Στις 30 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε με επιτυχία το 14ο Συνέδριο του ΙΕΛΚΑ, με θέμα «Intelligent Retail for Smart Shoppers». Στο συνέδριο, που διεξήχθη με την οργανωτική υποστήριξη της Boussias Events στην αίθουσα εκδηλώσεων του κέντρου OTE Academy, παρευρέθηκαν περισσότερα από τριακόσια στελέχη επιχειρήσεων της κλαδικής αγοράς και των προμηθευτών της, ακαδημαϊκοί και στελέχη επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών στον κλάδο. Στις σελίδες που ακολουθούν το «σελφ σέρβις» επιχειρεί να παρουσιάσει εξ όνυχος τον λέοντα…
Tην κυβέρνηση εκπροσώπησαν στο συνέδριο ως ομιλητές ο υπουργός Ανάπτυξης, κ. Κώστας Σκρέκας, και ο γενικός γραμματέας Εμπορίου, κ. Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, ενώ εκ μέρους της Ένωσης Σουπερμάρκετ Ελλάδος μίλησε ο πρόεδρος του φορέα, κ. Αριστοτέλης Παντελιάδης, και εκ μέρους του ΙΕΛΚΑ ο πρόεδρός του, καθηγητής Γιώργος Δουκίδης. Στην κορυφαία εκδήλωση του κλάδου, την οποία μονοπώλησαν οι ανησυχίες για την επίμονη ακρίβεια αλλά και η επιχειρηματική καινοτομία, μίλησαν πολλοί σημαντικοί εισηγητές σχετικά με το μακροοικονομικό περιβάλλον της χώρας, τις αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά και τις σχετικές τάσεις, την τεχνητή νοημοσύνη, τα Data analytics και την κυβερνοασφάλεια, τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, τις βέλτιστες πρακτικές και τις καινοτομίες του κλάδου, την κυκλική οικονομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Κ. Σκρέκας: Υπεύθυνη η κλιματική κρίση για τις ανατιμήσεις
Στην τοποθέτησή του ο κ. Κώστας Σκρέκας, υπουργός Ανάπτυξης, τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι το μείζον πρόβλημα των κοινωνιών μας σήμερα, με σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομία, είναι η κλιματική κρίση, πράγμα που το συνειδητοποιούμε σκληρά, όπως στη Θεσσαλία. Στο ίδιο πλαίσιο, απέδωσε την ακρίβεια των τροφίμων στη μείωση της προσφοράς τους εξαιτίας των καταστροφών κάθε χρόνο διαφορετικού τύπου καλλιεργειών, παρατηρώντας ότι την τελευταία δεκαετία παγκοσμίως οι καταστροφές λόγω της κλιματικής κρίσης έχουν διπλασιαστεί, ενώ οι σχετικές κρατικές αποζημιώσεις τριπλασιάστηκαν. Έτσι, ενώ ως το 2019 δαπανούσαμε ετησίως ως χώρα περί τα 150 εκατ. ευρώ για αποζημιώσεις πληγέντων καλλιεργητών από θεομηνίες, τα τελευταία χρόνια ξεπεράσαμε τα 300 εκατ. ευρώ –πέρυσι έφτασαν το μισό δισεκατομμύριο. Εξάλλου ο υπουργός, εξαίροντας τον κλάδο των σούπερ μάρκετ για τη συμβολή του στην προώθηση των προϊόντων της ελληνικής βιομηχανίας προς εξυπηρέτηση των καταναλωτών, τόνισε τον αναγκαίο πλην έκτακτο χαρακτήρα του κυβερνητικού πλαφόν στο περιθώριο κέρδους των επιχειρήσεων του κλάδου για την συγκράτηση των ανατιμήσεων, χαρακτήρισε «έξυπνο» το μέτρο του «Καλαθιού του Νοικοκυριού» και εκτίμησε ότι η πρωτοβουλία της μόνιμης μείωσης τιμής 5% για έξι μήνες θα τονώσει τον ανταγωνισμό, συμβάλλοντας στη συγκράτηση των τιμών προς ανακούφιση των εισοδηματικά ασθενέστερων νοικοκυριών.
Η ταυτότητα του κλάδου
Στην ευσύνοπτη εισήγησή του ο κ. Γιώργος Δουκίδης, πρόεδρος του ΙΕΛΚΑ και καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, προσδιόρισε το αποτύπωμα του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων στην ελληνική οικονομία, τονίζοντας ότι συμβάλει κατά το 3,8% στην ΑΠΑ, ότι με ετήσιο τζίρο άνω των 13 δισ. ευρώ και εισφορές εργοδοτικές και ΦΠΑ περί τα 2,5 δισ. ευρώ απασχολεί σχεδόν εκατό χιλιάδες άτομα, τα οποία μισθοδοτεί με 1,3 δισ. ευρώ ετησίως, και ότι με δίκτυο άνω των 3.800 καταστημάτων, που ανήκουν σε περίπου πενήντα αλυσίδες, επενδύει περί τα 300 εκατ. το χρόνο στον εκσυγχρονισμό του και σε νέες υποδομές. Ωστόσο, παρατήρησε ότι οι κλαδικές πωλήσεις σε όγκο βρίσκονται στο επίπεδο του 2000, ενώ τόνισε ότι είμαστε η μοναδική χώρα της ΕΕ που το μερίδιο του οργανωμένου λιανεμπορίου επί της συνολικής εγχώριας αγοράς τροφίμων είναι 58%, όταν σε άλλες εθνικές αγορές κυμαίνεται στο 90%. Επισήμανε, επίσης, τη μοναδικότητα του κλάδου από άποψη ταχύτητας των διαδικασιών συγκέντρωσής του, αφού μόλις κατά την τελευταία δεκαπενταετία το 50% του δυναμικού της πρώτης δεκάδας των εταιρειών του συγχωνεύτηκε. Βάσει των ερευνών του ΙΕΛΚΑ, τόνισε ότι η εξέλιξη των τιμών των τροφίμων στην Ελλάδα ακολουθεί τις ευρωπαϊκές τάσεις, ότι το μέσο καλάθι αγορών στη χώρα μας, εφόσον αφαιρεθεί ο ΦΠΑ, είναι φθηνότερο συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές αγορές και ότι οι μάνατζερ του κλάδου προβληματίζονται περισσότερο για τον πληθωρισμό, τη μείωση του λειτουργικού κόστους και την εύρεση προσωπικού.
«Τρώμε πολύ ξύλο ως κλάδος»
«Ως κλάδος «τρώμε πολύ ξύλο», γιατί «παίρνουμε όλα τα λεφτά» των πολιτών την τελευταία δεκαπενταετία των αλλεπάλληλων κρίσεων», τόνισε με σαρκαστική διάθεση ο κ. Αριστοτέλης Παντελιάδης, πρόεδρος της Metro και της ΕΣΕ, χαρακτηρίζοντας προαποφασισμένη την καταγγελία του κλάδου για αισχροκέρδεια από τα ΜΜΕ και εσκεμμένη τη διαχεόμενη σύγχυση μεταξύ πληθωριστικού τζίρου και κερδών των επιχειρήσεών του. Όπως εξήγησε, τα καθαρά κέρδη προ φόρων των αλυσίδων την τελευταία πενταετία για το μεν σύνολο των αλυσίδων είχε περιθώριο καθαρού κέρδους 1,47%, για τις δε πέντε πρωταγωνιστικές εταιρείες του 1,3%, όταν διεθνώς το σχετικό ποσοστό, εφόσον κυμαίνεται κάτω του 3%, θεωρείται επισφαλές. Επίσης, ανέδειξε την έντονη επενδυτική δραστηριότητα του κλάδου στο πλαίσιο της κοινωνικής του αποστολής –την τελευταία δεκαετία, τόνισε, έχει επενδύσει 2,7 δισ. ευρώ σε υποδομές καλύτερης εξυπηρέτησης των καταναλωτών– και δήλωσε περήφανος για την αρτιότητα των υπηρεσιών του, για την ποιότητα της δουλειάς του προσωπικού του και την ένταση του ανταγωνισμού των εταιρειών του. Ωστόσο, υπενθύμισε ότι το κυβερνητικό πλαφόν στο περιθώριο κέρδους των αλυσίδων έχει ήδη υπερβεί τα δύο χρόνια, σωρεύοντας σ’ αυτές διαχειριστικά βάρη, και ότι το λησμονημένο πια από τον καταναλωτή «Καλάθι του Νοικοκυριού» εξακολουθεί να ισχύει, εκφράζοντας, πάντως, την αισιοδοξία ότι η μόνιμη έκπτωση τιμής 5% θα ικανοποιήσει τις προσδοκίες. «Δεν είμαστε κατά των έκτακτων μέτρων στις έκτακτες συνθήκες. Είμαστε όμως κατά των έκτακτων μέτρων, που παίρνουν μόνιμο χαρακτήρα», τόνισε ο πρόεδρος της ΕΣΕ, υπεραμυνόμενος των προσπαθειών προμηθευτών και λιανεμπόρων να απορροφούν σημαντικό μέρους του κόστους τους, πράγμα που, όπως έδειξε, πιστοποιείται από τη σημαντική απόκλιση των τιμών των πρώτων υλών και των τιμών ραφιού. Στο ίδιο πλαίσιο, τόνισε ότι σήμερα ο ενεργοβόρος κλάδος των σούπερ μάρκετ, χωρίς καμία επιδότηση, πληρώνει το ηλεκτρικό ρεύμα ακριβώς στη διπλάσια τιμή από την εποχή προ του ξεσπάσματος της ουκρανικής κρίσης.
Προκλήσεις και προοπτικές της αγοράς τροφίμων
Στο πλαίσιο της εισήγησής του, ο κ. Δημήτρης Σιδέρης, μέλος του Συμβουλίου Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Ελλάδας, εκτίμησε ότι ο εγχώριος τομέας των τροφίμων είναι ανθεκτικός, δεδομένου ότι απορροφά κατά μέσο όρο το ένα πέμπτο του εισοδήματος των νοικοκυριών και οι εξαγωγές του αναλογούν στο 20% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών. Ο ομιλητής υποστήριξε ότι η εθνική οικονομία εξελίσσεται καλύτερα από το μέσο όρο της ευρωζώνης, με ανάπτυξη 2,4% φέτος, αλλά με πρόβλεψη χαμηλότερων ρυθμών την επόμενη διετία. Η βασική πρόκληση για την αγορά των τροφίμων, όπως είπε, είναι ο επίμονος κλαδικός πληθωρισμός, που μειώνει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, αλλά η πτώση του γενικού πληθωρισμού το δεκάμηνο φέτος στο 4,4% έναντι 9,3% το 2022 και η προοπτική της σταθεροποίησής του περί το 2% μακροπρόθεσμα δημιουργεί αισιοδοξία. Τα συσσωρευμένα κέρδη των επιχειρήσεων, είπε, μπορεί να απορροφήσουν τις μελλοντικές αυξήσεις των μισθών, αλλά προειδοποίησε αφενός ότι η μείωση του πληθωρισμού δεν συνεπάγεται την υποχώρηση της ακρίβειας και αφετέρου ότι οι μισθοί αναμένεται να αυξηθούν περισσότερο από την παραγωγικότητα της εργασίας, δημιουργώντας καθοδικές τάσεις στα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων. Στο ίδιο πλαίσιο, εξέφρασε την ανησυχία για ένα νέο κύκλο ανατιμήσεων στα τρόφιμα εξαιτίας είτε πιθανής κλιμάκωσης της γεωπολιτικής κρίσης στη Μ. Ανατολή είτε καταστροφών της παραγωγής συνεπεία της κλιματικής κρίσης.
Permacrisis!
Την έννοια του Permacrisis, δηλαδή της προσαρμογής του καταναλωτή σ’ ένα περιβάλλον μόνιμης κρίσης, όπου παλινδρομεί συνεχώς μεταξύ του «απλώς επιβιώνω» και του «ζω απλά», ανέπτυξε στο συνέδριο ο κ. Δημήτρης Μαύρος, διευθύνων σύμβουλος της MRB. Όπως εξήγησε, ο πολίτης-καταναλωτής από την περίοδο των μνημονίων αναζητά διαρκώς μια ανεύρετη κανονικότητα, πυρήνας της οποίας είναι η ασφάλειά του. Χάνοντας αρχικά την αυτοπεποίθησή του, πέρασε διαδοχικά από την οργή και το φόβο στην αναζήτηση νέων δεξιοτήτων προς επιβίωση και κατόπιν στην προαναφερόμενη παλινδρόμηση, ενόσω ο οραματικός του ορίζοντας παραμένει ασταθής και αβέβαιος. Σήμερα αντί της οργής το προβάδισμα στην ψυχολογική κατάσταση των ανθρώπων το έχει η απογοήτευση (56,2%) και η απώλεια της υπερηφάνειας τους, που αποτελούν «τα χειρότερα συστατικά για να περάσουν στην παραίτηση». Η ακρίβεια παραμένει μεν πρώτη ως πρόβλημα στις αξιολογήσεις τους, είπε ο ομιλητής, αλλά αρχίζει να υποχωρεί έναντι της ανόδου της απαίτησης αύξησης των εισοδημάτων, ενόσω η ακρίβεια δεν υποχωρεί. Επίσης ενισχύεται η ανησυχία των ανθρώπων για την κατάσταση της υγείας και της παιδείας. Σημειωτέον ότι κατά το 60% περικόπτουν τις δαπάνες τους, αλλά εξαιτίας της ακρίβειας πληρώνουν περισσότερα απ’ ό,τι πέρυσι, και κατά το 30% κάνουν το ίδιο, καταφέρνοντας απλώς να πληρώνουν τα ίδια. Κατά ένα 12% οι καταναλωτές είναι εντελώς εξουθενωμένοι, ενώ οι υπόλοιποι μοιράζονται μεταξύ όσων επηρεάζονται μεν από τις ανατιμήσεις αλλά «τα καταφέρνουν» και όσων «δυσκολεύονται πολύ». Σήμερα οι τρεις στους τέσσερις καταναλωτές είναι πεισμένοι ότι ζουν υπό καθεστώς κερδοσκοπίας και αισχροκέρδειας, πηγαίνοντας για ψώνια καταπτοημένοι και πεισμένοι κατά το 71% ότι σε βάθος τριετίας οι τιμές θα εξακολουθήσουν να είναι το σημαντικότερο κριτήριο για τις αγοραστικές τους επιλογές. «Η τάση της απογοήτευσης και της παραίτησης έχει αρχίσει να διαχέεται στο εσωτερικό των επιχειρήσεων», προειδοποίησε ο κ. Μαύρος.
και το 2024, αλλά με μικρότερη ένταση
Μιλώντας εκ μέρους της NielsenIQ ο κ. Βάιος Δημοράγκας, managing Director της εταιρείας για Ελλάδα-Βουλγαρία, εξήγησε ότι ο κλαδικός πληθωρισμός εμφανίστηκε αργοπορημένος στα μέσα του δεύτερου τριμήνου του 2022, οπότε το έτος έκλεισε με πληθωριστική ανάπτυξη 7,6% και μείωση της κατανάλωσης κατά 1%. Το 2023, ενώ το φαινόμενο συνεχίστηκε με σταθερά διψήφιες αναπτύξεις και μικρές επιπτώσεις στην κατανάλωση, από τον Ιούλιο εξελίσσεται με μονοψήφια ποσοστά και με βελτίωση των καταναλώσεων, λόγω του τουρισμού, έτσι ώστε στα τέλη του Οκτωβρίου η μείωση της κατανάλωσης συγκριτικά με το 2022 ήταν μόλις 0,7%. Στο πλαίσιο αυτό, επισήμανε τις αλλαγές στο μίγμα του μέσου «καλαθιού» προϊόντων, τονίζοντας ότι τα PL συμβάλλουν στη συντήρηση του επιπέδου της κατανάλωσης, λειτουργώντας αντιπληθωριστικά. Εξάλλου, έδειξε ότι οι εγχώριες εξελίξεις σε ό,τι αφορά την αύξηση του κλαδικού τζίρου και το επίπεδο κατανάλωσης ουσιαστικά δεν διαφέρουν από των άλλων ευρωπαϊκών αγορών, όπως άλλωστε και το χρονικό της εξέλιξης του πληθωριστικού φαινομένου, πράγμα το οποίο επιβεβαίωσε στην εισήγησή της η κ. Δήμητρα Κατσίπη, sales director της Circana. Όμως αυτό στο οποίο διαφέρουμε από τους άλλους Ευρωπαίους, είπε ο κ. Δημοράγκας, είναι ότι οι καταναλωτές που ασφυκτιούν εισοδηματικά στην Ελλάδα –δηλαδή ο ένας στους τρείς– είναι σημαντικά περισσότεροι από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ωστόσο, το ποσοστό τους δεν αυξήθηκε φέτος, δηλαδή οι σχετικές αλλαγές συμβαίνουν σταδιακά.
Κατά τις προβλέψεις της Circana, όπως άλλωστε και της NielsenIQ, το 2024 θα είναι επίσης πληθωριστική χρονιά, αλλά χαμηλότερης έντασης. Ειδικότερα ο κλαδικός πληθωρισμός, σύμφωνα με τη Circana, θα κυμανθεί περί το 4,5%. Στα μεν τρόφιμα θα κυμανθεί στο 4,6%, στα προϊόντα προσωπικής υγιεινής και ομορφιάς στο 4%, ενώ στα προϊόντα οικιακής φροντίδας στο 5,7%. Αντίστοιχα ο κλαδικός τζίρος το 2024 προβλέπεται ότι θα αυξηθεί κατά 4,8%, είπε η κ. Κατσίπη. Στα μεν τρόφιμα θα αυξηθεί περίπου κατά 5,1%, στα δε προϊόντα προσωπικής υγιεινής-ομορφιάς και στα οικιακής φροντίδας κατά 3,2% και 4,5% αντίστοιχα. Οι συνήθειες του «μένουμε σπίτι» και ο τουρισμός ευνοούν τον κλαδικό τζίρο, είπε η ομιλήτρια, προβλέποντας οριακή αύξηση των καταναλώσεων τροφίμων, δεδομένου ότι όσοι ασφυκτιούν εισοδηματικά, περικόπτουν τις δαπάνες στη μαζική εστίαση, στρεφόμενοι στην οικιακή μαγειρική. Οι κατηγορίες των μη τροφίμων, πάντως, θα εμφανίσουν μείωση καταναλώσεων. Όπως εξήγησε, οι καταναλωτές σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον αναζητούν από τα νέα προϊόντα καινοτομίες, που υπόσχονται νέα διάσταση στην εμπειρία κατανάλωσης, εγγυήσεις βιωσιμότητας, συμβατότητα με τον τρόπο ζωής τους και προέλευση από εταιρείες εμπιστοσύνης. Στην Ευρώπη, είπε, το 6% του κλαδικού τζίρου προέρχεται από τα νέα λανσαρίσματα, όμως για τους πρώτους πενήντα προμηθευτές το εν λόγω ποσοστό γίνεται 9% και για τους πέντε μεγαλύτερους 12%.
Ακρίβεια-υψηλοί έμμεσοι φόροι σε πρώτο πλάνο
Στο πλαίσιο του συνεδρίου διοργανώθηκε δημόσιος διάλογος υπό τον συντονισμό του Δρ. Λευτέρη Κιοσέ, γενικού διευθυντή του ΙΕΛΚΑ, με συμμέτοχους τον γενικό γραμματέα Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή, κ. Σωτήρη Αναγνωστόπουλο, και τον κ. Θεόδωρο Γεροστεργιούδη, γενικό διευθυντή της Μασούτης.
Ακρίβεια και ΦΠΑ ήταν από τα κυρίαρχα θέματα της συζήτησης. Ο κ. Αναγνωστόπουλος, χαρακτηρίζοντας την ακρίβεια «αναπόφευκτο φαινόμενο», δήλωσε ότι το μόνο που μπορεί να κάνει η πολιτεία είναι προσπάθειες για την άμβλυνση των επιπτώσεών της, μέσω των μέτρων που ήδη έλαβε, ενώ χαρακτηρίζοντας «λαϊκιστές» όσους ζητούν τη μείωση του ΦΠΑ, την απέκλεισε. Στο πλαίσιο αυτό, υποστήριξε αφενός ότι η επενδυτική θέση της χώρας και η θέση της στο διεθνές εμπόριο δεν επιτρέπει ούτε τη μείωση του ΦΠΑ ούτε των ΕΦΚ και αφετέρου ότι σε μια χώρα με τόσο υψηλά επίπεδα φοροδιαφυγής, όπως η Ελλάδα, ο ΦΠΑ αποτελεί σημαντικό εισόδημα του κράτους για τη στήριξη των οικονομικά ευάλωτων νοικοκυριών και των δημόσιων πολιτικών του κοινωνικού κράτους. Πάντως, μολονότι επικαλέστηκε επανειλημμένως τους οικονομικά ευάλωτους, δεν εξήγησε τη λογική της συμμετοχής τους στην πληρωμή του ΦΠΑ …προς άγραν ωφελείας.
Στην παρατήρηση του Δρ. Κιοσέ ότι οι Γάλλοι δαπανούν το 1/7 του πορτοφολιού τους για ψώνια από το σούπερ μάρκετ, ενώ οι Έλληνες το 1/4, αρκέστηκε να πει ότι η Γαλλία είναι βιομηχανικό κράτος με πολύ ισχυρότερη οικονομία από την ελληνική…
Ο κ. Γεροστεργιούδης ομολόγησε ότι παρόμοιο πληθωριστικό φαινόμενο δεν έχει ξανασυναντήσει στην καριέρα του, ενώ, αναγνωρίζοντας τις οικονομικές δυσκολίες των καταναλωτών, τόνισε την αναγκαιότητα διαφύλαξης της εμπιστοσύνης στο τρίγωνο «προμηθευτές, λιανέμποροι, καταναλωτές» και δήλωσε την υποστήριξή του στο «Καλάθι του Νοικοκυριού» και τη μόνιμη έκπτωση 5%. Προειδοποίησε, πάντως, ότι όσο ο τζίρος ανεβαίνει χωρίς ν’ αφήνει κέρδη, κινδυνεύουν οι θέσεις εργασίας και καθυστερούν οι επενδύσεις.
Οι καινοτομίες τριών μεγάλων του κλάδου
• Η κ. Βασιλική Αδαμίδου, διευθύντρια Επικοινωνίας και Εταιρικής Υπευθυνότητας της Lidl Hellas, παρουσιάζοντας το πλάνο της Lidl για τη μείωση του ανθρακικού της αποτυπώματος, αναφέρθηκε στις δέκα παγκόσμιες προκλήσεις του World Economic Forum, εξηγώντας ότι η ΕΕ δεσμεύεται για την αντιμετώπισή τους, υποχρεώνοντας τα κράτη-μέλη να ενσωματώσουν τις σχετικές ντιρεκτίβες της στις εθνικές νομοθεσίες. Στο ίδιο πλαίσιο, αναφέρθηκε στον πρόσφατα ενσωματωμένο νόμο στην ελληνική νομοθεσία για την αποτύπωση του ανθρακικού αποτυπώματος, που υποχρεώνει τις επιχειρήσεις άνω των πεντακοσίων εργαζομένων να υποβάλουν ετησίως σχετική έκθεσή τους. Ο Δρ. Vüsal Hasanzade, CSR Manager Compliance της Lidl International, μίλησε για τις υποχρεώσεις που δημιουργεί στο οργανωμένο λιανεμπόριο ο κανονισμός PPWR (Packaging and Packaging Waste Regulation), στο πλαίσιο της προώθησης της κυκλικής οικονομίας στην εφοδιαστική αλυσίδα. Ωστόσο, τόνισε ότι οι φιλόδοξοι στόχοι της ΕΕ αντιφάσκουν με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα σήμερα και ανέλυσε τα προβλήματα, που επιφέρει ο εν λόγω κανονισμός στις επιχειρήσεις του κλάδου, οπότε αναφέρθηκε ενδεικτικά στις συσκευασίες των οπωροκηπευτικών και στην υπερβολική συσκευασία μεγάλου κενού χώρου των σνακ.
• Ο κ. Αντώνης Γιαννόπουλος, γενικός διευθυντής οργάνωσης και πληροφορικής της Metro ΑΕΒΕ, παρουσίασε την πλατφόρμα Metro Connect, μέσω της οποίας τα διαφορετικά τμήματα της εταιρείας ανταλλάσσουν πληροφορίες με τους προμηθευτές της. Όπως εξήγησε, η ψηφιοποίηση των επικοινωνιών με τους προμηθευτές της εταιρείας στο επίπεδο των οικονομικών υπηρεσιών, της εφοδιαστικής αλυσίδας και των αγορών τούς δίνει ελεύθερη πρόσβαση σε όποια πληροφορία χρειαστούν σχετικά με τη συνεργασία τους μαζί της, προάγοντας τη διαφάνεια και την αμοιβαία εμπιστοσύνη των δύο πλευρών.
• Η κ. Αυγουστίνα Γκαλιτσοπούλου, διευθύντρια υγιεινής και ασφάλειας Τροφίμων της Δ. Μασούτης, αναφερόμενη στο ρόλο της καινοτομίας στην οργανωμένη λιανική, μίλησε για την πιλοτική εφαρμογή της τεχνολογίας blockchain στην εφοδιαστική αλυσίδα εκ μέρους της Μασούτης για λογαριασμό της ολοκληρωμένης πληροφόρησης των πελατών της σχετικά με τα «στοιχεία ταυτότητας» των φρέσκων προϊόντων. Επίσης αναφέρθηκε στο καινοτόμο σύστημα απομακρυσμένης παρακολούθησης των εχθρών υγειονομικής σημασίας «Σίνων», που καταγράφει την υγειονομική κατάσταση των καταστημάτων και των αποθηκών της εταιρείας.