθεσμων σχεδίων τους και απαιτούμενων επενδύσεων για την προσαρμογή των υπηρεσιών τους στα νέα ζητούμενα και του στρατηγικού σχεδιασμού τους.
Δεδομένης της δύσκολης συγκυρίας, την οποία συνθέτουν η ενεργειακή ακρίβεια, η άνοδος του πληθωρισμού, η μείωση του διαθέσιμου καταναλωτικού εισοδήματος και οι νέες καταναλωτικές συνήθειες που εδραίωσε η πανδημία (click&collect, q-commerce, ανέπαφες αγορές κοκ.), η στενή συνεργασία λιανεμπόρων και προμηθευτών, είπε ο ομιλητής, είναι ο βασικός δρόμος, ώστε και οι δυο πλευρές να αποκομίσουν τα μέγιστα δυνατά οφέλη, με τη συμβολή, πάντως, της omnichannel προσέγγισης των πωλήσεων. Όπως τόνισε, επίκεντρο κάθε σχεδιασμού πρέπει να είναι ο καταναλωτής και κάθε δράση πρέπει να τον βοηθά και να τον εμπνέει να παίρνει αυτό που πραγματικά θέλει, με τρόπο εύκολο, γρήγορο και προσαρμοσμένο στις ανάγκες του. Ο καταναλωτής αναμένει πλέον από τις εταιρείες –προμηθευτικές και λιανεμπορικές– να κατανοούν τις ανάγκες και τις ανησυχίες του και να του προσφέρουν προσωποποιημένες λύσεις, πράγμα στο οποίο συμβάλλει, είπε ο κ. Wright, και η άμεση επαφή εκπροσώπων των εταιρειών με τους καταναλωτές και κατά τη φυσική πώληση και διαδικτυακά.
Όσο οι καταναλωτές αξιοποιούν τις δυνατότητες της τεχνολογίας, τόσο οι λιανέμποροι θα πρέπει να ανταποκρίνονται σχετικά, προσφέροντας νέες αγοραστικές εμπειρίες και πληροφορίες για τα προϊόντα, ενημέρωση για τις δράσεις που αναλαμβάνουν με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος, συμβουλές για έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, προτάσεις συνταγών κ.ά. Στο πλαίσιο αυτό, το φυσικό κατάστημα στο εξής οφείλει να ενσωματώνει τις ψηφιακές δυνατότητες, προάγοντας την omnichannel εμπειρία, ενώ, όπως εξήγησε ο κ. Wright, πρέπει να δίνει στον πελάτη του τη δυνατότητα αγορών επτά ημέρες των εβδομάδα καθ’ όλο το 24ωρο. Σχετικά έφερε ως παράδειγμα την PepsiCo και την Baskin Robbins, οι οποίες δημιούργησαν στα Ηνωμένα Εμιράτα και τη Νότια Κορέα αντιστοίχως σημεία ανέπαφης πώλησης προϊόντων όλο το 24ωρο, τονίζοντας πως αν οι λιανέμποροι δεν δώσουν μια τέτοια δυνατότητα στους πελάτες τους, θα τους την προσφέρουν άλλοι «παίκτες», είτε βιομηχανικοί παραγωγοί είτε λιανέμποροι.
Alki Manias: Το Metaverse στο λιανεμπόριο
Την ολοένα αυξανόμενη σημασία του Metaverse για το λιανεμπόριο και τους προμηθευτές FMCG ανέδειξε στην εισήγησή του ο κ. Alki Manias, Executive Vice President EMEA & The Americas της StoreLab. Η πανδημία, όπως είπε, ανάγκασε τις εταιρείες να επαναπροσδιορίσουν τον τρόπο που αλληλεπιδρούν με τους καταναλωτές. Τα ψηφιακά κανάλια αξιοποιήθηκαν για να υποστηρίξουν τη λειτουργία των επιχειρήσεων σε όλα τα επίπεδα, ενώ προέκυψε η ανάγκη για νέες προσφερόμενες εμπειρίες στους καταναλωτές. Την ίδια στιγμή τα αυξημένα κόστη, λόγω ενεργειακής ακρίβειας, πληθωρισμού και διαταραχών στις εφοδιαστικές αλυσίδες, υποχρεώνουν τις εταιρείες να γίνονται πιο ευέλικτες και αποδοτικές στην λειτουργία τους. Ωστόσο, όπως εκτίμησε, οι σημερινές εικονικές λύσεις και εργαλεία δεν έχουν την δυνατότητα να ενεργοποιούν την ταυτόχρονη αλληλεπίδραση πολλών χρηστών σε κοινό περιβάλλον ούτε έχουν τα απαιτούμενα πρωτόκολλα ασφαλείας, ώστε να προστατεύουν την ταυτότητα και τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών τους.
Στις πολλαπλές αυτές προκλήσεις μπορεί να δώσει απάντηση, σύμφωνα με τον κ. Manias, το Metaverse και οι δυνατότητες που προσφέρει ο ψηφιακός κόσμος, δυνατότητες ανεκμετάλλευτες σε μεγάλο βαθμό έως και άγνωστες μέχρι σήμερα. Παραδειγματικά παρουσίασε την περίπτωση της Walmart, η οποία έχει ήδη επενδύσει στο Metaverse, διερευνώντας τις τεχνολογίες που ωθούν τους καταναλωτές να αγοράζουν. Όπως εκτίμησε, στο μέλλον η αγοραστική εμπειρία θα απέχει από αυτό που γνωρίζουμε σήμερα, δηλαδή το «ταξίδι αγορών» του πελάτη στους διαδρόμους και την επιλογή προϊόντων από το ράφι. Η shopping list στον ψηφιακό κόσμο θα επιτρέπει στο λιανέμπορο να προσφέρει απευθείας ολόκληρες προϊοντικές κατηγορίες και επιλογές –π.χ. όταν ο καταναλωτής θα επιλέγει μια συσκευασία ζυμαρικών, θα του παρέχονται αυτόματα όλες οι διαθέσιμες επιλογές σάλτσας ή ακόμα και κατάλληλων σκευών για το μαγείρεμά τους.
Χαλκιαδάκης: Τράπεζα Τροφίμων Κρήτης, παραγωγή ζωοτροφών
Δυο πρωτοβουλίες της κρητικής αλυσίδας Χαλκιαδάκης παρουσίασε στο συνέδριο ο κ. Μιχάλης Τζαγκαράκης, υπεύθυνος επικοινωνίας και μάρκετινγκ της εταιρείας. Η πρώτη είναι ένα εφηρμοσμένο πρόγραμμα κυκλικής οικονομίας για την παραγωγή πρώτων υλών ζωοτροφών από οργανικά απόβλητα της αλυσίδας, δηλαδή από μη αξιοποιήσιμα υπολείμματα οπωροκηπευτικών και ζυμαρικών. Κατ’ αυτό τον τρόπο η Χαλκιαδάκης επιχειρεί να «απαντήσει» στο εντεινόμενο πρόβλημα της μεγάλης αύξησης του κόστους των ζωοτροφών και της έλλειψης πρώτων υλών, λόγω της εκτίναξης του κόστους ενέργειας και των επιπτώσεων του ρωσο-ουκρανικού πολέμου. Η υλοποίηση του προγράμματος γίνεται σε συνεργασία με το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (ΕΛΜΕΠΑ). Οι ζωοτροφές που παράγονται από τα οργανικά απόβλητα είναι κατάλληλες για τη διατροφή είτε ζώων συντροφιάς είτε παραγωγικών ζώων. Τα εν λόγω απόβλητα συγκεντρώνονται με την μέθοδο reverse logistics στις κεντρικές εγκαταστάσεις της Χαλκιαδάκης, απ’ όπου αποστέλλονται στη μονάδα μίξης και ξήρανσης υπολειμμάτων, που δημιούργησε το ΕΛΜΕΠΑ, προκειμένου να μεταποιηθούν σε ζωοτροφές. Στην πρώτη φάση λειτουργίας του προγράμματος συγκεντρώνονται ημερησίως περί τα 100-200 λίτρα οργανικών αποβλήτων.
Η δεύτερη πρωτοβουλία αφορά την ίδρυση της Τράπεζας Τροφίμων Κρήτης, η οποία στηρίχθηκε στην ιδέα της αξιοποίησης των χορηγιών τροφίμων από λιανεμπορικές αλυσίδες και προμηθευτικές επιχειρήσεις. Με τη συνεργασία δομών αλληλεγγύης, τα εν λόγω προϊόντα θα διανέμονται χωρίς καθυστέρηση σε τοπικούς φορείς, προκειμένου να τα λαμβάνουν όσοι χρήζουν υποστήριξης. Η Τράπεζα Τροφίμων Κρήτης εγκαινιάστηκε στις 3 Μαΐου στο Ηράκλειο.
ΜΚΟ «Μπορούμε»: Το λιανεμπόριο είναι ο μεγαλύτερος δωρητής της
Τις δράσεις της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης «Μπορούμε» για την μείωση της σπατάλης των τροφίμων στην Ελλάδα και την καταπολέμηση του υποσιτισμού παρουσίασε στους συνέδρους ο κ. Αλέξανδρος Θεοδωρίδης, συνιδρυτής και διαχειριστής της οργάνωσης. Η ΜΚΟ «Μπορούμε», μέσω ενός πανελλαδικού δικτύου συνεργασιών, διανέμει περίπου 30.000 μερίδες φαγητού κάθε ημέρα με τη συνδρομή φορέων κοινωφελούς έργου. Όπως ανέφερε ο κ. Θεοδωρίδης, το λιανεμπόριο είναι ο μεγαλύτερος δωρητής τροφίμων και γευμάτων, που διανέμει η οργάνωση. Σημειώνεται ότι η συντριπτική πλειονότητα των δωρεών –ποσοστό που αγγίζει το 90%– είναι από σταθερούς δωρητές. Η οργάνωση «Μπορούμε» στοχεύει και στην πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου της σπατάλης των τροφίμων. Στο πλαίσιο αυτό, έχει δημιουργήσει προγράμματα αντιμετώπισης του φαινομένου σε κάθε σημείο της αλυσίδας παραγωγής των τροφίμων, από την πρωτογενή παραγωγή μέχρι τα τελικά προϊόντα και τα έτοιμα γεύματα. Επιπλέον, οργανώνει καμπάνιες ενημέρωσης για τη σχετική ευαισθητοποίηση ατόμων και εταιρειών. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η εθνική συμμαχία για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, που συστάθηκε με αρχική χρηματοδότηση της ΑΒ Βασιλόπουλος. Μάλιστα, από τον Νοέμβριο πέρυσι εκδίδεται και απονέμεται το σήμα πιστοποίησης «no food waste», το οποίο δημιουργήθηκε από την οργάνωση «Μπορούμε» σε στρατηγική συνεργασία με την TUV Austria Hellas. Απευθύνεται σε όλους τους οργανισμούς που εμπλέκονται στην διαχειριστική αλυσίδα των τροφίμων και που εφαρμόζουν μεθόδους και δράσεις διαχείρισης τροφίμων, με σκοπό τη μείωση της σπατάλης τους.
Δημ. Λιάκος: Στο μάτι της γεωπολιτικής και ενεργειακής κρίσης
Στην εισήγησή του, με θέμα τις ανατιμήσεις στα commodities, ο κ. Δημήτρης Λιάκος, οικονομολόγος, επισήμανε τον ορατό κίνδυνο αποκλεισμού της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, τονίζοντας πως μόνο η διπλωματία για τον άμεσο τερματισμό του ρωσο-ουκρανικού πολέμου μπορεί να ανακόψει την υπονόμευση της ήδη ταλαιπωρημένης ευρωπαϊκής οικονομίας από τις επιπτώσεις της πανδημίας, σύμπτωμα των οποίων είναι, άλλωστε, η εμφάνιση εντεινόμενων πληθωριστικών πιέσεων από τα μέσα του 2021. Όπως εξήγησε, η γεωπολιτική κρίση σήμερα, αποκαλύπτοντας ως δομική αδυναμία του ευρωπαϊκού συστήματος την ενεργειακή του εξάρτηση, προμηνύει μακροπρόθεσμα σοβαρά προβλήματα στις παγκόσμιες εμπορικές σχέσεις και συναλλαγές της Ευρώπης –που αναπόφευκτα θα ανακλώνται στις τιμές–, καθώς ήδη διαμορφώνονται σε πλανητικό επίπεδο συνθήκες ενός νέου ψυχρού πολέμου μεταξύ Δύσης και Ανατολής.
Κατά την πρόβλεψη του κ. Λιάκου ο εγχώριος πληθωρισμός φέτος, τουλάχιστον σε μηνιαία βάση, θα εμφανιστεί και με διψήφιο ποσοστό, επιβραδύνοντας την ανάπτυξη της οικονομίας. Ως προς την επισιτιστική ανασφάλεια σημείωσε, πάντως, ότι δεν μας αφορά άμεσα πλην εμμέσως μας αφορούν οι εν δυνάμει γεωπολιτικές επιπτώσεις της, υπενθυμίζοντας σχετικά το ντόμινο ανακατατάξεων στην ευρύτερη περιοχή συνεπεία της επισιτιστικής κρίσης του 2011 (Αραβική Άνοιξη). Αναφερόμενος στην κατάσταση της εγχώριας ζήτησης επισήμανε τη χρόνια υστέρηση των εισοδημάτων, ενόσω η αυξητική τάση στις ληξιπρόθεσμες οφειλές και τα προβλήματα βιωσιμότητας σε πλήθος επιχειρήσεων καταδεικνύουν την επισφαλή θέση της οικονομίας μας συγκριτικά με άλλων χωρών της ΕΕ, δεδομένου ότι η νέα κρίση την πρόλαβε πριν καν ανατάξει από την περιπέτεια της βίαιης δημοσιονομικής προσαρμογής.
Προσθετικά ο ομιλητής επισήμανε ως επιβαρυντικούς παράγοντες για τις τιμές των commodities αφενός τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, υπογραμμίζοντας τις προειδοποιήσεις του ΟΗΕ για τον άμεσο κίνδυνο υπερθέρμανσης του πλανήτη –συνεπακόλουθα της ερημοποίησης γεωργικών εκτάσεων και της πύκνωσης των μεταναστευτικών ροών– και αφετέρου την επίδραση των χρηματιστηρίων εμπορευμάτων στις τιμές, ιδίως υπό συνθήκες σήμερα αυξημένου επενδυτικού ενδιαφέροντος για τα commodities και τα ενεργειακά αγαθά. Επίσης, προειδοποίησε τον επιχειρηματικό κόσμο για την άνοδο του κόστους δανεισμού του κυρίως από το 2023.
Στέφανος Κομνηνός: Οι νέοι κανόνες λειτουργίας της αγοράς
Ο κ. Στέφανος Κομνηνός, ιδρυτικός εταίρος της Netrino, μιλώντας για το «τελικό ισοζύγιο ωφελημάτων και επιπτώσεων» από την εφαρμογή των νέων ευρωπαϊκών και εθνικών κανόνων λειτουργίας της αγοράς, συμπέρανε πως εντέλει επιβαρύνει τις κλαδικές επιχειρήσεις με αυξημένο κόστος λειτουργίας, διόγκωση γραφειοκρατίας κ.ά. Ειδικότερα, διαπιστώνοντας ότι η άρση των κανονιστικών εμποδίων στη λειτουργία της αγοράς «έμεινε πίσω» μπροστά στον επείγοντα χαρακτήρα της θεσμικής θωράκισης των ευρωπαϊκών αγορών για την αντιμετώπιση της πανδημίας, εκτίμησε ότι τα σχετικά κανονιστικά μέτρα την κρίσιμη διετία 2020-2021 επιβάρυναν δυσανάλογα το οργανωμένο λιανεμπόριο, μολονότι οι επιχειρήσεις του ανταπεξήλθαν στην απρόσκοπτη εξυπηρέτηση της ζήτησης και την ασφάλεια του προσωπικού και των πελατών τους, κερδίζοντας σε αξιοπιστία. Δεν παρέλειψε, πάντως, να επισημάνει τις δύο περιπτώσεις επιβολής υψηλών προστίμων σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ, στο πλαίσιο της παραβίασης των πρόσφατων κανονιστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της ακρίβειας.
Αναφερόμενος στο νέο ρυθμιστικό πλαίσιο για το περιβάλλον και την αειφορία (επιβολή «πράσινης» εισφοράς σε πλαστικές συσκευασίες, μέτρα για άλλα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης), ο κ. Κομνηνός εξήγησε ότι ο σκοπός της ΕΕ, μέσω της υποχρεωτικής ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης των υλικών, είναι η απεξάρτησή της από τις προμήθειες των σχετικών υλών.
Στο ίδιο πλαίσιο, μέσω των πιστοποιήσεων βιωσιμότητας (ESG), επιδιώκεται η ανάσχεση σήμερα (και ο θεσμικός περιορισμός αύριο) της εισαγωγής προϊόντων παραγμένων «non ESG» προς ενίσχυση της ευρωπαϊκής παραγωγής. Υπενθύμισε, εξάλλου, την επικείμενη εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων για την ενθάρρυνση της ανακύκλωσης, που εμπλέκει με οικονομικούς όρους τους καταναλωτές, καθώς και την υποχρέωση των επιχειρήσεων να κοινοποιούν τα (χρηματοοικονομικά και μη) δεδομένα του αποτυπώματός τους στην κοινωνία και το περιβάλλον, ενώ έκανε μνεία στις ευρωπαϊκές ρυθμίσεις για την αποπληρωμή των προμηθευτών νωπών οπωροκηπευτικών από τις αλυσίδες εντός τριάντα ημερών και την υποχρέωση διασύνδεσης των αλυσίδων με το Παρατηρητήριο Τιμών. Επισήμανε δεικτικά, πάντως, ότι οι όποιες εκ του πλαγίου «παρεμβάσεις» προς εμπέδωση των νέων θεσμών καταδεικνύουν την αδυναμία της αγοράς να αυτορυθμίζεται.
IRI Hellas: Αναθεώρηση προβλέψεων ανά τρίμηνο
«Αβεβαιότητα» και «ταχύτητα αλλαγών» είναι οι λέξεις που χαρακτηρίζουν τη νέα κατάσταση στην αγορά, εγχώρια και διεθνή, τόνισε στην εισήγησή της η κ. Δήμητρα Κατσίπη, εμπορική διευθύντρια της IRI Hellas, παρουσιάζοντας τις προβλέψεις της εταιρείας για την επίδραση του πληθωρισμού στις πωλήσεις των FMCG, αλλά ξεκαθαρίζοντας ότι πρόκειται για υποθέσεις εργασίας, εφόσον οι όροι που καθορίζουν τις τάσεις των πωλήσεων είναι ευμετάβλητοι, επιβάλλοντας την ανά τρίμηνο αναπροσαρμογή των προβλέψεων. Στο πλαίσιο αυτό, όπως εξήγησε, ενώ υπό συνθήκες πληθωρισμού αντίστοιχου του 2021 οι κλαδικές πωλήσεις θα υποχωρούσαν σε όλες τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων ως συνέπεια ομαλοποίησης της ατομικής, κοινωνικής και εμπορικής ζωής, με μια μέση αύξηση των τιμών φέτος κατά 3% ο γενικός τζίρος θα αύξανε κατά 0,8%, με ανάπτυξη των πωλήσεων τροφίμων-ποτών κατά 1,1% (ο τζίρος τους αντιστοιχεί στο 80% των κλαδικών πωλήσεων εκ του οποίου οι 57 ποσοστιαίες μονάδες αναφέρονται στα τυποποιημένα προϊόντα), αύξηση πωλήσεων στα είδη οικιακής φροντίδας και υποχώρησή τους στα είδη προσωπικής περιποίησης.
Με ένα μέσο επίπεδο ανατιμήσεων 5% (η Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσε πρόβλεψη πληθωρισμού φέτος μεταξύ 5,2% και 7%) η IRI Hellas προβλέπει αύξηση του γενικού κλαδικού τζίρου κατά 1,6%, με ανάπτυξη των πωλήσεων των τροφίμων-ποτών κατά 1,8% και υποχώρησή τους στα είδη προσωπικής και οικιακής φροντίδας. Στο πλαίσιο αυτό, η κ. Κατσίπη προϊδέασε για περαιτέρω αλλαγές στην αγοραστική συμπεριφορά, εφόσον ήδη οι καταναλωτές είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι, πράγμα που αποτυπώνεται, άλλωστε, στην αύξηση του μεριδίου των PL στο 15,7% σε αξία στο σύνολο του τζίρου των κλασικών σούπερ μάρκετ, ενισχυμένο κατά 1,7% έναντι του 2021 (σημείωσε ότι παγκοσμίως το μέσο μερίδιό τους στην εν λόγω αγορά είναι 16,5%). Όπως επεσήμανε, η παγκόσμια έρευνα της IRI δείχνει ότι κατά το 58% οι καταναλωτές είναι πεισμένοι ότι τα PL δεν υστερούν έναντι των επωνύμων προϊόντων.
ΙΕΛΚΑ: Ανασφάλεια και θυμός για τις ανατιμήσεις
Όπως έδειξε έρευνα καταναλωτή του ΙΕΛΚΑ, που διενεργήθηκε μεταξύ 6 και 8 Απριλίου και παρουσίασε ο κ. Λευτέρης Κιοσές, γενικός διευθυντής του ινστιτούτου, η ακρίβεια δημιουργεί μεγάλη ανασφάλεια και θυμό στους καταναλωτές. Ειδικότερα, κατά το 59% αξιολογούν τις ανατιμήσεις ως το σημαντικότερο πρόβλημα σήμερα έναντι 24% την ενεργειακή κρίση, 12% τον πόλεμο και μόλις 5% την πανδημία. Ωστόσο, κατά το 61% δεν πιστεύουν ότι «τελειώσαμε με την πανδημία», καθώς ο ένας στους τρεις κρίνει ότι τα μέτρα ασφαλείας δεν πρέπει να μειωθούν. Όμως κατά το 39% αξιολογούν ότι ο πόλεμος συνιστά σημαντικότερη απειλή από την πανδημία και σε πολύ μεγάλα ποσοστά ανησυχούν για την αύξηση του κόστους ζωής λόγω πολέμου –μάλιστα, οι εννιά στους δέκα πιστεύουν ότι αυτός θα επηρεάζει την εγχώρια αγορά τουλάχιστον ως το τέλος του έτους και οι δύο στους τρεις και το 2023.
Η έρευνα έδειξε επίσης ότι μεταξύ του περασμένου Νοεμβρίου και του Απριλίου φέτος τα εβδομαδιαία έξοδα του μέσου νοικοκυριού για αγορές FMCG αυξήθηκαν αλματωδώς από τα 78,8 ευρώ στα 90,2 και ότι στο εν λόγω διάστημα το κριτήριο αγορών, που συνοψίζεται στην πρόταση: «επιλέγω με βάση το πόσα χρήματα δίνω», αυξήθηκε από το 39% των ερωτώμενων στο 52%. Όπως είπε ο ομιλητής, σήμερα η προτεραιότητα του καταναλωτή δίνεται στη διατήρηση ενός επιπέδου ζωής, μέσω της αξιοποίησης όλων των διαθέσιμων εναλλακτικών λύσεων αγορών, όπως οι προσφορές, στις οποίες καταφεύγουν πλέον οι τρεις στους τέσσερις καταναλωτές. Την ίδια στιγμή το 41% αυτών αποφεύγουν τις αγορές, προκειμένου να αποταμιεύουν «για ώρα ανάγκης», ποσοστό εντυπωσιακά υψηλό, καθώς η κρίση ακόμα δεν έχει κορυφωθεί. Προειδοποίησε δε ότι, αν και μέχρι σήμερα ο κλάδος έχει την εμπιστοσύνη του κόσμου, είναι εύκολο στο εξής να γίνει στόχος επικρίσεων, δεδομένου ότι, ενώ ο καθένας αντιλαμβάνεται την ανθεκτικότητα του τζίρου των FMCG, δεν γνωρίζει το μέγεθος των πιέσεων στην κερδοφορία των αλυσίδων λιανικής.
NielsenIQ: Κι όμως ο τζίρος εξελίσσεται πολύ καλά
Η χρονιά δεν ξεκίνησε καθόλου άσχημα για τον κλαδικό τζίρο, υποστήριξε στην εισήγησή του ο κ. Βάιος Δημοράγκας, διευθύνων σύμβουλος της NielsenIQ για Ελλάδα και Βουλγαρία. Όπως εξήγησε, η υποχώρηση του τζίρου κατά 3,6% τον Ιανουάριο και 1,8% τον Φεβρουάριο και η ανάπτυξή του κατά 1,2% τον Μάρτιο συνιστούν πολύ καλές επιδόσεις, εφόσον ακόμα και χωρίς την απρόβλεπτη πολεμική κρίση και την έξαρση του πληθωρισμού μια μείωση του κλαδικού τζίρου ήταν αναμενόμενη, καθότι το αντίστοιχο συγκρινόμενο τρίμηνο του 2021 ήταν περίοδος υψηλών πωλήσεων λόγω lockdown. Επισήμανε δε ότι η σύγκριση των πρώτων τριμήνων των ετών 2019-2022 δείχνει ότι η κλαδική αγορά «έχει αλλάξει επίπεδο ανεπίστρεπτα», καθώς από την τριμηνιαία επίδοση των 1,9 δισ. ευρώ το 2019 έχει ανέβει σχεδόν στα 2,2 δισ. ευρώ (άνοδος σχεδόν 14%), αν και ο όγκος πωλήσεων κατά το πρώτο δίμηνο του έτους υποχώρησε κατά 5% συγκριτικά με το αντίστοιχο δίμηνο του 2021.
Εξάλλου, τόνισε ότι έρευνες της εταιρείας παρότι δείχνουν ότι το 92% των καταναλωτών αισθάνονται τις ανατιμήσεις, στρέφονται σε οικονομικότερες επιλογές αγορών και αγοράζουν βάσει λίστας αγορών, εξακολουθούν να ψωνίζουν και προϊόντα εκτός λίστας, μια τάση που συνεχίζεται από το 2020. Ωστόσο, σημείωσε ότι το κλίμα της περιόδου ευνοεί από τα μέσα της προηγούμενης χρονιάς την επέκταση του μεριδίου των PL παρότι η προωθητική πίεση έχει ανέλθει σε επίπεδο ρεκόρ, καταλαμβάνοντας φέτος το 57% όλων γενικά των προϊόντων που διατίθενται από τα σούπερ μάρκετ και το 65% ειδικά των βιομηχανικών brands. Όπως είπε, «η τιμολογιακή πολιτική είναι φλέγον ζήτημα. Στο εξής το θέμα δεν είναι αν θα κάνει κάποιος ανατιμήσεις, αλλά το πώς», εξηγώντας ότι η σχετική απόφαση απαιτεί εμπεριστατωμένη μελέτη σχετικά με την ελαστικότητα κάθε μάρκας, τη θέση της στον ανταγωνισμό, την πιστότητα των καταναλωτών σε αυτήν, την ταχύτητα της κίνησής της κοκ, ενώ, τονίζοντας ότι ο πληθωρισμός είναι ακόμα ελεγχόμενος, συνέστησε προς όλους την αποφυγή του πανικού.
Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΑNTΙΔΡΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΑ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ
Η «τέλεια καταιγίδα», όπως χαρακτηρίστηκε ο συνδυασμός κρίσεων που ταλανίζει την εποχή μας, κάποτε θα τελειώσει και η νέα κατάσταση πρέπει να βρει τη βιομηχανία και το λιανεμπόριο να επιχειρούν από καλύτερες θέσεις. Σε αυτό συμφώνησαν οι εκπρόσωποι σημαντικών βιομηχανικών επιχειρήσεων των FMCG, που συζήτησαν για τις στρατηγικές υπέρβασης της κρίσης, στο πλαίσιο του σχετικού ανοικτού διαλόγου, με τον οποίο ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του συνεδρίου. Συμμετείχαν οι κ.κ. Αχιλλέας Αγγελόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Κύκνος ΑΕ, Βαγγέλης Κυπριώτης, chief commercial officer της Septona AE, Άγης Καραγεωργίου, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της 3αλφα-Αφοί Καραγεωργίου ΑΕΒΕ, Έλια Μπαϊμά, chief commercial officer της Δέλτα Τρόφιμα AE, και Δημήτρης Σιανδρής, chief operating officer της Λουξ-Μαρλαφέκας ΑΒΕΕ. Τη συζήτηση συντόνισε η κ. Λήδα Δεληγιάννη, δημοσιογράφος του «σελφ σέρβις».
Οι συνομιλητές συμφώνησαν ότι υπό συνθήκες διαρκούς συμπίεσης του διαθέσιμου καταναλωτικού εισοδήματος οι προσφορές και οι προωθητικές ενέργειες είναι sine qua non και ότι ο κοινός στόχος βιομηχανίας και λιανεμπόρων πρέπει να είναι η διατήρηση της βιωσιμότητας, τόσο των brands όσο και όλων των μερών της εφοδιαστικής αλυσίδας, από τους παραγωγούς των πρώτων υλών μέχρι το εμπορικό ράφι. Για τούτο, όπως τονίστηκε, δεν αρκούν οι «χαμηλές τιμές». Πρέπει οι προσφορές να δίνουν added value για όσα ξοδεύει ο καταναλωτής, συνεπώς πρέπει να οργανώνονται με σύνεση και προσεκτικό στρατηγικό σχεδιασμό και από τα δυο μέρη, κατόπιν αξιολόγησης της δυναμικής κάθε κατηγορίας προϊόντων. Επίσης, ως πρώτη προτεραιότητα αναδείχθηκε ομόφωνα στη συζήτηση η ενίσχυση των επενδύσεων στην επικοινωνία, καθώς, όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Αγγελόπουλος, η εμπορική επικοινωνία είναι βασικό όπλων για την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα προμηθευτών και λιανεμπόρων. Όχι τυχαία, η Δέλτα την τελευταία χρονιά, επένδυσε στη διαφήμιση των προϊόντων της περισσότερα από 4 εκατ. ευρώ. Άλλωστε, κοινή ήταν η θέση όλων ότι οι καμπάνιες επικοινωνίας προστατεύουν το επώνυμο προϊόν, εδραιώνοντάς το στην καταναλωτική συνείδηση, η οποία ανταποκρίνεται με εμπιστοσύνη στα brands που έχουν τη στήριξη των εταιρειών τους.
Σχέδια ενεργητικής άμυνας στην κρίση
Οι επενδύσεις στην ενίσχυση του παραγωγικού δυναμικού, στο R&D και τις γραμμές παραγωγής για το σχεδιασμό και το λανσάρισμα νέων καινοτόμων προϊόντων, στο sourcing και την προαγορά πρώτων υλών, όπως και τα εγχειρήματα εισόδου σε νέες αγορές, ιδίως του εξωτερικού, αναδείχτηκαν ως βασικά όπλα της βιομηχανίας FMCG για την υπέρβαση των δυσκολιών που θέτουν η ενεργειακή ακρίβεια, η γεωπολιτική κρίση και η συνεπαγόμενη μείωση του διαθέσιμου καταναλωτικού εισοδήματος. Επιπλέον, υποστηρίχθηκε ότι η καθετοποιημένη παραγωγή βοηθά σημαντικά τη βιομηχανία να διαμορφώνει τιμές που την καθιστούν βιώσιμη, χωρίς να αποθαρρύνει τη ζήτηση των προϊόντων της. Στο πλαίσιο αυτό, οι εμπειρίες των διαλεγομένων συνέκλιναν ως προς το ότι η άσχημη συγκυρία όχι μόνο δεν λειτούργησε ανασχετικά στην υλοποίηση των πενταετών επιχειρηματικών τους πλάνων, αλλά τα επιτάχυνε.
Εξάλλου, όπως τονίστηκε, συνδυαστικά προς τις προωθητικές ενέργειες που προσφέρουν αξία στο καταναλωτή (δηλ. δεν αποσκοπούν αποκλειστικά στη μείωση της τιμής), η βιομηχανία, προκειμένου να ανταποκριθεί στις ιδιάζουσες συνθήκες, ανασχεδιάζει τις συσκευασίες των προϊόντων της, με νέο pack type και pack size, εγγυώμενη ότι το unit price παραμένει σταθερό. Αυτό εξασφαλίζει την βιωσιμότητά της, χωρίς μείωση του προσφερόμενου προϊόντος στον καταναλωτή ούτε ανατιμήσεις εις βάρος του.
Επίσης, η παραγωγή προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, όπως επισημάνθηκε, μπορεί να συνεισφέρει στη διατήρηση σταθερότητας του κοστολογίου της βιομηχανίας και τη συντήρηση του παραγωγικού της δυναμικού, με διαρκή μέριμνα, πάντως, για τη βιωσιμότητα των μαρκών της, οι οποίες ορίζουν το στρατηγικό της υπόβαθρο. Η συζήτηση ολοκληρώθηκε με την ομόφωνη συμφωνία όλων ότι η ενίσχυση του εισοδήματος των συνεργατών της βιομηχανίας στον πρωτογενή τομέα αποτελεί παράγοντα μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας και ευημερίας του συνόλου της αλυσίδας παραγωγής των FMCG.
Χορηγίες, αιγίδες
Χρυσός χορηγός του 12ου Food Retail CEO Forum ήταν η εταιρεία DIS (Dynamic Integrated Solutions) και χορηγοί του οι εταιρείες Accenture, iQom, Salesforce και WITSIDE, ενώ χορηγός livestreaming ήταν η CONEQ και venue sponsor η ΟΤΕΑcademy, με χορηγό επικοινωνίας το Euro2day.
Το συνέδριο διοργανώθηκε υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), του Brand in Greece, του ECR Hellas και του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).