Μήνας: Απρίλιος 2005

Η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού κατέδειξε τα σούπερ μάρκετ ως το "μαύρο πρόβατο" για τις ανατιμήσεις. Η γραμματεία της στη συνέχεια πρότεινε τη… λυπητερή, όμως το οργανωμένο λιανεμπόριο έχει σοβαρές ενστάσεις για όσα υνέβησαν όλους αυτούς τους μήνες και διατείνεται ότι θα έχει τον τελευταίο λόγο στην υπόθεση.

Τα κορυφαία στελέχη του κλάδου λίγο πριν παραιτηθούν από τη διοίκηση του ΣΕΣΜΕ -εκφράζοντας έτσι την αποδοκιμασία τους για την καταδικαστική απόφαση-, έλεγαν ξεκάθαρα: “Ο κλάδος είναι δεδομένο ότι θα "περάσει" στην αγορά τις οικονομικές συνέπειες των προστίμων”, υπονοώντας ότι "συμμετοχή" στην οικονομική επιβάρυνση από τις ποινές θα έχει και η βιομηχανία, οπότε και οι καταναλωτές, αφού στη διαμόρφωση των τιμών συμμετέχει κάθε κόστος -λειτουργικό ή άλλο. Όταν μάλιστα η γραμματεία της Επιτροπής Ανταγωνισμού πρότεινε τις ποινές, ζητώντας να πληρώσει ο ΣΕΣΜΕ πρόστιμο ίσο με το 0,3% του κύκλου εργασιών που πέτυχαν τα μέλη του το 2001 (15 εκατ. ευρώ) και οι επτά αλυσίδες πρόστιμο ίσο με το 0,05% του κύκλου εργασιών τους το 2003, τα ίδια στελέχη με εμφανή απογοήτευση, διά ανακοινώσεως του ΣΕΣΜΕ, αρκέστηκαν στο να χαρακτηρίσουν την πρόταση της γραμματείας "εξοντωτική", επισημαίνοντας ότι απαντήσεις επί της ουσίας επρόκειτο να δώσουν στις 20 Μαΐου κατά τη συνεδρίαση της ολομέλειας του οργάνου για την τελευταία ακρόαση των κατηγορούμενων.

Η πραγματική απάντηση θα δοθεί στην αγορά

Όσοι πάντως ενεπλάκησαν στην υπόθεση, τη θεωρούν πλέον χαμένη. Επισήμως δηλώνουν ότι θα δώσουν μεν τη μάχη τους στο διοικητικό εφετείο, ανεπισήμως όμως αφήνουν να εννοηθεί ότι "…η πραγματική απάντηση θα δοθεί στην αγορά". Έτσι, ο καταναλωτής πρόκειται να βρεθεί αντιμέτωπος με νέες ανατιμήσεις επιπλέον εκείνων που εκδηλώνονται συνεπεία των κυβερνητικών αποφάσεων για την αύξηση του ΦΠΑ, ο πληθωρισμός θα πιεστεί αυξητικά κι η κυβέρνηση θα ψάχνει ακόμα μια φορά να βρει τι "στράβωσε", τι συνέβη και η ανεξάρτητη διοικητική αρχή, επιχειρώντας να "μαζέψει" τις ανατιμήσεις, πριμοδότησε νέο κύκλο ανατιμήσεων!

Η αγορά έχει τους κανόνες και τις αρχές της. Όποιος τις παραβλέπει μόνο κερδισμένος δεν βγαίνει. Αυτό φυσικά ισχύει και για το πολιτικό σύστημα, το οποίο οφείλει να αντιλαμβάνεται τις διαβουλεύσεις και τις συμφωνίες του με την επιχειρηματική κοινότητα ως ένα πεδίο με συνέχεια και συνέπεια και όχι καιροσκοπικά, όπως συνέβη. Ποιος δεν θυμάται την προηγούμενη κυβέρνηση να δίνει εύσημα στο λιανεμπόριο, για τη συμμετοχή του στη συγκράτηση του πληθωρισμού το 2001-2002, να συνομιλεί με τους εκπροσώπους του για τη διαμόρφωση ενός νέου νόμου και να θεσμοθετεί με τη σύμφωνη γνώμη της βιομηχανίας; Τι συνέβη λοιπόν και το λιανεμπόριο από επίσημος και αξιόπιστος συνομιλητής για τις τιμές, βρέθηκε ξάφνου να κατηγορείται για παραβίαση των αρχών του ανταγωνισμού…;

Η βιομηχανία συνέταιρος στο πρόστιμο

Ήταν επόμενο ο κ. Μανόλης Αποστόλου, πρόεδρος της Ατλάντικ, λίγες ημέρες πριν την παραίτησή του από τη διοίκηση του ΣΕΣΜΕ, να δηλώνει στους δημοσιογράφους σε έντονο ύφος: “Ό,τι πράξαμε το αποφασίσαμε από κοινού με τη βιομηχανία. Μαζί κάναμε ό,τι κάναμε, γι' αυτό και η βιομηχανία δεν μπορεί παρά να έχει συμμετοχή στο πρόστιμο”. Στη "γλώσσα της αγοράς" αυτό σημαίνει ένταση στις σχέσεις των δύο κλάδων, πιέσεις για αυξημένες παροχές, εκπτώσεις και επιστροφές προς τα σούπερ μάρκετ. Σημαίνει κατ' επέκταση αυξήσεις στις τιμές χονδρικής και κατά συνέπεια στις τιμές λιανικής. Σημαίνει ακόμα δύο πράγματα: Οι επτά αλυσίδες σούπερ μάρκετ θα απαιτήσουν αυτή τη φορά από τη βιομηχανία αυξημένες παροχές, προκειμένου να καλυφθούν οικονομικά ώστε να αντιπαρέλθουν την καταβολή του προστίμου. Ταυτόχρονα, θα αξιώσουν να διασφαλιστεί ότι οι παροχές αυτές θα ισχύσουν μόνο για όσους καταδικάσθηκαν από την Επιτροπή Ανταγωνισμού και όχι για το σύνολο της αγοράς, ώστε να μην αλλάξουν οι ισορροπίες ανταγωνισμού στο ράφι. Στο μεταξύ, ο ΣΕΣΜΕ θα προσφύγει στο διοικητικό εφετείο για την αθώωσή του, θεωρώντας ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν έλαβε υπ' όψιν της τα στοιχεία που της προσκομίσθηκαν από τα μέλη του.

“Τέρμα οι συμφωνίες. Ό,τι πάθαμε, πάθαμε!”

Όσο για τις σχέσεις κλάδου σούπερ μάρκετ-Πολιτείας, ο κ. Παντελιάδης σε πρόσφατη συνέντευξη τύπου ήταν ξεκάθαρος: “Τέρμα οι συμφωνίες για τις τιμές. Ό,τι πάθαμε, πάθαμε!”. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι το Υπουργείο Ανάπτυξης είτε δεν θα έχει συνομιλητή εκ μέρους της αγοράς για τις ανατιμήσεις είτε θα συνομιλεί με μια νέα διοίκηση του ΣΕΣΜΕ, από την οποία θα απουσιάζει το "βαρύ πυροβολικό" του κλάδου, δηλαδή οι επιχειρήσεις που καθορίζουν την πολιτική τιμών στην αγορά και που ως τέτοιες τις επισκέπτονται οι υπάλληλοι της ΕΣΥΕ για τις τιμοληψίες, βάσει των οποίων υπολογίζεται ο πληθωρισμός…

Μετά τα όσα συνέβησαν, τίθενται και πολλά ερωτήματα για την ίδια την Επιτροπή Ανταγωνισμού, όπως αυτά: Μπορεί τελικά η Επιτροπή Ανταγωνισμού να επιβάλλει τον νόμο; Έχει την απαιτούμενη τεχνογνωσία και εμπειρία, τα στελέχη εκείνα που μπορούν να "κοντράρουν" τα συμφέροντα που πολλοί γνωρίζουν και λίγοι κατονομάζουν; Διαθέτει η Επιτροπή Ανταγωνισμού πράγματι ανεξάρτητο χαρακτήρα και δική της φωνή;

Ερωτήματα τίθενται και για τον τρόπο με τον οποίο η ηγεσία του κλάδου των σούπερ μάρκετ χειρίστηκε το ζήτημα του νόμου για την απαγόρευση των πωλήσεων κάτω του τιμολογιακού κόστους. Όπως τουλάχιστον λέγεται, η πρόταση ήταν δική της. Μένει λοιπόν να απαντηθούν: α) γιατί το 2001 κυβέρνηση και αντιπολίτευση ψήφισαν ένα νόμο που θα οδηγούσε σε ανατιμήσεις αν "παρατύπως" δεν καταρτιζόταν η λίστα με τις εκπτώσεις και β) γιατί μέχρι και τις τελευταίες εκλογές ο επίμαχος νόμος δεν εφαρμόσθηκε σε βάρος ορισμένων που πωλούσαν φθηνότερα έναντι όλων;

Είναι ή όχι συντονισμένες οι ανατιμήσεις που κατά διαστήματα ανακοινώνονται από τους προμηθευτές του οργανωμένου λιανεμπορίου; Λειτουργεί ο ανταγωνισμός για τη διαμόρφωση των τιμών παραγωγού ή μήπως η μεγάλη συγκέντρωση που παρατηρείται στα μερίδια συγκεκριμένων κλάδων της βιομηχανίας προκαλεί στρεβλώσεις στην αγορά;

Το προεδρείο του ΣΕΣΜΕ έθεσε πρόσφατα δημοσίως το θέμα των συντονισμένων ανατιμήσεων, υποστηρίζοντας ότι οφείλονται είτε στην "προσομοίωση των χαρακτηριστικών" κατά κλάδο στη βιομηχανία είτε σε άλλους λόγους μη σύννομους, υπονοώντας -εμμέσως πλην σαφώς- το ενδεχόμενο συμπαιγνιών μεταξύ συγκεκριμένων προμηθευτριών εταιρειών.

Θα πρέπει βέβαια να αναφερθεί ότι οι συντονισμένες ανατιμήσεις “εισήχθησαν” στην αγορά πριν από πολλά χρόνια, οπότε καταγράφονταν περιπτώσεις βιομηχανιών ενός κλάδου οι οποίες ανακοίνωναν ανατιμήσεις κατά το ίδιο χρονικό διάστημα και περίπου στα ίδια ποσοστά. Υπό αυτή την έννοια οι εκπρόσωποι του ΣΕΣΜΕ προφανώς εννοούσαν ότι το τελευταίο διάστημα οι συντονισμένες ανατιμήσεις είναι όλο και πιο συχνές, τραβώντας την προσοχή της αγοράς.

Ενδιαφέρον προκαλεί και το γεγονός ότι οι επίμαχες τοποθετήσεις έγιναν σε συνέντευξη τύπου του ΣΕΣΜΕ λίγες μόλις ημέρες πριν από την ανακοίνωση της ετυμηγορίας της Επιτροπής Ανταγωνισμού, σχετικά με την πολύκροτη υπόθεση για τις ανατιμήσεις, στην οποία καταδικάστηκαν εν τέλει είναι οι επτά αλυσίδες.

Στο μεταξύ, τόσο ο κ. Παντελής Παντελιάδης, πρόεδρος του Συνδέσμου, όσο και οι κ.κ. Μανόλης Αποστόλου και Νίκος Βερόπουλος, μέλη του προεδρείου της διοίκησης του φορέα, υπεραμυνόμενοι της τιμολογιακής πολιτικής του κλάδου, αποποιήθηκαν των ευθυνών για την ακρίβια, δηλώνοντας ότι οι ανατιμήσεις στα ράφια των αλυσίδων προκαλούνται μόνο από τους προμηθευτές τους και τις αυξήσεις στη χονδρική, ενώ στάθηκαν ιδιαίτερα στην υψηλή κερδοφορία της βιομηχανίας και τη μεγάλη συγκέντρωση μεριδίων που τη χαρακτηρίζει.

Η απάντηση του ΣΕΒΤ

Από την πλευρά της η διοίκηση του ΣΕΒΤ, απαντώντας στις τοποθετήσεις του λιανεμπορίου, απέφυγε να σχολιάσει τα περί συντονισμένων ανατιμήσεων, ενώ για τη μεγάλη συγκέντρωση του κλάδου, διά στόματος του κ. Βασίλη Ζαφείρη, εντεταλμένου συμβούλου του Συνδέσμου, επεσήμανε ότι η βιομηχανία τροφίμων μπορεί να παρουσιάζει υψηλή συγκέντρωση, όμως από μόνο του το στοιχείο αυτό δεν είναι αρκετό για να παρέμβει η Επιτροπή Ανταγωνισμού, συμπληρώνοντας ότι “μια απλή ανάγνωση του νόμου περί ανταγωνισμού δείχνει ότι δεν διώκει ούτε τα μεγάλα μερίδια αγοράς ούτε καν τη δεσπόζουσα θέση, μιας και αυτά αποτελούν αποτέλεσμα της ελεύθερης επιλογής του καταναλωτή”.

Ο κ. Ζαφείρης σχολίασε και το ζήτημα της κερδοφορίας που εμφανίζει ο βιομηχανικός κλάδος στην αγορά των τροφίμων, παραπέμποντας κάθε ενδιαφερόμενο στις βασικές οικονομικές αρχές που εξηγούν, όπως αναφέρει, “γιατί είναι φυσικό η κερδοφορία της βιομηχανίας να είναι συγκριτικά μεγαλύτερη αν μετρηθεί ως ποσοστό επί του τζίρου και μικρότερη αν μετρηθεί ως απόδοση επί των κεφαλαίων”.

Σε ό,τι αφορά τις ανατιμήσεις, ο ΣΕΒΤ επιχείρησε να χαμηλώσει τους τόνους μέσω του εκπροσώπου του, ο οποίος παρέπεμψε στα στοιχεία της ΕΣΥΕ, που δείχνουν ότι οι αυξήσεις στα τρόφιμα είναι σταθερά μικρότερες του πληθωρισμού, εξέλιξη η οποία κατά τον Σύνδεσμο αποτελεί κοινό επίτευγμα της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου.

Εθνικό ωράριο χωρίς διεύρυνση

Υπέρ ενός εθνικού ωραρίου για τη λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων και κατά της διεύρυνσής του έστω και για λίγες ώρες την εβδομάδα, αλλά και της όποιας αλλαγής στο καθεστώς της Κυριακής, τάχθηκε ο ΣΕΣΜΕ στην επικοινωνία του με τους εκπροσώπους του Τύπου. Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου, το λιανεμπόριο επιθυμεί ένα σταθερό ωράριο, χωρίς παρεμβάσεις εκ μέρους των νομαρχών, δηλαδή απαλλαγμένο από τη θεσμοθέτηση "τοπικών καθεστώτων", ενώ διευκρίνισε ότι, αν τελικά υπάρξει διεύρυνση του ωραρίου, τα σούπερ μάρκετ θα αναγκασθούν να ακολουθήσουν τον ανταγωνισμό.

Σημειώνεται, πάντως, ότι κατά το παρελθόν ο ΣΕΣΜΕ συνηγορούσε υπέρ της διεύρυνσης του ωραρίου κατά δύο ώρες το Σάββατο και κατά μία ώρα τις καθημερινές μόνο για τους χειμερινούς μήνες, ενώ σήμερα παρουσιάζεται με αντίθετη θέση, δηλώνοντας ότι τυχόν διεύρυνση του χρόνου λειτουργίας της αγοράς δεν θα προκαλέσει παρά ανακατανομή του τζίρου και των θέσεων εργασίας και σε καμία περίπτωση δεν θα τονώσει την απασχόληση. Παράλληλα δηλώθηκε ότι η διεύρυνση του ωραρίου θα αυξήσει το κόστος λειτουργίας των καταστημάτων λιανικής και κατά συνέπεια τις τιμές των αγαθών.

Η αδειοδότηση των καταστημάτων

Ο ΣΕΣΜΕ έβαλε κατά των τοπικών αρχόντων και για τον τρόπο με τον οποίο χειρίζονται ζητήματα που αφορούν στην αδειοδότηση των καταστημάτων, υποστηρίζοντας ότι μέχρι σήμερα η μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στην τοπική αυτοδιοίκηση δεν δημιούργησε συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού στα όρια ευθύνης της. Για τον λόγο αυτό ζήτησε από το Υπουργείο Ανάπτυξης να θεσμοθετήσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο το οποίο:

• να ορίζει τις χρήσεις γης σε όλη τη χώρα,
• να καθορίζει με σαφήνεια τα είδη των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος (υπεραγορά, μικτό κατάστημα, παντοπωλείο κά),
• να επανακαθορίζει τα είδη που επιτρέπεται να πουλάει το κάθε κατάστημα,
• να καθορίζει υπό ποίους όρους ιδρύεται και λειτουργεί ένα τέτοιο κατάστημα και
• να προσδιορίζει ποιος αδειοδοτεί τη λειτουργία του και ποιος το εποπτεύει, καθώς και ποιος είναι ο ρόλος του ΕΦΕΤ.

Το brent πυρπολεί εθνικές οικονομίες και οικογενειακούς προϋπολογισμούς, αλλά στην Ελλάδα τον ρόλο του "μπουρλοτιέρη" ανέλαβε να παίξει η ίδια η κυβέρνηση: Η αύξηση έμμεσων φόρων, τα επαπειλούμενα νέα φορολογικά μέτρα από το ερχόμενο καλοκαίρι, το άγχος για το κλείσιμο με οποιοδήποτε κόστος της "μαύρης τρύπας" της "απογραφής", το άνοιξε-κλείσε σαν "φυσαρμόνικα" του ασφαλιστικού… -πρόκειται μόνο για μερικά από τα στοιχεία που συνθέτουν την "γκρίζα εικόνα" της ελληνικής αγοράς.

Ανασφάλεια και αβεβαιότητα για το μέλλον, σφίξιμο των καταναλωτών, αποχή των επενδυτών και ιδού λοιπόν τα αποτελέσματα:

• Ρεκόρ τα φέσια στην αγορά, που το 2004 έκλεισαν στα 1,2 δισ. ευρώ.
• Ρεκόρ και τα δάνεια νοικοκυριών και επιχειρήσεων, που καλύπτουν πλέον περίπου τα 2/3 του ΑΕΠ.
• Πληθωρισμός κατά 50% υψηλότερος από τον μέσο κοινοτικό όρο, που μπορεί πια και να αγγίξει το 100% μετά την αύξηση των έμμεσων φόρων.
• Επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των λιανικών πωλήσεων περισσότερο από 20% το 2004 σε σχέση με το 2003.
• Εκτίναξη του εμπορικού ελλείμματος σε επίπεδα αδιανόητα μέχρι πρόσφατα. Ήδη οι εξαγωγές δεν καλύπτουν ούτε το 30% των εισαγωγών και τα ελληνικά προϊόντα γίνονται δυσεύρετα ακόμη και στα ράφια των ελληνικών σούπερ μάρκετ.

Και την ίδια στιγμή τα σενάρια για εκτόξευση της διεθνούς τιμής του αργού πετρελαίου στα 70 δολάρια κάθε άλλο παρά ως αποκυήματα φαντασίας μπορούν να χαρακτηρισθούν. Όμως στην Ελλάδα, την περισσότερο εξαρτημένη από το πετρέλαιο μεταξύ των άλλων ευρωπαϊκών χωρών, όλα αυτά μάλλον είναι "λεπτομέρειες". Προέχουν οι εισπράξεις, η λογική που λέει ότι "αυξάνουμε τους φόρους, αφού δεν μπορούμε να τιθασεύσουμε τη φοροδιαφυγή". Στη λογική αυτή, εξάλλου, στηρίζονται και τα σενάρια που θέλουν την εξίσωση της τιμής του πετρελαίου κίνησης με αυτή του πετρελαίου θέρμανσης, ώστε να εξαλειφθεί το κίνητρο για λαθρεμπόριο. Σάμπως πιο εύκολο δεν είναι αυτό από το να παταχθεί το λαθρεμπόριο; Μόνο που με το "πλήρωνε φόρους, πλήρωνε το πετρέλαιο θέρμανσης γύρω στο 1 ευρώ το λίτρο", να δούμε τι θα απομείνει στον καταναλωτή να ξοδέψει στην αγορά. Όσο για την ανεργία, είναι η υψηλότερη στην Ευρώπη: Γύρω στους 500.000 οι άνεργοι, το μεγαλύτερο ποσοστό στην ΕΕ οι μακροχρόνια άνεργοι, το 20% του πληθυσμού κάτω από τα όρια της φτώχιας… Στοιχεία αρκετά για να εξηγήσουν -συμπεριλαμβανομένων των γραφειοκρατικών διαδικασιών, της έλλειψης υποδομών, του υψηλού κόστους κλπ- γιατί οι επενδυτές δεν θέλουν ούτε να ακούν για την Ελλάδα.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Economist Intelligence Unit, η χώρα μας για την περίοδο 2005-2009 καταλαμβάνει την 34η θέση ανάμεσα σε 60 χώρες όλου του κόσμου σε ό,τι αφορά το οικονομικό περιβάλλον. Πιο ελκυστικές από την Ελλάδα για τους ξένους επενδυτές εμφανίζονται όλες οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ των 15, καθώς και οι ραγδαία αναπτυσσόμενες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (Τσεχία, Ουγγαρία, Πολωνία), για τις οποίες μάλιστα προβλέπεται ενίσχυση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, καθώς βελτίωσαν τη θέση τους σε σχέση με την προηγούμενη πενταετία. Επικίνδυνους ανταγωνιστές αποκτά η χώρα μας ακόμη και στα Βαλκάνια: Για παράδειγμα, η Βουλγαρία από την 40ή θέση το διάστημα 2000-2004, σκαρφάλωσε στην 36η σήμερα. Η Ρουμανία από την 46η ανέβηκε στην 38η, η Τουρκία από την 42η στην 39η.

Κλίμα …Εφορίας

"Δει δη χρημάτων" είναι το βασικό οικονομικό δόγμα της κυβέρνησης, στον βωμό του οποίου δεν διστάζει να θυσιάσει τα όποια ίχνη ανταγωνιστικότητας διαθέτει ακόμη η ελληνική οικονομία, αλλά και την όποια αξιοπιστία της έχει απομείνει έναντι των ψηφοφόρων της. Η έρευνα οικονομικής συγκυρίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιβεβαιώνει απόλυτα τη νευρική κρίση που έχει προκαλέσει στην αγορά η κυβερνητική πολιτική, κρίση που πλήττει όχι μόνο τους επιχειρηματίες αλλά και τους καταναλωτές, κρίση η οποία κάθε άλλο παρά συνηγορεί υπέρ της ανάπτυξης που επαγγέλλονται τα κυβερνητικά στελέχη.

Η ψήφιση του φορολογικού νόμου, με τον οποίο θεσμοθετήθηκε η σταδιακή μείωση των συντελεστών φορολόγησης των επιχειρήσεων, είχε δημιουργήσει πολλές προσδοκίες στους επιχειρηματίες, οι οποίες όμως εξανεμίστηκαν μετά την αύξηση της έμμεσης φορολογίας, ενός καθαρά εισπρακτικού μέτρου, που από τη μια αφαιρεί "ζεστό χρήμα" από την αγορά και από την άλλη επιδεινώνει την ανταγωνιστική θέση των επιχειρήσεων που εκ των πραγμάτων θα εξαναγκασθούν να απορροφήσουν μέρος της επιβάρυνσης σε βάρος των κερδών τους και κατά συνέπεια των επενδυτικών τους σχεδίων.

Επιπλέον το μέτρο αυξάνει ακόμη περισσότερο την αβεβαιότητα των καταναλωτών, οι οποίοι περιορίζουν περαιτέρω τις καταναλωτικές δαπάνες τους, ενώ "βάζει φωτιά" και στον πληθωρισμό. Μελέτη της Alpha Bank θεωρεί ως επιτυχία αν ο τιμάριθμος το 2005 κλείσει στο 3,6% σε μέσα επίπεδα (οι αρχικοί -προ ΦΠΑ- υπολογισμοί ήταν για 2,9%), ενώ ο υπουργός Οικονομίας κ. Γ. Αλογοσκούφης δηλώνει ικανοποιημένος αν η επιβάρυνση κρατηθεί κάτω από τη μία ποσοστιαία μονάδα. Δηλαδή, ούτε λίγο ούτε πολύ ο πληθωρισμός φέτος μπορεί να αγγίξει το 4%, χωρίς να λαμβάνονται υπ' όψιν τα σενάρια για τη "δεύτερη δέσμη μέτρων" που μπορεί να ακολουθήσει, αλλά ούτε και οι "υποθέσεις εργασίας" που θέλουν το αργό πετρέλαιο να πιάνει τα 70 δολάρια…

Επιβράδυνση της ανάπτυξης

Κατά τα άλλα, στην τρίμηνη έκθεσή του για το 2005, το ΙΟΒΕ επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις ότι η επιβράδυνση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, που άρχισε το 2004 (το ΑΕΠ αυξήθηκε 4,2% έναντι 4,7% το 2003) θα συνεχισθεί και το 2005. Η ένταση της επιβράδυνσης, σημειώνει χαρακτηριστικά, θα καθοριστεί από την πορεία των επενδύσεων, για τις οποίες, όπως αναφέραμε, το κλίμα κάθε άλλο παρά ευνοϊκό φαίνεται να είναι. Οι επενδύσεις, σημειώνει το ΙΟΒΕ, θα μπορούσαν να στηρίξουν υψηλό ρυθμό ανάπτυξης το 2005 στην περίπτωση θετικών εξελίξεων στο εγχώριο και στο διεθνές περιβάλλον (τιμές πετρελαίου κλπ). Αν όμως αυτό δεν συμβεί και δεν ευοδωθούν οι πρωτοβουλίες για βελτίωση του οικονομικού κλίματος, τότε η επιβράδυνση των επενδύσεων μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης. Επίσης, δεν μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο μεγάλης επιβράδυνσης των επενδύσεων. Πολύ περισσότερο που από τις έρευνες οικονομικής συγκυρίας “προκύπτει ότι το κλίμα παραμένει διστακτικό, κάτι που ενδεχομένως σημαίνει ότι οι προσδοκίες για επιχειρηματικές επενδύσεις θα πρέπει να είναι πιο συγκρατημένες”.

Απαισιοδοξία και αβεβαιότητα

Κυριολεκτικά "τα έχουν βάψει μαύρα" καταναλωτές και επιχειρηματίες στην Ελλάδα, η μεγάλη πλειονότητα των οποίων ελάχιστα ελπίζει πλέον ότι θα δει καλύτερες ημέρες στο άμεσο μέλλον. Τόσο το επιχειρηματικό κλίμα όσο και η εμπιστοσύνη των καταναλωτών έχουν πάρει την κατιούσα τους τελευταίους μήνες και, όπως κατέγραψε η έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον Μάρτιο, ελάχιστα απέχουν πλέον από το "να πιάσουν τον πάτο του βαρελιού", δηλαδή να καταλάβουν την τελευταία θέση στην ΕΕ των 25.

Σύμφωνα, λοιπόν, με την έρευνα που πραγματοποιεί σε μηνιαία βάση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τόσο ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών όσο και η καταναλωτική εμπιστοσύνη παρουσίασαν νέα επιδείνωση τον Μάρτιο. Η χώρα μας κατέλαβε την προτελευταία θέση και στις δύο περιπτώσεις ανάμεσα στις 25 χώρες της Κοινότητας, χωρίς μάλιστα να καταγράφονται από την έρευνα οι επιπτώσεις της αύξησης των έμμεσων φόρων, που δεν είχε ανακοινωθεί ακόμη.

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος έχασε 2,3 μονάδες σε σχέση με τον Φεβρουάριο και διαμορφώθηκε στις 90 μονάδες, στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2004. Τότε η ευφορία που είχε προκαλέσει η κυβερνητική αλλαγή είχε τινάξει τον εν λόγω δείκτη στις 115,5 μονάδες, που σημαίνει ότι μέσα σε ένα χρόνο απωλέσθηκαν 25,5 μονάδες.

Το σημερινό επίπεδο είναι το δεύτερο χαμηλότερο στην ΕΕ των 25, μετά την Ουγγαρία και απέχει 9,7 μονάδες από τα μέσα επίπεδα των 25 χωρών και 7,4 μονάδες από τον μέσο όρο των οικονομιών της Ευρωζώνης.

Σε ό,τι αφορά τους καταναλωτές, μόνο οι Κύπριοι ξεπερνούν τους Έλληνες στην απαισιοδοξία. Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στη χώρα μας παρέμεινε και τον Μάρτιο σε πολύ αρνητικά επίπεδα (-33 μονάδες από -32 τον Φεβρουάριο), που είναι η δεύτερη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ, μετά την Κύπρο. Έχει αυξηθεί ο αριθμός των καταναλωτών που πιστεύουν ότι τα οικονομικά του νοικοκυριού τους θα επιδεινωθούν το επόμενο δωδεκάμηνο, ενώ αρνητικές παραμένουν οι εκτιμήσεις για τη γενικότερη πορεία της οικονομίας. Σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο, αυξήθηκε ο αριθμός των πολιτών που θεωρούν ότι η ανεργία θα ανέβει το επόμενο δωδεκάμηνο, όπως και αυτών που προβλέπουν αύξηση των τιμών.

Αρνητικές καταγράφονται οι εκτιμήσεις των επιχειρηματιών για την απασχόληση, καθώς στους περισσότερους κλάδους προβλέπεται μείωση των θέσεων εργασίας ή -στην καλύτερη περίπτωση- στασιμότητα. Διιστάμενες είναι οι προβλέψεις για την πορεία των τιμών.

Η μεγαλύτερη απαισιοδοξία και αβεβαιότητα για το μέλλον καταγράφεται στους κλάδους της βιομηχανίας και των κατασκευών, ενώ ελαφρά άνοδος των προσδοκιών παρατηρείται στο εμπόριο και τις υπηρεσίες. Στη βιομηχανία την επιχειρηματική απαισιοδοξία των τελευταίων μηνών ενέτειναν οι εκτιμήσεις για μείωση της παραγωγής και των παραγγελιών, σε συνδυασμό με την ελαφρά αύξηση των αποθεμάτων. Από την άλλη, πτωτικές είναι οι εκτιμήσεις και για την απασχόληση, ενώ σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα αποδυναμώθηκαν ελαφρά οι εκτιμήσεις για αύξηση των τιμών. Σαφής είναι η επιδείνωση του κλίματος στα καταναλωτικά και τα ενδιάμεσα αγαθά, ενώ ελαφρά βελτιωμένες είναι οι εκτιμήσεις στα κεφαλαιουχικά αγαθά. Σε ό,τι αφορά τους επιμέρους τομείς, αξίζει να αναφέρουμε την επιδείνωση που καταγράφεται στην κατηγορία τρόφιμα-ποτά-καπνός, αλλά και τη συνεχιζόμενη πτώση στην κλωστοϋφαντουργία.

Στο λιανικό εμπόριο ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών παρουσίασε ελαφρά βελτίωση, αν και εξακολουθεί να κινείται σε χαμηλά επίπεδα. Όμως, η σχετική "αισιοδοξία" δεν φαίνεται να μεταφράζεται σε αύξηση της απασχόλησης, αφού οι περισσότεροι επιχειρηματίες βλέπουν στην καλύτερη περίπτωση στασιμότητα.

Δομικές αδυναμίες

Σε ένα από τα σημαντικότερα αγκάθια της ελληνικής οικονομίας αναδεικνύεται, κατά το ΙΟΒΕ, ο δομικός πληθωρισμός, που περιλαμβάνει πάνω από 180 αγαθά και υπηρεσίες, εκτός από τα οπωροκηπευτικά και τα καύσιμα, οι τιμές των οποίων καθορίζονται έντονα από εξωγενείς παράγοντες. Ο δομικός πληθωρισμός το 2004 αυξήθηκε 3,26%, "αρνούμενος" να ακολουθήσει την επιβραδυντική πορεία του δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ). Ήταν, μάλιστα, υψηλότερος -έστω και οριακά- σε σχέση με το 2003 (2,23%). Η διατήρηση του δομικού πληθωρισμού σε σχετικώς υψηλά επίπεδα, τονίζει το ΙΟΒΕ, οφείλεται σε διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας, αλλά και σε συγκυριακούς παράγοντες, όπως:

• Η αναποτελεσματική λειτουργία και οι μη ικανοποιητικές συνθήκες ανταγωνισμού σε ορισμένες αγορές που διατηρούν τον ολιγοπωλιακό τους χαρακτήρα.
• Η έντονα ανοδική πορεία του κόστους εργασίας στο σύνολο της οικονομίας (4,2% το 2004 έναντι 3,4% το 2003) λόγω της μεγάλης αύξησης των δαπανών προσωπικού του δημόσιου τομέα.
• Η άνοδος των τιμών ειδικά στα επεξεργασμένα είδη διατροφής (4,8% έναντι 3,7% το 2003) κλπ.

Με βάση τον εναρμονισμένο ΔΤΚ, η Ελλάδα εμφανίζει κατά το 2004 πληθωρισμό της τάξης του 3%, βελτιωμένο σε σχέση με το 3,4% του 2003. Παραμένει όμως σε σημαντική απόσταση από τον μέσο πληθωρισμό της ευρωζώνης (2,1%) και της ΕΕ των 25 (2,2%), κυρίως "λόγω της εμμονής του δομικού πληθωρισμού σε σχετικώς υψηλό επίπεδο", τονίζεται με έμφαση από το ΙΟΒΕ.

Την τελευταία διετία οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ επενδύουν όλο και περισσότερα στη διαφημιστική προβολή τους, μεταφέροντας ταυτόχρονα τη "μάχη των τιμών" στους δέκτες των καταναλωτών, με προτάσεις για προσφορές και δώρα. Φέτος οι περισσότεροι από τους ισχυρούς του κλάδου ενισχύουν τις επενδύσεις τους στη διαφήμιση μέσω της τηλεόρασης και του ραδιοφώνου, χωρίς να μειώνουν την παρουσία τους στις εφημερίδες και στα περιοδικά.

Όταν η επέκταση των δικτύων δεν αρκεί για να έλθουν νέοι τζίροι, οι επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ υποχρεώνονται να αναζητούν διαφορετικές πρακτικές τόνωσης των εσόδων τους. Μία από τις προσφιλέστερες είναι η προβολή μέσω της διαφήμισης. Πρόκειται για ένα τομέα ο οποίος χαρακτηρίζεται από πολύ φαντασία, έντονη δημιουργικότητα, άκρατο εντυπωσιασμό, αλλά και υψηλά κόστη, διότι η χρήση των μέσων ενημέρωσης ως καναλιών επικοινωνίας προϋποθέτει τη διάθεση σημαντικών κεφαλαίων.

Ήδη εδώ και περίπου δύο χρόνια το οργανωμένο λιανεμπόριο δαπανά όλο και περισσότερα από τα διαθέσιμά του στην αγορά της διαφήμισης, επιχειρώντας -και έως έναν βαθμό, πετυχαίνοντας- να μεταφέρει τη "μάχη των τιμών" στα σπίτια των καταναλωτών, παρακινώντας τους να αγοράζουν με γνώμονα τη φθηνή τιμή. Γι' αυτό και τα περισσότερα διαφημιστικά μηνύματα αναφέρονται σε προσφορές και δώρα. Υπό αυτή την έννοια θα μπορούσε να πει κανείς σήμερα, ότι για το οργανωμένο λιανεμπόριο η διαφήμιση δεν αποτελεί δαπάνη, αλλά επένδυση. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που φέτος οι περισσότεροι από τους ισχυρούς ενισχύουν την επικοινωνία τους με το καταναλωτικό κοινό μέσω της τηλεόρασης και του ραδιοφώνου, διατηρώντας ταυτοχρόνως σταθερή την επικοινωνιακή πολιτική τους σε ό,τι αφορά τις εφημερίδες και τα περιοδικά.

Αυξάνει το ενδιαφέρον για την TV

Όμως η στροφή των αλυσίδων προς το ακριβότερο μέσο διαφήμισης, την τηλεόραση, οφείλεται και σε ακόμη ένα λόγο: Στη γιγάντωση των δικτύων πώλησης. Η παρουσία τους ανά την επικράτεια επιτρέπει σε αυτούς να εισπράττουν την ανταπόδοση της τηλεοπτικής διαφήμισης σχεδόν σε κάθε περιοχή της χώρας, καθιστώντας έτσι οικονομικότερη τη σχετική δαπάνη.

Σήμερα, λοιπόν, το παρόν στην τηλεόραση δίνουν η Άλφα Βήτα Βασιλόπουλος με νέα καμπάνια για τις τιμές και την κοινή κάρτα με την Εθνική Τράπεζα, η Μετρό με τα My market, αλλά και τις προσφορές, η Καρφούρ-Μαρινόπουλος που επιμένει στις τιμές, αλλά ετοιμάζει και μια πρωτοποριακή καμπάνια, η Lidl που πλέον επιτίθεται τιμολογιακά και μέσω της TV, η Dia που “παίζει” με τα ποσοστά και τις τιμές σε επώνυμα και PL είδη και τις Αφοί Βερόπουλοι και Ατλάντικ που φέτος θα έχουν περιορισμένης έκτασης τηλεοπτική προβολή.

Χωρίς διαφήμιση

Όμως στην αγορά του λιανεμπορίου υπάρχει και η άλλη όψη. Αυτή των αλυσίδων που επιμένουν να απέχουν από την τηλεόραση και γενικότερα από τη διαφήμιση. Η Σκλαβενίτης και η Πέντε, για παράδειγμα, με εξαιρετικά περιορισμένη συμμετοχή στο σύνολο της ετήσιας δαπάνης του κλάδου, η οποία ποσοστιαία εκφράζεται σε 0,56% και 0,08% αντίστοιχα, αντιστέκονται σθεναρά στην τηλεόραση και εν γένει σε αυτό που ονομάζεται ηλεκτρονική διαφήμιση. Είναι άραγε τυχαίο το γεγονός αυτό; Μάλλον όχι. Και οι δύο αλυσίδες πετυχαίνουν σημαντική ανάπτυξη και υψηλή κερδοφορία χωρίς να προσφεύγουν στους διαφημιστές. Έτσι εκλείπει και ο λόγος για… περιττά έξοδα.

Έμφαση σε φυλλάδια και τοπικά Μέσα

Πέραν της ιδιαίτερης επικοινωνιακής στρατηγικής κάθε αλυσίδας, όλες σχεδόν εφαρμόζουν την παραδοσιακή πλέον διαφήμιση των επιχειρήσεων του κλάδου μέσω των φυλλαδίων. Πρόκειται για μια από τις ακριβότερες μεθόδους επικοινωνίας με τους καταναλωτές, δεδομένου του υψηλού τιράζ που ανά καμπάνια φθάνει τα 1.000.000 αντίτυπα για μια μεγάλη αλυσίδα, αλλά και των μεγάλων απωλειών που καταγράφονται κατά τη διανομή τους.

Οι αλυσίδες δεν παραβλέπουν και τα μέσα ενημέρωσης της περιφέρειας, λόγω της ισχυρής τους θέσης στις τοπικές αγορές και τα χαμηλά τους τιμολόγια, που καθιστούν την τοπική διαφήμιση μια φθηνή λύση, παρά το περιορισμένο κοινό στο οποίο απευθύνονται. Κατά κύριο λόγο τα σούπερ μάρκετ στην περιφέρεια επιλέγουν τις εφημερίδες και σε δεύτερο βαθμό τα ηλεκτρονικά μέσα, ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών του κλάδου η σχέση των δαπανών μεταξύ αθηναϊκών και τοπικών μέσων είναι συνήθως 70/30, χωρίς βέβαια να αποκλείονται και σημαντικές αποκλίσεις.

Οι αλυσίδες δύσκολα προσφεύγουν στην out door διαφήμιση λόγω του απαγορευτικού κόστους της, ενώ η διαφήμιση μέσω του internet βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα, καθώς οι Έλληνες καταναλωτές δεν είναι εξοικειωμένοι με αυτού του είδους την επικοινωνία.

Πρώτες οι εφημερίδες, ακολουθεί η TV

Σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή του κάθε Μέσου χωριστά στο σύνολο της διαφημιστικής δαπάνης του κλάδου, θα πρέπει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τις μετρήσεις της Media Service και με τα στοιχεία του 2004, στις εφημερίδες κατευθύνεται το 44,8% των δαπανών, κυρίως όμως λόγω της Lidl, η οποία δαπανά το 82,42% των κονδυλίων του κλάδου. Ακολουθεί η τηλεόραση με συμμετοχή στο σύνολο 37,81%, το ραδιόφωνο με 11,8% και τα περιοδικά με 5,59%. Πάντως, όπως σχολιάζουν κύκλοι της αγοράς, φέτος η εικόνα αναμένεται να ανατραπεί υπέρ της τηλεόρασης, λόγω της στροφής των αλυσίδων προς αυτή, αλλά και της γενναίας συμμετοχής της Καρφούρ-Μαρινόπουλος με μια ειδική τηλεοπτική καμπάνια.

Η πολιτική των 7 μεγαλύτερων διαφημιζομένων

Lidl

Η είσοδος του μεγαλύτερου διαφημιζόμενου, της Lidl, στην τηλεοπτική διαφήμιση δημιούργησε νέες ισορροπίες στην επικοινωνιακή πολιτική του κλάδου. Μετά από μια πολύχρονη και έντονη παρουσία στον κυριακάτικο κυρίως τύπο, την οποία συνεχίζει, η αλυσίδα προχώρησε και σε τηλεοπτικά σποτς ενισχύοντας σε μεγάλο βαθμό την προβολή των προσφορών της, που κατά κύριο λόγο αφορούν σε κατηγορίες προϊόντων non food. Με την επικοινωνιακή της πολιτική η Lidl κάνει focus στις τιμές, μια και ως discounter έχει τη δυνατότητα να πουλά φθηνά, προκαλώντας τον ανταγωνισμό.

Το γεγονός ότι επιμένει σχεδόν κάθε Κυριακή με καταχωρίσεις στις εφημερίδες, της επιτρέπει μέσω της διαμόρφωσης ενός ετήσιου πλάνου να κερδίζει υψηλές εκπτώσεις από τους εκδότες. Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρυσι η Lidl διέθεσε στον κυριακάτικο τύπο για την προβολή της περί τα 5,2 εκατ. ευρώ, σε σύνολο 5,9 εκατ. ευρώ που ήταν η ετήσια δαπάνη, ενώ το υπόλοιπο τον προγραμματισμένων κονδυλίων (0,7 εκατ. ευρώ) αφορούσε τα πρώτα τηλεοπτικά σποτς.

Φέτος, με δεδομένο ότι η Lidl θα επιμείνει στα τηλεοπτικά μηνύματα, η διαφημιστική της δαπάνη αναμένεται να αυξηθεί έναντι του 2004, χρονιά κατά την οποία διέθεσε το 41% (!) του συνόλου των κονδυλίων του οργανωμένου λιανεμπορίου για τα media.

Καρφούρ-Μαρινόπουλος

Έμφαση στην επικοινωνιακή της πολιτική δίνει φέτος η Καρφούρ-Μαρινόπουλος, επιλέγοντας το ακριβότερο μέσο ενημέρωσης για να επικοινωνήσει τα μηνύματά της στους καταναλωτές. Μάλιστα, το 2005 η συνολική δαπάνη αναμένεται να υπερβεί κάθε προηγούμενο, αφού συνδυάζει τόσο τα κλασικά διαφημιστικά σποτς με τις προσφορές σε προϊόντα food και non food όσο, όμως, και μια πρωτοποριακή εμπορική καμπάνια, η οποία θα προβληθεί αποκλειστικά από το Mega.

Πρόκειται για μια σειρά από προγραμματισμένα μηνύματα στα οποία θα συμμετέχουν και οι προμηθευτές της αλυσίδας, αλλά και οι ίδιοι οι καταναλωτές. Η προβολή τους, όπως αναφέρουν πηγές του "σελφ σέρβις", θα αρχίσει μετά το Πάσχα, θα διαρκέσει περί τους δύο με τρεις μήνες και κατά τη διάρκειά της θα κληρώνονται δώρα για τους τηλεθεατές-πελάτες της Καρφούρ-Μαρινόπουλος. Στις κληρώσεις θα χρησιμοποιούνται κουπόνια που θα προμηθεύονται οι καταναλωτές από τα καταστήματα της αλυσίδας ανάλογα με τις αγορές τους και τα δώρα θα είναι υψηλής αξίας. Οι διαφημίσεις θα προβάλλονται τόσο σε χρόνους μετάδοσης διαφημιστικών μηνυμάτων, όσο όμως και κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων εκπομπών.

Το κόστος της καμπάνιας οι ίδιες πηγές το υπολογίζουν μεταξύ 3 και 4 εκατ. ευρώ, ενώ σε ό,τι αφορά το υπόλοιπο του ποσού που θα διατεθεί φέτος στα media εκτιμούν ότι θα είναι ανάλογο του περυσινού, που ήταν της τάξης των 4,1 εκατ. ευρώ. Όπως πέρυσι έτσι και φέτος το μεγαλύτερο μέρος της διαφημιστικής δαπάνης θα αφορά την τηλεόραση, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι, βάσει των στοιχείων του 2004, στην Καρφούρ-Μαρινόπουλος αντιστοιχεί το 29,1% της συνολικής δαπάνης του κλάδου προς τα media.

Dia

Μετά από μια χρονιά που χαρακτηρίσθηκε από περικοπές σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις στη διαφήμιση, η Dia επανήλθε φέτος στα media με …κυριαρχικές διαθέσεις και με την τηλεόραση να πρόκειται να αποσπάσει το μεγαλύτερο, ίσως, μέρος των κεφαλαίων που θα διαθέσει η αλυσίδα σε διαφημιστικούς σκοπούς. Εξάλλου, η αλυσίδα διαθέτει “προϋπηρεσία” στην τηλεόραση από το 1999, οπότε δραστηριοποιήθηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας.

Φέτος άρχισε τις προβολές για τις προσφορές της στις 11 Φεβρουαρίου και θα συνεχίσει καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς, διαθέτοντας ταυτόχρονα κονδύλια τόσο στο ραδιόφωνο όσο στις εφημερίδες και στον περιοδικό Τύπο. Την εκπτωτική της πολιτική θα διαφημίσει και από τα τοπικά Μέσα, επιλέγοντας περί τις 70 με 80 εφημερίδες της περιφέρειας, ώστε εκτός των άλλων να βρεθεί εγγύτερα στις μικρές αγορές, ενώ θα αποφύγει τα φυλλάδια, τονίζοντας έτσι την οικολογική της ευαισθησία. Βέβαια, σε αυτό θα συμβάλλει και η χρήση της κάρτας Club Dia, η οποία αντικαθιστά επαξίως τα φυλλάδια καθώς στοχεύει στο προσωποποιημένο marketing.

Μέσω των τηλεοπτικών μηνυμάτων της η Dia “δηλώνει” ότι πουλά κατά 30% φθηνότερα από τον ανταγωνισμό της τα επώνυμα είδη και κατά 60% τα PL της, ενώ επιμένει στην προβολή ενός προϊόντος ανά μήνυμα.

Πέρυσι οι διαφημιστικές επενδύσεις της Dia μοιράσθηκαν ισόποσα μεταξύ εφημερίδων, τηλεόρασης και περιοδικών και αντιστοιχούσαν στο 9% του συνόλου της διαφημιστικής δαπάνης του οργανωμένου λιανεμπορίου.

Άλφα Βήτα Βασιλόπουλος

Φέτος η Άλφα Βήτα Βασιλόπουλος δίνει ιδιαίτερο βάρος στην τηλεοπτική προβολή της εστιάζοντας το ενδιαφέρον της στη διαφήμιση των τιμών της, αλλά και της κάρτας που έχει εκδώσει με την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος. Αποτελώντας έναν από τους μεγαλύτερους παίκτες του οργανωμένου λιανεμπορίου, επιμένει ιδιαίτερα στη διαφήμιση ως μέσο επικοινωνίας με το πελατειακό της κοινό, διαθέτοντας τα περισσότερα κονδύλια στα ηλεκτρονικά μέσα. Αυτό, εξάλλου, φαίνεται τόσο από τη φετινή χρήση, κατά τη διάρκεια της οποίας επενδύει επικοινωνιακά σε μεγάλο βαθμό στην τηλεόραση, όσο όμως και από την περυσινή χρήση, κατά τη διάρκεια της οποίας περίπου το 60% της δαπάνης απορροφήθηκε από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση.

Όσο για το σύνολο της διαφημιστικής δαπάνης, που πέρυσι ανήλθε στα 1,1 εκατ. ευρώ, αντιστοίχησε στο 7,56% του συνόλου των διαφημιστικών κονδυλίων του κλάδου.

Αφοί Βερόπουλοι

Περί τα 2,5 εκατ. ευρώ θα διαθέσει φέτος η Αφοί Βερόπουλοι για την επικοινωνιακή προβολή της κατά κύριο λόγο μέσω ραδιοφώνου και φυλλαδίων. Το πιο δυνατό μέσο επικοινωνίας, την τηλεόραση, θα την επιλέξει μόνο κατ' εξαίρεση και με σκοπό την προβολή δυνατών προσφορών, που θα αποφασισθούν σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Όμως, η Αφοί Βερόπουλοι επικοινωνεί και με το κοινό της περιφέρειας, μέσω των τοπικών μέσων ενημέρωσης και φυσικά με τα φυλλάδια, που σε σύνολο απορροφούν περίπου το 40% της ετήσιας δαπάνης της. Και στην περιφέρεια ο κύριος όγκος των κεφαλαίων που θα διατεθούν θα αφορούν στο ραδιόφωνο, το οποίο εκπέμπει τα ίδια μηνύματα με εκείνα της Αθήνας.

Σε ό,τι αφορά το 2004, η αλυσίδα έριξε το βάρος της στο ραδιόφωνο, το οποίο κέρδισε τη μερίδα του λέοντος των 870.000 ευρώ που διατέθηκαν αποκλειστικά στα media. Με το εν λόγω ποσό η Αφοί Βερόπουλοι συμμετείχε πέρ υσι με 6,19% στο σύνολο της διαφημιστικής δαπάνης του κλάδου.

Μετρό

Αλλάζει φέτος η Μετρό τη στρατηγική της σε ό,τι αφορά την επικοινωνία της με το πελατειακό της κοινό. Αυξάνει σημαντικά τα διαθέσιμα κεφάλαια, στα 1,4 εκατ. ευρώ από 441.320 ευρώ το 2004, και στρέφεται περισσότερο προς την τηλεόραση, μέσω της οποίας θα συνεχίσει να στηρίζει τον νέο της εμπορικό τίτλο My market, προβάλλοντας προσφορές και δώρα για το κοινό της.

Σε ό,τι αφορά την επιλογή των media, και φέτος θα επιμείνει στη διαφήμιση των σούπερ μάρκετ από τα αθηναϊκά ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης και των cash & carry μονάδων μόνο από το επαρχιακό ραδιόφωνο, καθώς οι έδρες τους είναι εκτός Αθηνών, ενώ στην τοπική τηλεόραση και στην τοπική out door διαφήμιση θα στραφεί κατ' εξαίρεση για την προβολή των εγκαινίων της. Το 2005 οι εφημερίδες θα έχουν ελάχιστη συμμετοχή στο ετήσιο budget της αλυσίδας, όταν πέρυσι ήταν μηδενική, ενώ θα υπάρξει και "αρκετό ραδιόφωνο". Σημειώνεται ότι φέτος, υπερτριπλασιάζοντας η Μετρό τη διαφημιστική της δαπάνη, θα αυξήσει τη συμμετοχή της στη συνολική ετήσια διαφημιστική δαπάνη του κλάδου, που πέρυσι ήταν της τάξης του 3,14%.

Ατλάντικ

Την αποχή της από τις εφημερίδες συνεχίζει φέτος η Ατλάντικ σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις της στη διαφήμιση, οι οποίες ωστόσο κατά την τρέχουσα χρονιά οι επενδύσεις της θα κατευθυνθούν και στην τηλεόραση η οποία πέρυσι είχε μηδενική συμμετοχή στο διαφημιστικό budget της αλυσίδας. Σύμφωνα με τη διοίκησή της, η προβολή τηλεοπτικών μηνυμάτων, όποτε αποφασίζεται, θα συνδυάζεται με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, ενώ και φέτος θα δοθεί έμφαση στον τοπικό Τύπο, από τον οποίο εξάλλου ξεκίνησε η Ατλάντικ πριν από χρόνια τις πρώτες διαφημίσεις της. Σημειώνεται ότι ο τοπικός Τύπος απορροφά περί το 10% της ετήσιας δαπάνης της αλυσίδας.

Η Ατλάντικ έχει δρομολογήσει και μια σειρά από καταχωρίσεις στον περιοδικό Τύπο και κυρίως στα κλαδικά έντυπα, αλλά και προωθητικές ενέργειες με φυλλάδια, καθώς και μέσω της πιστωτικής κάρτας που έχει εκδώσει σε συνεργασία με την Interamerican Card και τη Nova Bank.

Σε ό,τι αφορά τα media, τα κονδύλια που θα διαθέσει φέτος θα είναι ανάλογα με τα περυσινά, που σε αξία είχαν φθάσει τα 314.271 ευρώ, με συμμετοχή 2,24% στο σύνολο των διαφημιστικών δαπανών του κλάδου.