BrandBeat: Πώς νιώθουν οι Έλληνες για τα ηλεκτρονικά σούπερ μάρκετ;

Tο BrandBeat, το ερευνητικό εργαλείο της Braincandy, που χρησιμοποιήθηκε για την μέτρηση της εικόνας των ηλεκτρονικών σούπερ μάρκετ, αναδεικνύει όχι μόνο τι σκέφτονται, αλλά επίσης τι νιώθουν και πώς καταλήγουν να συμπεριφέρονται οι άνθρωποι, πολλές φορές χωρίς καν να το συνειδητοποιούν οι ίδιοι. Για την αξιολόγηση των επιχειρήσεων που διερευνώνται, χρησιμοποιούνται συγκεκριμένα κριτήρια, που χωρίζονται σε 4 κατηγορίες: Φήμη, Συναισθήματα, Κίνητρα και Συμπεριφορές. Πιο αναλυτικά:

Φήμη
Η υψηλή δημοφιλία και η γρήγορη / εύκολη αναγνώριση μιας μάρκας, έχει αποδειχθεί ότι σχετίζονται περισσότερο από οτιδήποτε άλλο με το μερίδιο αγοράς και την ανάπτυξή της. Η «πρώτη μάρκα που μας έρχεται στο μυαλό» είναι τις περισσότερες φορές αυτή που θεωρούμε καλύτερη και πιθανώς θα αγοράσουμε ασυναίσθητα. Την μεγαλύτερη Φήμη διατηρεί με διαφορά η ΑΒ-Βασιλόπουλος. Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι τα Click2shop σε αυθόρμητο επίπεδο ήρθαν στην 9η θέση, κάτι που φανερώνει τη μεγάλη επιρροή που έχουν σε αυτό το πλαίσιο τα φυσικά καταστήματα. Το e-fresh καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση, ενώ το CareMarket την τρίτη. Αξίζει εδώ να αναφερθεί ότι σε επίπεδο slogan (πχ «Το supermarket στην πόρτα σου») δεν υπάρχει ξεκάθαρη αναγνωρισιμότητα για κανένα. Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε γιατί δεν έχει γίνει η απαιτούμενη επένδυση είτε γιατί το μήνυμα είναι πολύ γενικό είτε και για τους δύο αυτούς λόγους.

Συναισθήματα
Το πώς αισθάνομαι για μία μάρκα είναι δείκτης μελλοντικής συμπεριφοράς: «όσα περισσότερο νιώθω, τόσα περισσότερα θα κάνω». Για τη μέτρηση των συναισθημάτων, η Braincandy βασίζεται στη μελέτη του ανθρωπολόγου Paul Ekman, έχοντας δημιουργήσει μέχρι σήμερα μια βάση σύγκρισης που περιλαμβάνει πάνω από 350 μάρκες διεθνώς. Το ΑΒ Click2shop και το e-fresh συγκεντρώνουν την υψηλότερη συναισθηματική βαθμολογία, με το e-fresh να σημειώνει και το μεγαλύτερο ποσοστό σε ό,τι αφορά την «έκπληξη» (16,4%) -το δυνατότερο θετικό συναίσθημα- υψηλότερο ακόμα κι από του Yolenis (15,5%), ενώ εντύπωση σε αυτό το κομμάτι προκαλεί το pamesupermarket.gr (14,7%). Επειδή, όμως, δεν είναι εύκολο να κάνουμε τον κόσμο να αισθανθεί κάτι για μια μάρκα, είναι σημαντικό να συνδέσουμε τη μάρκα με κάτι για το οποίο αισθάνεται ήδη κάτι, ώστε συνειρμικά να νιώσει κάτι και για τη μάρκα. Παράδειγμα: Είναι δύσκολο κάποιος να αισθάνεται κάτι για ένα απορρυπαντικό. Είναι δεδομένο, όμως, ότι πλημμυρίζει από συναισθήματα για τη μητέρα του (καμπάνια P&G – «Σ’ευχαριστώ μαμά»). Όσον αφορά στους αυθόρμητους συνειρμούς, το ΑΒ Click2shop είναι ξεκάθαρα συνδεδεμένο με την Ποιότητα, το e-fresh με τη Φρεσκάδα, το WeLoveSupermarket με την Ποικιλία, ενώ το Yoleni’s με την Καινοτομία.

Κίνητρα
Όταν ο καταναλωτής αγοράζει ένα προϊόν, απαιτεί καταρχάς «να κάνει αυτό που υπόσχεται» (πχ ένα απορρυπαντικό να αφαιρεί λεκέδες). Τέτοιου τύπου «απαιτήσεις» αποτελούν τους βασικούς στόχους μιας κατηγορίας, τους οποίους η Braincandy ζητά από τον καταναλωτή να ιεραρχήσει. Έπειτα, οι μάρκες που εξετάζονται υποβάλλονται σε ένα «σκληρό τεστ», προκειμένου να φανεί αν διαφέρουν από τον ανταγωνισμό, είτε θετικά είτε αρνητικά. Οι 3 βασικές απαιτήσεις της κατηγορίας, όπως αυτές ιεραρχούνται είναι: 1) τιμές / προσφορές, 2) ποικιλία και 3) ταχεία παράδοση. Το AB Click2shop έρχεται πρώτο σε όλα, το e-Fresh ακολουθεί, ενώ το WeLoveSupermarket φαίνεται να κάνει αξιόλογη προσπάθεια. Σήμερα, όμως, δεν αρκεί μια μάρκα να κάνει απλά αυτό που υπόσχεται. Θα πρέπει να το κάνει και με τρόπο που να τη διαφοροποιεί από τον ανταγωνισμό. Σε αυτό το πλαίσιο, η Braincandy έχει ορίσει 6 περιοχές διαφοροποίησης, με βάση τα εγγενή κίνητρα κάθε συμπεριφοράς. Εδώ το AB Click2shop υπερέχει στις περιοχές «Εμπιστοσύνη», «Λογική» και «Υπεροχή», το Yoleni’s καταλαμβάνει την περιοχή του «Ενθουσιασμού», ενώ το e-fresh της «Ανακάλυψης».

Συμπεριφορές
Τέλος, φωτογραφίζοντας την τελική συμπεριφορά των καταναλωτών απέναντι στα ηλεκτρονικά σούπερ μάρκετ -από το επίπεδο Αναγνωρισιμότητας (Awareness), ως το επίπεδο Πιστότητας (κύριο Super Market)-, θα λέγαμε ότι ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν 1) η ιδιαίτερα υψηλή αναγνωρισιμότητα του e-fresh, 2) η υψηλή πιστότητα του AB Click2shop, καθώς και 3) το υψηλό ποσοστό των καταναλωτών που έχουν το Caremarket μέσα στις βασικές επιλογές τους.

ΔΥΟ γενικά σχόλια

  • Η διείσδυση των ηλεκτρονικών σούπερ μάρκετ παραμένει ακόμα χαμηλή (23%), σε σύγκριση με άλλες online αγορές, όπως της ένδυσης (59%), των φαρμακείων (45%) ή των ηλεκτρονικών ειδών (68%).
  • Το ΑΒ Click2shop κατέχει ηγετική θέση, εκμεταλλευόμενο τη δυναμική των φυσικών καταστημάτων, ενώ το e-fresh είναι ο ξεκάθαρος νικητής μεταξύ των αμιγώς ηλεκτρονικών καταστημάτων.

Ταυτότητα Έρευνας
Online έρευνα, Δεκέμβριος 2017, Ν=426, τυχαίο δείγμα, αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού (φύλο, ηλικία, γεωγραφική περιοχή), που έχουν επισκεφθεί ηλεκτρονικά σούπερ μάρκετ τον τελευταίο χρόνο.

    O Σταμάτης Κάντζας είναι ιδρυτής της Braincandy. Πρόκειται για μια συμβουλευτική εταιρεία, η οποία εξειδικεύεται σε θέματα εικόνας και στρατηγικής, χρησιμοποιώντας πρωτοποριακές μεθόδους έρευνας αγοράς για την κατανόηση της ανθρώπινης φύσης. Το BrandBeat είναι ένα ολοκληρωμένο εργαλείο μέτρησης των σημαντικότερων παραμέτρων εικόνας των μαρκών, που βοηθάει τις εταιρείες να πάρουν στρατηγικές αποφάσεις και να προβούν σε σχετικές βελτιωτικές ενέργειες. Η συγκεκριμένη μέτρηση των ηλεκτρονικών σούπερ μάρκετ πραγματοποιείται κάθε χρόνο, παράλληλα με την αντίστοιχη μέτρηση των φυσικών σούπερ μάρκετ, χρηματοδοτούμενη από πολλές εταιρείες, τόσο από το λιανεμπόριο όσο κι από προμηθευτές του. Η επόμενη μέτρηση θα πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο.

Η καινοτομία μεταμορφώνει την αγορά κρέατος

Tο 2017 από τα σούπερ μάρκετ πουλήθηκαν περί τα 28 εκατ. κιλά νωπού κρέατος (χοιρινό και κοτόπουλο). Κατά το 83% αφορούσε σε πωλήσεις επί ζυγίω από τα τμήματα κρέατος και μόνο κατά το 17% σε συσκευασμένα νωπά προϊόντα (πηγή IRI). Σημειωτέον ότι μεταξύ 2015 και 2017 οι πωλήσεις συσκευασμένων προϊόντων αυξήθηκαν από 15,7% επί του συνόλου στην έναρξη της τριετίας στο 17%, «κλέβοντας» μερίδιο από τις πωλήσεις επί ζυγίω.

Αν ληφθεί υπόψιν ότι το 2000 οι πωλήσεις συσκευασμένων προϊόντων κρέατος ήταν μόλις 4%, η τάση είναι προφανής. Στην ανάπτυξή της, λένε στελέχη της αγοράς, σημαντικό ρόλο έπαιξε η διεύρυνση της ποικιλίας προϊόντων στα ψυγεία των σούπερ μάρκετ, σε διαφορετικές κοπές και είδη, σε σκαφάκια, προζυγισμένα και ημιέτοιμα ή προψημένα προϊόντα κρέατος, όπως και οι αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά (μείωση της αγοραζόμενης ποσότητας κρεατικών).

Ενδεικτικά πέρυσι ο όγκος των πωλήσεων των σούπερ μάρκετ στο συσκευασμένο χοιρινό κρέας έφτασε τα 197.268 κιλά. Προϊόντα όπως τα σουβλάκια (26.804 κιλά) ή τα burger (38.231 κιλά) υπερέβησαν το 30% των πωλήσεων στα κρεατοσκευάσματα χοιρινού κρέατος (πηγή IRI).

Εκτιμάται πως η ετήσια αγορά χοιρινoύ και μοσχαρίσιου κρέατος φτάνει το 1 δισ. ευρώ. Το χοιρινό έρχεται πρώτο στην προτίμηση των Ελλήνων, με τζίρο γύρω στα 600-620 εκατ. ευρώ, ενώ ο τζίρος του βόειου κρέατος κυμαίνεται στα 390-400 εκατ. ευρώ. Η συνολική αγορά των ειδών κρεοπωλείου είναι πολύ μεγαλύτερη. Το ΙΕΛΚΑ την εκτιμά στα 3,3 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με την τελευταία κλαδική μελέτη της ICAP για το κρέας και τα κρεατοσκευάσματα, αν και στη διανομή του κρέατος ιδιαίτερη βαρύτητα εξακολουθούν να έχουν τα παραδοσιακά κρεοπωλεία, αυξανόμενη είναι η διείσδυση των σούπερ μάρκετ, στα οποία εκτός των πωλήσεων κρέατος επί ζυγίω αυξάνουν κι εκείνες των συσκευασμένων σε σκαφάκια νωπών κρεάτων, των ημιέτοιμων κρεατοσκευασμάτων κ.ά. Το γεγονός εξηγεί η μεγάλη δυνατότητα επιλογής που παρέχει το σούπερ μάρκετ στον καταναλωτή και σε αυτή την κατηγορία προϊόντων, καθώς επεκτείνει διαρκώς τη σχετική γκάμα ειδών και δη σε δελεαστικές προσφορές.

Ειδικά ο τομέας των κρεατοσκευασμάτων και του συσκευασμένου κρέατος γνωρίζει ιδιαίτερη αποδοχή. Τα μεγέθη του αυξάνονται την τελευταία τριετία παρά τη μείωση της συνολικής κατανάλωσης, αφού το πλεονέκτημα των έτοιμων λύσεων μαγειρέματος (παναρισμένα κρέατα, μπιφτέκια, σουβλάκια κ.τλ.), που εξοικονομούν χρόνο στον καταναλωτή, φαίνεται ότι εκτιμάται δεόντως.

Κατά την ICAP, η συγκεκριμένη αγορά εμφανίζει καλές προοπτικές, καθώς εκτιμάται ότι η ζήτησή της θα εξακολουθήσει να είναι ανοδική τα επόμενα χρόνια, με ρυθμό 2%-3%. Ενδεικτικά, λένε παράγοντες του κλάδου, τα ημι-έτοιμα προϊόντα κρέατος κυρίως χοιρινού (μπιφτέκια, σουβλάκια, ρολό, παναρισμένα, κεμπάπ κ.λπ.) έχουν το δικό τους δυναμικό κοινό, που αντιστοιχεί στο 1/3 του κοινού της κατηγορίας.

Στόχος ο πελάτης του ψητοπωλείου
Εκτός σπιτιού γίνεται η μεγαλύτερη κατανάλωση κρεατοσκευασμάτων, κυρίως σε ψητοπωλεία και σουβλατζίδικα, δείχνουν οι έρευνες. Ο ένας στους πέντε καταναλωτές τρώει ή παραγγέλνει σουβλάκια, γύρο ή άλλα κρεατοσκευάσματα από το ψητοπωλείο ή το σουβλατζίδικο, τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, ενώ κατά το 40% αυτό το συνηθίζουν έως τρεις φορές το μήνα. Σ’ αυτό, λοιπόν, το κοινό στρέφονται πλέον εταιρείες του κλάδου όπως η Mega Υeeros και η Creta Farms, που επιχειρούν τελευταία την τοποθέτηση σχετικών κωδικών προϊόντων τους στα ψυγεία των σουπερ μάρκετ, προτείνοντας στους καταναλωτές να τα επιλέγουν για κατ’ οίκον ψήσιμο και κατανάλωση.


Τάσεις και προοπτικές
Δεδομένου ότι το κρέας ως βασικό είδος διατροφής βρίσκεται ψηλά στις προτιμήσεις των Ελλήνων –και δη με έμφαση τα ντόπια κρέατα–, η ύπαρξη ισχυρών ελληνικών βιομηχανιών επεξεργασίας κρέατος με εδραιωμένα εμπορικά σήματα αναμένεται ότι θα ωθεί σε αλλαγές την αγορά της κατηγορίας, ενόσω θα επεκτείνουν τη γκάμα των προϊόντων τους. Την τελευταία εξαετία η παραγωγή κι η κατανάλωση κρέατος είναι συνολικά πτωτική, λόγω της συρρίκνωσης του διαθεσίμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Σύμφωνα με την Icap, η εγχώρια ετήσια κατανάλωση σήμερα ανέρχεται στους περίπου 860.000 τόνους (όλων των ειδών κρέατος) έναντι 966.000 το 2000 και καλύπτεται κατά το ήμισυ από εγχωρίως παραγόμενα κρέατα και κατά το υπόλοιπο από εισαγόμενα. Ως προς την ετήσια κατά κεφαλή κατανάλωση (εκτός των πουλερικών) την μερίδα του λέοντος έχει το χοιρινό κρέας με 27,2 κιλά, ακολουθεί το βόειο με 14,3 κιλά και το αιγοπρόβειο με 7,4 κιλά. Στα 24 κιλά το χρόνο φτάνει η κατά κεφαλή κατανάλωση πουλερικών.

Στη διάρκεια της οικονομικής ύφεσης ως το 2015 η ζήτηση όλων των ειδών κρέατος εκτός των πουλερικών εμφάνισε σημαντική κάμψη, όμως, εφόσον εξαλειφθούν οι συνθήκες αβεβαιότητας και η ελληνική οικονομία ανακάμψει, σταδιακά η ζήτηση θα αποκαθίσταται, αλλά με χαμηλούς ρυθμούς, εκτιμάται από την Icap. Επισημαίνεται δε ότι η δημιουργία και ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων, προσαρμοσμένων στις σύγχρονες διατροφικές προτιμήσεις, αποτελεί ευκαιρία για τις εταιρείες του κλάδου να διεισδύσουν περαιτέρω στις υφιστάμενες αγορές και να αναπτυχθούν σε νέες στο εξωτερικό.

Καταναλωτική συμπεριφορά
Περσινή έρευνα του ΙΕΛΚΑ έδειξε ότι οι καταναλωτές κατά το 47% προτιμούν τα παραδοσιακά κρεοπωλεία για τις αγορές κρέατος, κατά το 39% τα σούπερ μάρκετ και κατά το 14% δεν έχουν σταθερή προτίμηση μεταξύ των δύο καναλιών (κατά το 3% δηλώνεται αποχή από τις αγορές κρεάτων). Ωστόσο, ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι οι 3 στους 10 εμπιστεύονται το συσκευασμένο κρέας. Επίσης σημαντικό είναι ότι μόλις το 12% του κοινού πιστεύει ότι το κρέας είναι φθηνότερο στο παραδοσιακό κρεοπωλείο, ενώ, αντίθετα, κατά το 55% θεωρούν φθηνότερο στα κρεατικά το σούπερ μάρκετ.

Έρευνα της MARC (παρουσιάστηκε πέρυσι στο πλαίσιο της Food Expo) έδειξε ότι κατά το 96% τα ελληνικά νοικοκυριά καταναλώνουν κρέας τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, ότι τα 4 στα 10 νοικοκυριά μαγειρεύουν κρέας δύο φορές την εβδομάδα κι ότι επίσης 4 στα 10 νοικοκυριά βάζουν κρέας στο τραπέζι τους τρείς ή περισσότερες φορές την εβδομάδα. Αυτό και μόνο συνιστά βάση σταθερότητας για τις επιχειρήσεις του κλάδου, όσο κι αν σχεδόν τα 4 στα 10 νοικοκυριά σήμερα καταναλώνουν λιγότερο κρέας συγκριτικά με 2-3 χρόνια πριν. Το σημαντικό είναι, επίσης, ότι η ποιότητα του κρέατος αποτελεί βασικό κριτήριο αγοράς, υψηλότερης αξιολόγησης εκείνου της τιμής, όπως επιβεβαιώνουν έρευνες.

Πωλήσεις νωπού χοιρινού και κοτόπουλου από τα σούπερ μάρκετ (σε χιλ. κιλά)
2015 % 2016 % 2017 %
Χοιρινό 21.780,7 (79,1%) 19.780,6 (76,1%) 20.146 (71,7%)
Κοτόπουλο 5.751 (20,9%) 6.204,1 (23,9%) 7.934,7 (28,3%)
Σύνολο 27.531,7 (100%) 25.984,7 (100%) 28.080,7 (100%)
Πωλήσεις επί ζυγίω και συσκευασμένου -χοιρινού & κοτόπουλου- (σε χιλ. κιλά)
Επί ζυγίω 23.200,9 (84,3%) 21.858,3 (84,1%) 23.314,3 (83,0%)
Συσκευασμένο 4,330,8 (15,7%) 4.126,4 (15,9%) 4.766,4 (17,0%)
Πηγή: IRI


«Επίθεση» με νέα προϊόντα
Ιδιαίτερα θερμό αναμένεται στην κατηγορία το φετινό καλοκαίρι, καθώς δύο από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου επεξεργασίας κρέατος λανσάρουν νέα καινοτόμα προϊόντα, με έμφαση στη γευστική εμπειρία και την υγιεινή διατροφή. Μέσω των προϊόντων τους, τόσο για τα ψυγεία των σουπερ μάρκετ όσο και για τα ψητοπωλεία, επιχειρούν να καταστήσουν επώνυμα δημοφιλή είδη, που μέχρι σήμερα διατίθενται χωρίς εμπορικό σήμα.

Ειδικότερα, στην κατηγορία του προψημένου γύρου εισέρχεται η Megas Yeeros. Το νέο της προϊόν, το οποίο πέραν του ψητοπωλείου θα διατίθεται τους επόμενους μήνες και από την οργανωμένη λιανική, είναι καρπός έρευνας τριών ετών και αποτέλεσμα επενδύσεων 2,5 εκατ. ευρώ σε γραμμές παραγωγής. Η Megas Yeeros, προϊόντα της οποίας είναι ήδη τοποθετημένα στα σούπερ μάρκετ από πέρυσι (σε καινοτόμο συσκευασία: Μπιφτέκι γεμιστό με Φέτα “Ήπειρος”, Μπιφτέκι με κασέρι, Mega Πολίτικο με τυρί κρέμα και Κεμπάπ), ως το καλοκαίρι θα τοποθετήσει στην οργανωμένη λιανική τον υπερψυγμένο γύρο, προϊόν που θεωρείται το δυνατό της «χαρτί». «Με το γύρο ξεκινούμε να κτίζουμε μια νέα αγορά και στο σούπερ μάρκετ μετά το ho.re.ca. Ήδη τα αποτελέσματα από την πιλοτική τοποθέτηση των προϊόντων μας πέρυσι στα My Market πιστοποιούν το ενδιαφέρον του κοινού. Ο γύρος μας είναι ένα καινοτόμο και ποιοτικό προϊόν. Ξεφεύγει από το γύρο που οι Έλληνες τρώνε συνήθως στα καταστήματα μαζικής εστίασης, τον οποίο προμηθεύονται κυρίως νωπό, άρα ευάλωτο από άποψη ασφάλειας και υγιεινής, αν δεν τηρούνται αυστηροί κανόνες συντήρησης», λέει η κ. Πόπη Τρακάδα, διευθυντήρια Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας της εταιρείας. Προσθέτει δε ότι πρόκειται για μια αγορά πολύ ενδιαφέρουσα, καθώς είναι ακόμα «παρθένα» ιδιαίτερα στον τομέα της οργανωμένης λιανικής, όπου τα περιθώρια ανάπτυξης από άποψη μεγέθους και διαφοροποίησης προϊόντων εκτιμώνται ως «σημαντικά». Όπως μας είπε, «ήδη βρισκόμαστε σε φάση προετοιμασίας ακόμα τριών νέων προϊόντων, που θα παρουσιάσουμε στην αγορά τους επόμενους μήνες».

Την είσοδό της στην αγορά του ψητοπωλείου με γύρο από πρώτη ύλη ελληνικής προέλευσης, μάλιστα, παρουσίασε στη Food Expo η πλήρως καθετοποιημένη Creta Farms. Το προϊόν της, «ο πρώτος επώνυμος χοιρινός γύρος στη χώρα μας», όπως δηλώνουν τα στελέχη της, προέρχεται από ζώα θρεμμένα χωρίς αντιβιοτικά, με ελαιόλαδο και superfoods (χοιρινά Εν Ελλάδι 2). Μαζί με το Γύρο Εν Ελλάδι η εταιρεία παρουσίασε και μια σειρά άλλα κρεατοσκευάσματα, όπως σουβλάκια, μπιφτέκια, κεμπάπ, νωπά χοιρινά (χοιρινή πλεξούδα, ψαρονέφρι, χοιρινή σταβλίσια, πανσέτα) και χωριάτικα λουκάνικα για την αγορά των σούπερ μάρκετ. Η εταιρεία, επίσης, έχει ήδη τοποθετήσει από πέρυσι το πρώτο επώνυμο νωπό χοιρινό κρέας Εν Ελλάδι στην οργανωμένη λιανική, σε διαφορετικές κοπές και σε χύμα κρέας, ενώ διαθέτει και μια σειρά κατεψυγμένων κρεατοσκευασμάτων (σνίτσελ, καφεδάκια, σουτζουκάκια κ.ά.) σε οκτώ διαφορετικές γεύσεις. Σύμφωνα με στελέχη της, η επένδυση τον Απρίλιο φέτος στη μονάδα του έτοιμου προψημένου τεμαχισμένου γύρου δημιουργεί σημαντικές προοπτικές ανάπτυξής της και στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Συνδυαστικά με την επέκτασή της στην αγορά του ψητοπωλείου, η Creta Farms προσέθεσε στο portfolio της μάρκας Εν Ελλάδι και πίτες για σουβλάκι, σαλάτες και sauces. Σημαντικό μέρος των επενδύσεών της σε έρευνα και ανάπτυξη διατέθηκε πέρυσι για τη δημιουργία των ελληνικών παραδοσιακών πιτών Εν Ελλάδι, χωρίς trans, με 30% λιγότερα λιπαρά. Η σειρά περιλαμβάνει και τυρόπιτα, λουκανικόπιτα, κοτόπιτα, σπανακοτυρόπιτα και αλμυρά σφολιατοειδή από ζύμη Εν Ελλάδι φτιαγμένη με εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, ενώ εκτός των αλμυρών έχει δημιουργήσει και γλυκά σφολιατοειδή, χωρίς ζωικά λιπαρά, με σοκολάτα και μαρμελάδα.

Γύρος ο «ελληνικός»
Σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Οικονόμου, γενικό διευθυντή του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Επεξεργασίας Κρέατος (ΣΕΒΕΚ), η αγορά του κατεψυγμένου γύρου στην Ελλάδα ανέρχεται μόλις στα 100 εκατ. ευρώ, όταν η αγορά του νωπού γύρου εκτιμάται περίπου 1 δισ. ευρώ. Η προσπάθεια του ΣΕΒΕΚ για την κατοχύρωση του «ελληνικού γύρου», εφόσον επιτευχθεί, όπως τόνισε, ανοίγει νέους ορίζοντες για τις επιχειρήσεις του εν λόγω κλάδου. Ο σύνδεσμος έχει καταθέσει φάκελο στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, για την καταχώριση του «ελληνικού γύρου» ως ΠΟΠ-ΠΓΕ στο σχετικό Μητρώο της ΕΕ, ενώ εξετάζεται η περίπτωση παράλληλης υποβολής αίτησης για την καταχώριση της ονομασίας «Γύρος» ως Εγγυημένο Παραδοσιακό Ιδιότυπο Προϊόν. Η σχετική προσπάθεια αποβλέπει, εξηγεί ο κ. Οικονόμου, στην ανάδειξη της αυθεντικότητας της ελληνικής παραγωγής γύρου, όπως έχει κατοχυρωθεί από τον Κώδικα Τροφίμων & Ποτών στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια αγορά, στην καταγραφή των χαρακτηριστικών, του τρόπου παραγωγής, των προϋποθέσεων και των τεχνικών λεπτομερειών του προϊόντος και στη δημιουργία προστιθέμενης αξίας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο από τη δραστηριότητα του κλάδου. Η ετήσια παραγωγή ελληνικού γύρου υπολογίζεται σήμερα στους 110.000 τόνους. Κατά το 80% προέρχονται από δέκα μεγάλες κλαδικές βιομηχανίες και το υπόλοιπο 20% από περίπου 80 μεσαίες και μικρές. Στον εξαγωγικό τομέα δραστηριοποιούνται μόλις οι πέντε μεγαλύτερες, με ακτίνα δράσης κυρίως στον ευρωπαϊκό χώρο.

Κατά τον ΣΕΒΕΚ η ημερήσια κατανάλωση κρέατος στη μαζική εστίαση φτάνει τους 700 τόνους (σουβλάκια και άλλα είδη κρέατος), εκ των οποίων το 60%-70% αφορά στον γύρο (420-490 τόνοι ημερησίως).

Φρένο στις αθέμιτες πρακτικές σε βάρος του πρωτογενή τομέα

H παρέμβασή της Κομισιόν γίνεται στη λογική ότι οι μικρότερες δυνάμεις της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων πολύ συχνά στερούνται διαπραγματευτικής δύναμης, όπως και εναλλακτικών οδών διοχέτευσης των προϊόντων τους στην κατανάλωση, με αποτέλεσμα να ζημιώνονται οικονομικά κατά τις διαπραγματεύσεις τους με «μεγάλους» πελάτες τους. Όπως σημειώνει ο Επίτροπος για τη Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη, κ. Φιλ Χόγκαν, η νέα οδηγία θα στηρίζει τους αδύναμους της αγοράς, οι οποίοι, χωρίς δική τους υπαιτιότητα, γίνονται θύματα μιας αδύναμης διαπραγματευτικής θέσης. «Η πρωτοβουλία για την απαγόρευση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών ενδυναμώνει τη θέση των παραγωγών και των ΜμΕ στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων», αναφέρει, προσθέτοντας ότι στόχος είναι η εξάλειψη του «παράγοντα “φόβος”», μέσω μιας εμπιστευτικής διαδικασίας υποβολής καταγγελιών.

Ειδικότερα, πέντε είναι βασικοί άξονες του σχεδίου Οδηγίας, βάσει των οποίων καθορίζονται οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Ειδικότερα, με τη θέσπιση της οδηγίας θα προβλέπονται οι εξής απαγορεύσεις:

  • Ο έμπορος δεν θα έχει τη δυνατότητα να εξοφλεί εκπρόθεσμα τον προμηθευτή του για τα ευπαθή προϊόντα. Ως μέγιστος χρόνος καθυστέρησης των πληρωμών ορίζονται οι 30 ημερολογιακές ημέρες.
  • Δεδομένης της μικρής διάρκειας ζωής των εν λόγω προϊόντων, η ακύρωση παραγγελίας εκ μέρους του εμπόρου δεν θα μπορεί να γίνεται σε χρονική φάση που καθιστά δύσκολη έως αδύνατη την αναζήτηση από τον παραγωγό εναλλακτικής λύσης για την προώθηση των προϊόντων του στην κατανάλωση, μέσω άλλου εμπόρου.
  • Ο έμπορος-αγοραστής δεν θα μπορεί μονομερώς και αναίτια να τροποποιεί τη συμφωνία που συνήψε με τον παραγωγό για ζητήματα σχετικά με το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της συμφωνίας, με τις προς παράδοση ποσότητες, με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των προϊόντων και την τιμολόγησή τους.
  • Επίσης δεν θα μπορεί να απαιτεί για φθορές σε τρόφιμα, που παρέμειναν προς φύλαξη στις εγκαταστάσεις του, την οικονομική επιβάρυνση του παραγωγού ή του ενδιάμεσου στη διακίνηση.
  • Κάθε πρακτική που θα καθορίζει τις συναλλακτικές σχέσεις μεταξύ αγοραστή και προμηθευτή θα πρέπει να ορίζεται με σαφήνεια στις μεταξύ τους συμβάσεις. Ως χαρακτηριστικότερα παραδείγματα αναφέρονται αυτά της επιστροφής απούλητων προϊόντων, για τα οποία οι τυχόν επιβαρύνσεις του προμηθευτή πρέπει να προκύπτουν ρητά από τις σύμβαση πώλησης, όπως και τα κόστη-έξοδα προώθησης και διαφήμισης, για τα οποία θα πρέπει, επίσης, να υπάρχει ρητή αναφορά στις συμφωνίες των δύο πλευρών.

Το πλαίσιο ελέγχου
Βάσει των όσων προβλέπει το σχέδιο Οδηγίας, τα κράτη-μέλη θα κληθούν να ορίσουν σε εθνικό επίπεδο τις αρχές που θα είναι αρμόδιες για την τήρηση των όσων θα θεσπίζει το νέο πλαίσιο. Αυτές θα έχουν την υποχρέωση να επιβάλλουν αναλογικές ή αποτρεπτικές κυρώσεις, αλλά και να διενεργούν έρευνες, στο βαθμό που θα υπάρχουν σχετικές καταγγελίες. Μάλιστα, το σχέδιο προβλέπει την εμπιστευτικότητα-ανωνυμία όσων προσφεύγουν στην αρμόδια αρχή, καταγγέλλοντας παραβατικές συμπεριφορές ή πρακτικές, καθώς και την οργάνωση από την Κομισιόν ειδικού μηχανισμού, ο οποίος θα λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος μεταξύ των αρμόδιων εθνικών ελεγκτικών αρχών για την ανάπτυξη συνεργειών σε ελεγκτικά ή άλλα ζητήματα.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΙΜΩΝ: Πώς και πότε θα λειτουργήσει

Σημειώνουμε ότι στην παρούσα φάση πρόσβαση στο Παρατηρητήριο Τιμών έχουν μόνο οι υπηρεσίες του αρμόδιου υπουργείου.

Η αυτοματοποίηση όλων των διαδικασιών, η εξωστρέφεια των πληροφοριών και η λειτουργία του συστήματος υπό συνθήκες real time είναι οι τρεις στόχοι της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή σχετικά με το Παρατηρητήριο.

Παράγοντες του υπουργείου σημειώνουν, επίσης, ότι η γενική γραμματεία εξετάζει δύο προοπτικές: Αφενός της συνεργασία των αρμοδίων υπηρεσιών με ιδιώτες, ώστε στο Παρατηρητήριο να προσαρμοστεί κάθε προηγμένη τεχνολογική εφαρμογή, αλλά και να γίνονται άμεσα όλες οι αναγκαίες αναβαθμίσεις, και αφετέρου της ανάπτυξης συνεργειών με το ΙΕΛΚΑ, προκειμένου το υπουργείο να λαμβάνει ενημέρωση σχετικά με τιμολογιακά ή άλλα στοιχεία, στα οποία είτε δεν μπορεί να έχει άμεσα πρόσβαση είτε η απόκτησή τους απαιτεί χρονοβόρα διαδικασία.

Σε ό,τι αφορά την πρώτη προοπτική, τη συνεργασία της γενικής γραμματείας με ιδιώτες, υπηρεσιακοί παράγοντες αναφέρουν πως είναι βέβαιο ότι το υπουργείο, μέσω της διενέργειας μειοδοτικού διαγωνισμού, θα επιδιώξει να προμηθευτεί το πληροφοριακό σύστημα, στο οποίο θα βασιστεί η λειτουργία του Παρατηρητηρίου Τιμών. Το ζητούμενο είναι, αν το υπουργείο θα μπορέσει να συνεργαστεί με ιδιώτες και για το ζήτημα της συλλογής-διαχείρισης του πληροφοριακού υλικού. Πάντως, η πρώτη εντύπωση που δίνεται είναι πως το υψηλό κόστος διαχείρισης του συστήματος από ιδιώτες μάλλον θα καταστήσει απαγορευτική μια τέτοια συνεργασία. Κατά πληροφορίες, σε ετήσια βάση μια ιδιωτική εταιρεία θα ζητούσε περί τα 600.000 ευρώ, προκειμένου να λειτουργήσει ένα ανάλογο σύστημα. Από αυτή την άποψη θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η όποια συνεργασία με ιδιώτες θα περιοριστεί στην αναβάθμιση του πληροφοριακού συστήματος και στην εκπαίδευση του προσωπικού της γενικής γραμματείας, που θα εμπλακεί στις διαδικασίες υποστήριξης του Παρατηρητηρίου Τιμών.

Αστάθμητοι παράγοντες
Πάντως, πρέπει να σημειωθεί ότι η προσπάθεια το Παρατηρητήριο Τιμών να λειτουργήσει κανονικά τον ερχόμενο Οκτώβριο πιθανώς να «σκοντάψει» σε ενστάσεις ή πρόσφυγες, που πολλές φορές κατατίθεται κατά διαγωνισμών, τους οποίους διενεργεί το Δημόσιο. Αν συμβεί κάτι ανάλογο, ο χρόνος εκτέλεσης του project προφανώς θα ξεφύγει από τον προβλεπόμενο βάσει του αρχικού σχεδίου.

Υπενθυμίζεται ότι την οργάνωση του νέου Παρατηρητηρίου Τιμών είχε αποκαλύψει ο κ. Δημήτρης Αυλωνίτης, γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή, σε συνέντευξή του ενώπιον του κοινού, στο πλαίσιο του «σελφ σέρβις Food Retail CEO Forum 2018».

Ως προς την οργάνωση και λειτουργία παρατηρητηρίου χρεώσεων των τραπεζών, σε ό,τι αφορά τον τομέα της χρήσης των πλαστικών καρτών, την οποία επίσης εξήγγειλε ο γενικός γραμματέας Εμπορίου στο ίδιο συνέδριο, όπως μαθαίνουμε, η Γενική Γραμματεία Εμπορίου σε συνεργασία με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθήνας ήδη έχει ολοκληρώσει τις προδιαγραφές του έργου, ενώ το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης είναι έτοιμο να προχωρήσει στην προκήρυξη σχετικού διαγωνισμού αναζήτησης αναδόχου για την υλοποίησή του.

Αριστοτέλης Παντελιάδης, METRO: Πιο μεγάλοι στο μέλλον και προπάντων καλύτεροι

Mετά την εξαγορά της Αφοί Βερόπουλοι και με την ανάπτυξη που παρουσιάζει η Metro ως όμιλος εμφανίζει μεγέθη τζίρου της τάξης των 1,2 δισ. ευρώ. Εντούτοις η απόσταση που τη χωρίζει από τους δύο επικεφαλής της αγοράς παραμένει τεράστια. «Θεωρείτε αναγκαία, βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα, μια νέα απόπειρα εξαγοράς ή εκτιμάτε ως αρκετό για τη Metro το να μοιράζεται τη δεύτερη θέση στον κλάδο με τη Lidl;», ρωτήσαμε τον κ. Παντελιάδη, διεθύνοντα σύμβουλο της Metro, στην έναρξη της συζήτησής μας. Όπως μας είπε, «η διόγκωση του μεγέθους μιας αλυσίδας λιανικής θεωρείται επιθυμητή και γενικά όσο μεγαλώνει ένα δίκτυο τόσο ισχυρότερο γίνεται υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι καταφέρνει να λειτουργεί με την απόδοση της μεγάλης και την ευελιξία της μικρής επιχείρησης. Υπό αυτή την έννοια η Metro βρίσκεται στη φάση που πρέπει πρώτα να «χωνέψει» το καινούργιό της μέγεθος, να αποκτήσει την αποδοτικότητα που είχε προ της εξαγοράς και ύστερα θα σκεφτούμε οποιαδήποτε νέα κίνησή μας. Όποιος λειτούργησε ανάποδα –κι έχουν υπάρξει τέτοια παραδείγματα στο παρελθόν– καταστράφηκε. Άρα το μέγεθος είναι σημαντικό –ποιος θα έλεγε «όχι» σ’ ένα μεγαλύτερο μέγεθος εκείνου που έχει;–, αλλά σημαντικότερη είναι η σωστή και αποδοτική λειτουργία κάθε επιχείρησης. Μην ξεχνούμε ότι ο πελάτης κάθε καταστήματος λίγο ενδιαφέρεται για το μέγεθος της αλυσίδας που ανήκει. Αυτό που τον αφορά είναι αν τον ικανοποιεί το κατάστημα…».

Όταν αυξάνεις συνεχώς τα ίδια κεφάλαιά σου…

    σελφ σέρβις: Κι αν, στο μεταξύ, χαθούν ευκαιρίες εξαγορών;

Αριστοτέλης Παντελιάδης: Είναι αλήθεια ότι διανύουμε περίοδο αλλαγών που δεν έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο τους. Εκτιμώ, ωστόσο, ότι όταν παρουσιαστούν ευκαιρίες, όπως αυτές που εννοείτε, θα είμαστε έτοιμοι. Από την άλλη πλευρά, είναι βέβαιο ότι δεν έχουμε άπειρο χρόνο αντιδράσεων. Όμως, σε καμία περίπτωση δε σκοπεύουμε να κάνουμε το οτιδήποτε πριν θεωρήσουμε ότι είναι η σωστή στιγμή για εμάς. Άλλωστε, για μια υγιή επιχείρηση που αυξάνει συνεχώς τα ίδια κεφάλαιά της, ευκαιρίες εξαγορών υπάρχουν πάντα.

    σ. σ.: Τα τελευταία χρόνια στο δυναμικό του ομίλου έχει ενταχθεί ο κ. Κωνσταντίνος Μαχαίρας. Τον θεωρείτε καταλύτη, προκειμένου η Metro να αυξήσει τη δυναμική της, υπερβαίνοντας εκείνη των ανταγωνιστών της;

Α. Π.: Ο ρόλος του κ. Μαχαίρα ως συμβούλου είναι να επισημαίνει ως πρωτεύοντα τα σημαντικά θέματα πάνω από τα καθημερινά και τα επείγοντα. Από τη φύση του είναι άνθρωπος που αμφισβητεί την πεπατημένη κι αυτό μας βοηθά να αναθεωρούμε και να βελτιώνουμε τις διαδικασίες μας και τον τρόπο που προσεγγίζουμε τον πελάτη. Έχει προσφέρει πολλά μέχρι σήμερα και θεωρώ καθοριστική τη συμβολή του στην εξέλιξή μας.

«Δυνατά» και «αδύναμα» στοιχεία της Metro

    σ. σ.: Ποια θεωρείτε «δυνατά» και ποια «αδύναμα» στοιχεία της Metro;

Α. Π.: Το δυνατό μας σημείο είναι το δέσιμο, η ταύτιση της πλειονότητας των στελεχών και πάρα πολλών εργαζομένων όλων των βαθμίδων με την εταιρεία μας, όπως και το πάθος που γεννά αυτή η ταύτιση. Από την άλλη πλευρά, αυτή ακριβώς η ταύτιση οδηγεί μερικές φορές κάποια στελέχη σε μάλλον προσωπικές και λιγότερο επαγγελματικές συμπεριφορές. Το στοίχημά μας όσο μεγαλώνουμε είναι να κρατήσουμε το δέσιμο των ανθρώπων με την εταιρεία, δουλεύοντας, όμως, απόλυτα τεχνοκρατικά. Αυτό επιτυγχάνεται αφενός με την πάροδο του χρόνου και αφετέρου με το μπόλιασμα της οργάνωσής μας με νέα στελέχη, που είναι αμιγώς φορείς τεχνοκρατικής κουλτούρας. Επίσης, πολύ σημαντικό κεφάλαιο της Metro είναι η συνέπεια και η σταθερότητά της, που δημιουργούν σχέσεις εμπιστοσύνης με πελάτες και συνεργάτες. Χρειάζεται, όμως, ακόμα πολλή δουλειά, για να μετατρέψουμε το καλό όνομά μας και τη συμπάθεια του καταναλωτή σε προτίμηση πρώτης επιλογής του για το κατάστημά μας. Στα δυνατά μας σημεία βάζω και τον πολύ καλό έλεγχο που ασκούμε σε επίπεδο αριθμών, συστημάτων και διαδικασιών. Από την άλλη πλευρά, όμως, όσο ο οργανισμός μας μεγαλώνει, αυτό εγκυμονεί κινδύνους γραφειοκρατικών υπερβολών. Το διαπιστώνουμε ήδη ως τάση ότι η γραφειοκρατία αναπαράγεται και πολλαπλασιάζεται από μόνη της.


Προπάντων καλύτεροι!

    σ. σ.: Πώς βλέπετε τον τζίρο και το δίκτυο της εταιρείας σε βάθος τριετίας;

Α. Π.: Πρωταρχικός μας στόχος είναι να βελτιώσουμε τους δείκτες απόδοσης των καταστημάτων, ώστε να καταστούν όλα κερδοφόρα. Κατά συνέπεια οφείλουμε να γίνουν πιο ελκυστικά, ώστε να αυξηθεί ο τζίρος ανά κατάστημα. Έχοντας σχεδόν ολοκληρώσει τη διαδικασία ενσωμάτωσης του δικτύου της Βερόπουλος, σύμφωνα με το αρχικό μας πλάνο, είμαι πεισμένος ότι ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί. Παράλληλα, θα συνεχίσουμε την επέκταση του δικτύου μας σε περιοχές, στις οποίες είτε δεν έχουμε παρουσία είτε αυτή είναι ακόμη αδύναμη. Ταυτόχρονα, θα αναπτύξουμε το ηλεκτρονικό μας κατάστημα, ώστε να αποκτήσει σταδιακά πρόσβαση σε όλη τη χώρα. Είναι δύσκολο σε αυτή τη μεταβαλλόμενη αγορά να μιλά κανείς με νούμερα, κάνοντας προβλέψεις σε βάθος χρόνου. Σίγουρα, όμως, σε μια τριετία θα είμαστε αρκετά μεγαλύτεροι από όσο σήμερα, αλλά προπάντων καλύτεροι.

Ιδιωτικά brands ναι, όχι απλώς «ετικέτες»

    σ. σ.: Αλλάζει κάτι στο σχεδιασμό των private label προϊόντων;

Α. Π.: Η μεγέθυνση του δικτύου μας δίνει τη δυνατότητα να διαχωρίσουμε τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που απευθύνονται στα Cash & Carry από εκείνα για το δίκτυο λιανικής. Ξεκινούμε άμεσα και θα ολοκληρώσουμε μέχρι το τέλος του 2019 την παρουσίαση μιας εντελώς νέας σειράς προϊόντων για τη λιανική, στα οποία θα επενδύσουμε με σκοπό να γίνουν brands. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό εν όψει και της ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου, το οποίο εντείνει ακόμα περισσότερο την τάση επιλογής καταστήματος με μοναδικό κριτήριο τις τιμές και τις προσφορές, με κίνδυνο να εκμηδενιστεί η αξία της κλασικής ετικέτας του λιανέμπορου. Χρειαζόμαστε διαφοροποιημένα προϊόντα, που θα υπάρχουν μόνο στα δικά μας καταστήματα και θα αποτελούν λόγο επιλογής τους.

    σ. σ.: Πιστεύετε ότι μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω το μερίδιο των PL;

Α. Π.: Πάντα πίστευα ότι ο Έλληνας καταναλωτής προτιμά κυρίως τα επώνυμα προϊόντα και ότι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας τα αγοράζει μόνο εναλλακτικά. Ο σημερινός «πόλεμος προσφορών» των brands σίγουρα δεν ευνοεί τα μερίδια των PL, όμως, πρόκειται για συγκυριακή κατάσταση. Με την έννοια αυτή νομίζω ότι υπάρχει περιθώριο ανάπτυξης των PL, όχι απεριόριστο όμως. Σε βάθος χρόνου μπορεί να κερδίσουν δυο-τρεις μονάδες πάνω από τα σημερινά τους επίπεδα. Το σημαντικό, όμως, είναι αυτό που προανέφερα, κάνοντας τη διάκριση μεταξύ απλής λιανεμπορικής ετικέτας και πραγματικής ιδιωτικής μάρκας.

Ευάλωτοι οι μεσαίοι του κλάδου

    σ. σ.: Έχετε πει αρκετές φορές ότι τα περιθώρια κερδοφορίας είναι αυτά που θα καθορίσουν τις αντοχές των δικτύων στον ανταγωνισμό τους, άρα και το χρόνο έναρξης ενός δεύτερου κύκλου εξαγορών και συγχωνεύσεων. Πότε θα δούμε νέες επιθετικές κινήσεις στον κλάδο κατά την άποψή σας;

Α. Π.: Όσο τα συνολικά μεγέθη της αγοράς παραμένουν στάσιμα, τόσο περισσότερο πιέζονται τα αποτελέσματα όλων ανεξαίρετα των λιανέμπορων. Επειδή δεν είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη της αγοράς, θεωρώ ότι όποιος δεν έχει υγιή διάρθρωση, σύντομα θα εμφανίσει εξαιρετικά μειωμένα έως και αρνητικά οικονομικά αποτελέσματα, πυροδοτώντας νέο κύκλο εξαγορών και συγχωνεύσεων.

    σ. σ.: Σε βάθος πενταετίας ή –γιατί όχι;– δεκαετίας πόσες εταιρείες θεωρείτε ότι «χωρούν» στην κλαδική αγορά; Σήμερα έξι ισχυροί ελέγχετε το κύριο κομμάτι της…

Α. Π.: Στον κύκλο της εν λόγω ομάδας εταιρειών οι τυχόν εξελίξεις θα σχετίζονται με τις αβίαστες αποφάσεις των επικεφαλής καθεμιάς. Γι’ αυτό οι προβλέψεις είναι δύσκολες. Εννοώ ότι, τουλάχιστον σήμερα, κανείς από αυτό τον κύκλο δεν φαίνεται να αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες, σαν εκείνες που τα προηγούμενα χρόνια προκάλεσαν σεισμούς στον κλάδο. Αν κοιτάξουμε, όμως, τις επιχειρήσεις που ακολουθούν από άποψη μεγέθους, βλέπουμε περιπτώσεις όπου ο φρενήρης ρυθμός ανάπτυξης είναι μεγάλο ρίσκο για τις ίδιες, με την έννοια ότι βάζουν ένα στοίχημα, που αν δεν το κερδίσουν, τίθεται σε μεγάλο κίνδυνο η επιβίωσή τους.

    σ. σ.: Άρα, τι πρέπει να κάνουν;

Α. Π.: Πιστεύω ότι στις τάξεις των μικρομεσαίων δικτύων το ζητούμενο είναι η διαφοροποίηση από τους μεγαλύτερους ανταγωνιστές, όχι η μάταιη προσπάθεια να φτάσουν τα μεγέθη τους.


Η λιανική δεν είναι πια καλή ευκαιρία για ξένους επενδυτές

    σ. σ.: Βλέπετε ως πιθανή την είσοδο ενός ακόμη ξένου «παίκτη» στον κλάδο;

Α. Π.: Δεν μπορώ να την αποκλείσω, αλλά δεν είναι κάτι που θεωρώ ιδιαίτερα πιθανό. Η Ελλάδα προσφέρει αξιόλογες επενδυτικές ευκαιρίες σε άλλους τομείς. Το λιανεμπόριο είναι πολύ ανταγωνιστικό και η αγορά του σχεδόν κορεσμένη. Δεδομένων, μάλιστα, των στρεβλώσεων του φορολογικού και νομικού μας συστήματος, είναι δύσκολο να θεωρήσει κάποιος ελκυστική μια σχετική επένδυση. Ακόμη και σε περίπτωση εξαγοράς οι αποδόσεις θα είναι περιορισμένες.

    σ. σ.: Ήδη απέχουμε αρκετά από το deal διάσωσης των δομών της Μαρινόπουλος από τη Σκλαβενίτης. Η σκόνη που σήκωσε τότε, σε μεγάλο βαθμό έχει κατακάτσει. Εκ των υστέρων ρωτώ: Πόσο δίκαιο ήταν εντέλει το deal αυτό;

Α. Π.: Ήταν μια κάκιστη διέξοδος, αλλά η λιγότερο κακή που θα μπορούσε να επιλεχθεί, καθώς η πληγή που αφορούσε είχε αφεθεί για καιρό να κακοφορμίζει, τόσο που δεν υπήρχαν πια εναλλακτικές λύσεις. Ελπίζω να έχει πάρει το μάθημά της η αγορά και να μην αφήσουμε ξανά ποτέ μεγάλες εταιρείες να κρύβουν για χρόνια τα προβλήματά τους κάτω απ’ το χαλί. Για το καλό της ελληνικής οικονομίας εύχομαι το δύσκολο εγχείρημα της ΕΥΣ να πετύχει.

Συνεργαζόμαστε εξαιρετικά

    σ. σ.: Η «μάχη» για χαμηλότερες τιμές μπορεί, λέτε, να διαταράξει εκ νέου τις σχέσεις λιανεμπορίου-προμηθευτών;

Α. Π.: Κατηγορηματικά όχι. Μόνο η επανάληψη λαθών του παρελθόντος μπορεί να χαλάσει τις σχέσεις ενός προμηθευτή κι ενός λιανέμπορου, όπως π.χ. η κατάχρηση δύναμης από την πλευρά μας, οι υπόγειες διεργασίες ή η αξιοποίηση κυβερνητικών ερεισμάτων για τη θέσπιση άνισης νομοθετικής αντιμετώπισης από την πλευρά των προμηθευτών. Αυτά έγιναν παλιότερα και τελικά έβλαψαν κυρίως όσους χρησιμοποίησαν τέτοια εργαλεία. Όποιος δεν έμαθε, ας ξανακάνει τα ίδια λάθη. Όμως, δεν πρόκειται να καταφέρει να επηρεάσει συνολικά το κλίμα. Και το κλίμα είναι καλό, γιατί έχουμε εδώ και καιρό αντιληφθεί ότι χωρίς κοινή προσπάθεια, δεν επιβιώνουμε στη νέα πραγματικότητα μιας αγοράς ήδη μικρότερης. Πάρτε για παράδειγμα τις προσφορές. Κανείς δε θέλει να χαρίζει χρήματα και να μειώνει το πολύτιμο περιθώριο κέρδους του. Ξέρουμε, όμως, προμηθευτές και λιανέμποροι, ότι χωρίς τις προσφορές οι πωλήσεις πέφτουν. Συνεργαζόμαστε, λοιπόν, εξαιρετικά, βάζουμε κι οι δυο πλευρές το χέρι στην τσέπη, πονάμε μαζί, αλλά απολαμβάνουμε και την αύξηση πωλήσεων.

Προσφορές: Η αγορά θα δώσει τη λύση

    σ. σ.: Τι αλλαγές θεωρείτε πως θα πρέπει να γίνουν στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο για τις προσφορές και τις εκπτώσεις;

Α. Π.: Αξιολογώ την ένταση των προσφορών στην ελληνική αγορά ως υπερβολική, καθότι καταστρέφει την πιστότητα σε προϊόντα και καταστήματα. Το πρόβλημα δεν είναι θεσμικό. Εμείς οι ίδιοι μαζί με τους προμηθευτές μας εκπαιδεύσαμε τους καταναλωτές στο κυνήγι της προσφοράς και φοβάμαι ότι καμία νομοθετική παρέμβαση δε θα επιλύσει το πρόβλημα. Ελπίζω ότι σταδιακά η ίδια η αγορά θα δώσει τη λύση.

    σ. σ.: Στο επενδυτικό κόστος για την οργάνωση ενός μεγάλου καταστήματος σήμερα πόσο «συμμετέχει» η γραφειοκρατία;

Α. Π.: Σε ένα ιδιόκτητο ακίνητο, που κατασκευάζεται σούπερ μάρκετ, θα μπορούσαμε να εξοικονομήσουμε συνολικά κόστος της τάξης του 5% της επένδυσης, έχοντας απέναντί μας μια καλά οργανωμένη και τίμια δημόσια διοίκηση. Δεν είναι, όμως, μόνο οικονομικό το ζήτημα. Ένας βασικός λόγος, για τον οποίο η Ελλάδα δεν προσελκύει αρκετές επενδύσεις, είναι η δυσκολία να κάνεις δουλειές, είναι η διαφθορά κι η γραφειοκρατία, είναι το ρευστό φορολογικό περιβάλλον, η μεγάλη αργοπορία στη λειτουργία του δικαστικού μας συστήματος, είναι γενικότερα η εχθρική στάση της πολιτείας, της δημόσιας διοίκησης και της κοινωνίας απέναντι στο επιχειρείν.


Εφικτές υπό προϋποθέσεις οι «καθαρές τιμές»

    σ. σ.: Πολύς λόγος γίνεται περί «καθαρών τιμών». Ποια είναι η γνώμη σας; Τις θεωρείτε εφικτές ή αναγκαίες;

Α. Π.: Θεωρώ ότι είναι εφικτές, εφόσον καθοριστούν νομοθετικά βάσει μιας καλά σχεδιασμένης και προσεκτικής παρέμβασης. Δεν θα τις χαρακτήριζα, ωστόσο, αναγκαίες, διότι δεν πιστεύω ότι θ’ αλλάξει τίποτα στη διαμόρφωση των τελικών τιμών, που είναι και το ζητούμενο. Λειτουργούμε σήμερα με καθαρό περιθώριο κέρδους 1% έως 2,5%. Δε βλέπω να υπάρχει δυνατότητα μιας περαιτέρω μείωσής του ανεξαρτήτως του τρόπου με τον οποίο τιμολογούνται τα προϊόντα. Θεωρώ τον τρόπο τιμολόγησης «τεχνικό» κι όχι ουσιαστικό ζήτημα. Άλλωστε, όλοι οι αγοραστές των αλυσίδων καθαρή τιμή βλέπουν στα συστήματά τους, όταν διαμορφώνουν την τιμή πώλησης και την κερδοφορία.

Εχθροί, το χρέος κι η μιζέρια μας

    σ. σ.: Αισιοδοξείτε για την πορεία της οικονομίας μας μετά τον Αύγουστο;

Α. Π.: Εχθρός μας δεν είναι τα μνημόνια κι οι υποχρεώσεις που δημιουργούν. Εχθρός είναι το ίδιο το χρέος. Δυστυχώς θα χρειαστούν πολλοί Αύγουστοι για να το μειώσουμε σε επίπεδο αποδεκτό από τις αγορές.

    σ. σ.: Εχθρός της αγοράς δεν είναι, τάχα, τα μνημονιακά μέτρα που θα εφαρμοστούν την περίοδο 2019-2020, δηλαδή η μείωση του αφορολόγητου και των συντάξεων, που θα περιορίσουν περαιτέρω το καταναλωτικό εισόδημα;

Α. Π.: Ασφαλώς! Κοιτάξτε όμως κάτι. Στη δουλειά –αντίθετα, ίσως, με τα ισχύοντα στην πολιτική– μαθαίνεις να είσαι ρεαλιστής και να κοιτάς μπροστά. Έγιναν, λοιπόν, μια και δυο και τρεις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους, που κατέληξαν σ’ ένα αποτέλεσμα, σε μια σειρά δεσμεύσεων. Καλές ή κακές θα το κρίνει η ιστορία, αυτές είναι όμως! Αντί να μαλώνουμε, αναζητώντας ποιος αποδέχθηκε τα υψηλά πλεονάσματα ή ποιος φταίει που μπήκαμε στα μνημόνια ή ποιος δημιούργησε τα υψηλά ελλείμματα κ.ο.κ., πρέπει κάποτε να σκεφτούμε πώς θα εξοικονομήσουμε χρήματα, από ποιες πηγές, ώστε να αποφύγουμε τυχόν άλλα αντιαναπτυξιακά και υφεσιακά μέτρα, και το πώς θα δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον προσέλκυσης των επενδύσεων και ανάπτυξης. Εχθρός της αγοράς είναι τελικά η μιζέρια που ξεκινάει από μέσα μας.

Αναδιανομή φτώχειας!

    σ. σ.: Συμφωνείτε με όσους υποστηρίζουν ότι η δεκαετής κρίση στην Ελλάδα και η υπογραφή των τριών μνημονίων οδήγησαν σε μια άδικη αναδιανομή του πλούτου;

Α. Π.: Μακάρι να μπορούσα να συμφωνήσω. Αλλά δυστυχώς μιλάμε για αναδιανομή της φτώχειας, όχι του πλούτου. Γιατί το μόνο που έγινε όλα αυτά τα χρόνια ήταν να καταστρέφεται ο πλούτος. Χωράει πολλή συζήτηση ο ενδεδειγμένος τρόπος δημιουργίας πλούτου σε συνθήκες κρίσης. Ένα πράγμα, όμως, ήταν μαθηματικά αυταπόδεικτο εξ αρχής: Δεν υπήρξε ποτέ επαρκής πλούτος στις επιχειρήσεις και τα ανώτερα οικονομικά στρώματα αυτής της χώρας, για να καλύψει τις απώλειες της μεσαίας και χαμηλότερης τάξης. Διαλέξαμε λάθος δρόμο, με αποτέλεσμα να ρωτάτε σήμερα, αν έπρεπε να είχαμε φτωχοποιήσει κάποιον περισσότερο από έναν άλλο. Ο φαύλος κύκλος της καταστροφής αξίας δεν πρόκειται ποτέ να μας βγάλει από την κρίση. Ας βάλουμε μια τελεία σ’ αυτή την πρακτική και ας ξεκινήσουμε να δημιουργούμε αξία και πλούτο. Με πολύ πόνο και θυσίες φτάσαμε σε ένα σημείο, που μπορεί να αποτελέσει την ιδανική αφετηρία μιας νέας εποχής. Ας το επιχειρήσουμε.

Η Χαλκιαδάκης κρατάει το τζίρο της

Mάλιστα, στελέχη της εταιρείας αναφέρουν στο σελφ σέρβις ότι ο τζίρος της θα ήταν πέρυσι ελαφρά ανοδικός, αν στα τέλη του έτους δεν είχε κλείσει ένα από τα καταστήματα της Χαλκιαδάκης, στο πλαίσιο των αποφάσεων της Επιτροπής Ανταγωνισμού, προκειμένου να εγκριθεί το σχέδιο διάσωσης των δομών της Μαρινόπουλος από την Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτη (ΕΥΣ). Η τελευταία ως γνωστόν συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της Χαλκιδάκης, η οποία από κοινού πλέον με την αθηναϊκή αλυσίδα ελέγχουν μεγάλο κομμάτι του οργανωμένου λιανεμπορίου στην Κρήτη. Υπενθυμίζουμε ότι η ΕΥΣ απέκτησε συμμετοχή στην κρητική αλυσίδα, εξαγοράζοντας τις μετοχές που κατείχε σε αυτήν η εταιρεία Αφοί Βερόπουλοι, ενώ στη συνέχεια «βρέθηκε» στην Κρήτη και μέσω της διάσωσης της Μαρινόπουλος.

Σημειώνουμε ότι, βάσει της απόφασης που εξέδωσε η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η Χαλκιαδάκης υποχρεώθηκε να κλείσει δύο καταστήματά της, το ένα στο Ηράκλειο και το άλλο στην Ιεράπετρα και να τα «αντικαταστήσει» με άλλα στο Τυμπάκι και τις Μοίρες. Και ναι μεν η νέα Σκλαβενίτης βρέθηκε με σημαντική περιουσία στην Κρήτη, όταν απέκτησε το δίκτυο της αλυσίδας Μαρινόπουλος, αλλά με το οξύμωρο σχήμα οι δύο αλυσίδες, η ΕΥΑ και η Χαλκιαδάκης, να συνυπάρχουν στη μεγαλόνησο ως ανταγωνιστές και συνεταίροι ταυτόχρονα.

Σχέδια επέκτασης
Πάντως, η Χαλκιαδάκης ανεξάρτητα από τα προαναφερόμενα συνεχίζει την επεκτατική της πολιτική στο χώρο δράσης της, αναζητώντας νέες περιοχές στις οποίες μπορεί να εγκατασταθούν καταστήματά της. Σχετικές επιχειρηματικές κινήσεις δεν αποκλείεται να εκδηλωθούν εντός του έτους.

Σχετικά με την πορεία των μεγεθών της αλυσίδας, φέτος οι προβλέψεις της διοίκησής της είναι μάλλον θετικές, παρά τις πιέσεις που ασκούνται στα μεγέθη της κατά το πρώτο διάστημα του 2018. Ειδικότερα, όπως μας ειπώθηκε, στην περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου φέτος τα έσοδα της Χαλκιαδάκης κινήθηκαν πτωτικά περίπου κατά 6,5%-7%. Πάντως, εκτιμάται ότι από τα μέσα του έτους οι ρυθμοί ανάπτυξης θ’ αρχίσουν σταδιακά να βελτιώνονται, με την προοπτική ο χρόνος να κλείσει ανοδικά με μικρή πτώση.

Δύο είναι οι παράμετροι που κάνουν τη διοίκηση της αλυσίδας να αισιοδοξεί. Καταρχήν το γεγονός ότι ο ανταγωνισμός ωριμάζει εντός της τρέχουσας χρονιάς, καθότι η ΕΥΣ έχει κλείσει πλέον ένα έτος λειτουργίας, οπότε αναμένεται ότι σταδιακά θα μειωθούν οι ρυθμοί της ανάπτυξής της, τείνοντας σε κατάσταση ισορροπίας, η οποία θα δώσει γενικότερα στους ανταγωνιστές της χώρο να «αναπνεύσουν». Ο δεύτερος λόγος σχετίζεται με την ανάπτυξη, που εξακολουθεί να εμφανίζει ο τουριστικός τομέας στην Ελλάδα. Μάλιστα, φέτος αναμένεται νέο ρεκόρ αφίξεων ξένων τουριστών, με αποτέλεσμα η Χαλκιαδάκης να προσβλέπει σε αυξημένα έσοδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι, βάσει των προβλέψεων που κάνουν οι τουριστικοί παράγοντες, φέτος στη χώρα θα αφιχθούν 1,5 εκατ. περισσότεροι τουρίστες σε σχέση με το 2017. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, ο συνολικός αριθμός τους θα υπερβεί τα 30 εκατομμύρια, τονώνοντας ασφαλώς τα οικονομικά και την αισιοδοξία όλης της αγοράς.

SPAR HELLAS: Ο οδικός χάρτης ανάπτυξης

Kατά τις ίδιες πληροφορίες παράγοντες της Spar Hellas, στο πλαίσιο έρευνας που διενήργησαν σε διάφορες περιοχές της πρωτεύουσας, καθώς και άλλων μεγάλων πόλεων της χώρας, έχουν ήδη εντοπίσει περί τα 40 ακίνητα, τα οποία θα μπορούσαν να στεγάσουν δομές σούπερ μάρκετ του ομίλου. Πλέον μένει να ληφθούν οι σχετικές αποφάσεις για την υλοποίηση των σχετικών επενδύσεων.

Στο μεταξύ, σε προτεραιότητα για τη διοίκηση της εταιρείας είναι η ετοιμασία των πρώτων 10 καταστημάτων Spar Hellas, που θα προέλθουν από μετατροπές σούπερ μάρκετ εταιρειών-μελών του ομίλου αγορών Αστέρας. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, προβλέπεται ότι τα καταστήματα αυτά θα εγκαινιαστούν έως τον ερχόμενο Ιούλιο, ενώ μέσα στο χρόνο υπολογίζεται ότι συνολικά θα έχουν προσαρμοστεί στις προδιαγραφές οργάνωσης του ομίλου Spar περί τα 80 σημεία πώλησης.

Σημειώνουμε ότι σε βάθος τετραετίας η εταιρεία εκτιμά ότι ταμπέλες Spar θα έχουν αναρτηθεί σε περισσότερα από 330 καταστήματα. Πρέπει επίσης να τονιστεί ότι ο όμιλος Αστέρας, στο μεταξύ, έχει ενώσει τις δυνάμεις του με τον όμιλο MESIS, έχοντας αποκτήσει έτσι το 2018 διαχειριστικό έλεγχο σε 700 εκατ. ευρώ συνολικές πωλήσεις, σε περισσότερα από 500 καταστήματα σε πανελλαδικό επίπεδο.

Σύγχρονο συνεταιριστικό δίκτυο ανεξάρτητων καταστημάτων
Ο κ. Φοίβος Καρακίτσος, CEO της Spar Hellas, μιλώντας στο 8ο CEO Forum του σελφ σέρβις δήλωσε ότι η Spar θα αναπτύξει το πιο σύγχρονο συνεταιριστικό δίκτυο ανεξάρτητων καταστημάτων λιανικής στη χώρα, υποστηρίζοντας τους συνεργαζόμενους επιχειρηματίες στους τομείς των αγορών, του marketing, του operation και του supply. Από την πλευρά του ο κ. Tobias Wasmuht, CEO της Spar International, δήλωσε ότι «η ελληνική λιανική αγορά είναι ανταγωνιστική, αλλά η Spar θα δράσει δυναμικά, δημιουργώντας ευκαιρίες ανάπτυξης για τους ανεξάρτητους λιανέμπορους και τους Έλληνες παραγωγούς και προμηθευτές». Από την πλευρά του ο κ. Γιώργος Παπαντώνης, πρόεδρος του ομίλου Αστέρας, αναφερόμενος στη συνεργασία με τη MESIS δήλωσε ότι «στόχος μας είναι μέχρι το 2021 η Αστέρας να έχει διαχειριστικό έλεγχο σε 1,2 δισ. ευρώ συνολικών πωλήσεων, κατακτώντας μερίδιο που θα ξεπερνά συνολικά το 12% της ελληνικής αγοράς».

Εξελίξεις υπάρχουν, όμως, και στο πεδίο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, όπου η Spar Hellas φέρεται να έχει υπογράψει τις πρώτες συμβάσεις με Έλληνες παραγωγούς, ενώ μέσα στο επόμενο διάστημα θα ακολουθήσουν και άλλες ανάλογες συμφωνίες. Στόχος της εταιρείας είναι σε βάθος τετραετίας να αναπτύξει 1.400 είδη ιδιωτικής ετικέτας, παραγόμενα στο μεγαλύτερο μέρος τους από την ελληνική βιομηχανία.

Σημειώνουμε ότι η Spar Hellas σχεδιάζει, παράλληλα με τα branded προϊόντα του ομίλου, μια σειρά κωδικών που θα φέρουν τον τίτλο Spar Taste of Greece και θα περιλαμβάνουν παραδοσιακά προϊόντα τοπικών παραγωγών, που δεν διαθέτουν μεγάλες ποσότητες, όπως και τα μέσα να τυποποιήσουν ή να προωθήσουν την παραγωγή τους στην αγορά. Ο κ. Γιώργος Βογιατζάκης, σύμβουλος ανάπτυξης της Spar Hellas, τόνισε σχετικά: «Έχουμε λάβει την απόφαση να ενισχύσουμε την ελληνική παραγωγή και θα επιδιώξουμε με κάθε τρόπο να αναδείξουμε τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα των τοπικών παραγωγών και της τοπικής οικονομίας».

Το επενδυτικό σχέδιο της Lidl

Tο επενδυτικό σχέδιο της αλυσίδας φέτος περιλαμβάνει την οργάνωση και λειτουργία δύο νέων καταστημάτων σε Θεσσαλονίκη και Λάρισα (στην Αθήνα το τελευταίο νέο κατάστημά της άνοιξε στα τέλη του 2017), ολικές ανακαινίσεις, επεκτάσεις, κατεδαφίσεις και χτίσιμο εκ νέου των καταστημάτων, με χαρακτηριστικές περιπτώσεις τα καταστήματά της σε Κεφαλονιά, Βέροια και Θεσσαλονίκη, εσωτερικές αναβαθμίσεις/ανακαινίσεις και αλλαγές θέσεων καταστημάτων. Βασικός στόχος των μετακομίσεων υποδομών είναι η μεγαλύτερη διείσδυση των Lidl σε πυκνοκατοικημένες γειτονιές, όπως και η μεγαλύτερη εγγύτητά τους στις κεντρικές αστικές περιοχές, δεδομένου ότι σε αρκετές πόλεις της περιφέρειας τα καταστήματα της γερμανικής εταιρείας είναι εγκατεστημένα στις παρυφές τους.

Τα επεκτατικά σχέδια της αλυσίδας στοχεύουν κυρίως τη νότια και τη νησιωτική Ελλάδα. Ωστόσο, λόγω των καθυστερήσεων κατά τις διαδικασίες αδειοδότησης, δεν είναι δυνατός ο ακριβής προγραμματισμός του χρόνου δημιουργίας των νέων καταστημάτων.

Σημειώνεται ότι η μεγαλύτερη επένδυση της Lidl Hellas το 2017 αφορούσε στην επέκταση του κέντρου διανομής της στα Τρίκαλα. Στο πλαίσιό της, η εταιρεία δαπάνησε περί τα 11,7 εκατ. ευρώ για ανακατασκευές και επεκτάσεις, οι επενδύσεις της σε εξοπλισμό ξεπέρασαν το 1 εκατ. ευρώ, ενώ αύξησε τις θέσεις των απασχολούμενων στο κέντρο.

Σε ό,τι αφορά το bake off, για την αλυσίδα αποτελεί εδώ και πολλά έτη μία στρατηγικής σημασίας επένδυση. Ήδη σήμερα 181 καταστήματά της διαθέτουν γωνιές bake off. Η τοποθέτηση ανάλογων εγκαταστάσεων παντού στο δίκτυό της θα ολοκληρωθεί το αργότερο έως τις αρχές του 2019.

Σχετικά με την πορεία των εσόδων της, παράγοντες της εταιρείας σημειώνουν ότι στο εταιρικό δωδεκάμηνο που έκλεισε στις 28 Φεβρουαρίου 2018, ο τζίρος της καταγράφηκε από σταθερός έως οριακά αυξημένος. Για το τρέχον 12μηνο η διοίκηση της Lidl έχει στόχο την οριακή άνοδο του τζίρου, πράγμα στο οποίο θα συμβάλλουν και τα νέα καταστήματα που θα εγκαινιαστούν στη διάρκεια της χρονιάς.

Έμφαση στους Έλληνες προμηθευτές
Σύμφωνα με την εταιρεία, το 80% του τζίρου της στη μαναβική προέρχεται από προϊόντα Ελλήνων προμηθευτών, ενώ σε ό,τι αφορά τα γαλακτοκομικά και τυροκομικά, προέρχονται από 21 Έλληνες προμηθευτές, που προμηθεύονται την πρώτη ύλη από τουλάχιστον 2.500 μικρούς παραγωγούς από όλη τη χώρα. Σε ανακοίνωση της εταιρείας σημειώνεται ότι η ποσοστιαία συμμετοχή των κατηγοριών αυτών στο συνολικό καλάθι αγορών του πελάτη της έχει αυξηθεί από 6% έως 20%.

Σήμερα η Lidl συνεργάζεται με περισσότερους από 400 Έλληνες προμηθευτές, οι οποίοι λειτουργούν βάσει συστημάτων ασφάλειας τροφίμων, πιστοποιημένων σύμφωνα με τα διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα Διασφάλισης Ποιότητας IFS, BRC και FSSC. Για κάθε νωπό προϊόν ακολουθείται ένα αυστηρό σύστημα καταγραφής και ιχνηλασιμότητας κατ’ απαίτηση της εταιρείας. Η Lidl τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται με την Agrolab RDS και πιο πρόσφατα με το εργαστήρι Ελαιολάδου του ΤΕΙ Πελοποννήσου. Οι συστηματικοί έλεγχοι υγιεινής και ασφάλειας που διεξάγονται για λογαριασμό της από ανεξάρτητα εργαστήρια αντιστοιχούν ετησίως στις 3.300 αναλύσεις και τους 800 οργανοληπτικούς ελέγχους. Η συνολική επένδυση της Lidl, που αφορά τη διασφάλιση της ποιότητας, ξεπερνά ετησίως τα 1,3 εκατ. ευρώ, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΥΠΕΡΑΓΟΡΕΣ ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗ: Ενοποιήσεις θυγατρικών στον μητρικό κορμό

Λόγω της τραγικής απώλειας, ωστόσο, η διοίκηση της εταιρείας καλείται να αναδιοργανώσει προηγουμένως μέρος των διοικητικών της δομών, ώστε να καλύψει το κενό που δημιουργήθηκε στην οργάνωσή της. Ο εκλιπών είχε υπό την ευθύνη του την Εμπορική Διεύθυνση του ομίλου, συνεπικουρούμενος στο έργο του από τους διευθυντές αγορών . Είναι γνωστό ότι διατηρούσε προσωπικές σχέσεις με την πλειονότητα των προμηθευτών του ομίλου, δίνοντας το στίγμα του στις συμφωνίες που σύναπτε η Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτη (ΕΥΣ) με τις προμηθεύτριες εταιρείες.

Πλέον ο κ. Γεράσιμος Σκλαβενίτης και η κ. Μαρία Σκλαβενίτη, αδέλφια του εκλιπόντος, καλούνται εκ των πραγμάτων να λάβουν τη δύσκολη απόφαση σχετικά με την κάλυψη του δυσαναπλήρωτου διοικητικού κενού στο επιτελείο της εταιρείας, το οποίο λαμβάνει τις στρατηγικές αποφάσεις και που κατά την εταιρική παράδοση απαρτίζεται από πρόσωπα του περιβάλλοντος της επιχειρηματικής οικογένειας. Το βέβαιο είναι, πάντως, ότι η επιχείρηση θα συνεχίσει στην πορεία των στρατηγικών της επιδιώξεων, έχοντας στήριγμά της την ευρύτατη βάση του προσωπικού της, το οποίο όλες τις ημέρες της βαριάς θλίψης της εταιρικής ηγεσίας δεν έπαψε να της εκδηλώνει αυθόρμητα τη συμπαράστασή του, με εντυπωσιακή θέρμη, μάλιστα, πράγμα που δεν πέρασε απαρατήρητο από τον επιχειρηματικό, τον πολιτικό κόσμο και την ελληνική κοινωνία.

Στο πλαίσιο των αναμενόμενων διοικητικών αποφάσεων, πληροφορίες του σελφ σέρβις αναφέρουν ότι εξετάζεται η ενοποίηση στη μητρική εταιρεία, μετά των εταιρειών The Mart και Χαλκιαδάκης, και εταιρειών που ελέγχονται από τους μετόχους της Σκλαβενίτης, όπως η Γλάρος και η εταιρεία παρασκευής τροφίμων. Σκοπός μιας τέτοιας κίνησης, εφόσον επαληθευτεί, θα είναι η ενίσχυση των καθαρών αποτελεσμάτων της μητρικής εταιρείας. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, το εν λόγω σχέδιο υποστηρίζεται από τις τράπεζες, οι οποίες θεωρούν ότι τα αποτελέσματα της ΕΥΣ πρέπει να στηριχθούν και από άλλες εταιρείες της οικογένειας. Σχετικά με το χρόνο υλοποίησης του σχεδίου ενοποίησης, εκτιμάται ότι δεν πρέπει να αναμένεται πριν τα τέλη του έτους.

Δεκτή τριτανακοπή της Αφοί Καρυπίδη
Στο μεταξύ, η διοίκηση της αλυσίδας καλείται να διαχειριστεί και την απόφαση που έλαβε πρόσφατα το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών, με την οποία έκανε εν μέρει δεκτή την τριτανακοπή της εταιρείας Αφοί Καρυπίδη επί της δικαστικής απόφασης, βάσει της οποίας τον Ιανουάριο του 2017 είχε επικυρωθεί η συμφωνία διάσωσης των δομών της αλυσίδας Μαρινόπουλος από τον όμιλο Σκλαβενίτης.

Σύμφωνα με την προαναφερόμενη απόφαση, το δικαστήριο ζητεί από τη Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτη να ικανοποιήσει κατά το 50% την Αφοί Καρυπίδη για ποσό 7,438 εκατ. ευρώ, δίχως ωστόσο να προβλέπει συμψηφισμό με την κατά πολύ υψηλότερη απαίτηση της Μαρινόπουλος έναντι της Αφοί Καρυπίδη (100 εκατ. ευρώ). Μάλιστα, η Μαρινόπουλος έχει καταθέσει αγωγή κατά της Αφοί Καρυπίδη για την είσπραξη του σχετικού ποσού. Παράγοντες της αγοράς σημειώνουν, πάντως, ότι η πλευρά των Μαρινόπουλος-ΕΥΣ πρόκειται να καταθέσει έφεση κατά της προαναφερόμενης απόφασης.

Συμφωνία Ocado με ICA

Όπως αναφέρουν διεθνείς σχολιαστές, είναι η πρώτη φορά που η Ocado υπογράφει συνεργασία με ηγετική επιχείρηση τοπικής αγοράς. Η αλυσίδα ICA διαθέτει δίκτυο περίπου 1.300 καταστημάτων και μερίδιο αγοράς περίπου 36%, με κύκλο εργασιών 10,1 δισ. ευρώ. Η Ocado δήλωσε σχετικά με τη συμφωνία πως αναμένεται να οδηγήσει στη μακροπρόθεσμη δημιουργία αξίας για τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες.

Στο πλαίσιο της συμφωνίας θα δημιουργηθεί ένα πρώτο αποθηκευτικό κέντρο στη Στοκχόλμη, για την ολοκλήρωση του οποίου θα απαιτηθεί μια τριετία. Η συμφωνία είναι αντίστοιχη των προηγούμενων συμφωνιών που υπέγραψε η Ocado με την καναδική αλυσίδα Sobeys και τη γαλλική Casino. Επίσης, έχει ανακοινώσει την υπογραφή συμφωνίας και με άλλον λιανέμπορο, το όνομα του οποίου δεν έχει αποκαλύψει ακόμη.

Η λειτουργία της ICA, με τη μορφή του franchising, όπου οι ιδιοκτήτες των μεμονωμένων καταστημάτων έχουν τη ευθύνη της διαμόρφωσης της συλλογής των πωλούμενων προϊόντων και των τιμών λιανικής πώλησης, δημιουργεί σημαντικές προκλήσεις στην υλοποίηση της συμφωνίας, αλλά παράλληλα, μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους για νέες συνεργασίες στο μέλλον, εάν κριθεί ως επιτυχής.

Σημειώνεται πως η Ocado σημειώνει ζημιές και τα κέρδη της προήλθαν σχεδόν αποκλειστικά από τις δραστηριότητές της στο Ηνωμένο Βασίλειο.